Alþýðublaðið - 02.06.1990, Blaðsíða 16

JMUBIiÐIB
RITSTJÓRN
& 681866 - 83320
FAX 82019
mmmmmsm
> © • • •••• • •••••••••• ••••
• • • • •
• • • • • • 4
• • • •
WASHINGTON: Míkahíi
Gorbatsjov, forseti Sovét-
ríkjanna, sagði aö fundur
hans með Bush Bandaríkja-
forseta í gær hefði verið
mjög árangursríkur. Á
fundinum ræddu leiðtog-
arnir afvopnunarmálefni.
Undirritaður var samning-
ur sem talin er geta leitt til
eyðingar efnavopna all-
staðar í heiminum.
MOSKVA i í gær má segja að efnahagsleg borgarstyrjöld
liafi brotist út í Sovétríkjunum þegar heilu landshlutarnir
neituöu aö senda matvæli til annarra lýðvelda ríkjasam-
bandsins. Mikil hætta er talin á að þessar aögerðir muni
binda enda á efnahagsumbætur GorbaLsjovs sem miöa aö
því að koma á fót markaðskerfi í Sovétríkjunum.
PÁFAGARÐUR: Jóhann-
es Páll páfi annar, tók á
móti Dalai Lama, trúarleið-
toga búddista í Tíbet, í Páfa-
garði í gær. Þetta er í
fimmta sinn sem hinn 54
ára Dalai Lama hittir páfa
að máli. Tíbetski trúarleið-
toginn, sem gerður hefur
verið útlægur frá heima-
landi sínu, hlaut friöarverð-
laun Nóbels árið 1989.
AUSTUR-BERLIN: Austur-Þjóðverjar tilkynntu í gær
að þeir myndu loka helsta kjarnorkuveri landsins en sér-
fræðingar hafa talið hættu á að óhapp þar gæti valdið slysi
á borð við þaö sem varö í Chernobyl.
BONN: — Vestur-Þjóðverjar og Lúxemborgarar hafa
gengið í lið með Frökkum og hafa sett bann við innflutn-
ingi bresks nautakjöts. Tilgangurinn með þessum aðgerð-
ur er að varna því að nýtt afbrigði gin- og klaufaveiki berist
til landsins. Vegna þessara aðgerða getaríkin þrjú búist við
aðgerðum af hálfu Efnahagsbandalags Evrópu.
AUSTUR-BERLIN:Gen-
scher, utanríkisráðherra
Vestur-Þýskalands, kom í
fyrstu opinberu heimsókn
sína til Áustur-Þýskalánds í
gær. Þar mun hann ræða
um sameiningu þýsku ríkj-
anna viö kollega sinn í
austri.
STOKKHOLMUR: Sænskir flugumferðarstjórar hafa
fellt niður bann við yfirvinnu eftir að þeir komust að sam-
komulagi um launagreiðslur við samningsaðila sína,
sænska ríkið. Yfirvinnubannið hefur valdið talsverðu öng-
þveiti á sænskum flugvöllum.
MONROVIA: Samuel Doe, forseti Vestur-Afriku ríkisins
Líberíu, sagðist ekki mundu gefa kost á sér til kjörs forseta
landsins í kosningum sem fram fara á næsta ári. Þá hefur
hann farið fram á við Bandaríkjamenn og aðrar hliðhollar
þjóðir að þær aðstoði stjórnvöld við að binda endi á sex
mánaða uppreisnir í landinu. Uppreisnin er sú mannskæö-
asta síöan ríkiö var stofnað árið 1847.
AUSTUR-BERLIN : Austur-Þjóðverjar hyggjast opna öll
landamæri sín þann fyrsta júlí næstkomandi. Þar með
verða austurhluti og vesturhluti Berlínarborgar sameinaö-
ir á ný en Berlínarmúrinn illræmdi skildi þá að í þrjá ára-
tugi.
MOSKVA: Tveir sporvagnar féllu 20 metra til jaröar í
Tbilis, höfuðborg sovétlýðveldisins Georgíu í gær með
þeim afleiöingum að 15 manns létust og 45 særðust.
WASHINGTON : Atvinnuleysi í Bandaríkjunum minnk-
aðí í maímánuði úr 5,4% í 5,3%. Ástæöan er meöal annars
sú að 147 þúsund manns liafa verið ráðnir til að vinna aö
manntali ársins 1990.
BRLBNDAR FRBTTIR
Umsjón: Laufey E. Löve
Sovétlýöveldid Rússland:
Bein viðskipti við Litháen
(MOSKVA, Reuter) Boris
Yeltsin, nýkjörinn forseti
lýðveldisins Rússlands,
átti fund með Vytautas
Landsbergis, forseta Lit-
háen i gær. Á fundinum
ræddu forsetarnir beina
samvinnu milli Litháen og
lýðveldisins Rússlands.
Haft var eftir Landsbergis
að fundurinn væri upphaf
að frekari samvinnu Lit-
háa og Rússa og kvað
Yeltsin einnig hafa lýst yfir
vilja til að efla samvinnu
og samskipti ríkjanna.
Yeltsin sem til þessa hefur
verið einn helsti gagnrýn-
andi stjórnarstefnu Gorbat-
sjovs hét því í stefnuræðu
sinni á rússneska þinginu að
hann myndi koma á fót bein-
um viðskiptum við öll sov-
ésku lýðveldin óháð vilja
stjórnvalda í Kreml. Sem
kunnugt er hafa sovésk
stjórnvöld beitt Litháa efna-
hagsþvingunum með það að
markmiði að þvinga þá til að
rifta sjálfstæðisyfirlýsingunni
frá 11. mars síðastliðnum.
Haft var eftir litháískum
embættismanni eftir fund
forsetanna að Yeltsin hefði í
hyggju að stofna til fullra
tengsla við Litháen og hin
Eystrasaltsríkin tvö. Þegar
Yeltsin var spuröur hvort
Fyrirhugaðar aðgeröir Yeltsins
fara gegn stefnu sovéskra
stjórnvalda í máefnum Lithá-
en.
hann styddi sjálfstæöiskröfur
Litháa svaraði hann ,,að
sjálfsögðu".
Sovétlýðveldið Moldavía í
suðvesturhluta landsins boð-
aði á fimmtudag að tekin
yrðu upp bein viðskipti við
Litháen. Þá hvöttu stjórnvöld
i Moldavíu sovétstjórriina til
að létta efnahagsþvingunum
af Litháen.
Litháar eru nú orðnir mjög
aðþrengdir vegna viðskipta-
þvingana Sovétmanna. Sér-
staklegá ríkir mikill skortur á
eldsneyti. Taki sovésku lýð-
veldin hins vegar að skipta
beint við Litháa ætti þeim að
vera borgið.
Kúba telur áframhaldandi
stuðning Sovétmanna tryggan
(HAVANA, Reuter) Stjórn-
völd á Kúbu segjast þess
fullviss að Míkhaíl Gorbat-
sjov, forseti Sovétríkjanna,
muni ekki láta undan
þrýstingi um að draga úr
efnahaglegri aðstoð til ey-
ríkisins Kúbu. Kúbumenn
eru þó sagðir búa sig und-
ir að draga kunni úr að-
stoð Sovétmanna.
,,Við óttumst ekki að Sovét-
menn snúi frá grundvallar-
stefnu sinni,” var haft eftir
Raul Roa, utanrikisráðherra
Kúbu. Hann sagöi Kúbumenn
þó farna að hefjast handa um
að undirbúa efnahag lands-
ins undir hugsanlegan niður-
skurö sovéskrar efnahagsað-
stoðar. Roa sagði þetta sér-
staklega eiga við um olíu-
birgðir.
Roa sagði sovéska embætt-
ismenn hafa gert stjórnvöld-
um á Kúbu Ijóst aö ekki kæmi
til greina aö ræöa breytingar
á samskiptum Kúbu og Sovét-
ríkjanna á fundi leiðtoga risa-
veldanna í Washington.
Hann sagðist því ekki óttast
að Bush, Bandaríkjaforseta
tækist að þvinga Gorbatsjov
til að fallast á að skera niður
hernadar og efnahagslega
aðstoð við Kúbumenn.
Stjórnmálaskýrendur benda
þó á að svo kunni að fara að
Sovétmenn dragi úr aöstoð
við Kúbu í framtíðinni í Ijósi
breyttra samskipta austurs og
vesturs.
Eftir byltingu kommúnista
árið 1959 gerðust Sovétríkin
helsti bandamaður Kúbu-
manna. Talið er að aðstoð
Sovétmanna við Kúbu nemi
allt að fimm milljörðum
bandaríkjadala á ári.
Stjórnvöld á Kúbu telja ekki
aö Bush, Bandaríkjaforseta
takist að telja Gorbatsjov á að
draga úr efnahags- eöa hern-
aðarlegri aðstoð við Kúbu.
Palestínumenn slita viðræðum
við bandarísk stjórnvöld
(JERUSALEM, Reuter)
Leiðtogar Palestínumanna
á herteknu svæðunum í
Israel slitu samningavið-
ræðum við Bandaríkja-
menn í gær eftir að banda-
rísk stjórnvöld höfðu beitt
neitunarvaldi sínu í örygg-
isráði Sameinuðu þjóð-
anna til að stöðva ályktun
ráðsins um að senda
þriggja manna eftirlits-
nefnd á herteknu svæðin.
Palestínumenn hafa lýst
því yfir að þeir muni ekki
hafa nein opinber sam-
skipti við bandaríska
sendiráðið eða sendifull-
trúa þeirra og segjast
munu hafna öllum boðum
um viðræður við sendi-
nefndir þeirra.
Þau fjórtán ríki sem auk
Bandaríkjanna eiga sæti í ör-
yggisráðinu greiddu öll at-
kvæði meö ályktun ráðsins
um að senda á vettvang eftir-
litsnefnd sem mæti þörf á að-
gerðum sem miöuðu að því
aö vernda Palestínumenn á
herteknu svæðunum. Banda-
ríkin auk Sovétríkjanna hafa
hins vegar neitunarvald í ráð-
inu og að þessu sinni beittu
Bandarikin því.
„Bandarikjamenn hafa
með þessu fariö út fyrir al-
þjóðalög," sagði í yfirlýsingu
50 fulltrúa Palestínumanna.
Þá tilkynntu leiðtogarnir að
hungurverkfall sem staðið
hefur í 13 daga væri lokið.
Hungurverkfall þetta átti
aö þrýsta á kröfur um að
Sameinuöu þjóöirnar vernd-
uðu þær 1,75 milljónir
Palestínumanna sem búsettir
eru á herteknu svæðunum.
Heimildir herma að banda-
rísk stjórnvöld hafi hugleitt
að slíta viðræðum við Frelsis-
samtök Palestínu, PLO, eftir
að leiðtogi samtakanna Yass-
er Arafat neitaði að fordæma
skyndiárás frá sjó á Israelsríki
síðasta miðvikudag. Máliö
var rætt á starfsmannafundi í
Hvíta húsinu á fimmtudag
rétt áður en leiðtogafundur
Bush og Gorbatsjovs átti að
hefjast.
ísraelsk stjórnvöld telja
hins vegar að árásin geti
reynst gagnlegt í diplóma-
tískum deilum þeirra um viö-
ræður Bandaríkjamanna við
PLO. Frelsisfylking Palestínu
sem er hluti af PLO hefur lýst
ábyrgð á árásinni á hendur
sér og kveðst starfa sam-
kvæmt stefnu PLO.
Leiðtogar Palestínumanna höfðu óskaö eftir vernd Sameinuöu
þjóðanna fyrir þær tæpu tvær milljónir Palestinumanna sem bú-
settir eru á herteknu svæðunum. Bandaríkjamenn beittu neitun-
arvaldi í öryggisráðinu til aö stöðva framgang málsins.