Alþýðublaðið - 16.06.1990, Blaðsíða 3

Laugardagur 16. júní 1990
INNLENDAR FRÉTTIR
3
FRÉTTIR
Í HNOTSKURN
NYTT GISTIHUS: Nýlega opnuðu hjónin Óiafur Skúla-
son og Guðrún Ólafsdóttir Gistihúsið Laugaveg 101. Þau
eru bæði vön hótelrekstri hjónin og reka m.a. gistihús að
Miklubraut 1. Á Laugavegi 101 er boðið upp á 16 herbergi
eins til fjögurra manna. Lyfta er í húsinu og gott aðgengi
fyrir fatlaða. Myndin er af þeim Ólafi og Guðrúnu í anddyri
nýja gistihússins.
100 ÞOLENDUR KYNFERÐILEGS OFBELDIS:
Stígamót, miðstöðin fyrir konur og börn sem orðið hafa
fyrir kynferðislegu ofbeldi, hafa starfað í þrjá mánuði.
Óhugnanleg staðreynd er það að um 100 þolendur slíks of-
beldis hafa leitað til Stígamóta. Oþinber styrkur til starfsins
nægir engan veginn, og nú verður farið í fjársöfnun. Seld
verða barmmerki á þriðjudaginn, 19. júní og er almenn-
ingur hvattur til að styrkja þessa góðu starfsemi með 300
króna framlagi, þegar merkin eru keypt. Margir styrkja
líka Stígamót með framlögum, litlum og stórum, og er
þeim sem það vilja gera bent á síma 626868 og 626878.
Stígamót eru til húsa að Vesturgötu 3 í Reykjavík.
ATVINNULEYSIEYKST: Atvinnuleysi hefurstóraukist
í Hafnarfirði með vorinu. I maímánuði s.l. voru skráðir
2426 atvinnuleysisdagar og hafði fjölgað mjög frá í apríl.
Miðað við maí í fyrra var atvinnuleysið nú 67% meira en
þá, segir í blaði Verkamannafélagsins Hlífar. Mest munar
um aukningu í hópi verslunarfólks eftir að Grundarkjör
varð gjaldþrota upp úr miðjum maí.
MÓTMÆLI ÚR ÖLLUM ÁTTUM: Mikil fundahöld
hafa verið síðustu dagana meðal háskólamenntaðra starfs-
manna rikisins og hafa félögin öll mótmælt ákvörðun ríkis-
valdsins að fresta framkvæmd áfanga kjarasamnings við
BHMR. Mótmælunum rignir inn á fjölmiðlana í kjölfar
fundanna. Félag háskólamenntaðra hjúkrunarfræðinga
hefur mótmælt harðlega ,,árás ríkisvaldsins á launamenn
og lýðréttindi i landinu og krefst þess að staðið verði við
gerða samninga".
FYLKISSTJÓRIMANIT0BA: í gærmorgun kom hing-
að til lands fylkisstjóri Manitoba-fylkis í Bandaríkjunum,
George Johnson ásamt Doris eiginkonu sinni. Koma þau
hingað í boði ríkisstjórnarinnar. Heimsókn fylkisstjóra-
hjónanna stendur til 18. júní.
BORGNESINGAR FYRSTIR GEGNUM GRÍN-
MURINN : Spaugstofan byrjar atlöguna gegn grínmúrn-
um á þjóðhátíðardaginn í Borgarnesi. Gamanleikurinn í
gegnum grínmúrinn verður síðan sýndur á 22 stöðum á
landinu, endað 10. júlí í Reykjavík. Er þetta tveggja stunda
gleðileikur fyrir almenning, segja þeir Spaugstofumenn.
Án efa mun Pétur Teitsson, fréttastjóri og fréttamenn hans
ásamt öllum hinum vekja hlátragusur um land allt næstu
vikurnar — og um leið vænkast hagur dilkakjötsframleið-
enda, en til þess er leikurinn gerður jafnframt.
GÓÐAR GJAFIR TIL GRENSÁSDEILDAR: var. iíö-
ur sá mánuður að ekki berist góðar gjafir til Borgarspítal-
ans, aðallega dýrmæt tæki. Verðmæti slíkra gjafa skipta
milljónum króna árlega, segir Jóhannes Pálmason, fram-
kvæmdastjóri Borgarspítalans. Félagar í Lionsklúbbnum
Ægi hafa tvívegis fært Grensásdeild spítalans gjafir á þessu
ári, fyrst sérstaka lyftara sem notaðir eru við flutning og
böðun mikið fatlaðs fólks, en nú síðast tölvublóðþrýsti-
mæla. Kiwanismenn úr Frey færðu deildinni nýlega Mac-
intosh tölvu fyrir iðjuþjálfun og kemur hún í góðar þarfir.
Fjölmennir hópar styðja Borgarspítalann, m.a. sérstakt fé-
lag sem fyrrum borgarstjóri, Egill Skúli Ingibergsson stýrir.
Meðal annarra virkra stuðningsaðila eru Oddfellowstúkur,
Kvennadeild Rauða krossins og fleiri. Á myndinni eru El-
deyjarfélagar að færa Grensásdeild nýja tölvu að gjöf —
Ljósmynd Dís-Bsp.
Börnin og umferöarslysin á íslandi og Nordulöndum:
Helmingi fleiri
slasast hér á landi
Slasaöir og lótnir eftir umferðarslys ó hverja
100.000 íbúa
<00 -
Danmörk Finnland ísland Noregur Svíþjóö
K7~A 1981 K5 1«88
Hlutfallslega fleiri fs-
lendingar ýmist létust
eða slösuðust í umferða-
slysum árið 1988 og
voru langt fyrir ofan hin-
ar Norðurlandaþjóðirn-
ar. Hér á landi slasast
helmingi fleiri börn
yngri en 5 ára og um
þriðjungi fleiri gamal-
menni eldri en 65 ára en
í nágrannalöndunum,
segir í nýútkominni
heilsufarskönnun sem
gerð var.
Töluverð fjölgun um-
ferðaróhappa hafa orðið
hér á landi frá árinu 1981,
371 slys urðu á hverja
100.000 íbúa. Árið 1981
urðu 317 umferðaóhöpp á
hverja 100.000 íbúa. Metár-
ið var 1987 þegar 400 um-
ferðaróhöpp urðu á hverja
100.000 íbúa. Danir virðast
hafa náð nokkrum tökum á
umferðinni því þar hefur
umferðaóhöppum fækkað
frá 1981 úr 279 í 244 á
hverja 100.000 íbúa. Um-
ferðarslysum fjölgar lítil-
lega frá 1981 en fjölgar um
u.þ.b. 50 tilfelli í Svíþjóð og
Finnlandi.
Ef skoðaðir eru einstakir
aídurshópar koma enn slá-
andi upplýsingar í ljós.
Börnum á aldrinum 0 til 5
ára er helmingi hættara við
að verða fyrir slysi af völd-
um bifreiða en jafnöldrum
þeirra á hinum Norður-
löndunum. En þó hefur
slysum á þessum aldurhópi
fækkað nokkuð. Ungu
fólki, á aldrinum 18—20
ára, sem hafa orðið fyrir
umferðarslysum á ári
hverju, hefur fjölgað úr 736
í 1151. Þetta um þriðjungi
meira en hjá hinum Norð-
urlöndunum.
Helmingi fleiri slys eru á
táningum, 15 til 17 ára hér
á landi en í grannlöndun-
um. Dauðsföllum og slys-
um hefur hins vegar fækk-
að töluvert hjá 10 til 14 ára
unglingum frá 1981.
Umferðaróhöppum hjá
fólki eldra en 65 ára hefur
einnig fjölgað mikið, eða
um tæpan helming frá
1981, úr 184 í 336 á hverja
100.000 ibúa. Hinar Norð-
urlandaþjóðirnar eru þar
langt fyrir neðan okkur.
Þar hafa staðið nokkurn
veginn í stað og eru um 150
slysum fyrir neðan okkur á
hverja 100.000 ibúa.
Athuga verður að þessar
tölur eiga við hvern þann
einstakling sem ýmist
verða fyrir umferðaóhappi
í bíl eða utan hans. En í töl-
unum á undan — umferða-
róhapp á íbúa — er átt við
hvert einstakt umferðaró-
happ án tillits til fjölda
þeirra sem verða fyrir slys-
um.
,,lsland er mjög aftarlega
á merinni miðað við hin
Norðurlöndin. Þetta eru
mjög ljótar og sláandi töl-
ur", sagði Óli H. Þórðars-
son, framkvæmdastjóri
umferðarráðs í samtali við
Alþýðublaðið, um skýrslu
Nomesco, norrænu heilsu-
málastofnunarinnar. „Ein
skýring varðandi yngstu
kynslóðina er sú að ung
börn hér á landi eru ekki í
eins strangri gæslu og ann-
ars staðar. Á Bretlandi er
börnum til dæmis strang-
lega bannað svo mikið sem
að leika sér á gangstéttum.
Hér á landi er gangstéttin
oft aðalleikvangurinn."
Óli sagðist hins vegar sjá
fram á bjartari tíð gagnvart
börnum í bílum því að 1.
október n.k. taka ný lög
gildi sem segja að hafi skuli
börn í öryggisbúnaði í bíl-
um. ,,Eg er alveg klár á því
að það á eftir að skila okkur
árangri niður á við í þess-
um tölum," sagði Óli.
Varðandi þá gífurlega
háu tölu umferðarslysa sem
henda 15 til 17 ára unglinga
benti Óli á að 17 ára ung-
lingar eru hér á landi farnir
að aka bíl, sem er yngra
aldursmark en á hinum
Norðurlöndunum, þannig
að það er eðlilegt að þeir
lendi í slysatölunum. 1988
gengu í gildi lög sem kváðu
á um sólarhringsnotkun
ökuljósa. Það gæti skýrt þá
umtalsverðu fækkun slysa
á börnum 10 til 14 ára sem
eru mestur fjöldi gangandi
vegfarenda. Það gengi hins
vegar berhögg við aukingu
umferðarslysa á fólki eldri
en 65 ára. Óli hafði ekki
skýringu á þeirri aukningu.
„Þó slysum hafi ekki
fækkað eru dauðsföllin á
niðurleið. Það vil ég þakka
aukinni notkum á öryggis-
búnaði ásamt þeim færu
læknum sem hér starfa,"
bætti Óli H. Þórðarsson við.
Hann sagði hins vegar
alltaf mismun á þeim tölum
sem lögreglan skráir og
spítalarnir. Spítlatölurnar
væri mjög góð skráning og
lögreglutölurnar hér á
landi vera betri en á Norð-
urlöndunum.
ísland er betur sett ef
fjöldi slysa er miðaður við
fjölda bifreiða í landinu á
hverjum tíma. Frá 1981 hef-
ur bifreiðum á íslandi fjölg-
að úr 98.300 í 140.000.
„Það sem vegur liklega
einna þyngst er að við Is-
lendingar erum duglegri
við að skrá slys en aðrar
þjóðir," sagði Öli H. Þórð-
arsson, framkvæmdarstjóri
Umferðarráðs.
Kristján Guðmundsson bœjarstjóri lœtur af störfum:
NYR MEIRIHL UTI
KEMUR AD CÓDU BÚI
„Það er ekki ástæða til
biturleika, — en ég skal
ekki leyna því að ég hefði
viljað hætta störfum hér í
bænum á annan hátt en
þennan," sagði Kristján
Guðmundsson, sem nú
lætur af störfum bæjar-
stjóra í Kópavogi eftir 8
ára starf. Hann sagði að nú
yrðu kaflaskil hjá sér eftir
nær 19 ára starf fyrir
Kópavogskaupstað. Fram-
undan væri gott sumarfrí,
það fyrsta samfellda frá
því hann gerðist bæjar-
stjóri.
Kristján sagði að á þessum
átta árum hefði margt gott
verið gert í bæjarmálum
Kópavogs. I bænum hefði
samhentur meirihluti stjórn-
að af miklum dugnaði og
samviskusemi. Ljóst væri að
liinn nýi meirihluti kæmi að
góðu búi.
Kristján Guðmundsson var
mikið í fréttum fjölmiðla á
síðasta sumri, þegar Foss-
vogsdeilan blossaði upp milli
bæjanna tveggja. Álþýðu-
blaðið spurði bæjarstjórann
fyrrverandi um samskipti
hans og Davíðs Oddssonar.
Kristján Guðmundsson
sagði að oft hefði stríkkað á
strengjum í þeirri samvinnu
þeirra starfsbræðra. „Við
Davíð fengum allt of fá tæki-
færi til að hittast og ræða
málefni bæjanna. Það var
helst þegar einhver stór
ágreiningsefni komu upp.
Þetta voru engir gleðitímar.
„Við gerum okkur grein
fyrir að leiðin tii sjálfstæð-
is, sem hófst 11. mars, er
löng og erfið. Ég tel að þær
ánægjulegu athugasemdir
sem þú gerðir um málefni
Eystrasaltsríkjanna muni
flýta fyrir okkur og færa
baráttuna nær alþjóða-
sviðinu. Við kunnum að
meta stuðning þinn og
treystum á að þú munir
veita okkur áframhald-
Á tíma var um aðskilnað bæj-
arfélaganna að ræða, þegar
vargöldin var sem verst. Eg
hefði kosið að hafa þetta öðru
vísi — gott samstarf við ná-
grannann i norðri, eins og
aðra okkar nágranna". Sagði
Kristján ennfremur að það
væri gleðiefni að yfirvöld
hafa nú skorið úr ágreiningn-
um um Fossvogsdal, bæjar-
mörk Kópavogs væru héðan
andi stuðning", segir í
bréfi frá Virgilijus Cepait-
is, þingmanni og formanni
þingnefndar um borgara-
leg réttindi í Litháen til ut-
anríkisráðherra, Jóns
Baldvins Hannibalssonar.
Tilefni bréfsins er stuðning-
ur Jóns Baldvins við málefni
Eystrasaltsþjóðanna á ráð-
herrafundi á vegum ráð-
stefnu um öryggismál og
samvinnu Evrópuríkja í byrj-
af ákveðin, lyktirnar þær hin-
ar sömu og Kópavogsmenn
höfðu reiknað með.
Kristján Guðmundsson var
í gærdag kvaddur af starfs-
mönnum sínum og samstarfs-
mönnum í bæjarstjórn Kópa-
vogs. Hann kvaðst ekki far-
inn að leita sér að nýjum
starfsvettvangi, til þess væri
nægur tími nú í sumar.
un júní í Kaupmannahöfn.
Til þessarar ráðstefnu
mætti Cepaitis með bréf
Landbergis forseta upp á vas-
ann og reyndi að fá leyfi til að
sitja hana — en fékk ekki.
„Þvi miður var mér tjáð að
slíkt væri ekki mögulegt,
jafnvel þótt öðru ríki, Alban-
íu, væri gefið tækifæri á að
hafa áheyrnarfulltrúa", segir
Cepaitis í bréfinu til utanríkis-
ráðherra.
Litháar:
Þakka Jóni Baldvini stuðning