Alþýðublaðið - 19.06.1990, Blaðsíða 7

Þriðjudagur 19. júní 1990
7
NÆSTAFTASTA SÍDAN
Bandaríkjamenn bera mismikla virðingufyrir fánanum sínum og rífast heiftar-
lega um hvort mönnum sé frjálst að brenna hann eða ekki
Má eða má ekki
brenna fánann?
Sú niðurstaða hæstaréttar
Bandaríkjanna að mönnum sé
leyfilegt að brenna fánann, hef-
ur valdið miklum úlfaþyt þar í
landi.
Úrskurður dómsins byggði á því
ákvæði í stjórnarskránni sem lýtur
að tjáningarfrelsi. Þetta er orðið
hitamál í þinginu og margir þing-
menn auk George Bush forseta telja
brýnt að breyta stjórnarskránni
þannig að sú athöfn að brenna fán-
ann verði bönnuð. Aðallega eru það
menn í hernum ogfrjálslyndir borg-
arar sem munnhöggvast og metast
um það hvorir séu nú meiri ættjarð-
arvirnir, en „brennuvargarnir" telja
sig ekkert síður fulla föðurlandsást.
Andstæðingar þeirra segja fánann
einmitt tákn frelsis og því verði að
setja því frelsi skorður sem troði á
tákni frelsisins. Eins og glöggir les-
endur gera sér grein fyrir er þetta
mjög flókið mál og sitt sýnist hverj-
um.
Belgar tengja
frankann við
markið
Wilfried Martens, forsætisráð-
herra Belga, lýsti því yfir síðast-
liðinn mánudag að belgíski
frankinn yrði bráðlega tengdur
vestur-þýska markinu.
Staðreyndin er sú að um fjögurra
ára skeið hefur belgíski frankinn
fylgt markinu en j>að hefur ekki ver-
ið opinber stefna stjórnvalda fyrr en
nú. „Hagkerfi okkar er eitt það
sterkasta í Evrópubandalaginu.
Þess vegna höfum við ákveðið að
tengja gjaldmiðil okkar við sterk-
asta gjaldmiðilinn á svæðinu, vest-
ur-þýska markið." Fjármálaráðherra
landsins, Philippe Maystadt og
seðlabankastjórinn, Alfons Verpla-
etse, segja þetta fyrsta skrefið í átt
að sameinuðu hagkerfi Evrópu-
bandalagsins.
Þessi ákvörðun Belganna þýðir
að nú hafa öll Benelux-löndin (en
það kallast Belgía, Holland og Lux-
Einn
með kaffínu
— Hver er elsti íbúinn í þorp-
inu?
— Ég veit það ekki. Hann dó
fyrir þremur vikum!
emburg einu nafni) tengt gjaldmiðla
sína þýska markinu. Hollensku gyll-
inin hafa tengst markinu í mörg ár
og Luxemburgarfrankarnir eru
tengdir belgísku frönkunum.
Sat sakiaus í
fangelsi i 15 ár
„Ef víti er til, þá er það að sitja
í fangelsi vitandi það að þú ert
saklaus" segir írinn Gerry Conl-
on og hann ætti að vita um hvað
hann er að tala.
Árið 1975 var hann dæmdur til
fangelsisvistar fyrir sprengjutilræði
IRA sem hann kom ekki nálægt. Til-
ræðið var kennt við bæinn Guild-
hall, en þar fór sprengjutilræðið
fram. Þá var hann tvítugur og fékk
lífstíðardóm. Nú, 15 árum síðar var
dóminum loks hrundið eftir að sér-
stök nefnd á vegum ríkissaksóknara
komst að því að lögreglan hafði út-
búið „sönnunargögn" sem notuð
voru við réttarhöldin.
Conlon hefur ritað bók um þessa
reynslu sína og kallast hún „Fund-
inn saklaus". „Þó hún komi ekki
nema örlítið við samviskuna hjá
einhverjum í breska kerfinu, þá hef-
ur það verið þess virði að skrifa
hana". Conlon, sem hefur viður-
kennt að hafa staðið í lítilvægum
þjófnaði í Belfast og elskað veðmál
og stundaði maríjúanareykingar, er
nú orðinn ötull stuðningsmaður
mannréttinda. Hann hyggst hreinsa
nafn föður sins sem var handtekinn
árið 1976 fyrir að hafa útvegað IRA
sprengjur og dó í fangelsinu eftir að
hafa haldið saklQ'si sínu statt og
stöðugt fram.
Conlon eyddi þremur árum af
fimmtán í einangrun. í bókinni eru
ófagrar lýsingar á þeim tíma: „Klefi
þinn er loftbóla þagnarinnar þar
sem einu hljóðin sem heyrast eru
þau sem þú myndar sjálfur. Þú eyðir
miklum tíma í að hlusta á dyn þinna
eigin hugsana. Það er eins og þú
sért lokaður inni í grafhýsi. Yfir löng
tímabil hættir heilinn að vinna og
þú situr og starir í vegginn. Þá hætt-
irðu að skynja að tíminn líður og
það er einhver hræðilegasta tilfinn-
ingin af þeim öllum". Conlon segir
að skaðabætur séu málinu óvið-
komandi. „Hvernig ætlar nokkur
að bæta mér það upp að hafa horft
á föður minn eiga hörmuiega hæg-
an dauðdaga? Eg vakna enn upp á
nóttunni, svitstorkinn með martrað-
ir, en ég vil ekki losna við þær. Ég vil
halda í hin einföldu gildi í lífinu".
DAGFINNUR
Listahátið er lokið
t*á er Listahátíð lokið. Að vísu á
Bob Dylan eftir að koma en hann
er eins konar aukaréttur eða við-
auki við Listahátíð.
Hins vegar skilst mér gegnum
mín sambönd (sem ekki eru lítil)
að Dylan muni fara svo huldu
höfði meðan hann er i Reykjavík
að spurning er hvort nokkur sjái
hann.
Þetta er búin að vera mjög góð
Listahátíð, skilst mér. Sjálfur hef
ég nú ekkert farið og ekkert séð
eða heyrt. Það er vegna þess að ég
þekki engan listamanninn sem
hingað hefur verið boðið. (Það er
annars furðulegt að það er alltaf
talað um að „bjóða“ listamönnum
á Listahátíð — ég veit ekki annað
en að hátíðin borgi svimandi
summur fyrir „boðsferðina.")
Mér er hins vegar sagt að þetta
séu allt heimsfrægir listamenn og
líka beri maðurinn sem var fjar-
lægður úr Hljómskálanum, sem
sannar enn einu sinni að ég er
plebbi.
En mér er tjáð af fróðum mönn-
um, að þetta hafi verið afskaplega
vellukkuð Listahátíð. Reyndar
sagði einn vinur minn sem fór á
eina uppákomuna að menn hefðu
orðið fyrir vonbrigðum og við-
komandi listamaður hefði ekki
staðið undir þeim væntingum sem
fjölmiðlar voru búnir að byggja
upp með látlausri „kynningu."
Hins vegar hefðu menn bætt sér
upp vonbrigðin með því að klappa
viðkomandi listamann upp sjö
sinnum, svona til að sannfæra sig
um að hann hlyti að vera góður.
Nú bíða allir eftir aðalskemmtiat-
riðinu, en það er að ári loknu þeg-
ar við fáuum að vita hvort Listahá-
tíð hafi verið rekin með halla eða
skilað hagnaði. Nú skilst mér að
aðaltekjurnar af Listahátíð sé inn-
gangseyrir en einnig styrkji nokk-
ur fyrirtæki einstaka listaliði. Hins
vegar skilst mér einnig, að um
helmingur allra miða á Listahátíð
séu boðsmiðar. Það leiðir af sér að
hækka þarf hinn helminginn mið-
anna um helming til að endar nái
saman. Miðaverðið er þar af leið-
andi orðið svo dýrt að það eru að-
eins hátekjumenn sem komast á
Listahátíð.
Hins vegar fá flestir hátekju-
menn landsins boðsmiða og því er
stundum ekki alveg fullt á listavið-
burðunum. Þessu ná síðan menn
heim og saman með því að halda
einhverja rokktónleika í lokin þar
sem enginn fær boðsmiða nema
stjórnin og fjölskyldur þeirra,
Laugardalshöllin er fyllt af öskr-
andi krökkum og hagnaðurinn
vegur upp tapið af fínu dagskrár-
liðunum sem enginn borgar sig
inn á. Yfirleitt er rokkkonsertinn
haldinn eftir að Listahátíð lýkur,
því það er ekki nógu fínn listavið-
burður,.heldur gróðravænlegir al-
þýðutónleikar.
Það er ekki nema von að Bob
Dylan vilji fara huldu höfði.
Franskur ráðherra
fordæmir mismun
milli rikra og
fátækra i
Suður-A fríku
Bernard Kouchner, sá ráð-
herra þeirra Frakka sem sér um
manneldismál, hefur harðiega
fordæmt hinn hrikalega mismun
á kjörum ríkra og fátækra í Suð-
ur-Afríku.
Þetta kom fram í máli hans eftir
að hanri hafði farið í opinbera heim-
sókn til S-Afríku, fyrstur franskra
ráðherra í fimmtan ár. „Ég hef van-
ist fjölmörgum fátækrahverfum út
um allan heim, en mér er ómögu-
legt að þola þennan gífurlega mis-
mun“, sagði Kouchner og vísaði þar
til ólíkra kjara svartra og hvítra í
landinu. Hann varaði einnig við
þeim hugmyndum að láta af við-
skiptaþvingunum gegn ríkisstjórn
hvítra í landinu. Það kom einnig
fram í máli hans að svo virtist sem
samningaumleitanir De Klerks mið-
uðu að því að hrinda úr vegi þeim
hindrunum sem stæðu fyrir samn-
ingum milli svartaog hvítra en þetta
kæmi einungis hinum betur stæðu
vel meðan þeir semlökust hafa kjör-
in búa enn við óbreyttar aðstæður.
i. . ; > ':-j

Bilið milli ríkra og fátækra íbúa þessarar jarðar breikkar víst stöðugt
DAGSKRAIN
Sjónvarpið
14.45 Heimsmeistaramótið í knatt-
spyrnu V-Þýskaland-Kólombía 17.50
Syrpan 18.20 Fyrir austan tungl
18.50 Táknmálsfréttir 18.55 Yngis-
mær 19.20 Heim í hreiðrið
19.50 Maurinn og jarðsvínið 20.00
Fréttir og veður 20.30 Karl og kerling
riðu á Alþing 20.55 Ef að er gáð —
Þroskahömlun bama 21.10 Suður-
skautslandið 22.05 Holskefla (5)
23.00 Ellefufréttir 23.10 Fjeimsmeist-
aramótið í knattspyrnu. Ítalía-Tékkó-
slóvakía 00.45Dagskrárlok.
Sföð 2
16.45 Nágrannar 17.30 Krakkasport
17.45 Einherjinn 1805 Mímisbrunn-
ur 18.30 Eðaltónar 19.19 19.19 20.30
Neyðarlínan 2120 Ungir eldhugar
22.10 Hættur í himingeimnum (6)
23.05 Spillt vald. (The Life and Ass-
assination of the Kingfish) 00.35
Dagskrárlok.
Rás 1
06.45 Veðurfregnir. Bæn 07.00 Fréttir
07.03 í morgunsárið 09.00 Fréttir
09.03 Litli barnatíminn 09.20 Morg-
unleikfimi 09.30 Landpósturinn
10.00 Fréttir 10.03 Þjónustu- og neyt-
endahornið 10.10 Veðurfregnir 10.30
Ég man þá tíð 11.00 Fréttir 11.03
Samhljómur 11.53 Á dagskrá 12.00
Fréttayfirlit 12.01 Daglegt mál 12.20
Hádegisfréttir 12.45 Veðurfregnir
13.00 í dagsins önn 13.30
Miðdegissagan: Leigjandinn eftir
Svövu Jakobsdóttur 14.00 Fréttir
14.03 Eftirlætislögin 15.00 Fréttir
15.03 Basil fursti 16.00 Fréttir 16.03
Aðutan 16.10 Dagbókin 16.15 Veður-
fregnir 16.20 Barnaútvarpið 17.00
Fréttir 17.03 Tónlist eftir Beethoven
18.00 Fréttir 18.03 Sumaraftann
18.30 Tónlist 18.45 Veðurfregnir.
Auglýsingar. Dánarfregnir 19.00
Kvöldfréttir 19.30 Auglýsingar 19.32
Kviksjá 20.00 Fágæti 20.15 Tón-
skáldatími 21.00 Innlit 21.30 Sumar-
sagan: Viðfjarðarundrin eftir Þór-
berg Þórðarson 22.00 Fréttir 22.07
Að utan 22.15 Veðurfregnir. Orð
kvöldsins 22.30 Leikrit vikunnar:
„Ópið" eftir Fríðu Á. Sigurðardóttur
23.15 Djassþáttur 24.00 Fréttir 00.10
Samhljómur 01.00 Veðurfregnir
01.10 Næturútvarp
Rás 2
07.03 Morgunútvarpið 08.00 Morg-
unfréttir 09.03 Morgunsyrpa 11.03
Sólarsumar 12.00 Fréttayfirlit 12.20
Hádegisfréttir 14.03 HM-hornið
14.10 Brot úr degi 16.03 Dagskrá
18.03 Þjóðarsálin 19.00 Kvöldfréttir
19.32 Zikk Zakk 20.00 íþróttarásin
22.07 Landið og miðin 23.10 Fyrir-
myndarfólk 00.10 í háttinn 01.00
Næturútvarp.
Bylgjan
07.00 Pétur Steinn Guðmundsson
og Hulda Gunnarsdóttir 09.00 Fréttir
09.10 Ólafur Már Björnsson 11.00 í
mat með Palla 13.00 Valdís Gunnars-
dóttir 15.00 Ágúst Héðinsson 17.00
Kvöldfréttir 17.15 Reykjavík síðdegis
18.30 Ólafur MárBjörnsson 22.00 Is-
landsmótið í knattspyrnu 22.00 Har-
aldur Gíslason 02.00 Freymóður T.
Sigurðsson.
Stjarnan
07.00 Dýragarðurinn 10.00 Snorri
Sturluson 13.00 Hörður Arnarsson
17.00 Á bakinu með Bjarna 19.00
Upphitun 20.00 Listapoppið 22.00
Albert Albertsson 01.00 Næturvakt.
Aðalstöðin
07.00 Á nýjum degi 10.00 Kominn
tími til 13.00 Með bros á vör 16.00 í
dag í kvöld 19.00 Við kvöldverðar-
borðið 20.00 Á yfirborðinu 24.00
Næturtónar.