Alþýðublaðið - 23.02.1922, Side 1
Alþýðubtaðið
G-efld At nl Alþýdnflokkniim
1922
Fioitudagino 23. febrúar.
45 töiubiað
Spánartollsmálið.
Hvort mun alþingi gerast svo
'djarft, að leyfa vínflutning aftur til landsins, án þjóðar-
atkvæðagreiðslu?
Það er nú orðið opinbert leynd
armál, að Jón Msgnússon hefir
lofað Spánarstjórn þvf, að leggja
fyrir alþingi það er bú situr frura-
varp tii laga um breytingar á
bannlögunum, þarntig að fiytja
megi tssn spönsk vfn (21%
áíengisinnihald). í iesgstu lög hafa
menn vonað að þetta væri ósatt
Menn hafa ekki getað trúað því,
að iandsstjórnin væri svo ósvífin,
að dylja iandsmenn þess í alt
sumar, að hún hafði „keypt á sig
írið“ með þessa Ioforði. Mönnum
ftefir að vfsu dottið þetta í hug,
-an stjómin hefir varist alira frétta.
Eins og hér væri um mái að
ræða, sem aðeins varðaði h«ua
eina, en ekki þjóðina í heild.
En mér er spurn:
Hvaða mál varðar meiru þjóð-
ina í heiid, en einmitt það mál,
sem húa með almennri atkvœða-
greiðsln hefir sýnt hver stefna
skuli upptekin ff
Stjórnin hefir i þessu máii komið
fram svo hiutdrægnislega, og mér
liggur við að segja ósvífnislega,
að siíks munu engin dæmi, ekki
einu sinni um stjórn hér á Iandi.
Bannmálið, sem talið er varða
þjóðina svo mikis, að atkvæða-
greiðsla er látin fram fara um
land alt, áður en. banniögin eru
samþykt, er metið svo lítils af
aúverandi landsstjórn, að hún held-
ur leyndu makki sínu við Spán
verja, ekki aðeins tii þings, heidur .
eftir að þing er saman kotnið.
Sama stjórn sendir þann mann
fyrir Iacdsins hönd til Spánar,
til þess að semja um þetta einasta
mál sem borið hefir verið beint
undir kjósendur, ceðsta valdið i
landinu, sem lengst hélt uppi
vörnum fyrir andbanninga hér i
íaadi, og hefir auk þess lýst þvf
yfir, að það væri mesta áhugamál
sitt að koma banniögunum fyrir
kattarneí. Þennan mann valdi Jón
Magnússoa til þess að semja um
spánartollinn. Hver efast um að
hasm hafi með áfeuga samiðl
Hvernig getur Jón Magnússon
réttlætt ssg í þessu máli gagnvart
þeim stuðningsmönnum sfnum sem
banninu fylgja, og hvernig geta
stuðningsmennirnir haldið áfram
að tiibiðja hann?
Hvernig getur nokkur maður
með nokkurnvegin óbrjálaðri skin
semi réttlætt það, að þessu þýð-
ingarmesta „samnings" máli voru
við erlent rfki er hald ð leyndu,
og hvers vcgna er haldið leyndu
hvernig með það er farið?
Kannske svarar J. M. þessu
þannig: Spánverjar æsktu þess,
eða fulltrúi vor á Spáni æskti þess.
En til hvers var málinu haldið
leyndu? Beinasta svarið verður:
Til þess að bannmenn geti ekki
borið hönd fyrir höfuð þessa mikla
áhugamáls sfns, tii þess að ekki
verðí hægt að sanna þingmönnum
það, »ð landsstjórnin vegur með
framferði sfnu f málinu aftan að
sjálfstæði og sjálfsákv'örðunarritti
Islands.
Vegna þess, að iandsstjórnin
hefir haldið leyndu hvernig hún
hafði spilt þessu máli og unnið
laadinu meö þvf ógagn, hefir ekki
verið hægt að taka það jafn ræki-
iega til fhugunar, hvað gera þarf
tii þess að bjarga þvf við. Það
hefir eicki verið hægt að ganga
eins grandgæfilega milli bols og
höfuðs á þessari „Spáuargrflu*.
Og þar með hafa andbanningar,
með stjórnina f tararbroddi, komið
ár sinni vel fyrir borð.
i *
Það hefir margoft veáð sýnt
íram á það i blaSagreinum, og
því hefir ekki verið með*rökum
mótmæit, að Islendingar geta aldrei
ha/t nema óhag af þvf að ganga
að kröfum Spánverja
Það hefir ltka verið sannað, að
þessar kröfur eru bein árás á sjálf
stæði vor Islendinga. Og hvar
mundu þá gömlu sj&lfstæðismenu-
irnir, sem mest og bezt unnu að l
þvf að vér iosnuðum við drotnun
Dana, ef þeir við fyrsta tækifæú
géogju á mála hji annari erlendri
þjóð, og seldu sjálfstœðið fyrir
brennivíni Hvar mundu þeir Bjaruí,
Benedikt, Sigurður o. fl., ef þeir
iétu slfkt viðgangast mótmælaust?
Hvar mundu bændurnir á þingi,
sem vilja vera forgöngumenn og
forráðamenn kjarnmesta hluta þjóð-
arinnstr, ef þeir létu Jón Magnús-
son og erlenda brennivfnssala og
eituibyrlara svícbeygja sig svo, að
þeir greiddu kúgunartillögum þeirra
félaga atkvæði sitt?
Alþjóð var spurð að því hvort
hún vildi vfn i Iandinu eða ekki.
Hún svaraði því, að hdtn vildi
ekki vinið.
Svo mikilsvarðandi þótti málið
þá, að þið var borið undir þjóð-
aratkvæðagreiðslu.
Nú leyfir Jón Msgnúsion sér að
bera íram frumvarp um það, að
ieyfa innfiutning á vfnum, alt að
21% að styrkleika Og hann gerir
það með slfkri ieynd, að auðséð
er hve tiigangurinn er göfugur.
Hvað mundi samþykt siíks frv.
hafa í för með sér? Hún mundi
jafngilda fulikomnu afnámi bann-
laganna, eða vera jafnvei verri.
Því hún vœri löggilding vinsmygls.
Lftið til Noregs. Þar er sönnunin.
Siðíerðislegan rétt hefir Alþingi
engan tii að breyta banniögunum
í þessa ótt, eða afnema þau. Eng-
in Iög banna að vísu breytinguná,
án undangenginnar þjóðaratkvæða-
greiðslu, en heilbrigð skynsemi og
almenn sanngirni krefjast þess, að
eitt af tvennu verði þing roflð og’
nýjar kosningar látnar fram fara,