Alþýðublaðið - 02.02.1994, Blaðsíða 5

ALÞÝÐUBLAÐIÐ 5
Miðvikudagur 2. febrúar 1994
VIÐTAL
Kynning Alþýðublaðsins á frambjóðendum Alþýðuflokksins í kjöri á sameiginlegan lista til borgarstjórnarkosninga
BRYNDÍS KRISTJÁNSDÓTTIR gefur kost á sér í 4. og 9. sæti
Bryndís Kristjánsdóttir ásamt eiginmanni sínum Valdimar Leifssyni og tveimur af
börnum þeirra, Agli og Önnu Katrínu. „Ég held að fólkgeti alveg treystþvíað efsam-
eiginlega framboðið fœr meirihluta þá mun borgin okkar verða betri og manneskju-
legri borg fyrir jafnt unga sem aldna.u
Alþýðublaðsmynd / Einar Ólason
„Ég hafði aldrei tekið þátt í
stjómmálum fyrr en Bryndís
Schram kom að máli við mig
og spurði hvort ég vildi vera á
lista Alþýðuflokksins til
borgarstjómarkosninga árið
1986. Eftir að hafa hugsað
mig um daglangt komst ég að
þeirri niðurstöðu að ég gæti
vel hugsað mér að ganga til
liðs við flokkinn og sagði já.
Síðan hellti ég mér út í mína
fyrstu kosningabaráttu og fór
meðal annars á marga vinnu-
staðafundi, aðallega með
nöfnu minni sem var í 2. sæti
á listanum, og var það mikil
og skemmtileg lífsreynsla.
Fólkið tók okkur mjög mis-
jafnlega; sat stundum stein-
þegjandi og hlustaði eða sendi
okkur hnútur - en nöfnu
minni tókst þó að bræða flest
hjörtu. I raun urðu allir undr-
andi á því að okkur skyldi
ekki takast að koma tveimur
mönnum inn það árið!“ segir
Bryndís Kristjánsdóttir.
- En livernig leggst kosn-
ingabaráttan framundan í
Þig?
„Mjög vel. Alls staðar þar
sem ég kem, talar fólk um
hversu ánægt það er með
þennan sameiginlega lista -
þótt hvorki hann né málefnin
séu komin á hreint! Það sýnir
að borgarbúar vilja að stjóm
borgarinnar komist í aðrar
hendur og að þeir trey sta fólk-
inu í þessum flokkum og Ingi-
björgu Sólrúnu til að stjóma
borginni á betri og lýðræðis-
legri hátt. Eg held því að þessi
kosningabarátta verði virki-
lega góð og vil auðvitað helst
fá að vera með áfram. Að auki
var ég einn af fulltrúum Al-
þýðuflokksins sem vann að
því að koma þessu sameigin-
lega ffamboði á koppinn og
vona því að okkar fólk sýni
það í kosningunum um helg-
ina að þvf finnist ég eiga
áfram heima sem einn af full-
trúum okkar á þessum sam-
eiginlega lista.“
Konurnar
fundu milljarð
- Nú hafa þœr raddir
heyrst að nóg sé af konum á
þennan lista; þörf sé á fleiri
sterkum og ábyrgum karl-
mönnum og þeir eigi að
koma frá Alþýðuflokknum.
Hvað finnst þér um þessa
skoðun?
„Helmingur af þjóðinni er
konur - sem þýðir þá auðvit-
að að hinn helmingurinn sé
karlar! Mér finnst réttlátast að
listinn skiptist jafnt á milli
kynjanna og sé ekki að upp-
röðunin á honum skipti meg-
inmáli - enda man hana engin
að kosningum loknum. Eg
verð þó að viðurkenna að mér
hefur þótt leitt að heyra þessar
úrtöluraddir í okkar flokki
sem á að heita Jafnaðar-
mannaflokkur Islands! Eg hef
heyrt talað um konumar sem
ljóst þykir að virði á listanum
sem ,.bamahei mi liskerlingar‘‘
og að í heitinu felist að konur
geti ekki unnið að neinu nema
„mjúku málunum" svoköll-
uðu. Hvflík regin firra! Eg
veit til dæmis ekki betur en að
það hafi verið konumar í
minnihlutanum í núverandi
borgarstjóm sem fundu millj-
arðinn sem Markús Öm og
borgarendurskoðandi höfðu
misreiknað ijárhagsáætlun
borgarinnar um! Sjálfstæðis-
mennimir virðast gleypa allar
tölur hráar sem að þeim em
réttar en konumar vilja vita
nákvæmlega í hvað fjármun-
um borgarinnar er eitt og
fundu þá þessa skekkju í út-
reikningunum!“
- Snúum okkur þá að þér
sjálfri - hver ertu?
„Eg er elst sex systkina,
fædd og uppalin í Reykjavík.
Ég er að minnsta kosti þriðji
reykvíski ættliðurinn í móð-
urætt en faðir minn er Isfirð-
ingur- hvað annað!
Ég tók stúdentspróf í úr
máladeild Menntaskólans við
Tjömina og lærði ensku -
sem ég byrjaði reyndar að
lajra tíu ára - dönsku, þýsku,
frönsku og spænsku - að auki
var ég eitt sumar í skóla í
Frakklandi. Ég hef alltaf unn-
ið fyrir mér frá því ég var orð-
in stálpuð og vann líka með
skólanum - og þá var at-
vinnuleysi eins og núna og
maður þáði hvaða vinnu sem
gafst. í menntaskólanum
kynntist ég Valdimar, og að
stúdentsprófi loknu fluttumst
við til Los Angeles og bjugg-
um þar næstu fjögur árin. Það
var mikil upplifun að byija
sinn búskap í stórborg eins og
Los Angeles og auðvitað
leigðum við íbúð í ódým
hverfi borgarinnar - reyndar
Hollywood - og þar gat mað-
ur átt von á svo sem hverju
sem var. Við lentum þó aldrei
í neinni hættu en einu sinni
var brotist inn til okkar og
sjónvarpinu stolið - en við
höfðum hvort sem er keypt
það á þjófamarkaði svo það
var ekki von að það héldist
hjá okkur. Valdimar var þama
að nema sitt fag, sem er kvik-
myndagerð, og ég ætlaði
einnig í nám en þá fæddist
elsti sonur okkar, Amar
Steinn. Síðan höfum við eign-
ast annan son, Egil rnu ára, og
dóttur, Önnu Katrínu tveggja
ára.“
Stórborgin kenndi
okkur að meta
grænu svæðin
„Okkur fannst yndislegt að
búa þama, þrátt fyrir mengun,
mikla bflaumferð og glæpi,
og langaði ekkert heim, en
svo bauðst Valdimar vinna
við Sjónvarpið og við höfðum
ekki efni á að neita slíku boði.
Við komum svo heim með
tvær hendur tómar og þá tók
við hið klassíska lífsmunstur
ungra Islendinga; vinna,
vinna og meiri vinna. En það
var eitt sem við höfðum virki-
lega lært að meta í Los Ange-
les en það vom svo kölluð
„græn svæði“ í borginni.
Stórborgir em vanalega svo
þétt byggðar að hver land-
spilda er afar verðmæt sem
byggingalóð. í Los Angeles
hafa verið tekin firá nokkur
stór svæði, bæði í lystigarða
og svo svæði þar sem náttúran
fær að ráða. Griffith Park er
eitt þeirra og þangað fómm
við eins oft og við gátum og
gleymdum því þá að við vor-
um stödd í mengaðri stórborg.
Nú, við þurftum náttúrlega
að eignast húsnæði og keypt-
um fljótlega okkar fyrstu íbúð
í kjállara í austurbænum, það-
an var stutt yfir í Elliðaárdal-
inn og þar fúndum við okkar
Griffith Park í Reykjavík.
Mér finnst mjög mikilvægt að
varðveita og hlúa mjög vel að
þeim náttúmperlum sem við
höfum innan borgarmarkanna
og við megum alls ekki klípa
meira af þessum grænum
svæðum en þegar hefur verið
gert. En eins og fyrr segir tók
við endalaus vinna við heim-
komuna og ég vann fyrst hjá
innflutningsfyrirtæki við að
panta inn vömr ffá útlöndum
og síðan hjá Rammagerðinni
en þar kom tungumálakunn-
áttan sér í góðar þarfir, því
viðskiptavinimir em fyrst og
ffemst erlendir ferðamenn.
Mig hafði alltaf langað til
að læra meira, svo að um
haustið dreif ég mig í Háskól-
ann og innritaðist í Islensku-
deildina. Þetta var á sama
tíma og við vomm að kaupa
íbúðina, sem var gömul, og á
þeim ámm fékk maður næst-
um engin lán til kaupa á
gömlu húsnæði - og ég tók
heldur engin námslán. Ég
vann því með skólanum og
hugsaði um litla son okkar og
heimili. Meðal annars vann
ég við það einn vetur að
kenna frönsku við Öldunga-
deildina í Hveragerði, reyndar
hjá pabba hans Bolla Runólfs
Valgarðssonar. Núna skil ég
ekki hvemig mér tókst þetta,
en ég lauk BA-prófi í ís-
lensku, með ensku sem aukaf-
ag, og útskrifaðist 1982.“
Unnið verkefni
jafnt fyrir Alþingi
sem aldraða
„Að námi loknu var ég orð-
in yfir mig södd af bókum og
skrifum og ég vildi vinna við
eitthvað alveg ótengt þessu.
Ég fór fyrst að vinna á skrif-
stofu verktaka í garðyrkju og
sá þar um allt bókhald og
hafði eftirlit með notkun véla-
kosts fyrirtækisins. Lengra frá
mínu fagi var varla komist og
mér fannst þetta skemmtilegt.
Síðan vann ég ljögur ár hjá
Innkaupasambandi bóksala,
fyrst sem aðalbókari og -
gjaldkeri og ég sá líka um
launabókhaldið. En svo flutti
ég mig yfir í innkaupadeildina
og sá þar um að kaupa og
dreifa erlendum bókum og
blöðum fyrir um 100 bóka-
verslanir víðs vegar um land-
ið. Þetta var mjög krefjandi
starf en um leið gefandi því
þama var ég í stöðugu sam-
bandi við alla þessa bóksala,
auk þess sem ég þurfi oft að
taka á móti erlendum um-
boðs- og sölumönnum.
Þegar þama var komið
sögu var mig farið að langa úl
að vinna við eitthvað sem
tengdist meira mínu námi,
svo ég fór að vinna sem
blaðamaður og hefur það ver-
ið starf mitt síðan. Ég var til
dæmis ritstjóri á Vikunni og
ritstjóri hjá Vöku-Helgafelli
og sá þar meðal annars um
Laxnessritið. Með þeim störf-
um sem ég hef unnið í gegn-
um tíðina hef ég alltaf unnið
jöfnum höndum að handrits-
gerð fyrir ýmsar myndir sem
Valdimar hefur látið gera, en
hann hefur nú starfað sjálf-
stætt í um tíu ár og núna vinn
ég eingöngu við fyrirtæki
okkar. Til þess að geta skrifað
svona handrit þarf ég fyrst að
afla mér góðrar þekkingar á
viðfangsefninu, svo ég hef
stundum sagt að ég væri orðin
„mini-expert“ í viðkomandi
verkefnum.
En það sem ég hef unnið að
er til dæmis kynningarmynd
fyrir Landgræðsluna,
fi eðslumyndir um slys á
börnum fyrir Slysavamafé-
lagið sem nefnast einu nafni
„Vöm fyrir böm“; Mynd um
starfsemi Alþingis, þáttaröð
um starfsemi Ríkisspítalanna
og vom þeir til dæmis um
hjartadeildina, geðsjúkdóma,
Kópavogshæli og ónæmis-
fræði; Fræðslumynd fyrir Al-
mannavamir, Póst og síma,
Hitaveitu Reykjavíkur, Raf-
magnsveitu Reykjavíkur og
Fiskvinnsluskóla íslands;
Einnig gerðum við leikna
fræðslumynd fyrir aldraða um
að búa sig undir starfslok.
Við reyndum að hafa tón-
inn jákvæðan og draga heldur
fram jákvæðu hliðamar en
þær neikvæðu. Það skrýtna
var að Sjónvarpið vildi ekki
sýna myndina af því hún væri
of jákvæð - en núna er ná-
kvæmlega þessi jákvæði tónn
notaður þegar verið er að tala
um efri árin og starfslok!
Þessa dagana emm við svo að
leggja síðustu hönd á leikna
heimildarmynd um fyrstu
höggmyndalistakonu íslands,
Nínu Sæmundsson, og höfum
fengið til þess nokkra opin-
bera styrki - vomm úl dæmis
meðal örfárra sem fengu styrk
úr Kvikmyndasjóði Islands
þetta árið.“
Varaformaður
Sambands
alþýðuflokkskvenna
Bryndís gekk til liðs við
flokkinn árið 1986 og hefur
síðan verið mjög virk í
flokksstarfinu: „Ég sat sem
fulltrúi Alþýðuflokksins í
Umhverfismálaráði Reykja-
víkur árin 1986-90 og kynnt-
ist þá borginni frá alveg nýrri
hlið; hlið sem mér hefur verið
mjög annt um síðan. Við
borgarfulltrúar og Bjami P.
Magnússon sátum síðan í
Borgarmálaráði ’ Alþýðu-
flokksins.
Ég var fljótlega kosin í
stjóm SUJ og var þar ritari.
Meðal annars fór ég fyrir
hönd SUJ á fimm daga ráð-
stefnu um umhverfismál í
Strassbourg í Frakklandi.
Þetta var mjög lærdómsrík
ferð, bæði hvað varðaði um-
hverfismál í heiminum og að
taka þátt í ráðstefnu en það
hafði ég ekki gert fyrr - þær
hafa aftur á móti orðið mjög
margar síðan. Ég hef átt sæti í
flokksstjóm og er ritari í
stjórn Fulltrúaráðs Reykja-
víkur en í stjóminni hef ég
verið í nokkur ár. Nú, svo er
ég varaformaður Sambands
alþýðuflokkskvenna og þó
sambandið sem slfkt hafi ekki
verið jafn virkt og skyldi þá
stjómuðum við l'ormaður og
varaformaður SAK fundum
kvennaklúbbsins Hvítra engla
í 1 1/2 ár. Sem fulltrúi SAK
fór ég á flokksþing sænskra
jafnaðarkvenna í Stokkhólmi.
Ég er fulltrúi Aiþýðuflokks-
kvenna í ritnefnd 19. júní og
hef verið um árabil, einnig tók
ég við sæti alþýðuflokkskonu
í stjóm Hlaðvarpans og var
þar í nokkur ár. Én auk þeirra
trúnaðarstarfa sem ég gegni
fyrir Alþýðuflokkinn þá sit ég
í stjóm Blaðamannafélags ís-
lands og ég er forseti íslenska
BPW-klúbbsins sem eru al-
þjóðleg kvennasamtök, stofn-
sett snemma á öldinni - en
BPW stendur fyrir Business
and Professional Women.“
Eru Reykvíkingar of
fínir með sig til
að vinna í físki?
- En á hvaða mál myndir
þú vilja leggja áherslur í
borginni?
„Ég er mjög hrædd við
þetta atvinnuleysi. Hrædd um
að ef við grípum ekki fljótt í
taumana verði þetta viðvar-
andi ástand og þá fátækt líka.
Ég fór til að mynda í heim-
sókn til Los Angeles fyrir
rúmum tveimur ámm og sá
þar hvemig langvarandi at-
vinnuleysi var að breyta stór-
um hluta íbúanna í heimilis-
lausa fátæklinga. Það var
skelfilegt að sjá þessa fátækt í
jafn ríku landi og Bandaríkj-
unum - en ísland er líka ríkt
land og við hljótum að geta
fundið leiðir til að bæta þetta
ástand. Hvað með aukna fisk-
vinnslu í Reykjavík? Em
Reykvíkingar kannski of fínir
með sig til að vinna í fiski? Ég
man þegar ég var lítil þá fór
ég stundum með ömmu minni
að vinna við saltfiskverkun í
Vesturbænum og þá var engin
of fi'nn til að vinna slík störf.
Þegar Island varð fullgildur
aðili að Evrópska efnahags-
svæðinu um áramótin þá gjör-
breyttist staða okkar á evr-
ópskum mörkuðum Núna
getum við farið að selja þang-
að fiskinn okkar í neyten-
daumbúðum og fá þannig
meira fyrir vömna og skapa
um leið atvinnu fyrir fleiri.
Aður vomm við ekki sam-
keppnisfær vegna hárra tolla á
okkar vöm. Bretar em að
kaupa fisk af okkur og fram-
leiða úr honum tilbúna rétti í
neytendapakkningum. Við
eigum sjálf að fullvinna okkar
fiskafurðir og í Reykavík er
meira en nóg af mannskap í
þessa vinnu. Það á að gera
stórt átak í því að efla ferða-
mannaþjónustu í Reykjavík,
núna missum við þá alltof
fljótt beint út á land. Má þar
sem dæmi nefna öll stóm
skemmúferðaskipin sem
komu í sumar og lögðu við
fallega hafnarbakkann við
Geirsgötuna. Með þeim komu
þúsundir ferðamanna en
kaupmenn og veitingamenn í
nágrenninu fundu varla fyrir
þeim vegna þess að þeir vom
drifnir beint upp í rútu og út á
land.“
Betri og manneskjulegri
borgfyrir jarnt
unga sem aldna
„Ef borgin þarf aftur á móti
að hlaupa undir bagga til að
draga úr atvinnuleysinu - eins
og var til að mynda gert fyrir
unga fólkið síðastliðið sumar
- þá vil ég sjá peningunum
varið í varanlegar og gagnleg-
ar framkvæmdir. ÞEtta er
ungt og sterkbyggt fólk sem
má nota í alls konar vinnu, en
ekki móðga það með þvf að
láta það reita arfa á svæði sem
síðan er mokað möl yfir
tveimur dögum seinna - eins
og ég horfði sjálf á út um eld-
húsgluggann hjá mér. Þennan
vinnukraft og peninga á að
nota til dæmis við viðhalds á
gmnnskólunum, í að lagfæra"
gangstéttarbrúnir til að þær
verði greiðfærari fólki með
vagna og fötluðum og margt
þarf að gera í vegakerfinu
bæði fyrir gangandi og akandi
vegfarendur. Mætti til dæmis
ekki skylda verktaka sem fá
verkefni hjá borginni til að
ráða að minnsta kosti hluta af
þeim starfskrafti sem þeir
þurfa, í gegnum vinnumiðlun
borgarinnar?
Eg vil að gamalt fólk geti
verið heima hjá sér eins lengi
og það hefur heilsu til og fái
alla þjónustu heim sem til
þarf. Ég þori nú varla að
nefna leikskólamálin en það
er alveg ljóst að bæði konur
og karlar í borgarstjóm verða
að stefna að því að öll böm fái
pláss á leikskóla frá tveggja
ára aldri. Núna em giftir for-
eldrar, sem ekki em í námi,
beittir misrétú hvað þetta
varðar.
Leikskóli er líka að verða
eins konar forskóli fyrir
gmnnskóla og þau böm sem
ekki hafa verið á leikskóla em
ekki jafn vel undirbúin undir
skólagönguna og hin. Ég vil
svo auðvitað líka sjá gmnn-
skólana einsetna eins fljótt og
mögulegt er en mín böm em
einmitt á þeim aldri að ég veit
hvflíkur létúr það væri ef
skólanum væri þannig háttað
í dag - og ef ég hefði pláss
fyrir dóttur mína á leikskóla!
Ég gef nefnt heilmargt í við-
bót en veit að plássið leyfir
það ekki.
Að lokum vil ég segja að ég
held að fólk geti alveg treyst
því að ef sameiginlega fram-
boðið fær meirihluta þá mun
borgin okkar verða betri og
manneskjulegri borg íyrir
jafnt unga sem aldna,“ sagði
Bryndís Kristjánsdóttir.