Alþýðublaðið - 30.08.1996, Síða 6

6
ALÞÝÐUBLAÐIÐ
FÖSTUDAGUR 30. ÁGÚST 1996
m a n n ú ð
■ MóðirTeresa
Máttugasta kona heims
„Ef þið hjálpið mér, hjálpið þið hinum snauðu."
Móðir Teresa, nunnan og Nóbels-
verðlaunahafinn, liggur þungt haldin
um þessar mundir, og er óvíst hvort
hún nær heilsu aftur. Hún hefur helg-
að líf sitt indverskum fátæklingum, en
síðustu misseri hefur komið fram ým-
isleg gagnrýni á störf hennar og sjón-
armið. Fyrir nokkru átti blaðamaður
hins virta þýska tímarits Der Spiegel
viðtal við móður Teresu, og varpar
ljósi á viðhorf þessarar einstöku konu.
Blaðamaður: Móðir Teresa, þér
haftð uppá síðkastið verið sögð neyta
fátæktar og vesældar fólks til að afla
yður frægðar. Á fólk á heimaslóðum
yðar ekki kost á tilhlýðilegri læknis-
hjálp? Kemur slík gagnrýni illa við
yður?
Móðir Teresa: Slíkt aðkast er ekki
fátítt. Meira að segja Jesú varð fyrir
því. Það heyrir til vegi þjáninga.
Blaðamaður: Merkir það, að á
líknarstofnunum yðar sé meira lagt
uppúr ástúð en læknismeðferð?
Móðir Teresa: Upptökuheimili
okkar eru ekki venjuleg sjúkrahús.
Þau eru athvarf þeirra sem hvergi eiga
höfði sínu að halla. Það útigangsfólk
látum við finna að það heyri til mann-
félags og njóti kærleika.
Blaðamaður: Einhvemtíma sögð-
ust þér kjósa kirkjuna, þegar velja
þyrfti á milli hennar og Galilei. Trú
samtíðarinnar mun þó vera á vísindun-
um. Leitið þér ekki til vísindanna um
lausn flestra vandamála?
Móðir Teresa: Hversvegna er það
þá látið viðgangast í heimi samtíðar-
innar að fólk deyi á strætum úti? í
New York þarf matgjafarstaði fyrir
hungraða. Við gefum fólki mat og
klæði, en umfram allt ástúð. Verra er
að eiga engan að en þola hungur og
krankleika. Sú er helsta neyðin í heim-
inum nú um stundir.
Blaðamaður: Þér hafið verið köll-
uð máttugasta kona heims, þarsem þér
hafið áhrif á forseta og stjómarherra.
Þér getið sent hjálparkall til hvers sem
er og fengið milljónir sendar um hæl.
Móðir Teresa: Ég gef fólki kost á
að sýna ást sína á guði. Ef þið hjálpið
mér, hjálpið þið hinum snauðu. En ég
tek enga peninga til mín. Því heiti em
hjálparbeiðnir mínar bundnar.
Blaðamaður: Hve miklar em ár-
legar tekjur stolhunar yðar?
Móðir Teresa: Öllu sem berst er
deilt út. Fé sendum við útum allan
heim. Þeir sem hjálpa mér, hjálpa fá-
tækum. Um 3600 systur líta eftir 600
upptökuheimilum í 122 löndum.
Hvert þeirra lítur eftir hundruðum,
jafnvel þúsundum manna.
Blaðamaður: Sem kaþólikki hafn-
ið þér getnaðarvörnum. En hvers-
vegna segið þér heimsfriðnum stafa
mest hætta af fóstureyðingum?
Móðir Teresa: Vegna þess að fóst-
ureyðing er djöfulleg. Ur því að móðir
má bana bami sínu, hvað bannar okk-
ur að deyða hvert annað?
Blaðamaður: Hvemig ætlið þér að
spoma við offjölgun, einni helstu or-
sök þeirra þjáninga sem þér reynið að
linna?
Móðir Teresa: Það heyrir ekki
okkur til. Lífið er heilagt, að því verð-
ur að hlúa. Að leggja á ráð um fjölgun
í fjölskyldum er í lagi. Að eyða fóstri
er hinsvegar að deyða bam sem ann-
ars fæddist. Ég vinn gegn fóstureyð-
ingum með ættleiðingum. Ég hef
fúndið meira en fjögurþúsund bömum
fósturforeldra. Að öðmm kosti hefði
þeim ekki orðið lífs auðið.
Blaðamaður: Þér hafið oft kvartað
undan „mikilli andlegri fátækt“ okkar
daga. Trúið þér því að máttur andans
verði efnishyggjunni yfirsterkari?
Móðir Teresa: Til bjartsýni hallast
ég ekki. Ég trúi að guð hafi skapað
manninn með stærri hluti í huga. En
mörg hugsum við aðeins um sjálf okk-
ur og gætum ekki heilinda. Samt sem
áður veit sérhver mannvera innst inni:
Hún var sköpuð til að elska og vera
elskuð. Því miður gleymum við því,
og upp af því sprettur hið illa. Ég trúi
því að við getum breytt heiminum
þegar bænir verða aftur upp teknar í
fjölskyldum.
Blaðamaður: Þér emð fyrirmynd
margs ungs fólks, einkum á Vestur-
löndum. Þér komuð til Kalkútta og
starfið nú á upptökuheimilum yðar.
Hvað er yður á höndum?
Móðir Teresa: Sú dásamlega vinna
sem hér er unnin. Sá sem hjálpar öðr-
um, kennir ástúðar. Eitt sinn tók ég til
mín mann, hryllilega illa haldinn af
ormum. Hann sagði Á götunni lifði ég
einsog dýr, en nú dey ég einsog engill.
Þegar hann gaf upp öndina brosti hann
til mín dýrlegu brosi. Það bros var mér
laun. Slíka virka ástúð bera margir
sjálfboðahðar með sér hingað.
Blaðamaður: Mikið er um vesæld
og þjáningar í Kalkútta. Mörgum virð-
ist hafi skapað borgina til að sýna að
honum standi á sama...
Móðir Teresa: .. .nei, nei. Kalkútta
er borg unaðssælu. Kalkútta er stór-
fengleg.
Blaðamaður: Að nokkru leyti boð-
ið þér trú á meðal fólks sem er annarr-
ar trúar. Það þykir hindúum og mús-
limum miður. Hér á Indlandi er yður
legið á hálsi fyrir að halda kristni að
■ Nýtt leikhús. Nýtt íslenskt leikritfrumsýnt. Og Ijósmynda-
sýning í tengslum við það. Allt þetta um miðjan næsta mán-
uð. Jakob Bjarnar Grétarsson ræddi við driffjöðrina
Megas er nútíma Shakespeare
- segir Sigrún Sól leikkona sem er sex-klofin nú um stundir.
, Jú, ég viðurkenni það að ég er orð-
in dálítið rugluð núna síðustu vikum-
ar. En ég er búin að vera að undirbúa
mig lengi og tileinka mér þessa ka-
raktera. Og hann er svo merkilega
magnaður þessi texti Megasar að per-
sónumar bókstaflega rúlla uppí hend-
umar á manni,“ segir Sigrún Sól leik-
kona sem þessa dagana er að æfa leik-
rit sem krefst þess að hún setji sig í
spor sex persóna hvorki meira né
minna.
19. september verður fmmsýnt nýtt
íslenskt leikrit eftir Megas en það hef-
ur verið í undirbúningi í tvö ár. Verkið
verður sýnt í nýju leikhúsi sem verður
'staðsett í Hafnarhúsinu. Leikritið heitir
Gefin fyrir drcima þessi dama - og öll-
um stendur svo innilega d sama. Sig-
rún Sól segir þetta mjög óhefðbundna
sýningu og þó að hún ein fari með öll
hlutverkin er hér um að ræða sýningu í
fullri lengd með öllu tilheyrandi.
„Verkið er þmsufínt og þrátt fyrir
titilinn er þetta ekki bara drama heldur
skiptast á gaman og alvara. Þama er
mjög sérstakur húmor á ferðinni að
hætti Megasar. Þetta er heilmikið
Reykjavíkurverk en leikurinn berst útá
land líka. Það er um sex konur og
stúlkur á ólíkum aldri og ólíkum stig-
um í þjóðfélaginu. Kolbrún Halldórs-
dóttir leikstýrir og við þrjú höfum að
vera að vinna sameiginlega að þessu
handriti um tveggja ára skeið,“ segir
Sigrún Sól og svo ber að skilja að leik-
húsáhugamenn megi binda miklar
vonir við Megas á sviði leikritunar.
„Já, með hjálp góðra kvenna og
manna. Hann hefur aldrei skrifað
frumsaminn texta fyrir leikhús áður en
við Kolbrún höfum með honum lagað
textann að leikhúsi. I byrjun skrifaði
Megas litlar sögur og sameiginlega
unnum við karaktera í kringum þær.
Þá kom hann að því aftur og svo fram-
vegis. Mér finnst þetta náttúrlega vera
merkilegasta verk sem hefur verið
skrifað hér í langan tíma án þess að ég
sé að kasta einhverri rýrð á það sem
hefur verið gert. Undanfarið hefur ver-
ið mikil virkni til dæmis í kringum
Höfundasmiðjuna. En Megas er mjög
sérstakur og mér finnst hann vera nú-
tíma Shakespeare. Ég veigra mér ekk-
ert við að segja það. Það er gullmál á
textanum. Megas notar slettur og
slangur en hann gyllir sletturnar og
slangrið svo fallega að tungumálið
verður tónlist."
Á hvaða aldri eru þessar ágcetu
dömur?
„Þær eru frá sextán og uppí sextugt.
Núna er ég til dæmis í gervi frú Guð-
ríðar sem er miðaldra kona í strætó.
Hún er afskaplega skemmtileg týpa.
Hennar líf heftir snúist um það að vera
kona mannsins síns, embættismanns-
ins Ammundar, og eins og Megas orð-
ar það: Hún hefur af algjörri grimmd-
aralvöru gengið í gegnum minna en
ekki neitt í líftnu.“
En er ruglastu ekkert í riminu við
það að vera að tala við mig sem Sig-
rún Sól í gervi frú Guðríðar?
„Naaaaaei, sko frú Guðríður talar
aldrei við neinn. Hún talar bara við
sjálfa sig. Það nennir enginn að tala
við hana og ef ég væri frú Guðríður
núna væri ég í algjörri kleinu. Þannig
að ég hneppti frá mér kápunni og tók
ofan hattinn til að stíga útúr hlutverk-
inu.“
Eins og áður sagði verður frumsýn-
ingin 19. september og nú er unnið
hörðum höndum við að byggja upp
heilt leikhús um sýninguna. „Við
fengum stóra salinn í Hafnarhúsinu og
erum að byggja upp leikhús þar. Fé-
lagið sem stendur að þessu leikhúsi
heitir Höfðaborgin. Nafnið er fengið
úr þessu leikverki Megasar. Höfða-
borgin var hverfi hér í borg, arftaki
RAÐAUGLYSIIMGAR
Starfsnám fyrir stuðnings-
og meðferðarfulltrúa og
fólk í líkum störfum
Þann 28. október 1996 hefst starfsnám (grunnnám) fyrir
stuðnings- og meðferðarfulltrúa og fólk í líkum störfum.
Námið hefur það að markmiði að auka þekkingu og færni
starfsmanna og gæði þjónustunnar.
Umsóknarfrestur um námið er til 16. september 1996 og
fást umsóknareyðublöð í félagsmálaráðuneytinu Hafnar-
húsinu við Tryggvagötu Reykjavík, sími 560-9100, og hjá
Starísmannafélagi ríkisstofnana, Grettisgötu 89 Reykjavík,
sími 562-9644.
Fræðslunefnd félagsmálaráðuneytisins.
30.09.1996.
Með Jóhannesi II páfa: „Fóstureyðing er djöfulleg. Úr því að móðir má
bana barni sínu, hvað bannar okkur að deyða hvert annað?"
fólki.
Móðir Teresa: Engan hef ég knúið
til að taka kristni. Hindúum og mús-
limum á dánarbeði hjálpa ég einungis
til að biðja til guðs síns. Ég fer með
mínar bænir, þeir með sínar. Þegar
einhver þeirra segist vilja vera skírður,
getum við ekki kveðið nei við. Þá
opnum við honum dyr til trúar okkar.
Undir honum sjálfum er komið hvort
hann gengur til hennar.
Blaðamaður: Efist þér stundum
um trú yðar og starf?
Móðir Teresa: Eftir að maður hef-
ur tileinkað guði líf sitt sækja engar
efasemdir lengur að. Þá er allt í hans
forsjá. Lífið er ástúð og ávöxtur henn-
ar er friður. Sú er einasta lausnin á
vandamálum heimsins.
Hefur yður mistekist að koma
einhverju í verk sem hugur yðar
stóð til?
Móðir Teresa: Ég hefði gjarnan
viljað opna upptökuheimili í Kína.
Blaðamaður: Þér fóruð til Kína og
hittuð þar þroskaheftan son Den Xia-
oping...
Móðir Teresa: ...ég kom til
Shanghai, því ég var beðin að líta fatl-
aðra bama þar. Hingað til hafa Kín-
verjar ekki veitt samþykki til starfs
okkar. Ég held að sá dagur komi að
við hefjumst handa þar.
Blaðamaður: Hver verður framtíð
reglu yðar þegar yðar nýtur ekki leng-
ur við?
Móðir Teresa: Framtíðin er ekki í
mínum höndum, guð ræður. Hann út-
valdi mig og hann mun útvelja aðra til
að halda starfinu áfram - starfi sínu.
Blaðamaður: Óttist þér dauðann?
Móðir Teresa: Hversvegna? Alla
ævi hef ég haft dauðann íyrir augum.
Enginn í kringum mig dó illa.
Sigrún Sól: Megas notar slettur og slangur en hann gyllir sletturnar og
slangrið svo fallega að tungumálið verður tónlist.
braggahverfisins í Borgartúni, og þar
er sögusvið verksins að hluta. Gefin
fyrir drama þessi dama... verður opn-
unarverkefni leikhússins. I tengslum
við það sýnir Spessi Ijósmyndir sem
hann vinnur útfrá þema verksins en
hann hefur verið viðloðandi æfingar
og velur sér viðfangsefni út frá því.
Þetta verður heilmikill listviðburður."
Sigrún Sól segir að það sé ekki
stefnan að Höfðaborgin verði fámenn-
ingsleikhús enda margir sem standa að
nýja leikhúsinu ásamt með henni. Það
verður síður en svo einskorðað við
einleikinn. Einsog að líkum lætur er
verkefni á borð við þetta dýrt og Sig-
rún Sól hefur fengið stuðning frá
Menningarmálanefnd og styrk frá
Menntamálaráðuneytinu. „Én það
dugar nú ekki þannig að við stöndum
nú í dílíngum og vílíngum út um allan
bæ.“