Alþýðublaðið - 15.01.1997, Page 5

MIÐVIKUDAGUR 15. JANÚAR 1997
ALÞÝÐUBLAÐK)
5

um langan tíma til að fá bót meina
sinna. Af því að ég var blankur fór
ég jafnan til hans og át kartöflumar,
meðan hann drakk soðið.
Mikið var um Rússa í París sem
voru flóttamenn og höfðu sumir
hverjir sett upp verslanir með mat-
vöru. Hilmar verslaði heilmikið við
þá enda voru þeir flúnir frá komm-
unum. En maginn angraði Hilmar
allan .veturinn o.g-einn mánuðinn
innbyrxi.'.haqní.ékkert! nema Perrier-
vatn. Einn vinur okkar sagði það
vera vita árangurslaust og gaf hon-
um Pernod og sagði það vera
undrameðal við magaverkjum.
Hilmar drakk það og varð fárveikur
og er það sjálfsagt í eina skiptið
sem þessi ágæti stórtemplar hefur
drukkið áfengi.
Guðrún: Eg fór út til Hafsteins
um vorið og fannst borgin yndisleg
en ég varð ekki jafn hrifinn af Par-
ísarbúum, mér fannst þeir óþægi-
legir. En það var gaman að sitja
inni á Select og kynnast þeim sem
þarnft vorn. Ég 'hitti Gerði Helga-
dóttúr myndlistarmann í París en
hún hafði afskaplega fallegt þykkt
rautt hár. Ég trúði henni fyrir því að
mig langaði mikið til að láta klippa
og leggja á mér hárið. Hún sagði
það lítið mál og hringdi og pantaði
tíma hjá hárgreiðslumanni sem hún
var vön að fara til sjálf og þangað
mætti ég á tilsettum tíma og rak í
rogastans þegar ég sá hvers lags
höll ég var komin í og viðskiptavin-
irnir reyndust vera dívur. Eg kom
glerfín út af hárgreiðslustofunni en
reikningurinn jafngilti mánaðar-
uppihaldi í borginni.
Hafsteinn: Þú þvoðir ekki hárið í
hálft ár að ótta við að skemma fín-
heitin.
Guðrún: Hvaða vitleysa.
Hafsteinn: Ég hefði getað varað
þig við því Gerður bað mig einu
sinni um lán til að fara í hárgreiðslu
og ég taldi það lítið mál enda var ég
nýbúinn að fá tveggja mánaða yfir-
færs'lú frá'íslandi. Hún nefndi síðan
upphæðina en hún nam helmingi
yfirfærslunnar."
Plokkfiskur og mynd
„Eftir heimkomuna fengum við
Guðrún leigða risíbúð á Bókhlöðu-
stígnum,“ segir Hafsteinn. „Af því
að þetta var svo miðsvæðis fóru
fljótlega að venja komur sinar
menn sem þótti kaffisopinn góður.
Geir Kristjánsson leit stundum inn í
plokkfisk. Ég lét hann hafa mynd
og við gerðum samning með okkur
um að ég fengi hans „samlede verk-
er“ í staðinn. Hann var með betri
„Ég á þó Ijúfar minningar frá Iðnó sem rif jast aftur upp
núna í kringum afmælishátíðina," segir Guðrún Stephen-
sen. „Þetta var stór vinahópur sem myndaði náin tengsl
en sumt af þessu fólki er dáið, eins og Kristfn Anna Þór-
arinsdóttir, Helgi Skúlason og Helga Valtýsdóttir sem
lést mjög ung.
„Þetta eru nokkrar vatns-
litamyndir sem ég hengdi
þarna upp, þetta er ekkert
formlegt," segir Hafsteinn
Austmann hógvær um sýn-
ingu sína hjá Listþjónust-
unni við Hverfisgötu sem
nú stendur yfir.
höfundum en ekki að sama skapi
afkastamikill. Hann stóð við samn-
inginn. Ég fékk seinustu bók hans
áritaða þremur dögum eftir að hann
dó.“
„Ég var barnakennari og innritað-
ist síðan í Leiklistarskóla Lárusar
Pálssonar," segir Guðrún. „Um
þetta leyti fór ég í Þjóðleikhússkól-
ann þaðan sem ég lauk námi. Árið
1960 var ég farinn að leika jafn-
hliða kennslunni. Ég lék í fyrsta
verki Jökuls Jakobssonar, Pókók en
Hafsteinn sá um leiktjöldin í þeirri
sýningu. Mér þótti mjög vænt um
Jökul.
Hafsteinn: Þau voru mestu mátar.
Guðrún: Það fór ekki jafnvel á
með Jökli og Hafsteini.
Hafsteinn: Hann ætlaði nú einu
sinni að drepa mig.
Guðrún: Jökull var sjálfum sér
verstur þegar sá gállinn var á hon-
um.
Hafsteinn: Það var ákveðið að
rífa húsið á Bókhlöðustígnum og ég
fór á fund bæjarstjórans í Kópavogi
og bað um byggingarlóð. Því næst
fór ég til bankastjóra og bað um lán
fyrir skóflu.
Guðrún: Við fluttumst inn í húsið
þegar það varð fokhelt en það tók
okkur sautján ár að klára húsið.
Hafsteinn: Tíu ár, og þá fluttumst
við burt. Það passar ekki Guðrún að
við höfum verið að fullgera húsið
eftir að við fluttum. En það er mós-
aikmynd á húsinu sem ég var lengi
að dunda við en er nú að hrynja. Nú
er húsið safnaðarheimili Kópavogs
og þáf liggur fólk á bæn sem áður
var stunduð óguðleg iðja eins og að
mála myndir og fagna áramótum
með Jökli og Baltasar. Manstu eftir
því Gunna, þegar þeir komu með
rauðvínskútinn."
f Róm 1965
„Við fórum í heilmikið ferðalag
árið 1965,“ segir Guðrún. „Við fór-
um til London og Amsterdam og
þaðan til Parísar þar sem við vorum
í fbúð Emils Eyjólfssonar. Leiðin lá
til Rómar þar sem Hafsteinn hafði
fengið aðstöðu í sambýli norrænna
listamanna við eina dýrustu götum
heims, Via Condotti, sem liggur að
spænsku tröppunum en við götuna
er kaffihúsið Café Greco þar sem
þeir munu hafa setið gömlu meist-
ararnir Björnstjerne Björnson, Ib-
sen og Thorvaldsen. Róm er jafn
vinsamleg og París er óvinsamleg
og við áttum þarna yndislegan tíma.
Við kynntumst þarna dönskum
hjónum sem hafa haldið vinskap
við okkur allar götur síðan en við
vorum búsett í Árósum um eins árs
skeið nokkrum árum seinna. Þar
var Hafsteinn að mála en ég stund-
aði nám. Á heimleiðinni fórum við
til Kaupmannahafnar en þaðan fór
ég heim en Hafsteinn fór til Sví-
þjóðar þar sem honum hafði verið
boðið að sýna í Hasselby Slot í
Stokkhólmi. Hafsteinn hefur síðan
farið reglulega til Frakklands til að
vinna og við fórum bæði til Rómar
árið 1986 og rifjuðum upp góðar
minningar við Via Condotti."
í dag
„Umhverfi myndlistarinnar hefur
breyst mjög mikið,“ segir Haf-
steinn. „Áður voru fáar sýningar og
þeim var veitt óskipt athygli fjöl-
miðla og almennings. Núna opna
kannski tíu sýningar um hverja
helgi. Það byrjuðu margir hér áður
fyrr en fæstir héldu áfram, í dag
hefur myndlistarmönnum fjölgað
gífurlega.
Þú hefur haldið 23 einkasýningar
og tekið þátt í 32 samsýningum
heima og erlendis. Hver finnst þér
vera hápunkturinn á þínum ferli?
Hafsteinn: „Hann á eftir að
koma.“
Guðrún: „Síðastliðið ár hefur
gengið mjög vel hjá Hafsteini, hon-
um hefur verið boðið á tvær merkar
sýningar í Noregi og á Museum
Nacional de la Acuarela í Mexíkó.“
Hafsteinn: „Ég sendi inn verk á
sýningu í Noregi en þangað sendu
280 listamenn verk sín og þeir
völdu 80 inn. Ég var meðal þeirra
útvöldu og eini íslendingurinn.
Sýningin er á flakki í Noregi og ég
hlakka til þegar hún kemur hingað
til landsins. Sjónþingið í Gerðu-
bergi vakti einnig mikla athygli og
þar varð heitt í kolunum í umræð-
unum og mjög skemmtilegt."
Guðrún: „Þetta hefur verið mjög
farsælt og sígandi lukka er best.“
Minnistæðasta hlutverkið
„Árið 1974 hætti ég að kenna því
þá fékk ég fastráðningu við Þjóð-
leikhúsið og hef leikið þar síðan,"
segir Guðrún. „Ég á þó ljúfar minn-
ingar frá Iðnó sem rifjast aftur upp
núna í kringum afmælishátíðina.
Þetta var stór vinahópur sem mynd-
aði náin tengsl en sumt af þessu
fólki er dáið, eins og Kristín Anna
Þórarinsdóttir, Helgi Skúlason og
Helga Valtýsdóttir sem lést mjög
ung. Við skemmtum okkur saman
og ræddum mikið um starfið en það
er kannski helst það sem ég sakna
úr leiklistinni, það er þessi lifandi
áhugi sem lýsti sér í stöðugum um-
ræðum okkar í milli. En sjálfsagt
eru þessar umræður ennþá iðkaðar
meðal ungu leikaranna."
Hvað eru minnistæðustu hlut-
verkin ?
„Mér hefur alltaf látið vel að
leika í írskum verkum og Gullna
hliðið stendur mér nærri. Síðan er
það auðvitað Soffía frænka í Kard-
imommubænum og bangsamamma
í Dýrunum í Hálsaskógi. Síðan
þykir mér vænt um lítið danskt verk
sem heitir Valborg og bekkurinn en
við lékum þar tvö, ég og Karl Ág-
úst Ulfsson. Síðan koma leikritin
Lúkas og Sólarferðin eftir Guð-
mund Steinsson en það var ákaflega
gaman að taka þátt í þeim sýning-
um. Ég man líka eftir sýningu á
verkinu Tíminn og við sem við
skólasysturnar tókum þátt í. Verkin
hans Jökuls eru líka, bæði Dóminó
þar sem ég lék lítið hlutverk og
Kertalog þar sem Jökull var eins og
leikstjóri og tók þátt í öllum æfing-
um.“
Ferðu mikið íleikhús Hafsteinn?
„Mér finnst ansi gaman þegar ég
fer. En það er ekki oft. Ég er latur
að hafa mig af stað.“
En hefur þú áhuga á myndlist
Guðrún ?
„Afar mismunandi gaman. Hún
getur verið yndisleg en er líka alveg
hræðileg á köflum. Ég er lítið hrifin
af þessari nýju svokölluðu mynd-
list.“
Hafsteinn: „Það þótti nú jafn
slæmt hér áður fyrr. Eg man að við
þóttum agalegir, sem vorum í geo-
metríunni til að byrja með.“
Guðrún: „Það þótti nú svo margt
hræðilegt í þá daga.“
Hvernig kynntust þið eiginlega,
hafandi lítinn áhuga á viðfangsefn-
um hvers annars?
Hafsteinn: „Það var ekki í gegn-
um starfið, jú annars ég var að
vinna í Tívolí og sá hana fyrst við
skotbakkana þar.“
Varstu mikið i skotbökkunum
Guðrún ?
Guðrún: „Ég brá mér öðru hverju
í Tívolí.“
Hafsteinn: „Þetta byrjaði því
þannig að frúin brá sér í Tívolí."
Með þeim afleiðingum að þið er-
uð hér enn?
Guðrún: „Já, við erum hér á
sömu slóðum. Við Vatnsmýrina."