Alþýðublaðið - 22.01.1997, Blaðsíða 5
MIÐVIKUDAGUR 22. JANÚAR 1997
ALPVDUBLflÐO
5
Þegar Jakinn á í hlut er neftóbakið er sjaldnast langt undan.
fólks verkalýðshreyfmgin með svip-
uðum hætti og Guðmundur síðan.
Þetta munum við vel sem heyrðum
Guðmund tala á 80 ára afmæli Al-
þýðuflokksins á Hótel Borg. Hann
notaði þá tækifærið til að minnast
Héðins og taldi að nafn hans hefði
legið í þagnargildi allt of lengi.
Eg á eins og aðrir margar minning-
ar um Guðmund jaka. Æth þær fyrstu
séu ekki frá árinu 1955 þegar Guð-
mundur var kommissar Dagsbrúnar
við framkvæmd stóra allsheijarverk-
fallsins. Þá varð hann þjóðkunnur á
einni nóttu sem hinn mikli skelmir
borgarastéttarinnar. Maðurinn sem
hellti niður mjólkinni fyrir bændum
og bar ábyrgð á því að við lá að fresta
yrði jólunum. Guðmundur var þá ung-
ur maður en fékk á sig dýrðarljóma í
augum sumra sem eins konar Fidel
Castro er kvaddur var á vettvang með
Messað yfir útifundi á Austurvelli.
heila öreigasveit að baki ef taka þurfti
til hendinni. í augum betri borgara var
hann hins vegar eins og hver annar
ótíndur skæruliðaforingi sem ógnaði
lögum og rétti, gott ef hann var ekki
handan við lög og rétt.
Af einhveijum ástæðum var Guð-
mundur lengi vel innlyksa í söfhuði
Einars og Brynjólfs og skrifar reyndar
í æviminningum sínum af nokkurri
andakt um þá kumpána, þótt ég hafi
fyrir satt að hann hafi í reynd alla tíð
verið Héðinsmaður. Síðar varð hann
viðskila við safnaðarblaðið Þjóðvilj-
ann og arftaka rétttrúnaðarins og hefur
á seinni árum kannski verið á þeim
stað sem hjartalagið skilgreindi fyrir
harrn í öndverðu.
A seinni árum hefur hann einkum
birst almenningi á sjónvarpsskjánum
sem þungavigtarmaður verkalýðs-
hreyfingarinnar með alvarleg siðferði-
leg vamaðarorð um launamisrétti, at-
vinnuleysi og vaxandi fátækt mitt í
ríkidæminu.
I mínum huga hefur Guðmundur
ekkert breyst. Hann hefur frá upphafi
verið sjálfum sér trúr, einlægur verka-
lýðssinni er hefur með ævistarfi sínu
reynt að verða öðrum að liði. Ef Guð-
mundur væri ögn yngri í dag en hann
telst vera þá hefði hann sjálfsagt verið
kosinn í Loftkastalanum sem varafor-
maður Grósku með bevís upp á bjart-
ari framtíð á nýrri öld.
Við hugsum hlýlega til hans á sjö-
tugsafmælinu og færum honum og
fjölskyldu hans heillaóskir með þökk
fyrir langan dag.
Árni Benediktsson,
fyrrverandi formaður
Vinnumálasambandsins:
Hann fór illa
með mig...
Það sem mér er minnisstæðast af
viðskiptum mínum við Guðmund J.
Guðmundsson, sem að langmestu
leyti hafa verið góð og skemmtileg, er
að hann fór einu sinni illa með mig í
kjarasamningum, og því á ég að sjálf-
sögðu mjög erfitt með að gleyma.
Þetta var á sjötta áratugnum. Eg
þurfti að senda eftir umbúðum á um-
búðalager Sjávarafurðadeildar, sem
var suður í Garðabæ. Dagsbrún var í
verkfalli og ég hringdi í Guðmund til
að spyija hann hvort hann hefði nokk-
uð á móti því að bfllinn með umbúð-
unum færi í gegnum Reykjavík.
Hann spyr: „Hvaðan koma þessar
umbúðir?“
„Sunnan úr Garðabæ“, segi ég.
„Umbúðir suður í Garðabæ", segir
Guðmundur, ,Jiver er með umbúðir
suður í Garðabæ?“
„Sjávarafurðadeild Sambandsins er
með umbúðir suður í Garðabæ".
,J9ú, það hef ég aldrei heyrt“, segir
Guðmundur. „Suður í Garðabæ? Hvar
er það suður í Garðabæ?"
„í Silfurtúni“.
„Af hveiju ætlar þú að keyra þessar
umbúðir í gegnum Reykjavík?", spyr
hann.
„Ég þarf það ekki endilega", segi
ég, „ég get alveg látið bflinn fara um
Krýsuvík og upp Grafninginn, en það
er bara miklu þægilegra að láta hann
fara um Reykjavík. En það skiptir mig
svosem ekki miklu máli“.
, J9úúú, þetta skiptir þig ekki miklu
máli“, segir Guðmundur,, já, þetta
skiptir þig ekki miklu máli“, segir
hann svona tvisvar eða þrisvar. „Ég
skal athuga þetta“.
Þar með var þessu símtali lokið.
Klukkutíma seinna er hringt í mig frá
umbúðalagemum suður í Garðabæ og
sagt að því miður fengi ég ekki um-
búðimar, vegna þess að Dagsbrún
stoppaði alla starfsemina.
Eg erfi þetta nú ekki við hann leng-
ur.
Karl Steinar Guðnason,
forstjóri Tryggingarstofnunar
ríkisins og fyrrverandi verkalýðs-
leiðtogi og alþingismaður.
Hann hvfslaði
sjaldan
„A sínum tíma var Guðmundur J.
eins konar stórveldi innan verkalýðs-
hreyfingarinnar, hvert einasta hvísl
sem ffá honum kom vakti athygli.
Reyndar hvíslaði hann sjaldan, djúp
og áhrifamikil rödd hans er öllu þekkt-
ari.
Okkur Guðmundi tókst mjög vel að
starfa saman, við vomm saman í for-
ustu Verkamannasambandsins mjög
lengi. Það er mjög eftirminnilegt frá
þeim tíma hve stöðumat hans var oft
gott. Hann hefur varið lífsstarfi sínu til
baráttu í þágu þeirra sem bágust kjörin
hafa. Eldmóður Guðmundar er lands-
þekktur og engum dylst að réttlætistil-
ftnning hans er sönn. Hann er hafsjór
af fróðleik og oft mjög skemmtileg-
ur“.
Barði Friðriksson,
fyrrverandi framkvæmdastjóri
samningadeildar Vinnu-
veitendasambandsins.
Snilli
„Einstök gamansemi og frásagnar-
snilli".
1 m wf
Komist að niðurstöðu ásamt Þórarni V. Þórarinssyni framkvæmdastjóra
Vinnuveitendasambandsins.
Ásamt arftaka sínum í embætti formanns Dagsbrúnar, Halldóri Björns-
syni.
Grétar Þorsteinsson,
forseti Alþýðusambands íslands:
Aldeilis afbragðs
félagi
Það sem kemur fyrst upp í hugann
er auðvitað að Guðmundur er aldeilis
afbragðs félagi. Hann á sér fáa líka
sem sögumaður, þær em ófáar sögum-
ar sem við félagar hans höfum heyrt
hann segja í áranna rás. Þar á hann fáa
jafningja.
Guðmundur J. er einn af helstu for-
ingjum verkalýðshreyfingarinnar og
hefur verið það í marga áratugi og oft
verið ráðandi um ýmis stórmál og
lausn samninga. Það þýðir ekki að við
félagar hans höfum alltaf verið sam-
mála honum, það er síður en svo. En
það breytir engu um það að Guð-
mundur hefur verið einn áhrifamesti
forystumaður hreyfingarinnar til
margra áratuga.
í fljótu bragði kemur ekkert sérstakt
atvik upp í hugann til að segja ffá í
ijölmiðlum, en hin em mörg sem
maður segir ekki ffá nema í þröngum
hópi. ■
-----V---------------
QM mottukerfi frá
*9Bwl Rekstrarvorum
Rekstrarvörur bjóða nú stofnunum og fyrirtækjum nýja og
byltingarkennda lausn til að loka óhreinindin úti. Leitið
upplýsinga hjá hreinlætisráðgjöfum og sölumönnum
okkar.
L\viUtu,e.i,vci,u.i‘s, L\eLve.fLLe.lii
vvc tiu'ul: atiV aab-i í-m ííuV Vvuí