Alþýðublaðið - 23.01.1997, Qupperneq 2
2
ALPVÐUBLAEX)
FIMMTUDAGUR 23. JANÚAR 1997
s k o ð a n i r
MÍYUIIIÍIÍDID
21244. tölublað
Hverfisgötu 8 -10 Reykjavík Sími 562 5566
Útgefandi Alprent
Ritstjóri Sæmundur Guðvinsson
Auglýsingastjóri Ámundi Ámundason
Umbrot Gagarín ehf.
Prentun ísafoldarprentsmiðjan hf.
Ritstjórn, auglýsingar og dreifing
Simi 562 5566
Fax 562 9244
Tölvupóstur alprent@itn.is
Áskriftarverð kr. 1.500 m/vsk á mánuði.
Verð í lausasölu kr. 100 m/vsk
Þeim er nóg boðið
í DV í gær birtist athyglisverð grein eftir Einar K. Guðfinns-
son, þingmann Sjálfstæðisflokksins á Vestfjörðum. Þar ræðir
hann nauðsyn þess að atvinnulífíð hafí sem skýrastar leikreglur
sem stjómendur viti að þeir geti búið við í meginatriðum um
nokkum tíma í senn. Þetta gildi um efnahagslegt umhverfí sjávar-
útvegsins, en þýði á hinn bóginn ekki að engu megi breyta. Séu
full efnisleg rök fyrir breytingum beri auðvitað að hrinda þeim í
framkvæmd. Síðan segir Einar K. Guðfinnsson í grein sinni:
„Einn galh núverandi fískveiðistjómunar er einmitt sá að hún fel-
ur í sér ógnun við stöðugleikann. Neikvæðir fylgifiskar þessa
kerfís em orðnir svo himinhrópandi að þeir bókstaflega æpa á
breytingar. Eignamyndun í krafti yfirráðaréttar yfir aflaheimild-
um stríðir nú orðið gegn réttlætisvitund stórs hóps fólks. Sjó-
menn skynja framkvæmd kvótakerfisins þannig að hún sé ógnun
við starfsöryggi þeirra og afkomu. Háværar raddir em sífellt uppi
frá starfandi útgerðarmönnum og sjómönnum um kvótasvindl og
frákast á afla sem svari til gríðarlegra upphæða.“
Þetta segir þingmaður Sjálfstæðisflokks á Vestíjörðum um nú-
verandi fiskveiðistjómun. Hann bætir raunar um betur og hefur
meðal annars þetta að segja um kvótakerfið: „Það grefur undan
stöðugleikanum, elur á úlfúð og tortryggni á meðal þjóðarinnar
og skapar útgerðinni í landinu í raun óþolandi stöðu. í því felst í
raun skelfileg þversögn; því er ætlað að vera rammi um atvinnu-
starfsemi sjávarútvegsfyrirtækja en hefur jafnframt í för með sér
ógnun við stöðugleikann.“
Þessi grein er einskonar neyðaróp stjómarþingmanns sem sér
að gallar kvótakerfisins em slíkir að þeir æpa á breytingar. Þetta
er ákall til forystumanna ríkisstjómarinnar um að þeir láti af villu
síns vegar og horfist í augu við þá staðreynd að óbreytt fiskveiði-
stjómun mun hafa skelfilegar afleiðingar í för með sér. Ekki bara
fyrir fylgi Sjálfstæðisflokksins, ekki bara fyrir útgerðarmenn og
sjómenn, heldur fyrir alla þjóðina. Verði kerfinu ekki breytt sé
friðurinn úti. Einar K. Guðfinnsson sér mætavel í hvert óefni er
komið. Hann er ekki lokaður inn í fílabeinstumi með þeim Davíð
Oddssyni, Kristjáni Ragnarssyni og Þorsteini Pálssyni. Þeir þre-
menningar virðast gjörsamlega slitnir úr tengslum við raunvem-
leikann og fólkið í landinu. Þeir kjósa að líta framhjá þeirri
óþægilegu staðreynd, að sú gríðarlega eignamyndun sem gjafa-
kvótinn færir nokkrum mönnum veldur slíku uppnámi meðal
þorra þjóðarinnar, að það getur ekki endað öðm vísi en með eins-
konar uppreisn.
Það em fleiri sjálfstæðismenn en Einar K. Guðfinnsson sem
stinga niður penna gegn því óréttlæti og þeirri mismunun sem
ókeypis aðgangur takmarkaðs hóps að sameiginlegri auðlind
þjóðarinnar hefur í för með sér. Markús Möller hagfræðingur er
ómyrkur í máli í grein sem hann skrifar í Morgunblaðið í gær.
Markús segir það brýnasta viðfangsefni íslenskra stjómmála að
trygja að dýrmætustu auðlindir þjóðarinnar skili sem mestum arði
og að arðurinn skili sér til almennings. Ríkisstjómin sé nú að
bræða með sér einhvers konar þjóðnýtingu á hálendinu. Markús
Möller segir orðrétt í grein sinni: „Þegar grannt er skoðað, em
rökin fyrir að gefa útgerðinni kvótann ekkert sterkari en rökin
fyrir að gefa rútubfistjómm náttúruperlumar, rafverktökum vatns-
aflið og pípumm háhitasvæðin. Misræmið í afstöðu ráðamanna
hlýtur að þýða að þeir átta sig ekki á hliðstæðunni.“
Þessar blaðagreinar sem hér er vitnað í sýna og sanna að mörg-
um sjálfstæðismönnum er nóg boðið. Þjóðinni allri ofbýður
ástandið. ■
Barnaskapur Grósku
og Kína út og Japan inn
Gróska boðar því miður ekki þau tímamót sem ýmsir
forystumenn, þar á meðal formenn, í Alþýðubandalagi
og Alþýðuflokki vilja vera láta.
Máttlaus Gróska
I Degi-Tímanum fjallar Birgir
Guðmundsson um stofnun Grósku
og lýsir yfir vonbrigðum sínum:
„Sá sem þetta skrifar er einn þeirra
sem fylgst hefur spenntur með ífam-
gangi sameiningarumræðunnar á
vinstri kantinum með jákvæðu hugar-
fari. Meðal annars af þeim sökum kitl-
aði það talsvert að heyra í ungliðum
jafnaðarmannaflokkanna á Bifröst á
sínum tíma sem komu glaðbeittir í út-
varp og sögðust vera búnir að finna
sér sameiginlegan stefnugrundvöll á
einni helgi - vandirin hafi einvörð-
ungu verið gömlu foringjamir í fortíð-
inni.
Önnur
sjónarmið
Á laugardag gafst síðan tækifæri til
að skoða niðurstöðuna, þegar Gróska
var stofnuð. Vonbrigðin voru í réttu
hlutfalli við væntingamar. Kristín Ást-
geirsdóttir talaði um dónaskap hjá
unga fólkinu - og það áður en hún var
búin að sjá stefnuyfirlýsinguna. Hvað
ætli hún kalli þetta þá eftir að yfirlýs-
ingin er komin fram? Nánast öllum
ágreiningsmálum sem greint hafa að
hina ýmsu jafnaðarmannaflokka er
sópað undir teppi svo almenns orða-
lags að flestir sjálfstæðismenn í land-
inu gætu skrifað undir hana án þess að
komast upp á kant við landsfundar-
samþykktir.
Evrópumálin eiga samkvæmt
Grósku að fara í þjóðaratkvæði. Ekk-
ert frekar er um uppleggið eða út-
færslu. Fiskveiðistjómunin er afgreidd
með álfka patentlausn. Gróska vill
tryggja að „arðurinn af sameiginleg-
um auðlindum til lands og sjávar skili
sér til hennar en ekki aðeins til fárra
einstaklinga." Einhvem veginn finnst
manni að bæði Steingrímur J. og Sig-
hvatur gætu tekið undir þetta!...
Gróska boðar því miður ekki þau
tímamót sem ýmsir forystumenn, þar
á meðal formenn, í Alþýðubandalagi
og Alþýðuflokki vilja vera láta. Það er
nánast lítilsvirðing, jafnvel dónaskap-
ur við þá sem fylgst hafa með ágrein-
ingsmálum jafnaðarmanna að halda
því fram. Það er hins vegar ekki alveg
rétt hjá Kristínu Ástgeirsdóttur að
saka Grósku um dónaskap. Nær væri
að kalla það bamaskap."
Þarft og óþarft sendiráð
I leiðara Dagblaðsins fjallar Jón-
as Kristjánsson um nauðsyn þess að
stofna sendiráð í Japan og vill jafn-
framt leggja niður sendiráð í Kína:
„Ríkisstjóm íslands hefur nokkmm
sinnum rætt þörfma á íslenzku sendi-
ráði í Japan, en fjárskortur hefur staðið
framkvæmdum fyrir þrifum. Er þó til
sú einfalda og ódýra lausn á málinú áð
leggja niður óþarft sendiráð í Kína og
nota peningana í sendiráð í Japan...
Sendiráð í Japan er þeim mun nauð-
synlegra fyrir þá sök, að landið er
langt í burtu og þjóðin að ýmsu leyti
frábrugðin í siðum og háttum. Við
þurfum að leggja okkur fram við að
átta okkur á sérstöðu Japana og auð-
velda starfsfólki í útflutningi að um-
gangast þá af prýði.
Japanir hafa einnig þá sérstöðu
meðal þjóða Asíu að hafa samið sig
bezt að vestrænum stjómarháttum og
lagaformum. I Japan gilda formleg
lög, en ekki geðþótti valdhafa eins og
í Kína. í Japan er farið eftir leikreglum
vestræns lýðræðis, viðskipta og mark-
aðsbúskapar.
Út af fyrir sig er Japan margfalt
stærri markaður en við getum sinnt og
tekur við vörum, sem ekki seljast á
öðrum markaði. Við höfum mikla
möguleika á að efla þennan markað
og gera það í tráusti þéSsrá'ð 'víð-
skiptaumhverfi þar í landi haldist
óbreytt um langan aldur.
Öðru máli gegnir um Kína. Reynsl-
an sýnir, að þar taka valdhafar ákvarð-
anir út og suður eftir geðþótta.
Reynslan sýnir líka, að það sem gildir
í einu héraði, gildir ekki í hinu næsta,
af því að víða em mútuþægnir héraðs-
höfðingjar, sem taka lítið mark á mið-
stjóminni.
Þótt sendiráð í Kína geti fengið
ráðamenn þar í landi til að undirrita
pappíra um viðskiptahætti, hafa slíkir
pappírar hvorki gildi utan höfuðborg-
arinnar né fyrir ósjálfstæðum dómstól-
um, sem fylgja skipunum flokksins.
Viðskipti við Kína em því óeðlilega
áhættusöm...
Með því að leggja niður sendiráð í
Kína fæst fé til að stofna og reka
sendiráð í Japan, sem nánast allir em
sammála um, að sé efst á óskalista
kaupsýslunnar." ■
allerí einar