Alþýðublaðið - 29.01.1997, Blaðsíða 5

MIÐVIKUDAGUR 29. JANÚAR 1997
ALÞÝÐUBLAÐK)
5
3 ó I i t í k
■ Ræða Gísla S. Einarssonar, þingmanns Alþýðuflokksins,
við utandagskrárumræðu á Alþingi um álver á Grundartanga
Vörn Vesturlands
Mín niðurstaða er: Við
heimilum byggingu álvers
Coiumbia Ventures á
Grundartanga með meng-
unarvörnum sem standast
mottukerfi frá
Rekstrarvörum

Það hefur verið farið eftir öllum
vinnureglum og lögum við undir-
búning að starfsemi álvers á Grund-
artanga. Eina spurningin er: Þarf að
breyta þeim starfsreglum sem unnið
hefur verið eftir?
Við verðum öll að taka ábyrga
afstöðu í þessu máli, stefna Al-
þýðuflokksins er óbreytt.
Vörn Vesturlands gegn hnignun
hefur af hálfu alþingismanna, sveit-
arstjórnarmanna og íbúa svæðisins
verið leit að atvinnutækifærum.
Miðað við íbúafjölda á Islandi er
nú söguleg mannfæð á Vesturlandi.
Vegna hvers? Vegna samdráttar í
hefðbundnum atvinnugreinum, svo
sem landbúnaði, og vegna fisk-
veiðistjórnunarkerfisins. Arið 1990
buðu sveitarstjórnir sunnan Skarðs-
heiðar Grundartangasvæðið fram
fyrir stóriðju, nánar tiltekið fyrir
allt að 400 þúsund tonna álver. Á
sama tíma var hafin svæðisskipu-
lagning og er umrætt svæði eitt af
fáum sem er fullskipulagt að öllu
leyti á íslandi, með stóriðju og iðn-
aðarsvæði. Eina sem vantað hefur
er atvinnustarfsemi.
Fulltrúar íslands buðu CVC
■ Evrópusambandið
Stuðningur viö lítil fyrirtæki
til að draga úr atvinnuleysi
Nýlega kom fram í ræðu Edith
Cresson að í aðildarlöndum Evrópu-
sambandsins væru 17 milljónir manna
atvinnulausir. Jafnframt kom fram að
starfrækt væru 17 milljónir lítilla og
miðlungsstórra fyrirtækja í Evrópu-
sambandinu. Hvað ef hvert þessara
fyrirtækja gæti ráðið til súi einn auka-
starfsmann? Þá væri atvinnuleysið úr
sögunni!
Þetta kemur fram í grein sem Emil
B. Karlsson skrifar í Fréttabréf Kynn-
ingarmiðstöðvar Evrópurannsókna.
Framhaldið greinarinnar fer hér á eft-
ir:
Þessi samanburður lýsir á einfaldan
hátt hvers vegna lögð er áhersla á að
efla lítil og miðlungsstór fyrirtæki
þannig að þau geti stækkað og dafnað.
Þar eru vaxtarmöguleikamir mestir og
þörfin fyrir tækniffamfarir mest knýj-
andi. Þetta viðhorf er orðið ríkjandi
meðal þeirra sem stjóma rannsóknar-
og tækniþróunaráætlunum ESB, eins
og íjórðu rammaáætluninni og annarra
sem sinna iðnaðartengdum rannsókn-
um í Evrópu. Jafnframt gera menn sé
grein fyrir að þessi fyrirtæki hafa oft
ekki burði til að hefja umfangsmikið
rannsóknastarf. Þess vegna er stuðn-
ingskerfið orðið mun víðtækara en áð-
ur var og nær til mun fleiri þátta en
beinna rannsókna. Hér verða rakin
nokkur dæmi um hvaða aðstoð lítil og
miðlungsstór fyrirtæki hér á landi og í
öðrum Evrópuríkjum geta fengið inn-
an fjórðu rammaáætlunar ESB auk
styrkja til rannsókna:
Könnunarstyrkir
í flestum undiráætlananna er litlum
fyrirtækjum boðið upp á svokallaða
könnunarstyrki (Exploratory Award).
Það em styrkir til að kanna fýsileika
verkefnahugmyndar og undirbúa end-
anlega umsókn um styrk til að koma
verkefhinu í framkvæmd.
Könnunarstyrkimir eru allt að 75
prósent kostnaðar.
Samvinnu-rannsóknaverk-
efni
Þá er fyrirtækjunum gefinn kostur á
styrkjum til að láta rannsóknastofnun
framkvæma fyrir sig rannsóknir sem
leiða til tækniframfara innan fyrirtækj-
anna. Að verkefninu loknu er niður-
staðan eign fyrirtækjanna og geta þau
notað hana sér til vegs- og virðisauka.
Slík samvinnurannsóknaverkefni geta
lítil fyrirtæki í minnst tveimur Evr-
ópulöndum sótt um styrki til að láta
rannsóknarstofnun eða stórt fyrirtæki
annast fyrir sig.
Tækniyfirfærsla
Annar möguleiki fyrir lítil og miðl-
ungsstór fyrirtæki er að fá styrki til
tækni- og yfirfærsluverkefna. Þar er
um að ræða yfirfærslu á tækni frá
einni atvinnugrein til annarrar eða að
hagnýta í framleiðslu niðurstöður sem
fengist hafa úr rannsóknum. Slík verk-
efni em oft auðveldari í framkvæmd
og skila fyrirtækinu fljótt áþreifanleg-
um árangri.
Stjórnun nýsköpunarverk-
efna
Þá má nefna ýmsar aðgerðir til að
bæta tækni- og stjórnunarþekkingu
innan fyrirtækjanna til að auðveldara
verði að innleiða nýjungar. Hér er til
dæmis um að ræða ráðgjöf sem miðar
að því að taka upp nýja stjómunar-
hætti í fyrirtækjum.
KER
Að lokum má geta þess að Kynn-
ingarmiðstöð Evrópurannsókna, KER,
er sá aðili á íslandi sem vinnur að því
að leiðbeina fyrirtækjum um alla
þessa möguleika. Starfsemi KER mun
í framtíðinni beinast meira að því að
mæta þörfum fyrirtækja um tæknileg
úrlausnarefni með því að finna tækni
sem er til staðar í Evrópu.
Finnur Ingólfsson iðnaðarráðherra
og Guðmundur Bjarnason um-
hverfisráðherra fylgjast með utan-
dagskrárumræðunni.
svæðið við Grundartanga. Á svæð-
inu sunnan Skarðsheiðar hefur
fækkað yfir 400 manns á síðast
liðnum 16 árum. Á Akranesi yfir
350 manns. Vörn Vesturlands felst
í atvinnusköpun. Að fá umrædda
álverksmiðju er ámóta og að fá 25-
30 þúsund tonna þorskkvóta á Vest-
urlandi.
Vinna við undirbúning álvers
Columbia Ventures á Grundartanga
er komin svo vel á veg að ég tel að
ekki verði aftur snúið ef fjármögn-
un tekst.
Nú fyrst á síðustu vikum hafa
komið í ljós áhyggjur af mengun
svo sem kunnugt er. Andstæðingar
álvers fara offari eins og ávallt hef-
strangar íslenskar kröfur.
ur verið í sambærilegum tilvikum.
Þegar Sementsverksmiðjan var
byggð sögðu mótmælendur að fisk-
iðnaður legðist af á Akranesi. Nið-
urstaðan: Aldrei meiri fullvinnsla
sjávarafla. Þegar íslenska járn-
blendifélagið fór af stað á Grundar-
tanga sögðu andstæðingar að eftir
þrjú ár yrði umhverfið allt sviðin
jörð. Niðurstaðan: Aldrei meiri
gróður og trjárækt í nánasta um-
hverfi og nágrenni Grundartanga.
Hver er svo stefna Columbia
Ventures? Sem loks hillir undir í at-
vinnuuppbyggingu á Vesturlandi?
Hún er skilgreind svo í Morgun-
blaðinu 9. janúar:
1) Að koma fram við alla sem
hlut eiga að máli, starfsmenn, við-
skiptavini, bæjarfélög og almenn-
ing af reisn, heiðarleika og virð-
ingu.
2) Að fara að gildum lögum og
reglum og ávinna fyrirtækinu orð-
spor sem góðum og gildum þjóðfé-
lagsþegn.
3) Að ávinna sér orð fyrir fyrsta
flokks gæði, vöru og þjónustu - og
fara eftir öllum.settúm umhverfis-,
reglum.
Umhverfismál skipta alla máli.
Ein af auðlindum Islands er mikil
og umhverfisvæn orka. Við verðum
að gera hana að útflutningsvöru
með fullvinnslu eftir þvf sem unnt
er á fslkndi. Víð að setja'
fram kröfur um fullkominn meng-
unarvarnarbúnað. Við eigum að
treysta sérfræðingum okkar til þess
að svo sé um hnúta búið að fyllsta
öryggis sé gastt gagnvart náttúr-
unni, skepnum og mönnum.
Mín niðurstaða er: Við heimilum
byggingu álvers Columbia Ventur-
es á Grundartanga með mengunar-
vörnum sem standast strangar ís-
lenskar kröfur. Sköpum atvinnu-
tækifæri fyrir Vestlendinga. Það er
vörn Vesturlands.
Rekstrarvörur bjóða nú stofnunum og fyrirtækjum nýja og
byltingarkennda lausn til að loka óhreinindin úti. Leitið
upplýsinga hjá hreinlætisráðgjöfum og sölumönnum
okkar.