Alþýðublaðið - 26.02.1997, Blaðsíða 5
MIÐVIKUDAGUR 26. FEBRÚAR 1997
ALÞÝÐUBLAÐIÐ
5
nota það í nýjustu bók minni. Ég hef
lesið Tímaþjóf Steinunnar Sigurðar-
dóttur og Síðasta orðið sem ég var
mjög hrifinn af. Ég er líka hrifinn af
fyrstu bókum Einars Kárasonar og
Einars Más en á eftir að lesa þær
seinni. Ég hef lesið nokkrar smásög-
ur þýðanda míns Þórarins Eldjáms
og mér þykja þær mjög góðar. Ég hef
reynt að fá útgefendur í Svíþjóð til að
láta þýða bækur hans en svörin sem
ég fæ eru á þá leið að nú sé ekki rétti
tíminn eða þá að þeir hafi of marga
íslenska rithöfunda á sinni könnu.”
Ein persóna þinna fer í nýju bók-
inni með Ijóð úr Þorpin eftir Jón iír
Vör. Afhverju Jón úr Vör?
“Ég las þetta ljóð á sænsku og
hreifst mjög af því. Ég þekki ekki
Jón úr Vör en á hann er minnst í
þessari bók í sömu andrá og Göethe.
Ég vona að það gleðji hann.”
Finnst þér þœgilegra að skrifa um
karlmenn en konur?
“Þetta er áhugaverð spuming. Satt
að segja veit ég það ekki. Þegar ég
skrifa um karlmenn er ég að vissu
leyti alltaf að skrifa um sjálfan mig.
En ég hef alltaf haft áhuga á
kveneðlinu, það er jú andstæða hins
karllega. En það em fáar kvenper-
sónur í þessari nýju bók. Bróðir minn
sagði: “Lesendur þínir em kvenkyns,
þú verður að bæta við fleiri kvenper-
sónum”. _ Karlmenn eða konur, það
skiptir ekki svo miklu máli. Ég er að
fjalla um mannlegar vemr. Það er
það mikilvægasta.”
Hvaða persónu í bókum þínum
þykir þér vcenst um?
“Fávitana. Það er árátta hjá mér að
troða að minnsta kosti einni geðveilli
manneskju inn í hvert verk og mér
þykir ætfð jafn vænt um þessar per-
sónur. Það er ekkert gaman að fólki
sem ekki sker sig úr fjöldanum á ein-
hvem hátt, en ég er ekki að segja að
það þurfi endilega allt að vera geð-
veikt.”
Er einhver bóka þinna sem er þér
kœrari en aðrar?
“Það er bókin Under tiden sem
kom út fyrir tveimur árum. Hún er
eins konar dagbók, spjall um lífið,
listina og þau alvarlegu veikindi sem
hafa þjáð mig. Þetta er persónuleg-
asta bókin mín, það má eiginlega
segja að þar standi ég nakinn frammi
fyrir lesandanum.”
í ferð með dauðanum
Þú minnir mig ekki á nútíma-
mann?
“Er það vegna þess að ég er feit-
laginn?”
Nei, vegna hugsunarháttar þfns.
“Hann er náttúrlega ævafom. Ég
er ekki bara sveitadrengur heldur
frumstæður miðaldamaður. Þess
vegna get ég ekki skrifað á tölvu.
Notkun ritvélar er mesta nálgun mín
við tækniundur 20. aldar. Ég hamra á
hana og endurskrifa _ aftur og aftur
og aftur. Auðvitað er það ofur þreyt-
andi en það er mín aðferð.”
Þú hlaust Bókmenntaverðlaun
Norðurlandaráðs fyrir Jólaóratórí-
una, var ekki erfitt að fylgja þessum
verðlaunum eftir bók?
“Það hefði eflaust reynst mér um
megn nema vegna þess að þegar ég
fékk verðlaunin hafði ég þegar skrif-
að tvo þriðju hluta Þjófsins. Ef svo
hefði ekki verið þá veit ég ekki
hvemig farið hefði. Blaðamenn og
ljósmyndarar vora stöðugt á hælun-
um á mér, alls kyns fyrirlestrarferðir
og uppákomur á dagskrá. Og jafnvel
það að neita öllum þessum boðum
tekur frá manni orku. Það var enginn
friður á þessum tíma og rithöfundur
þarfnast fyrst og fremst næðis.”
Hvað hefur haft djúpstœðust áhrif
á lífsviðhorfþín?
“Þú spyrð svo krefjandi spum-
inga.”
Hélstu að þetta yrði auðvelt?
“Nei, svosem ekki. Ég kom heldur
ekki vel undirbúinn. En svarið við
þessari spumingu er auðvelt. Það er
dauðinn. Dauðinn er andstæða lífs-
ins. Venjulega höndlum við ekki líf-
ið, gemm okkur ekki grein fyrir þvf
hvers vegna við lifum, en þegar
dauðinn verður á vegi okkar þá er
eins og renni upp fyrir okkur ljós.
Við sjáum tilganginn.”
Og ( huga þinum táknar dauðinn
algjör endalok?
Já, ég trúi ekki á líf eftir dauðann.
Hver er tilgangur lífsins ef sífellt þarf
að endurtaka það?
Þroski einstaklingsins.
“Og hver er sá þroski? Sjáðu
Júgóslavíu, sjáðu Rúanda, sjáðu
Kína. Horfðu í kringum þig. Ef þetta
er þroskinn sem við höfum náð eftir
átta milljóna ára tilveru þá höfum við
ekki af miklu að státa.
Þú getur ekki einblínt á þessa hlið.
“Víst get ég það. Það er mjög auð-
velt. Og þú getur ekki alhæft svona.”
Vlst get ég það. Trúirðu ekki á
mátt, kraft og eilfft líf mannsandans?
“Nei, það geri ég ekki. Við eram
mistök náttúrannar. Það er einungis
einn tilgangur með lífinu. Hann er sá
að geta af sér afkvæmi, rétt eins og
sniglar, snákar og aðrar lífverar.”
Og hvort gerir þú það með því að
geta börn eða skrifa bcekur?
“Ég geri hvorutveggja. _ En þú ert
orðinn þunglynd af því að hlusta á
þessar söguskýringar mínar. er það
ekki rétt. Þér fínnst þú missa sjónar á
tilgangi lífsins?”
Þessa stundina já. Þess vegna vil
ég rœða aðeins meira um dauðann.
Hrceðist þú að deyja?
“Ég veit það ekki. Stundum þrái ég
dauðann. Stundum skelfist ég hann.
Ekki dauðann sjálfan heldur aðdrag-
andann. Hægt og þjáningarfullt
dauðastríð. Fyrir tveimur áram var
ég svo þjáður af krabbameini að taka
varð úr mér annað lungað. Svo fékk
ég hjartaáfall. Ég stóð andspænis
dauðanum og í hvert sinn sem ég
mæti í reglulegt eftirlit á spítölum þá
hitti ég hann fyrir á ný. Ég er ætíð að
skima eftir einkennunum sem tákna
dauðastimpilinn.”
Dauðinn er þá œtíð (för með þér?
“Já, en hann er einnig í för með
þér.”
Efþú œttir annað l(f, hvað myndir
þú þá taka þér fyrir hendur?
“Ég myndi verða rithöfundur á ný,
ég gæti aldrei orðið neitt annað. Og
kannski myndi ég opna veitingastað.
Hvað með þig?”
Ég myndi verða það sem ég hef
ekki verið í þessi líft, eiginkona og
móðir.
“Ég óska þér blessunar í því hlut-
verki, það er verðugt viðfangsefni. _
Finnst þér ég tala of mikið?”
Mér finnst þú tala fulllítið. Ertu
ekki gefinn fyrir viðtöl?
“Nei, það er vegna þess að ég þarf
alltaf að skálda svörin. Ég hef sagt að
ég standi aldrei við neitt sem ég segi
í viðtölum _ og ég veit að þessi yfir-
lýsing veldur þér vonbrigðum.”
En eru ekki einhver sannleikskom
sem þú hefur sagt íþessu spjalli okk-
ar?
“Ég man það ekki.”
Síðasta sýningar-
vika Ásdísar
Næstkomandi sunnudag lýkur
málverkasýningu Ásdísar
Sigurþórsdóttur í Listasafni
Kópavogs. Þetta er fimmta einkasýn-
ing Ásdísar og á henni er að finna
rúmlega þrjátíu myndir sem hún hef-
ur málað á síðasta ári. í myndunum
leitast Ásdís við að sameina málverk
og skúlptúr en hún mótar myndir sín-
ar úr bómullarpappír á tréfjalir og
málar með akrýl-, olíulitum og vaxi.
Verkin eru nokkuð sérstök að stærð,
12 sentimetrar á breidd og 2.60 metr-
ar á breidd.
Hattameistari
“Eftir úrslit forsetakosninganna
hringdi ég í Guðrúnu Katrínu og
sagðist hafa áhuga á að sýna henni
hatta sem ég hafði hannað. Hún tók
því vel og í framhaldi hef ég hannað
á hana nokkra hatta,” segir Auður
Svanhvít Sigurðardóttir hönnuður
sem með réttu má kallast hattameist-
ari Bessastaða.
“Auðvitað verð ég stolt þegar ég
sé myndir af Guðrúnu Katrínu með
hatt sem ég hef hannað,” segir Auð-
ur sem telur alla hatta fara forseta-
frúnni vel en segir barðastóra hatta
gæða hana einstökum glæsileika.
Auður Svanhvít, sem er þrítug að
aldri, lærði fata- og hattahönnuni í
London og hefur frá 1991 haft hatta-
gerð og fatasaum að aðalstarfi. “Það
era konur úr öllum stéttum, af öllum
stærðum og gerðum sem koma til
mín,” segir hún. Hún segir þó að ís-
lenskar konur séu mun feimnari við
að ganga með hatta en konur víðast
hvar erlendis. Barðalitlir hattar njóta
meiri vinsælda hjá viðskiptavinum
hennar en þeir barðastóra, og þar
ræður veðráttan úrslitum því barða-
litlir hattar era þægilegastir viðfangs.
En gengur hún sjálf með hatta? “Nei,
allt of lítið” viðurkennir hún.