Alþýðublaðið - 26.03.1997, Page 1

fmniinmiiii
Mivikudagur 26. mars 1997 Stofnað 1919
■ Pétur Sigurðsson á ísafirði er ekki ánægður með samningana
Þeir skrifuðu undir ekki neitt
Hrein og bein uppgjöf og áframhaldandi undanhald
Við höfum lítinn stuðning, en eins
og allir aðrir, þá verðum að treysta á
sjálfa okkur. Það sem hefur verið að
gerast hefur orðið til þess að staða
okkar hefur versnað. I Karphúsinu
skrifuðu menn undir ekki neitt,
samninga sem hafa ekkert innihald.
Það er ekkert innihald í samningi
sem er með fjögur prósent hækkun.
Hluta af því leggja menn með sér úr
bónusnum," sagði Pétur Sigurðsson,
formaður Alþýðusambands Vest-
fjarða, um nýgerða kjarasamninga.
Vestfirðingar gera kröfu um að
lágmarkslaun verði 100 þúsund
krónur. Sú krafa hefur lítinn hljóm-
grunn fengið hjá vinnuveitendum. A
■ Krabbamein
Mikilvæg
uppgötvun
Stórt skref í baráttunni
gegn krabba
Afar mikilvægt skref í baráttunni
gegn krabbameini var nýlega stigið
þegar vísindamenn uppgötvuðu gen,
sem stýrir stjórnlausri frumuskipt-
ingu, sem leiðir til krabbamens. Þetta
var tilkynnt í bandaríska vísindarit-
inu Science í fyrri viku. Vonast er til
að í kjölfarið verði hægt að þróa bylt-
ingarkennt lyf sem vinnur á mörgum
tegundum krabbameinsfruma í
mannslíkamanum, en skilur ósýktar
frumur eftir heilar.
Uppgötvunin var árangur þrot-
lausrar vinnu vísindahóps við
Berkeley háskólann í Kalifomíu.
Hópurinn lýtur forystu dr. Matthew
Ashby, sem segir að hópnum hafi
tekist að einangra ensím, sem
krabbagenið stýrir, en ensímið veldur
frumuskiptingunni í æxlum krabba-
sjúklinga.
Þó enn sé langt í tiiraunir á mönn-
um segja vísindamennirnir, að upp-
götvunin lofi mjög góðu fyrir lækn-
ingu krabbameina í þeim. I mörgum
tegundum krabbameina er það sér-
stakt prótein, sem kallast „ras“ sem
flytur frumunum boð genanna um að
taka upp hömlulausa skiptingu, sem
þróast um síðir í krabbamein.
Próteinið finnst í mörgum dýrum,
þar á meðal mönnum, og hlutverk
þess er að skipa frumunum að hefja
eða hætta skiptingu. Þegar fyrmefnt
ensím var fjarlægt úr tilraunafrumun-
um dvínaði virkni ras-próteinsins og
krabbameinið hvarf. í mönnum er
Ras tengt til dæmis krabbameinum
í lungum, brisi, ristli og lifur.
Örlög og
æðruleysi
Bjöm Bjamason, mennta-
málaráðherra er í opnuviðtali
í blaðinu í dag.
Hann ræðir unt borgar-
stjómarkosningarnar, hug-
sjónapólitík og fleira.
fundi á mánudagskvöld buðu vinnu-
veitendur Alþýðusambandi Vest-
fjarða upp á sömu samninga og
Verkamannasambandið skrifaði und-
ir, en þeim var hafnað. Ekki hefur
boðað til nýs fundar. Pétur segir ekk-
ert benda til annars en boðað verk-
fall, sem á að hefjast 2. apríl, komi til
framkvæmda.
“Menn voru alltof fljótir á sér. Mér
sýnist að Dagsbrún hafi haft gott
“Af hverju er ég sviptur þeim ein-
földu mannréttindum að fá að gera
hagkvæm innkaup? Hvaðan fá
stjómmálamenn leyfi til að banna
mér að gera hagkvæm innkaup? Það
er mergurinn málsins. Það er verið að
setja höft á möguleika mína. Land-
búnaðarráðherra, hverju sinni, hefur
komið í stað dönsku einokunaryfir-
valdanna, hann er óvinur alþýðunnar
númer eitt,“ sagði Jón Magnússon,
varaformaður Neytendasamtakanna,
en nú hækka verndartollar á græn-
meti óðfluga.
Vemdartollar keyra úr hófi fram
frá vori til hausts, það er þegar inn-
lend framleiðsla er á markaði. Jón
tekur dæmi af kílóverði á tómötum,
sem kosta jafnvel ekki nema 50
krónur erlendis, en þegar tollar em
komnir á, þá kostar kílóið hingað
komið allt að 210 krónur, það er áður
bakland. Ég get ómögulega sagt neitt
um aðra, en ef ekki þá er þetta hrein
og bein uppgjöf og áframhaldandi
undanhald í verkalýðshreyfingunni,
þegar stærstu sigramir eru þeir að
koma í veg fyrir að vinnuveitendur
nái fram tillögum um að rýra samn-
inginn. I þessum samningum er eng-
in afturvirkni og engin trygging, eng-
in strik. Það em orðaleppar út í loftið
þar sem talað er um, að ef að mati
en álagning og virðisaukaskattur
bætast við, svipað er að segja af
agúrkum, papríkum og sveppum.
Aðrar tegundir grænmetis, það er
þær tegundir sem ekki em ræktaðar
hér á landi, bera hins vegar ekki
þessa ofurtolla.
“Þetta er gert vegna þess að á þess-
um tíma er íslensk framleiðsla að
koma á markaðinn. Það er enginn
magntollur á það grænmeti sem er
ekki í samkeppni við grænmeti sem
er ræktað hér á landi. Það er töluvert
mikil papríkuræktun hér á landi.
Magntollurinn fer upp í 298 krónur á
kílóið, fyrir utan allt annað. Tökum
sveppina sem dæmi, sem era ódýrir í
öðmm löndum, en fyrir utan verðtoll
setjum við 100 króna magntoll á
sveppina. Með þessu er verið að úti-
loka alla samkeppni.
íslenskir framleiðendur em metn-
beggja aðila, verði ekki meiri kaup-
máttaraukning en í nágrannalöndun-
um, þá megi skoða samninginn. Þetta
er verra en 1995. Það er engin trygg-
ing í þessum samningum og að auki
er búið að binda menn í þrjú ár.
Skriðan kemur á eftir; dómarar,
prestar og þingmenn Kjaradómaram-
ir hljóta að fara af stað. Það er spurn-
ing fyrir okkur hvort við bíðum þar
til Kjaradómur hefur klárað sitt.“
aðarlausir og nýta sér þá sérstöðu
sem er búið að færa þeim. Þetta ofur-
verð hækkar líka lán fólksins í land-
inu, þau rjúka upp vegna þess að ein-
hver sveppabóndi á Flúðum situr
einn að framleiðslu og sölu og vegna
þess að papríkubóndi á Varmalandi
ræktar papríkur. Verðið er upp-
sprengt. Meðan íslenskir framleið-
endur geta ekki gert þetta með ódýr-
ari hætti, væri ódýrara að láta þá ekki
framleiða. Það er gjörsamlega óþol-
andi að þurfa að kaupa vömr á marg-
földu verði. Stjómvölda hafa heirnil-
að framleiðendum að fara með fing-
uma á bólakaf í budduna hjá fólki.“
Jón segir sárt til þess að hugsa að
ríkisstjómin skuli ekki hafa borið
gæfu til að fara að ráðum Neyt-
endasamtakanna og Alþýðuflokksins
varðandi framkvæmdina á tollum á
landbúnaðarafurðum.
Forsetahjónin, Guðrún Katrín Þorbergsdóttir og Ólafur Ragnar Grímsson, óskuðu Gylfa Þ.
Gíslasyni til hamingju þegar þau mættu í íslensku óperuna á hátíðardagskrá sem haldin var
af tilefni af áttræðisafmæli hans. Sjá nánar á bls. 7
■ Jón Magnússon varaformaöur Neytendasamtakanna
Ráöherra sviptir mig
mannréttindum
Landbúnaðarráðherra er helsti óvinur alþýðunnar
41. tölublað - 78. árgangur
■ Barnaverndar-
nefnd Reykjavíkur
Dreginn fyrir
dómstól í
fyrsta sinn
Búið er að höfða mál gegn bama-
vemdamefnd Reykjavíkur, þar sem
mótmælt er að nefndin skuli bæði
rannsaka mál og jafnframt fella úr-
skurði. Málið er höfðað vegna for-
ræðissviptingar móður, en bama-
vemdamefnd svipti hana forræði yfir
bömum hennar. Bamavemdarráð
staðfesti úrskurð bamavemdanefnd-
ar.
Héraðsdómur samþykkti flýtimeð-
ferð á málinu. Eftir því sem næst
verður komist er þetta í fyrsta sinn
sem mál er höfðað vegna valds
bamavemdamefnda, en oft hefur
komið fram gagnrýni vegna þess.
Kristján Stefánsson lögmaður fer
með málið fyrir móðurina. Hann seg-
ir að þegar um sjálfræðissviptingar er
að ræða, fari slfk mál ávallt fyrir
dómstóla. Hann segir einnig að af-
greiðsla mála eins og hjá bama-
vemdamefndum stangist á við
Mannréttindasáttmála Evrópuráðs-
ins.
■ Halldór Björnsson
Hafa verið
of lengi á
pottlokinu
- um þá sem deila á
samningana
“Já, ég geri það í sjálfu sér. Ég
hefði þó viljað sjá þessa heilögu tölu
fyrr, en á borðinu liggur að engin fer
með minna en 70 þúsund krónur fyr-
ir dagvinnu frá næstu áramótum,“
sagði Halldór Bjömsson, formaður
Dagsbrúnar, þegar hann var spurður
hvort hann gangi sáttur frá samn-
ingaborði.
“Það er mesti misskilningur að
ekki séu uppsagnarákvæði. Það sem
er f samningnum var gert í samráði
við hagdeild Alþýðusambandsins og
Vinnuveitendasambandsins og Þjóð-
hagsstofnun. Það er skýrt opnunará-
kvæði í samningnum. Það er nóg að
telja að eitthvað hafi raskast, þá er
hægt að opna samninginn," sagði
Halldór um þá gagnrýni sem hefur
komið Ifam varðandi tryggingar í
samningnum.
“Ég get ekki ætlast til að allir séu
sammála, síst það fólk sem stóð
verkfallsvaktina, sem er duglegt fólk.
Það hefði verið erfitt að gera samn-
inga sem þessu fólki líkar, ég velti
fyrir mér hvort þetta fólk hafi verið í
samningahugleiðingum, en við för-
um í verkföll til að semja, en ekki
bara til að halda verkfalli áfram.
Þetta em sömu aðilar og stóðu fyrir
framboðinu á sínum tíma. Það era ef-
laust glæður í því, kannski þau hafi
setið of lengi á pottlokinu. Ég hef
enga ástæðu til að ætla annað en
samningamir verði samþykktir, en
við tökum þeirri niðurstöðu sem
verður."
Sjá nánar um óánægju innan Dags-
brúnar á baksíðu.