Alþýðublaðið - 22.04.1997, Blaðsíða 1
Þriðjudagur 22. apríl 1997
Stofnað 1919
50. tölublað - 78. árgangur
■ Konráð Eggertsson allt annað en hress með að ekki verði veidd hrefna í sumar
Ógeðslegur tvískinnungsháttur
- hjá ferðamálayfirvöldum og segir grenjuskjóðurnar hafa sitt fram. Hann bendir á að hrefnustofninn sé nú mjög sterkur
“Hvað er það sem veldur að við
höfum ekki hafið veiðar, meirihluti
þingmanna segist vilja hefja veiðar,
90 prósent þjóðarinnar vill það, en
hvers vegna er ekki byrjað að veiða?
Það er vegna þess að stjómvöld
þora það ekki vegna þrýstings sem
þau eru beytt. Sérstaklega núna þeg-
ar í ljós hefur komið að hrefnustofn-
inn er nærri þrisvar sinnum stærri en
talið var og aðrir hvalastofnar eru
sterkir líka,“ sagði Konráð Eggerts-
son, formaður Félags hrefnuveiði-
manna, nú þegar allt útlit er fyrir að
ekki verði veidd hrefna í sumar.
f ljós hefur komið við talningu að
hrefnustofninn telur rúm 70 þúsund
dýr, en var talinn telja um 28 þúsund
dýr.
“Ferðaþjónustan, en ég er hluti af
henni, grætur öll og það sem mér
fmnst kostulegt við hana er, að það
var fundur í Reykjavík þar sem kom
norskur embættismaður kom til að
skýra frá hvemig þeirra veiðar komu
við norsku þjóðina og það var feng-
inn bandarískur ftskkaupmaður.
Magnúsi Oddssyni ferðamálastjóra
var sent bréf þar sem honum var boð-
ið að koma á fundinn. Hann stakk því
undir stól án þess að sýna samstjóm-
endum sínum það. Ferðamálayfir-
völd vildu ekki vita mat Norðmanna
eftir þeirra veiðar, en málið er að
veiðamar hafa ekki skaðað Norð-
menn á nokkum hátt, þvert á móti
hefur ferðamennska aukist hjá þeim
og þeir sýna hvali á sömu stöðum og
þeir skjóta þá. Meðan hvalur var
verkaður í Hvalstöðinni í Hvalftrði
var þar svo mikið af ferðamönnum
að það varð að vísa fólki frá. Það var
venja að setja útlendinga upp í rútur,
þegar þeir komu til landsins, og aka
þeim beint upp í Hvalfjörð. Tví-
skinnungshátturinn er svo ógeðsleg-
ur að ég á ekki orð. Sjávarútvegs-
fræðingar við Háskólann á Akureyri
báðu mig að skrifa grein £ blað hjá
þeim, en greinin birtist aldrei.
Astæðan var sögð sú að ég nafn-
greindi menn. Tvær helstu grenju-
skjóðumar em Friðrik Pálsson hjá
SH og Páll Þór Jónsson hótelstjóri á
Húsavík, en þeir grenja manna mest.
Grenjuskjóðumar ná því fram ’að
stjómvöld þora ekki að leyfa okkur
að veiða.“
Konráð sagði dæmigert að vemd-
unarsinnar vilji nú fara að beijast
gegn veiðum á bræðslufiski og síðan
komi annar fiskur á eftir. „Hvað ætl-
ar Sölumiðstöð að selja þegar búið er
að banna allar veiðar.“ Hann segir
Allir fá húsa-
leigubætur
- Mikil kjarabót, segir Jón
frá Pálmholti formaður
Leigjendasamtakanna.
„Þetta hefur þá þýðingu að allir
leigjendur eiga rétt á bótum burtséð
frá eignarhaldi húsnæðis," segir Jón
frá Pálmholti formaður Leigjenda-
samtakanna. Samband íslenskra
sveitafélaga sendi nýlega frá sér til-
lögu sem felur í sér að Sveitarfélögin
öll bjóðast til að greiða húsaleigu-
bætur til allra leigjenda, með þeim
skilyrðum að stjórnvöld leggi meira
fé til jöfnunarsjóðs sveitarfélaganna
og skattlagningu bótanna verði hætt.
“Þetta er kjarabót og það liggur í
augum uppi að verkalýðsfélögin eiga
að grípa þetta boð fegins hendi,“
segir Jón frá Pálmholti en Leigjenda-
samtökin hafa sent frá sér ályktun
þar sem skorað er á ríkisstjóm og
Alþingi að lögfesta fyrrgreindar til-
lögur fyrir áramót, og forystumenn
launþegasamtakanna að styðja boð
sveitarfélaganna. Samtökin minna á
að húsaleigubætur em einungis
íjögur prósent af opinberum fjárstyrk
til húsnæðismála og það eina sem er
skattlagt. “Við leggjum áherslu á að
þetta verði afgreitt fyrir áramótin því
það á að endurskoða lög um
húsaleigubætur fyrir áramót, það átti
að gerast um síðustu áramót en
endurskoðun var frestað."
■ Eiríkur Stefánsson verkalýðsforingi á Fáskrúðsfirði með felldan samning
Rússíbanar leika fyrir dansi
Nú er um að gera að taka fram danskóna, gamla sjakkettið eða ballkjólinn, því að það verður dansleikur ann-
að kvöld, 23. apríl, í Kafftleikhúsinu til að fagna komu vorsins enda síðasti vetrardagur.
Það verða engir aðrir en hinir frábæm Rússíbanar sem ætla að skemmta en þeir þykja ákaflega danshæf hljóm-
sveit, en hana skipa Guðni Franzon klarinettleikari, Dam'el Þorsteinsson harmónikkuleikari, Einar Kristján Ein-
arsson, gítarleikari, Jón Skuggi bassaleikari og Kjartan Guðnason slagverksleikari. Þessir gæjar eiga sameigin-
legt að hafa leikið í helstu böndum bæjarins, svo sem Sinfóníunni, Caput, Júpíters, Langa Sela og skuggunum og
Skárr’en ekkert.
Staða okkar er engin
- segir verkalýðshreyfinguna vera í tilvistarkreppu og spáir endalokum hennar að óbreyttu
“Þetta er engin staða. Þau félög
sem hafa fellt samninga munu reyna
að fá eitthvað pínulítið til viðbótar,
bara til að þurfa ekki að leggja hann
fram óbreyttan," sagði Eiríkur Stef-
ánsson, formaður Verkalýðs- og sjó-
mannafélags Fáskrúðsfjarðar, en fé-
lagið er eitt af þeim sem felldu ný-
gerðan kjarasamning Verkamanna-
sambandsins.
Eiríkur sér fyrir sér að einhver lag-
færing komi á launataxta þeirra sem
lengst hafa unnið í fiskvinnslu, ann-
að ekki.
En ef samningurinn verður felldur
á ný, hvað gerist þá?
“Ég veit að einstaka félög em ekki
tilbúin til að fara í verkföll. Samstað-
an er hrynja á Vestfjörðum, til dæm-
is á Tálknaftrði og í Bolungarvík. Ég
skynja þetta sem svo að einstaka fé-
lög em ekki tilbúin í verkföll."
En hvers vegna er verkalýðshreyf-
ingin íþessari stöðu?
“Þetta byrjaði þegar verslunar-
menn og Raftðnaðarsambandið
sömdu að nóttu til um prósentuhækk-
un, þá brást samstaðan. Fram-
kvæmdastjóri tveggja fyrirtækja, hér
á Fáskrúðsfirði, sem hefur sennilega
um 800 þúsund í kaup á mánuði,
fékk 4,7 prósent launahækkun rétt
eins og ftskverkafólkið. Launin hans
hækka um tugi þúsunda á sama tíma
og laun fiskverkafólksins hækka um
fimm þúsund. Telur einhver að þetta
sé eðlileg leið.“
Það er á þér að heyra, að þú sért
ekki bjartsýnn á framhaldið?
“Aldeilis ekki, staða okkar er eng-
in. Það er agalegt ástand innan verka-
lýðshreyftngarinnar. Hún er í tilvist-
arkreppu. Þetta nútímaþjóðfélag hef-
ur skapað þessa stöðu hægt og ró-
lega.
Ég veit ekki hvort það er vegna
breytinga á þjóðfélaginu eða hvort
forysta okkar er veikari en hún var.
Ég sé ekki að í dag sé hægt að fá fólk
í verkföll og átök.“
Þið sem starfið íforystu hljótið að
líta í eigin barm, ekki getið þið bara
bent á aðra?
“Þjóðarsáttin sem gerð var 1990,
hefur verið framlegnd, en bara hvað
varðar okkur verkafólk. Það er erfitt
við þessu að gera eftir að samstaðan
er frá, núna var það vegna krónutölu-
hækkunarinnar. En hverjir fóra út úr
krónutöluhækkuninni? Við sjálf.
Með sama áframhaldi spyrjum við að
leikslokum verkalýðshreyfingarinnar
eftir 10 ár. Þetta er orðin vinna sér-
fræðinga," sagði Eiríkur Stefánsson.
líka að ef við heijum veiðar og allt
verði á móti okkur í framhaldinu sé
ekki annað að gera en hætta aftur.
„Eflaust við mikinn fögnuð,“ sagði
Konráð.
“Það er verið að benda á Norð-
menn og sagt að þeir séu svo stórir
og ríkir, en bendum þá á Færeyinga,
ekki era þeir voldugir, samt veiðar
þeir grindarhvalinn. Svo er verið að
tala um Bandaríkjamenn. Meirihluti
þeirrar þjóðar veit ekkert hvað hval-
ur er, þau halda meira að segja að
Bandaríkin séu eina landið á jörð-
inni,“ sagði Konráð Egggertsson.
■ Jafnaðarmenn
Þorsteinn spá-
ir sameiningu
„Þorsteinn Pálsson hefur sýnt það í
dag, að hann er með framsýnustu
stjómmálamönnum okkar enda getur
hann séð inn í framtíðina“, sagði Öss-
ur Skarphéðinsson í umræðum á Al-
þingi fyrir helgi, þar sem sameining
jafnaðarmanna dróst með óvæntum
hætti inn í umræðu um hvalveiðar.
Össur hafði átalið Þorstein harð-
lega fyrir að hafa ekki gefið jafnaðar-
mönnum kost á að skipa fulltrúa í
nefnd sem fjallaði urn hvalveiðamar.
Þorsteinn mótmælti þessu, og kvaðst
hafa skipað Steingrím J. Sigfússon í
nefndina, og hann væri einsog allir
vissu einn af helstu leiðtogum jafnað-
amianna, sér £ lagi þegar við blasti að
þeir væru að sameinast £ eina sæng.
Össur sagði að miðað við þessar
forsendur gæti hann fallist á
málsvöm Þorsteins, enda væri hann
sér bersýnilega ekki aðeins sammála
um nauðsyn þess að sameina jafnað-
armenn, heldur hefði hann bókstaf-
lega skyggnst inn £ framtfðina og séð
fyrir að sameiningin yrði senn að
veraleika. „Þetta sýnir óvænta fram-
sýni af hálfu ríkisstjómarinnar, og
sýnir að hún gerir sér grein fyrir
hveijum klukkan glymur," sagði Öss-
ur.
■ Ríkisbankarnir
Eiga einn
og hálfan
milljarð
- í hlutabréfum ýmissa fyr-
irtækja
Rfkisviðskiptabankamir,
Landsbanki og Búnaðarbanki,
eiga samtals hlutafé f hinum
ýmsu fyrirtækjum fyrir rétt um
einn og hálfan milljarð króna,
samkvæmt bókfærðu verði.
Þetta kom fram f svari Finns
Ingólfssonar við fyrirspurn Ein-
ars K. Guðfinnssonar á Alþingi.
Landsbankinn á hlutafé fyrir
rúman milljarð en Búnaðar-
bankinn fyrir rúmar 426 millj-
ónir króna í hlutafélögum, það
er f bókfærðu verði.