Alþýðublaðið - 06.05.1997, Síða 3

ÞRIÐJUDAGUR 6. MAÍ 1997
ALÞÝÐUBLAÐIÐ
3
skoðanir
Nýr verkamannaflokkur -
Nýr jafnaðarmannaflokkur
Hún var góð stemningin á Rauða
ljóninu að kvöldi fyrsta maí síðastlið-
ins. Vesalings KR - ingarnir vissu
ekki hvaðan á þá stóð veðrið er
hverfispöbbinn þeirra fylltist af fólki.
Og það þrátt fyrir að hvorki Man Utd
eða Liverpool væru að spila. Nei,
pöbbinn fylltist af sigurreifum vinstri
mönnum, sem komu til að sjá Tony
Blair og hans fólk í Nýja verka-
mannaflokknum, stappa á leifunum af
hinum gæfulausa íhaldsflokki Jóns
Majors. Þegar undirritaður yfirgaf
svæðið var Labour kominn með 86
pqllborð |
þingmenn, en íhaldið ekki nema tvo.
Það rættist þó örlítið úr fyrir þeim síð-
ar um nóttina, þó ósigurinn væri samt
ofboðslegur.
Verkamannaflokkurinn átti þennan
sigur inni, frá því síðast, er Major
tókst á óskiljanlegan hátt að stela
sigrinum undir nefinu á Neil
Kinnock, sem nú rykfellur í Brussel.
Það voru sennilega örlögin sem gripu
þar inní, því Verkamannaflokkur
Kinnocks var alls ólíkur Nýjum
verkamannaflokki Blairs hins unga.
Sannleikurinn er nefnilega sá að sá
Verkamannaflokkur sem John Smith,
forveri Blairs tók við af Kinnock, var
einn fomeskjulegasti jafnaðarmanna-
flokkur í Evrópu. Kinnock má þó eiga
það að hann hóf hið erfiða end-
umýjunarstarf sem Tony Blair
hefur með harðfylgni náð að
koma í höfn. Flokkurinn er
orðinn að afli sem frjálslyndir
vesturlandabúar hafa kosið til
forystu fyrir leiðandi Evrópu-
ríki.
Þegar hlustað er á stefnumál
höfuðandstæðinga breskra
stjómmála, virðist ekki ýkja
mikill hugmyndafræðilegur
ágreiningur á milli þeirra. Þeir
eru nú báðir málsvarar hins
frjálsa markaðskerfis og viður-
kenna að atvinnutækin séu bet-
ur komin í höndum borgaranna
en ríkisins. Þó er einn eðlis-
munur á og til að sjá hann
kristallast er rétt að líta aðeins
hingað heim.
Sjálfstæðisflokkurinn hefur, undir
forystu Davíðs Oddssonar, horft til
breska íhaldsflokksins sem fyrir-
myndar og hefur til að mynda tekið
upp Evrópustefnu þeirra aðila innan
hans, sem helst grófu undan trúverð-
ugleika hans hin síðari ár. Sjálfstæðis-
flokkurinn talar um kosti hins frjálsa
markaðskerfis, en trúir í raun ekki á
það þegar hætta er á að það komi
gæludýrum hans illa. Þetta má sjá
dæmi um þegar vemda þarf einokun-
ar- og yfirburðastöðu þeirra fyrirtækja
sem gárungamir hafa kennt við kol-
krabba. Þá er varðhundum forrétt-
indastéttarinnar, með Halldór Blöndal
í broddi fylkingar, att út á foraðið af
málsvörom frelsisins.
Það er þessi misbeiting valdsins í
þágu hinna fáu sem einkennir íhalds-
menn allra landa. Þeir leyfa gæludýr-
um sínum að nýta sér markaðinn til að
auðgast. Ef samfélagsaðstæður leyfðu
að forréttindastéttimar fæm um ræn-
andi og ruplandi, þá væri fhaldsmönn-
um svosem slétt sama. Það þurfti
byltingu í Frakklandi til að ýta þeirri
fomu auðsöfnunaraðferð til hliðar.
I augum nútímalegra jafnaðar-
manna, sem nú má einnig finna í
Bretlandi, á að nýta kosti markaðarins
til að almenningur hafi það betra og
sú réttláta krafa er sett fram að þeir
sem afla meira leggi að sama skapi
meira fram til þess að gera samfélag-
ið manneskjulegra og betra. Almenn-
ingur veit að vond hagfræði þarf ekki
að vera það sama og vond pólitík. Þó
vinstri menn hafi undanfarna áratugi
verið á hagfræðilegum villigötum, þá
hefur pólitík þeirra ávallt verið
hreinlunduð og sönn. Hún gengur út á
að almenningur hafi það sem best og
að allir hafí tækifæri til að nýta þá
hæfileika sem þeir fengu í vöggugjöf,
til að sækjast eftir hamingjunni.
I raun eru pólitík og hagfræði sitt
hvað, þó hægri menn hafi hin síðari ár
viljað skreyta sig með sigrum
nútímalegrar hagfræði sem
byggir á frjálsu markaðskerfi
- verslunarfrelsi. Verslunar-
frelsi kemur pólitík hægri
manna ekki við. Þeir hafa
ekki alltaf verið málsvarar
verslunarfrelsis og em það
ekki enn nema það komi for-
réttindastéttinni vel. Þess
vegna var íhaldinu í Bretlandi
hent út úr ríkisstjóm. Fólk var
orðið þreytt á foréttindastétt-
inni í kringum þá.
Það þurfti hins vegar umbæt-
ur á Verkamannaflokknum til
þess að hann yrði trúverðugt
afl til að taka við landsstjóm-
inni. Sama staða er uppi á
teningum hér. Þó íslenskir
vinstri menn hafi séð hag-
fræðiljósið fyrr en félagar þeirra í
Bretlandi, þá á enn eftir að bræða
saman þær fylkingar sem kosninga-
kerfið og deilur um utanríkismál hafa
skipt þeim í bróðurpart líðandi aldar.
Islenskir vinstri menn vita að frjálst
markaðshagkerfi aflar tekna til að
standa undir velferðinni. Engum
þeirra dettur í hug að sækja fyrir-
myndir til kommúnistaríkja lengur.
Andstaðan við Atlantshafsbandalagið
er svona notaleg nostalgía. Eftir
stendur lífssýn vinstri mannsins. Sú
lífssýn á það skilið að fulltrúar henn-
ar hér á landi taki höndum saman og
geri hana að veruleika.
Það er í höndum okkar, sem nú tök-
um þátt í starfi hinna ýmsu arma og
fylkinga íslenskrar vinstri hreyfingar,
að bræða þær saman í sameinað afl,
sem íslenska þjóðin treystir til að
leiða hana inn í tuttugustu og fyrstu
öldina.
Utgerðarmenn síldarskip-
anna, sem eru að veiðum
á norsk- íslensku síldinni, eru
spenntir þessa dagana, því
ekki er einungis spurt um út-
komu vertíðarinnar, heldur er
keppnin mikii um hvaða veiði-
reynslu bátarnir eignast á ver-
tíðinni og því skiptir verulega
miklu máli hver aflinn verður í
sumar, þar sem kvóti framtíð-
arinnar mun ráðast að veru-
legum hluta af veiði sumars-
ins. Miðað við það verðmæti
sem hefur verið bundið kvóta
er ekki nema eðlilegt að
spenningurinn sé meiri en
áður hefur þekkst.
örðustu fótboltaáhuga-
menn eru spurningin ein
þessa dagana. Úrsiit í Deild-
arbikarkeppninni í síðustu
viku urðu með þeim hætti að
von er að menn sé spyrjandi.
Valur gerði sér lítið fyrir og
burstaði margfalda meistara
Skagamanna, fjögur núll og
það þrátt fyrir að Skagamenn
hafi tjaldað öllum sínum
stjörnum, að Bjarna Guð-
jónssyni frátöldum. Það eru
áraraðir síðan Skagamenn
hafa tapað eins stórt og þeir
gerðu í umræddum leik. Fylg-
ismenn liðsins, sem voru fjöl-
mennir á leiknum, voru að
vonum niðurdregnir.
ins vakti athygli að KR
tapaði fyrir Grindvíkingum,
eitt núll. Þeir KR-ingar sem
létu sig hafa það að fara til
Grindavíkur og horfa á leikinn
urðu undrandi þegar þeir sáu
liðskipan KR. Aðeins þrír leik-
manna liðsins, eins og því var
stillt upp í leiknum, hafa
reynslu af því að leika með
meistaraflokki, en það voru
félagarnir Einar Þór Daníels-
son, Heimir Guðjónsson og
Sigurður Örn Jónsson. Hinir
leikmennirnir eru allir ungir að
árum og flestir að stíga sín
fyrstu spor í meistaraflokki.
Reyndar var Heimi og Sigurði
Erni skipt út af snemma í síð-
ari hálfleik og síðasta hálftím-
ann var Einar Þór því lang-
elstur leikmanna KR.
Það er því Ijóst að stórveld-
in Akranes og KR spila
ekki til úrslita í þessari keppni
og þykir mörgum einkennilegt
að hvorugu þessara félaga
takist að láta til sín taka í
keppninni. Að sjálfsögðu eru
margir sem fagna brotthvarfi
stórveldanna úr mótinu. Þetta
er annað árið sem Deildarbik-
arkeppnin er háð, í fyrra voru
það Skagamenn sem sigruðu,
en KR tók ekki þátt í mótinu á
síðasta ári, nýjir meistarar
verða því krýndir í ár.
Meira af fótboltanum. Guð-
jón Þórðarson, hinn um-
deildir þjálfari, er atvinnulaus,
þrátt fyrir mörg freistandi til-
boð. Guðjón mun ákveðinn í
að þjálfa ekki í sumar, heldur
bíða haustsins þegar mörg fé-
lög verða með lausa þjálfar-
samninga og framboð á freist-
andi störfum verður meira.
hinumggin
"FarSide" eftir Gary Larson

Eiga íslendingar að hefja hvalveiðar í sumar?
Magnús Holden, nemi:
“Ég veit ekkert um hvalveið-
ar.“
Oddur Dúason, nemi:
“Já, mér finnst það allt í lagi.“
Helgi Guðmundsson,
rithöfundur:
“Ég held að það sé ekki skyn-
samlegt."
Jens H. Valdimarsson,
framkvæmdastjóri:
“Það á að hefja þær, en hvort
það sé rétt að gera það í sum-
Magnús Magnússon,
verslunarmaður:
“Já, á einhverjum tegundum."
ar er spurning."
v i t i m q n n
“Gámar fyrir dagblöð og fern-
ur eru gagnlegir og nauðsyn-
legir. “
Víkverji Moggans.
“Fernu- og dagbláðagámi fyrir
hluta Þingholtanna hefur til
dæmis verið dembt á skakk
ofan í eitt af örfáum opinber-
um blómabeðum hverfisins
við Bergstaðastræti og þar
stingur hann vægast sagt í
augu.“
Vikverji Moggans.
“Flokkurinn er stór og hefur
hingað til rúmað mörg sjónar-
miö.“
Andrés Andrésson og Anna F. Gunnars-
dóttir, forystumenn í félagi sjálfstæðis-
manna í Grafarvogi, að kvarta undan eigin
flokki. Mogginn.
“Góða ferð með strætó."
Lilja Ólafsdóttir, forstjóri SVR, í Moggan-
um.
“Strákur kemur of seint og er
víttur harðlega. „Pabbi djöfull
gleymdi að vekja mig,“ sagði
lærisveinninn."
Úr þætti Gísla Jónssonar, Islenskt mál, i
Mogganum.
“Það getur vel verið rétt að
meiri fríðleikspiltar en Jón M.
ívarsson hafi stigið um glímu-
völlinn. “
Hjálmur Sigurösson glímuþjálfari, í Mogg-
anum.
“Fagurlistirnar hafa tilhneig-
ingu til að yfirskyggja listiðn-
aðinn um of og útkoman verð-
ur hvorki fugl né fiskur - nema
með örfáum undantekningar-
tilfellum.“
Einar Hákonarson í Mogganum.
“Stóriðjan stríðir gegn ímynd
íslands sem hreins, ómengaðs
lands. Þess vegna bið ég frek-
ar um listiðnaðarháskóla en
álver.“
Einar Hákonarson í Mogganum.
Að fræða! hvur mun hirða hér um
fræði?
heimskinginn gjörir sig að vanaþræl,
gleymd em lýðnum landsins fomu
kvæði,
leirburðarstagl og holtaþokuvæl
fyllir nú breiða byggð með aumlegt
þvaður,
bragðdaufa rímu þylur vesæll
maður.
Úr Hulduljóóum Jónasar Hallgrímssonar.