Alþýðublaðið - 28.05.1997, Blaðsíða 6
6
ALÞÝÐUBLAÐIÐ
MIÐVIKUDAGUR 28. MAÍ 1997
f r é t t i r
■ Róbert Marshall og Þóra Arnórsdóttir eru einlægir sameiningarsinnar og hafa gefið út þá yfirlýsingu
að þau muni ekki styðja flokka sína eina og sér í næstu alþingiskosningum. Þau ræða hér um pólitík-
ina, framtíðina og drauminn um stóra jafnaðarmannaflokkinn
Hugleiðingar þeirra
sem erfa skulu land
Róbert, þú gafst út þá yfirlýsingu
að þú myndir ekki styðja Alþýðu-
bandalagið eitt og sér í nœstu al-
þingiskosningum. Eg veit að það eru
ekki allir flokksfélagar þínir jafn
sáttir við þessa yfirlýsingu þína. Hef-
urðu fundið fyrir andstöðu við hana?
Róbert: „Ég hef fundið fyrir að
fólk hefur misskilið yfirlýsinguna
sem úrsögn úr Alþýðubandalaginu.
Það var hún ekki. Ég mun starfa
áfram innan Alþýðubandalagsins að
sameiningu og annarri pólitík. Innan
Verðandi hef ég fengið mikinn stuðn-
ing og fólk virðir þessa yfirlýsingu
þar. Finnst hún hreinskilin. Ég er ein-
faldlega svo viss um að við munum
ganga sameinuð til næstu kosninga
að mér finnst yfirlýsingin sjálfsögð.
Ég held að þeir sem hafa efasemdir
um yfirlýsinguna verði að átta sig á
því að menn sitja ekki á friðarstóli í
hátt í þúsund manna félagsskap án
þess að hafa mikinn stuðning eftir
slíka yfirlýsingu. Hlutverk ungs
fólks í stjómmálaflokkum er að segja
forystunni það sem hún þarf að
heyra, ekki það sem hún vill heyra.“
Hvað með þig Þóra, þú tókst und-
ir þetta sjónarmið Róberts og fékkst
kaldar kveðjur frá þremur félögum
þínum í SUJ? Þeir sögðu meðal ann-
ars að þú hefðir með yfirlýsingu
þinni málað þig út í horn.
Þóra: „Það er mikill misskilningur
að þessar yfirlýsingar séu of snemma
á ferðinni, hvað þá að ég sé að mála
mig út í horn. Ef verið er að meina að
ég eigi ekki von um frama innan Al-
þýðuflokksins eftir þetta, þá verð ég
nú að segja að það er ekki það sem
skiptir mig máli. Kjaminn í þessari
yfirlýsingu er sá, að ég treysti mér
ekki til að vinna með flokknum ein-
um og sér í kosningabaráttu eftir að
hafa eytt öllum mínum kröftum og
frítíma í að vinna að sameiginlegu
framboði. Það er einfaldlega heiðar-
legra. Um þetta em auðvitað skiptar
skoðanir, en ég get sagt það sama og
Róbert - ég hef fengið mikinn stuðn-
ing frá félögum mínum, þó það gildi
ekki um þessa þrjá. Varðandi tíma-
setninguna, þá em tvö ár í alþingis-
kosningar og ef við ætlum að ná ár-
angri þar þurfum við að taka til starfa
og það núna strax. Það er ekki nóg að
taka ákvörðun örfáum mánuðum fyr-
ir kosningar. Sameiginlegt framboð á
landsvísu stendur ekki og fellur með
því hvort Reykjavíkurlistinn heldur
borginni eða ekki. Það á ekki að bíða
eftir að þau úrslit verði ljós. Það er
eitt það merkilegasta sem ég lærði á
þessari ferð okkar Gróskuliða til
Bretlands í kringum kosningamar:
Það þarf tveggja ára þrotlausan und-
irbúning til að ná takmarkinu. Ég vil
hreinlega fá að upplifa kosningasigur
hér heima eins og þann sem Verka-
mannaflokkurinn vann á Bretlandi."
En er víst að af þessari samein-
ingu verði?
Þóra: Jrlá, það er víst. Það er ekki
spuming um hvort heldur hvenær.
Flokksþing Alþýðuflokksins snerist
mikið til um sameiningu og þar kom
fram eindreginn vilji til sameiginlegs
framboðs. Það er búið að fela foryst-
unni þetta verkefni og ég hef fulla trú
á að hún skili því með sóma. Ef ekki,
þá gerir næsta kynslóð það.“
Róbert: „Ég held að enginn hefði
trúað því fyrir örfáum mánuðum að
Svavar Gestsson ætti eftir að flytja
ræðu eins og þá sem hann flutti á
sameiginlegu 1. maí kaffi Alþýðu-
flokksfélags Reykjavíkur og Alþýðu-
bandalagsins í Reykjavík. Sú ræða
var ánægjulegasti atburðurinn í ís-
lenskri pólitík síðan Gróska var
stofnuð. Maður bíður bara eftir að
Svavar Gestsson segist ekki ætla að
styðja Alþýðubandalagið eitt og sér í
næstu kosningum eins og Róbert
Marshall.“
Var rœðan ekki flutt vegna þess að
Svavar Gestsson finnur þrýstinginn?
Róbert: „Kannski. Það er ákveðin
velvild á meðal almennings og gras-
Róbert: „Maður bíður
bara eftir að Svavar
Gestsson segist ekki
ætla að styðja Alþýðu-
bandalagið eitt og sér
í næstu kosningum
eins og Róbert Mars-
hall. “
rótarinnar gagnvart sameiningu
flokkanna. Menn þyrftu að vera með
orma í eyrunum til að skynja eitthvað
annað.“
En ef bakslagið kemur, ef menn
fara í fýlu og ekkert verður af sam-
eiginlegu framboði, hvað þá? Hvar
standið þið þá eftir yfirlýsingar ykk-
ar?
Þóra: „Einmitt vegna þessa segir
fólk við mig: Þú ert búin að skjóta
þig í fótinn og getur ekki haslað þér
völl innan flokksins. Það kann vel að
vera rétt, en ef ekki verður af sameig-
inlegu framboði þá eru aðstæður
slíkar að ég vil ekki hasla mér völl
innan þess smáflokkakerfis sem mun
ríkja áfram.
Þegar maður horfir á stórgóðan
stjómmálamann eins og Jón Baldvin
- mér finnst ég alveg mega vera að-
eins hlutdræg hér - sem er búinn að
streða áratugum saman í pólitík til
þess að koma svo alltof litlum hluta
af sínum hugsjónum í verk vegna
þess að hann er í svo litlum flokki, þá
hlýtur maður að hugsa sig tvisvar um
áður en maður hendir sér út í það.
Maður fer í pólitík til að hafa áhrif
og hugsjónir rúmast vel innan stórs
flokks sem getur komið þeim í fram-
kvæmd.“
Róbert: „Ef ekkert verður af sam-
eiginlegu framboði þá hættir maður
að vera þátttakandi í stjómmálum og
verður áhorfandi að áframhaldandi
ríkisstjórnarsamstarfi Sjálfstæðis-
flokks og Framsóknarflokks. Það
væri slíkt reiðarslag að ég vil helst
ekki hugsa um það. Þá hefðu íslensk-
ir vinstrimenn í raun bmgðist þjóð-
inni.“
En það er eins og formenn Alþýðu-
flokks og Alþýðubandalags séu ekki
alveg í takt íyfirlýsingum sínum. Sig-
hvatur Björgvinsson lagði fram svo-
kallaða tíu punkta sem Margrét Frí-
mannsdóttir tók fremur þurrlega.
Þóra: „Mér fannst klaufalegt af
Sighvati að gera þetta á þennan hátt,
án þess að Alþýðubandalagið kæmi
nærri. Ég skil vel þessi viðbrögð
Margrétar. Svona hluti á að vinna í
samvinnu. Þetta vom mistök hjá Sig-
hvati, en ég held þó að þau hafi ekki
valdið miklum skaða.“
Róbert: „Ég er undrandi á því að
Sighvatur skuli leggja fram drög að
einhvers konar málefnaskrá án nokk-
urs samráðs við forystu Alþýðu-
bandalagsins. Það em ekki traust-
vekjandi vinnubrögð. Ég vona að
forystumenn flokkanna fari ekki út í
einhvem meting út af nokkmm pró-
sentustigum í skoðanakönnunum.
Þau em lykilpersónur í þessu og
ábyrgð þeirra er mikil.
Við emm að fara að búa til stjóm-
málaafl sem verður ráðandi á næstu
öld. Við munum gera Sjálfstæðis-
flokkinn að 25 - 30% flokki, Fram-
sóknarflokkinn að aukaatriði.í stjórn-
málum og gjörbreyta íslensku þjóð-
félagi í samfélag þar sem allir em
þátttakendur, þar sem allir skiptá
máli. Það er mikið í húfi.“
Stefnuskráin sem Sighvatur lagði
Þóra: „Það sem mér
finnst ógnvænlegast er
að ríkisstjórnin er eng-
an veginn hrædd við
að missa völdin. Hún
er sannfærð um að
halda þeim og getur
þess vegna leyft sér
algjörlega grímulausa
hagsmunagæslu.“
fram er ansi almenn, og þar er ekki
tekið á viðkvœmum deilumálum.
Ætla menn ekki að rœða hin við-
kvœmu mál fyrr en eftir sameiningu
og er þá ekki viðbúið að allt fari í bál
og brand?
Þóra: „Ég held að hin viðkvæmu
mál eigi eftir að koma í ljós. Það sem
menn kallá hin viðkvæmu mál í dag
eru hreinlega ekki svo viðkvæm þeg-
ar kemur að því að ræða þau. Því
erum við búin að komast að inni í
Grósku. Ég held að það sé ekki fyrr
en farið er að semja nákvæma stefnu-
skrá sem einhver viðkvæm mái geta
komið upp. Það verður þá tekið á
þeim: Auðvitað er við því að búast’að
stefnuskráin verði almennari en
tíðkast hefur í þessum litlu flokkum.
Persónulega finnst mér Alþýðuflokk-
urinn vera, með langbestu stefnu-
skrána én ég sé því miður ekki
möguléika á því að þjóðin sameinist
um hana. Það er líka staðreynd að
nýr jafnaðarmannaflokkur ' mun
verða að Ieggja aðrar áherslur en
hingað til hafa einkennt stefnuskrár
íslenskra stjómmálaflokka. Eitt
stærsta verkefnið verður að þróa fs-
lenskt þjóðfélag þannig að allt það
unga fólk sem nú er að hámennta sig,
komi heim og fái vinnu við sitt hæfi.
Þróa það frá því að vera hráefnis-
framleiðandi yfir í hátæknisamfélag.
Aðeins þannig getum við haldið uppi
þeim lífskjömm og því velferðarkerfi
sem við viljum að einkenni Island."
Róbert: „Hver eru hin viðkvæmu
mál? Evrópumálin em leyst. Þau eru
á dagskrá og menn eru sammála um
að þjóðin muni skera úr um aðild að
Evrópusambandinu með þjóðarat-
kvæðagreiðslu áður en beiðni um
inngöngu verður lögð fram. Nato og