Alþýðublaðið - 24.06.1997, Síða 1
■ Verði ríkisábyrgð tekin af húsbréfum mun það hafa mikil áhrif á verð húseigna
Er aðför að aleigu
landsbyggðarfólks
- segir Birgir Dýrfjörð, stjórnarmaður í Húsnæðisstofnun
„Verði ríkisábyrgð tekin af hús-
bréfum þýðir það aðför að eignum
fólks á landsbyggðinni," sagði Birgir
Dýrfjörð, einn stjómarmanna í Hús-
næðisstofnun ríkisins, um þær hug-
myndir að ríkisábyrgð verði tekin af
húsbréfum þegar og ef kerfið verður
flutt til viðskiptabankanna.
„Það er sannfæring mín, verði rík-
isábyrgðinni aflétt, að þá verði lands-
byggðinni veitt dýpra svöðusár í einu
hnífsbragði en við höfum hingað til
séð. Rökin getum við sótt til félags-
málaráðherra, vegna þess að í svari
sínu á Alþingi við fyrirspurn Jó-
hönnu Sigurðardóttur, sagði ráðherr-
ann og skýrði út að lítið bæri á milli
sín og ríkisendurskoðunar. Ríkisend-
urskoðun styðst við kostnaðar- og
endurmatsverð, sagði ráðherrann.
Hann sagðist styðjast við markaðs-
verð, þar sem það væri réttara. Sem-
■ Bæjarstjóri Snæfells-
bæjar
Eigum 36 af
42 félagslegum
íbúöum
Guðjón Pedersen, bæjarstjóri í
Snæfellsbæ, segir bæinn eiga 36 af
42 félagslegum íbúðum sem eru í
bæjarfélaginu. Eftirspurn er engin,
og af þeim 36 íbúðum sem bærinn á,
standa sex auðar þar sem ekki hefur
einu sinni tekist að leigja þær. A síð-
asta ári varð bæjarsjóður að greiða
sex milljónir með íbúðunum. „Það
eru miklir peningar fyrir okkur,“
sagði bæjarstjórinn.
Hann segir það munu hafa alvar-
legar afleiðingar fyrir íbúa Snæfells-
bæjar verði veðhæfi íbúða miðað við
markaðsverð, í stað brunabótamats,
en algengt er að íbúðir og hús í Snæ-
fellsbæ seljist á 70 til 80 prósent af
brunabótamati og því sennilegt að
húsbréfaláni lækki sem því nemur.
„Það er alvarlegt mál fyrir okkur
verði húsbréfalánin skert,“ sagði
bæjarstjórinn.
sagt, bankamir eru sama sinnis. Þeir
munu styðjast við markaðsverð rétt
eins og ráðherrann. Það munu þeir
gera þegar þeir fara að meta veðhæfi
íbúða. Tökum dæmi af íbúð til dæm-
is á ísafirði, íbúð sem allir geta verið
sammála um að kosti sjö til átta
milljónir, þá mun bankinn meta hvað
fæst fyrir íbúðina á nauðungarsölu,
það er ef greiðandi bregst. Það eru
sennilega tuttugu auðar íbúðir á Isa-
firði og því fengist ekkert fyrir íbúð-
ina, og þetta veit bankinn. Þar af
leiðandi mun banki sennilega ekki
veita neitt húsbréfalán út á hús á öll-
um Vestfjörðum, þar sem þar er fullt
af auðum íbúðum. Það er þetta sem
ég á við. Með því að afnema ríkisá-
byrgðina þá mun verð á íbúðum á
landsbyggðinni hrynja. Til hliðar við
þetta, má benda á og verið er að
henda gaman af í blöðum að hús í
Hrísey hafi verið selt langt fram yfir
markaðsverð. Það er vegna þess að
Húsnæðismálastofnun verður að
styðjast við markaðsverð og samning
um húsið. Þar með er eignin verðlög.
Ef leið ráðherrans og bankanna hefði
verið farin, þá hefði ekkert verið lán-
að út á þetta hús. Stofnunin er að fara
samkvæmt lögum, ef þetta verður
flutt til bankanna, þá hefði ekkert
verið lánað í þessu tilfelli. Það er
ekki það skelfilega. Það skelfilega er,
að öll önnur hús á svæðinu eru senni-
lega óseljanleg, eða falla verulega í
verði. Við höfum horft upp á að fólk
í sveitum landsins hefur verið að
flytja í kaupstaði. Æviarfur þess er
verðlaus, það á varla fyrir kjallaríbúð
f kaupstað. Nú er það að verða svo að
öll landsbyggðin fellur undir það
sama, fólk mun ekki eiga fyrir íbúð í
Reykjavík ef það selur húsin sín á
landsbyggðinni. Markaðsverð verður
látið ráða þegar væntanlegur kaup-
andi vill fá lán til að kaupa hús á ísa-
firði, eða á Blönduósi þar sem ráð-
herrann þekkir vel til.“
Þetta er kannski kuldalegt, en er
ekki verið að viðurkenna staðreyndir,
ibúðir á þessum stöðum eru þcer
meira virði en fœst fyrir þcer?
„Það er falskst verð þegar það er
langt frá kostnaði, það er falskst
verð. Rétta verðið er það verð sem
kostar að búa til íbúðimar. Falska
verðið er þegar það fellur um sinn
vegna aðstæðna."
Birgir Dýrfjörð segist ekki trúa að
framsóknarmenn láti þetta yfir sig
ganga og trúir að þeim snúist hugur
þegar þeim verður ljóst hvaða afleið-
ingar þetta mál muna hafi í för með
sér.
Útför Guðmundar Jóhanns Guðmundssonar, fyrrum formanns Dagsbrúnar
og Verkamannasambandsins, var gerð frá Hallgrímskirkju í gær. Fjölmenni
var við athöfnina. Alþýðublaðið minnist Guðmundar í blaðinu í dag, en hann
var einn af helstu bandamönnum blaðsins.
■ Hrafn Jökulsson varaþingmaður Alþýðuflokksins og fyrrum ritstjóri Alþýðublaðsins segir sig úr flokknum
Á ekki samleið með forystu flokksins
- segir Hrafn. „Yfirlýsingar einstakra manna hafa ekki eflt áhugann."
„Skýringamar á úrsögn minni úr
Alþýðuflokknum eru nokkrar, en sú
helst að mér þykir í seinni tíð að for-
ystusveit flokksins hafi tileinkað sér
baráttuaðferðir og málflutning sem
sæma ekki hinum fomfræga flokki
jafnaðarmanna,“ sagði Hrafn Jökuls-
son varaþingmaður Alþýðuflokksins
og fyrrverandi ritstjóri Alþýðublaðs-
ins í samtali við blaðið, en hann hef-
ur sagt sig úr Alþýðuflokknum.
„Því er ekki að neita að yfirlýsing-
ar einstakra manna, sem greinilega
hafa mikinn en innistæðulítinn metn-
að fyrir sjálfs sín hönd, hafa að und-
anfömu lítt eflt áhuga minn á að vera
skráður í þennan fornfræga flokk,“
segir Hrafn. „Þar að auki virðist Jón
Baldvin því miður hafa tekið með sér
þá djörfu hugmyndafræði og eldmóð
sem til skamms tíma einkenndi Al-
þýðuflokkinn. Þeir sem á síðasta
flokksþingi vom kjömir í æðstu emb-
ætti em því miður að minni hyggju
ekki þeir kyndilberar sem líklegir eru
til að tendra elda jafnaðarstefnunnar
hjá því fólki sem bt'ður með óþreyju
eftir því að langþráðir draumar rætist
um samfylkingu sem byggir á jöfn-
uði, réttlæti og frjálsræði.”
Hrafn segir viðskilnaðinn við Al-
þýðuflokkinn ekki vera sáran. „I Al-
þýðuflokknum eru margir af mínum
bestu vinum og samherjum og ég lít
ekki svo á að ég sé að strika mig út af
vinalistum þeirra þótt ég feli ein-
hverjum formanni framkvæmda-
stjómar flokksins að afmá nafn mitt
af félagaskrám Alþýðuflokksins."
■ Sjúkraliðar með lausa
samninga og ekkert ger-
ist í viðræðum við við-
semjendur
Þetta
er fokk
- segir Kristín Á. Guð-
mundsdóttir, formaður
Sjúkraliðafélagsins
„Það hefur sáralítið eða ekkert
gerst, annað að það hafa verið fundir
einu sinni í viku. Þetta er bara fokk,“
sagði Kristín Á. Guðmundsdóttir,
formaður Sjúkraliðafélags Islands,
en sjúkraliðar settu fram kröfurgerð
sína fyrir áramót og viðsemjendur
þeirra vísuðu málinu til ríkissátta-
semjara strax eftir áramótin. Á því
hálfa ári sem liðið er hefur nánast
ekkert gerst í viðræðum.
„Við höfum verið að beijast gegn
því að verða sett í þetta nýja launa-
kerfi og nú virðist fyrst vera farið að
athuga hvemig viðræðumar eiga að
fara fram, það er árangurinn eftir
þennan tíma. Það eru allir mtnir fé-
lagsmenn ósáttir með hvemig málið
hefur gengið og nú er allt útlit fyrir
að ekki komist hreyfing á fyrr en í
haust. Eg er bjartsýnismanneskja og
vona að það rofi til og það verði rætt
við okkur af alvöru. Þá getur margt
gerst á stuttum tíma, það er ef vilji er
til annars en bara að hittast."
Nú lögðuð þið fram ykkar kröfur (
haust, hver hafa viðbrögðin verið við
þeim?
„Okkar viðsemjendur sendu deil-
una til ríkissáttasemjara án þess að
hafa farið yfir kröfugerðina, hvað þá
að svara henni. Við höfðum ekki átt
neinn fund með þeim þegar málið
var sent til sáttasemjara. Það er búið
að fara yfir kröfugerðina munnlega,
en ekkert svar hefur fengist og í raun
og veru vitum við ekki þeirra við-
brögð. Þetta er ótrúlegt."
Kristín segir óvíst hvaða áhrif
vinnutímatilskipunin muni hafa og
eins samningar sem búið er að gera
við aðra stéttir innan heilbrigðiskerf-
isins.
■ Síldveiðar íslendinga
Júpíter með
750 milljónir
Júpíter ÞH, frá Þórshöfn, var afla-
hæst íslenskra síldveiðiskipa á nýaf-
staðinni vertíð í norsk-íslensku sfld-
inni. Júpíter fékk rúm átta þúsund
tonn, næstur kom Víkingur frá Akra-
nesi, með rúmlega 7.400 tonn. Verði
settur kvóti miðað við veiðireynslu
er ljóst að útgerðir þessara skipa fá til
ráðstöfunar ótrúleg verðmæti. Þá er
gert ráð fyrir að farið verði með síld-
arkvótann eins og annan kvóta, það
er óheft framsal og að útgerðir geti
fénýtt sér hann að vild.
Miðað við söluverð á sfldarkvóta
má gera ráð fyrir að hlutur útgerðar
Júpíters verði hátt í 750 milljónir
króna, sem lætur nærri að vera árs-
laun níuhundruð verkamanna. Ut-
gerð Víkings á von á að fá kvóta að
verðmæti um 675 milljóna króna.
Næstu sfldarbátar eru Börkur NK
með kvótaverðmæti upp á 620 millj-
ónir og Hólmaborg SU með verð-
mæti upp á 580 milljónir króna.