Alþýðublaðið - 24.07.1997, Blaðsíða 3

FIMMTUDAGUR 24. JÚLÍ1997
ALÞÝÐUBLAÐIÐ
3
skoðanir
Barnavernd í vanda
Athygli almennings hefur beinst
að bamavemdinni í landinu undan-
fama mánuði. Ber þar sitt hvað til.
Trúlega var siðgæðisvitund þjóðar-
innar eftirminnilegast misboðið, þeg-
ar til fréttist, að karlmaður gmnaður
um bamgirnd (pedóffliu) hefði
höggvið í sama hnémnn og áður og
svívirt nokkur stúlkuböm. Sumum
hveijum rann kalt vatn milli skinns
og hömnds, þegar kom upp úr dúrn-
um, að sams konar athæfi þessa mis-
yndismanns fyrmm hefði verið til-
kynnt barnavemdaryfirvöldum. Ein-
hver hafði sum sé döngun í sér að
sinna borgaralegri skyldu sinni, sem
kveðið er á um í lögum um vemd
bama og ungmenna. Að móttekinni
siíkri tilkynningu ber hinum sömu
aðiljum að rannsaka málavöxtu.
Bamgirnd er velþekktur afbrigði-
leiki í kynlífi karla og kvenna (karla
þó fremur), sem m.a. lýsir sér í sterki
tilhneigingu til að leita uppi böm til
kynlífs. I kjölfar þessa hörmulega at-
burðar hafa sjónir beinst að löggæslu
og bamavernd. Hver ber ábyrgð? Því
miður hefur orðið fátt um gagnleg
svör. Umræðan snérist því miður upp
í einhvers konar „ábyrgðarfírringar-
keppni," þegar á reið að læra sem
allra mest til að koma mætti í veg
fyrir ámóta hörmungar í framtíðinni.
íslensk yfirvöld í harmsögu
Þegar geðshræring almennings var
um það bil að fjara út vegna þessara
ódæðisverka, dundi á okkur annað
reiðarslag. Bamavemd Kópavogs lét
hafa sig til að nema á brott telpu-
skinn úr leikskóla, setja það í
geymslu yfir nótt og afhenda það
framandi móður og kvikmynda-
tökuliði úr annarri álfu. Þáttur ís-
lenskra yfirvalda í þessari harmsögu
er uggvænlegur. Fulltrúi bamavemd-
arinnar stígur á stokk og staðhæfir
kokhraustur, að hér sé um góða
bamavemd að ræða. Vammi firrtur
dómsmálaráðherra ber sér á brjóst og
réttlætir þessa vondu gjörð með
skírskotun til alþjóðlegra samninga.
Alþjóð er því næst upplýst um, að
vinnulag ráðuneytis um afhendingu
lítilla barna við aðstæður sem þessar,
Fqllborð_________________|
Arnar
Sverrisson
skrifar
taki mið af bögglasendingum. Með
grannþjóðum vorum draga ráðherrar
sig í hlé eftir einum bjór of mikið og
árekstur við staur. Hvenær skyldi
sjálfsvirðingu íslenskra ráðherra og
embættismanna vera misboðið?
Hvenær skyldi xslenskri þióð vera of-
boðið?
Bamavemdin á greinilega undir
högg að sækja og er sums staðar rúin
trausti. Fagleg barnavernd er óvíða
stunduð í landinu og ber ekki á öðm
en fagþekkingu hennar sé í mörgu
ábótavant. Þó örlar á viðhorfsbreyt-
ingum í þá vem að efla bamavemd
og uppeldislega ráðgjöf við foreldra
og skipa þessum málaflokki skör
hærra í umsýslu sveitarfélagsins en
áður hefur tíðkast. Héraðsnefnd
Þingeyinga hefur nú af stökum
myndarskap lagt drög að sameiningu
allra sveitarfélaga sýslunnar og
Skagfirðingar stemma nú einnig
saman sameiningarraddimar. En
sameining sveitarfélaganna mun
vafalaust stuðla að eflingu bama- og
fjölskylduvemdar á þeim slóðum.
Óviðunandi staða
I skýrslu nefndar um bamavernd-
armál, sem stofnað var til á ári fjöl-
skyldunnar, var gagnrýnt, að ekki
væru gerðar tilhlýðilegar kröfur til
nefndarmanna í bamavemdarnefnd-
um. Það hlýtur að teljast sanngjöm
gagnrýni í ljósi þess, að á sinn hátt
em bamaverndamefndir gríðarlega
mikilvægt stjómvald, sem með
ákvörðunum sínum getur haft af-
drifarík áhrif á líf og hamingju heilla
kynslóða.
En til þess ber einnig að líta í
þessu tilliti, að starfsmenn nefnd-
anna, sem ugglaust gera sitt besta,
em oft og tíðum í vondri stöðu. I
einn stað ber þeim að veita ráðgjöf
og þjónustu og í annan stað ber þeim
að beita stjómsýslulegu „ofbeldi," ef
svo ber undir. Þetta er að öllu leyti
algjörlega óviðunandi staða og stuðl-
ar að því, að starfsmönnum skjöplist
í fagmennskunni.
Oft hefur borið á góma, hvort ekki
væri kerfisbreytingar þörf, þar sem
bamaverndamefndir væru varla
starfi sínu vaxnar. Kröfur um, að eft-
irlits- og löggæsluþáttur nefndanna
verði færður til dómstólanna, hljóta
nú að fá aukinn hljómgrunn.
Góð tíðindi em einnig af þessum
vettvangi. Umboðsmaður bama læt-
ur sífellt meira að sér kveða um
hagsmuni og heill bama. Nýlega
beindi umboðsmaður sjónum sínum
að meðferð og uppeldi unglinga á
meðferðarstofnun í Reykjavík, sem
starfar undir handarjaðri Bama-
vemdarstofu. Farið er fram á rann-
sókn Félagsmálaráðuneytis. Vonandi
leiðir hún í ljós, að þar sé allt með
felldu.
Skoðað af óháðum aðiljum
En í fleiri staði ber að horfa. Á
síðustu mánuðum hafa feður í tuga-
tali gert sér far um að benda á, hversu
algengt sé ofbeldi auðsýnt bömum
þeirra foreldra, sem eiga í forsjárdeil-
um eða deilum um umgengni. Rök
hafa verið færð fyrir því, að óheppi-
leg stjómsýsla og vilhöll mæðrum
stuðli beinlínis að því, að slíkar deil-
ur kvikni eða hlaupi í torleysanlegan
hnút. Einnig er átalinn seinagangur í
kerfmu. Því geri ég það að tillögu
minni, að umboðsmaður barna beiti
sér fyrir, að stjómsýslan í þessum
málum verði grandskoðuð af óháð-
um aðiljum, þannig að glöggt megi
sjá, hvar úrbóta sé þörf og hvemig
þeim verði við komið. Eg leyfi mér
að minna á, að skynsamleg tilhögun
forsjár og umgengni kemur hundmð-
um íslenskra bama til góða. Heldur
væri ekki úr vegi að kanna, hvemig
viðeigandi lög em túlkuð hjá dóm-
stólunum, því í ljósi nokkurra ný-
genginna dóma mætti ætla, að of-
beldi forsjárforeldris í garð bams og
umgengisforeldris sé hin besta latína.
Sé svo, er augljóslega í óefni komið.
Á síðustu mánuðum hafa feður í tugatali gert sér
far um að benda á, hversu algengt sé ofbeldi
auðsýnt börnum þeirra foreldra, sem eiga í for-
sjárdeilum eða deilum um umgengni. Rök hafa
verið færð fyrir því, að óheppileg stjórnsýsla og
vilhöll mæðrum stuðli beinlínis að því, að slíkar
deilur kvikni eða hlaupi í torleysanlegan hnút.
Mikil samkeppni er nú um
bjórsölu á æsilegustu
pöbbagötu borgarinnar,
Klapparstíg. Barinn Grand
Café býður bjór og snaps á
400 krónur og hefur það orðið
til þess að
margir við-
skiptavinir af
Café List hafa
fært sig um set
og þamba nú
bjór á afslætti
hjá nágrannan-
um. í þeim hópi
eru traustir við-
skiptavinir list-
arinnar svo
sem Jón Proppé og Hrafn
Jökulsson sem ásamt
meðritstjóra sínum Guðrúnu
Kristjánsdóttur bauð í partý
á Grand síðdegis í gær í til-
efni af útkomu nýjasta heftis
Mannlífs...
Dagur Tíminn gerði sér
mikið mat úr forsetaheim-
sókninni Vestur um haf líkt og
aðrir fjölmiðlar en með nokk-
uð öðrum formerkjum. Jó-
hannes pistlahöfundur segir í
grein sinni í gær að hann hafi
fyllst þjóðarstolti að hafa sent
slíkan fulltrúa til að tala yfir
hausamótunum á óupplýstum
stórþjóðarlýð. Fram-
koma forsetans hafi ver-
ið „þingeysk..."
|A vikmyndafræðingur-
■Vnn og rithöfundur-
inn Oddný Sen er að
skrifa um kínverskan
ættföður sinn sem kem-
ur út hjá Iðunni fyrir
næstu jól og verður
væntanlega forvitnileg.
Oddný var með bók um þar
síðustu jól um Miryam Bat
Yoseph fyrrverandi eiginkonu
Errós sem hlaut ágæta
dóma...
Evrópukeppni 18 ára meist-
araliða hefst í dag og er
æft að kappi eins og menn
geta sagt sér sjálfir. Spán-
verjarnir áttu æfingatíma á
KR vellinum í gær en leist
ekki meira en svo á veðrið að
þeir grátbáðu um að fá að
æfa innandyra. Það var rokið
af stað og reddað íþróttasal
fyrir kappana en margir lyftu
augum til himins þegar þeir
hugsuðu um væntanlega
framgöngu spænska liðsins á
mótinu. Það er nefnilega óvíst
að veðurguðirnir verði jafn
blíðir keppnisdagana eins og
þennan morgun. Það var
fimmtán stiga hiti...
Tímaritið Tíska þótti fara
fremur brösuglega af stað
þrátt fyrir háleit markmið og
fyrsta tölublaðið var að gæð-
um eins og slappt skólablað.
Eitthvað hafa forsprakkarnir
tekið gagnrýnina til sín því að
í Morgunblaðinu mátti líta
auglýsingu í vikunni þar sem
tímaritið auglýsti bæði eftir rit-
stjóra og markaðsstjóra. Það
var sumsé eftir fyrstu atrennu
sem útgefendurnir áttuðu sig
á að það þyrfti bæði að skrifa
og reka blaðið til þess að það
yrði blað...
“FarSide" eftir Gary Larson
Sumarfrí Frankensteins á Hawaii.
fimm á förnam v c g i
Áttu von á endurgreiðslu frá ríkinu um mánaðarmótin?
Perla Ösp Ásgeirsdóttir:
Já, ég held það og er mjög
lukkuleg.
Sigrún Jónsdóttir:
Já.
Árni Magnússon:
Það gæti verið.
Friðrik Þórisson:
Nei.
Þórir Hálfdánarson:
Já, ábyggilega
v i t i m e n n
Ég held að þessar kolefnis-
snauðu eyðimerkur okkar geti
verið mikil auðlind.
Ásgeir Leifsson verkfræðingur um meng-
unareyðandi lúpínur i DT.
Ég er vissulega þungamiðjan í
eigin lífi en ág taldi mig samt
líta aðeins fram fyrir naflann á
mér.
Berglind Steinsdóttir fyrrum nágranni
vinsællar búllu um næturlifið í miðbænum
ÍDT.
Við höfum jú enga ástæðu til
að ætla annað en það bíði
okkar það sama og nágranna
okkar á neðri brekkunni, þ.e.
að það verði ælt, grátið og
drullað í garðana okkar.
Valur Hilmarsson fjöskyldufarðir á efri
brekku á Akureyri hlakkar auðsjánlega til
verslunarmannahelgarinnar og Halló Akur-
eyri. Úr DT.
Yfir okkur ryðjast þúsundir
hermanna undir fölsku yfir-
skini almannavarna og á með-
an spókar Ólafur [Ragnar] sig
eins og spjátrungur í Banda-
ríkjunum og talar um teikni-
myndaseríur.
Ástþór Magnússon fyrrverandi forseta-
frambjóðandi í DT um þá hugmynd for-
seta íslands að láta gera Pocahontas út-
gáfu af honum Snorra okkar.
Við reynum að lifa sem ódýr-
ast og verslum því í Bónus tíu
daga fyrirfram.
Egill Sæbjörnsson og Bjargey Ólafsdóttir
um dvöl ferðalag norrænna myndlistar-
skólanema á íslandi í Mogga.
Svo má ekki gleyma því að
Kjarvalsstaðir buðu okkur í
hádegisverð...
Egill og Bjargey síðar í sömu grein.
ísland er svo mikilfenglegt
eftir lokun.
Meira úr sömu Moggagrein.
Við hefðum viljað hitta miklu
fleiri listamenn eftir að við
komumst að því hvað þeir eru
skemmtilegir.
Myndlistarskólanemarnir Egill og Bjargey
f Mogga.
Lífið er of stutt til að vera
lítilfjörlegt.
Disraeli.