Vísir - 06.02.1977, Side 4

4
Sunnudagur 6. febrúar 1977^/XSXJ&
ákveBinn fjölda fulltfúa
kjörinn á alþingi. I staB þess aB
gera verkalýBshreyfinguna aö
sterku pólitisku afli í hags-
munabaráttunni er viBkvæöi
flokksins jafnan: Minnist þessa
i næstu kosningum og kjdsiö
AlþýBubandalagiö. Þarna er
vaxtarbroddur verkalýösbar-
áttunnar leiddur oni ófrjóan
jaröveg kjörkassanna. ViB er-
um ósammála Alþýöubandalag-
inu i ótalmörgum atriöum. Til
dæmis höfnum viö þjóöernis-
stefnu þess, og lltum á baráttu
verkalýös og auövalds, innlends
og erlends, sem grundvöll
starfsins.enekkiþjóöina iheild.
ViB leggjum áherslu á
alþjóölega samstööu verkalýðs-
ins. Okkur er auövitaö ljóst aö
meirihluti verkalýöshreyf-
ingarinnar á Isiandi er ekki
reiöubúinn til aö taka upp
byltingarsinnaöa stefnu, en viö
hikum heldur ekki viö aö deila á
samherja okkar i verkalýösbar-
áttunni”.
# Vopnvædd bylting: ,,Nei, þaö er
i sjálfu sér afskapiega erfitt aö
tala um þaö fyrirfram hvernig
þaö afnám auövaldsskipulags-
ins, sem viö stefnum aö, á sér
stað, og vist er um þaö, aö
kommúnistar og verkalýös-
stéttin æskja sist vopnaöra
átaka. En fráleitt væri aö úti-
loka þann möguleika aö
borgarastéttin myndi beita
vopnum gegn vaxandi skipu-
lagningu verkalýösins og
byltingu. Af þvi höfum við bitra
reynslu. Jú, vissulega gæti
vopnaö frumkvæöi einnig kom-
iö úr hinum herbúöunum á
ákveönu augnabliki. Þaö sem
hindrar verkalýöinn i aö af-
nema auövaldsskipulagiö, sem
er oröin stifla á þróun fram-
leiöslukraftanna likt og léns-
skipulagiö á sinum tima, er
vopnvætt og þaulskipulagt
rikisvald borgarastéttarinnar,
yfirburöir hennar i fjölmiölum
og áróðurstækjum o.s.frv. Og
viö höfum oröiö fyrir reynslu
sem bendir til þess aö auövalds-
stéttin hér muni ekki hika viö aö
beita t.d. bandariskum her gegn
Islenskum verkalýö. Þetta
geröist hér á stfiösárunum, og
nægir aö minna á dreifibréfs-
máliö. Viö höfum nú einnig
fengið staöfestingu á þvi
sem viö höfum ætiö haldiö
fram, aö bandariski herinn er
hingað kominn til aö gripa inn i
þjóöfélagslega framvindu hér-
lendis á sama hátt og erlendis.
Þegar verkalýösstéttin gripur
til vopna, þá gerir hún þaö alltaf
af illri nauösyn. Hún gerir þaö
alltaf til aö verja byltinguna.
Jú, vopnbeiting er réttlætanleg
á Islandi I þvl augnamiöi”.
Auövaldsseggir settir f fram-
leiösluna: „Hins vegar er erfitt
á þessu stigi aö spá fyrir um
byltingarþróun hér. Þaö er lang
liklegast aö hún veröi i kjölfar
byltingaruppsveiflu annars
staöar i heiminum, einkanlega
þóíEvrópu, og myndi mótast af
þvl sem þar geröist. Og mér
viröist aö það sé ekki m jög langt
I þaö, aö byltingarástand gæti
skapast I landi eins og Spáni,
eöa jafnvel á ttallu og Frakk-
landi. Ég ætla mér ekki aö fara
aö spá um þetta, en þó er ljóst
að þróunin I þessum löndum er
ákaflega hröö. Miklu viöar er
vaxandi vitund meöai verka-
lýösins um nauösynina á bar-
áttu gegn auövaldsskipuiaginu
sem sliku, m.a. hérlendis. HvaB
yrði um auövaldsseggina hér
viö byltingu? Ætli þeir yröu ekki
aö gera sér aö góöu aö taka þátt
I framleiöslunni eins og aörir.”
# Hvergi sósialismi ennþá: „Viö
Htum svo á aö ekkert þjóöskipu-
lag sé oröiö sósialiskt ennþá.
Hins vegar hefur verkalýöurinn
unniö gifurlega sigurvinninga
meö afnámi auðvaldsskipulags-
ins I stórum hluta heimsins,
jafnvel þótt honum hafi ekki
tekist aö byggja upp sósialisma.
Þaö er erfitt aö segja aö eitt-
hvert rlki sé komiö lengra i
þessari þróun en önnur. Sóslal-
isminn mun þróast til sinnar
fullkomnunar fyrst og fremst á
heimsmælikvaröa. Þaö er ekki
vafi á þvl aö sigursæl bylting
verkalýösstéttar I Vestur--
Evrópu mun hafa gffurleg áhrif
. á framþróunina i verkalýösrikj-
unum svokölluöu, enda hefur
vestur-evrópsk verkalýösstétt
þá reynslu sem mun gera henni
kleyft að foröast þau mistök
Snemma beygist krókurinn. — Alveg frd þvf f gagnfræöabekkjum Laugarnesskóla lentu saman í bekk menn sem áttu eftlr aö veröa f
forystu fyrir óifkum póiitlskum öflum. A þessarl skemmtilegu bekkjarmynd má sjá vinina og pólitfsku andstæöingana, Ragnar
Stefánsson (fyrstur frá vinstri f annarriröö), Haildór Blöndal(þriöji f.v. I annarri röö) og saman standa yst t.h. I annarri röö Styrmir
Gunnarsson, Morgunblaösritstjóri, og Hagnar Arnalds, formaöur Alþýöubandalagsins, og þriöji f.v. I öftustu röö er svo Jón Baldvin
Hannibalsson. Af öörum kunnum borgurum má nefna Brynju Benediktsdóttur, leikara og Ieikstjóra f fremstu röö yst t.h., og Magnús
Jónsspn, kvikmyndageröar- og leikhúsmann I miöri efstu röö.
sem hafa veriö gerö i þessum
rlkjum, og byggja upp verka-
lýösrlki sem mun hafa lýö-
ræöislegar heföir I hávegum.
Frumorsök afvegaleiöingar
rússnesku byltingarinnar t.d. er
hve rikiö var veikt gagnvart
umheiminum, sem leiddi til
þess aö skrifræöi náöi völdum
og verkalýösstéttin einangr-
aöist frá hinni alþjóðlegu verka-
lýöshreyfingu. ViÖ þessu kunni
rússneski flokkurinn ekki aö
bregöast.
En þótt viö gerum kröfu um
pólitlska byltingu I Sovétrikjun-
um, sem fæli I sér afnám skrif-
stofuvaids, uppbyggingu ráö-
alýöræöis og skoöanahópa-
frelsis, litum viö samt á landiö
sem verkalýösriki og tilvist þess
sem mikilvægan ávinning
verkalýösstéttarinnar. Viö
litum ekki á Sovétríkin sem
kapitallskt eöa heimsvaldariki,
eins og sum samtök hér, sem
kenna sig viö byltinguna, gera.”
• Fylkingin á þing?:,,Jú, buöum
fram lista I alþingiskosningun-
um 1974. Fengum eitthvaöum?
hundruö atkvæöi. Ég held aö
ástæöan fyrir þessu litla fylgi
hafi veriö sú aö stefna okkar I
heild var ófullkomin og haföi
ekki hlotiö hljómgrunn meöal
verkafólks því byltingin var
ekki komin á dagskrá enn. En
fyrst og fremst var hér um aö
ræöa áróöursframboö. A hinn
bóginn getur Fylkingin alveg
hugsaö sér aö eiga þingmann,
þrátt fyrir andúö sína á
borgaralegu þingræöisskipu-
lagi, þvi á þingi gefst tækifæri til
þátttöku I umræöum og innsýn-
ar I ýmsa þætti þjóöfélagsins.
En þingmaöur getur aldrei orö-
iö neitt grundvallaratriöi I okk-
ar baráttu, og vel kæmi til
greina aö styöja framboö ann-
ara verkalýösflokka. Sem
samtök er Fylkingin fámenn,
þótt ég vilji engar tölur gefa upp
I þvi sambandi. En forysta
hennar hefur aldrei veriö jafn
breiö og nú. Sá hópur fer ört
vaxandi sem okkur er sammála
I meginatriöum, og þótt
verkalýðsbaráttan hér sé ekki
háþróuö, stéttvlsin ekki á háu
stigi og þvl slöur vitundin um
nauösyn byltingar þá sjá æ fleiri
þær ógöngur sem auövalds-
kerfiö á íslandi er komiö I hvaö
varöar framleiösluatvinnuveg-
ina, t.d. fiskveiðarnar i
kringum landiö”.
# Menntamannaklúbbur: ,,Jú, ég
hef vissulega oröiö var viö þá
skoöun verkafólks aö samtök
eins og Fylkingin sé bara
menntamannaklúbb-
ur út I bæ. Varöandi samsetn-
ingu Fylkingarinnar hefur
alltaf veriö áberandi aB lang
stærstur hluti félaganna kemur
úr verkalýösstétt, þótt hitt sé
svo annaö mál, aö mikill meiri-
hluti þeirra eru nú þaö sem viö
getum kallaö menntamenn og
námsmenn. Ýmsar ástæöur eru
sjálfsagt fyrir þessu. Ein er sú
aö yfirleitt er umhverfi verka-
fólks ekki eins hvetjandi til póli-
tiskrar virkni og námsmanna-(
umhverfiö, og kemur þar til
skjalanna hinn langi vinnudag-
ur sem hér tiökast. Þaö kostar
gífurlegt átak aö yfirvinna þetta
vandamál. En Fylkingin er aö
ná æ meiri Itökum meöal verka-
fólks þótt hægt fari. Jú, þaö hef-
ur áreiöanlega llka háö okkur aö
viö höfum ekki kunnaö aö setja
okkar marxisma fram á máli
sem þorri fólks skilur. Þetta
erum viö sífellt aö reyna aö færa
til betri vegar án þess aö slá af
grundvallarkröfunum. Hins
vegar er hér um aö ræöa vanda-
mál sem hver einasta marxlsk
hreyfing hefur átt viö að strlöa
viö fyrstu skrefin.”
) Brotabrotin: „Sundrung þeirra
róttæku samtaka sem hér eru
vinstra megin viö Alþýöubanda-
lagiö hefur jú vissulega valdiö
erfiðleikum og ruglaö fólk I rlm-
inu. En þetta eru ekki persónu-
legar deilur, og ég held aö þær
séu engan veginn óeölilegar ef
viö tökum mið af sögulegum
heföum og heimsátökum. Þetta
skiptist I raun i tvo hluta:
Annars vegar eru þeir sem
kenna sig viö marx-leninisma
og fylgja Kinalinu, —• hér einnig
kallaöir maóistar og eru I þrem-
ur samtökum eins og stendur.
Hins vegar er svo Fylkingin.
Þaö má segja aö grundvallar-
munurinn á stefnum þessara
tveggja hreyfinga felist I þvi aö
maóistar telja aökapltalistar og
heimsvaldasinnar ráöi rikjum i
Rússlandi ekki siöur en Banda-
rikjunum, — Sovétrikin séu
höfuöóvinur -, og þeir taka af-
stööu meö einu afbrigöi skrif-
ræöis, þ.e. þvi kinverska, á
meöan viö tökum afstööu gegn
skrifræöi hvar sem er. Maóistar
llta á islenska verkalýösflokka,
eins og Alþýöubandalagiö, sem
innlendan höfuöandstæö-
ing, og á meöan viö leggj-
um áherslu á alþjóöleika
byltingarinnar þar sem
verkalýðsstéttin léki aöalhlut-
verkiö.eru maóistar reiöubúnir
til aö taka þjóöernisstefnu upp á
slna arma. Almennt má segja
aö maóistarnir hafi ekki gert
upp viö þá þróun sem varö I
rússneska kommúnistaflokkn-
um eftir 1925-1930 og um leið I
stærstum hluta heims-
hreyfingar kommúnista. Hinn
almenni munur kemur hér á
landi t.d. fram I mismunandi af-
stööu til samfylkingar verka-
lýðsins, þar sem viö leggjum
áherslu á skoöanafrelsi og jafn-
rétti mismunandi hópa i aögerö-
um, en maóistarnir hins vegar á
forræöi flokksins, þ.e.a.s. þeirra
sjálfra. Þetta kemur á sama
hátt fram I sjálfu byltingarferl-
inu, þar sem okkar kjörorö er:
Allt vald til verkamannaráö-
anna, en þeirra kjörorö er: Allt
vald til flokksins.”
Mlin eilifi byltingarmaöur?
„Nei, ég get ekki sagt að ég hafi
I gegnum árin nokkurn tlma ef-
ast um gildi baráttunnar og
fundið fyrir þreytu. Þótt þetta I
þýöi I raun tvöfalt vinnuálag og
rlkiö sé ekkert áfjáö I aö styrkja
Þaö ér sem sagt ekki um annaö
að ræða. Maöur verður aö hafa
ofan af fyrir sér, og Fylkingin
hefur ekki efni á mörgum
flokksstarfsmönnum. Nei, ég
get nú ekki montaö mig af þvi aö
ég verji öllum minum fristund-
um I byltingarstarfið. Maöur
hefur vissuiega þörf fyrir
skemmtanalif og hugfröun af
öðru tagi eins og annað fólk.”
lút á strætin á ný: „Þaö er vafa-
laust rétt aö starf Fylkingar-
innar hefur veriö meö kyrr-
Ragnar Stefánsson viö störf «in á Veöuntofunni.
starf okkar eins og þaö gerir
gagnvart þingræöisflokkunum,
þá er þaö vissan um árangur og
tengslin viö baráttuna er knýr
mann áfram. Nei, mér finnst
mér hafa tekist furöanlega aö
sigla framhjá þeim heföbundnu
skerjum, að byltingarmenn
veröi rólegir íhaldsmenn meö
aldrinum. Þaö má kannski
segja jú, aö ég sem opinber
starfsmaöur sé á mála hjá
sjálfum óvininum, en I auö-
valdsskipulagi eru það allir.
látari hætti en fyrr á árum. V
skulum segja aö Fylkingin ht
einbeitt sér talsvert aö þvl t
undirbúa næstu atlögu, se
raunar má segja að sé þeg;
hafin þótt hún komi fram I öö;
formi. Viö skulum segja aö vi
séum núna aö vinna moldvörp
starf. Viö erum aö grafa unda
en um leiö aö byggja upp. C
færist baráttan aftur út
göturnar þá er enginn vafi á þ
aö viö munum veröa þar meö