Vísir - 06.02.1977, Síða 7

visœ Sunnudagur 6. febrúar 1977
7
Hann
sem
þvi hani
sam v isku
Gottsvinssor
heyrður/málinu, og kom brátt i
ljós aö þaB var uinfáijgsm eira
en i upphafi var ætlað. Komu
veriö. Réttarhöldin leiddu i ljós
aö i nokkur ár haföi verið
starfandi heilt bófafélag i sýsl-í
unni sem staðið haföi að
stórþjófnuðum úr Eyrarbakka-
verslun og viðar. Tengdust
þessu einkum ættingjajgjíambs-
ránsmanna, og voruþeir einnig
emu
maður árnesinga svo upp dóm i
bófafélagsins. Var talið að um
væri að ræða yfirgripsmesta
sakamál á Islandi tilþessa. Alls
var dæmt i málum 30 karla og
kvenna. Þar af voru 15 sakfelld-,
ir, 10 dæmdir friir af frekari
ákærum réttvisinnar ogJyjm
gerlega sýknaðir. Sigurður
Gottsvinsson var dæmdur til
að hýðast við staur,
langt i festingar þrs
Sigur
óstýri
menni
vörðu:
una, o
in haldi.
'ið vorui
el- rasphi
að voriö.
og baldni
im sem
ég sjá
skoöar
að sér, sem sk
sérstakt hand'
hef ég séð þi
sleppt. Ránsmenn þeysa siðan
íér að riða. Ætlaði hann að bera
gir peningana i poka á öxlinní.
að Sýslumaður lyfti sjálfur á hann
pokanum og heldur snarplega,
án. j þvi hann var sterkur vel, en
iki gat eigi með öllu varist þvi að
rið henda gaman að karli. Hjörtur
íss haföi aldrei verið sterkur, en
iki var nú hnignandi. Var byrðin
nn bæði þyngri og harðari viðkomu
en hann hafði búist við og félj ■■/j
til hann við, er sýslumaður sleppti
pokanum. Þá sagði Hjörtur «r J.
en hann stóð upp:
hvað varðar höfuðforingja
ræningjanna. En máliö er þó
ekki i höfn, þvi báðir neita lengi
vel aöild aö þvi. Sök sannast
loks á Jón Geirmundsson er
spor finnst i steðja hans eftír
jámteininn sem skilinn var efjáSj
á Kambi. Siguröur Gottsvinsson
er einnig handtekinn en neitar
stöðugt. Um tima óttast Þuriður
fdrmaður um lif sitt vegna
Sigurðarsem leggurá hana hat-
veimur og er
Skapgerð og persónuleikar
þeirra ólánsmann^Bs/wn' aö
Kambsráni stóðu er sérstakt a>
hugunarefni, sem ekki gefst tóm
til að fjalla um i þessari saman-
tekt. En æins og GuÉjni Jónsson
segir i.formálanum, sem vitnað
var til að ofan, þá er það hið
eymdarlega samfélagsástand
sem ekki á minnstan þátt i at-
hæfi þeirra. Þeir voru hins veg-
g tundri. Andrés litli
íinn i myrkrinu og
jög, þvi i millitfðinni
num tekist að losna
ím og þær siðan flúið
inu Grákletti þrekað-
mun hafa verið hálshí
mars 1834.
Bófaflokkurinn
Sonnunargogn skilm
cftir. |g$jf
Fara menn nú meö ljós um
bæinn og finna þá ýmsa hluti er
orðið höfðu eftir hjá ræningjun-
um, — hattgarm, strigatusku,
brúsabrot, snæraflækju, og viö
bæinn stendur nýsleginn járn-
teinn. í túnjaðrinum finnst slöan
leðurskór sem talið er liklegt að
sé af einum ránsmanna. Ekki
W-
sson, sem þjáðist af
efasemdum færöist
ian aðild að ráninu,
leiddi til kvalafulls
bits. Sigurður

en
né
einn
fara burt. Hjörtur
unum ekkert til hre
hinn fúlasti yfir
mönnum skyldi ek
för þegar i stað.
Strax næsta dag
Sveinbjörnsson,
rannsókn með aöst
sonar, sýslui
Ran gár vallasýslu,
er jafnan Jónssc
Fljótlega grunar s
tað hvort að sleppa allri
illum boðoröum ellegar
ér við það sem maður
rt, og mundu flestir sem
•öu eiga undir þvi að
meira eða minna upp á
Væri þá betra að drýgja
ini glæp, sem nokkuð
rið I og bæta sig svo og
íeldur ea ið cutla i smá-

muni
Uí/.
„Við erum ofan að og erum
sendir að sækja peninga Hjörts.
Segðu okkur hvar þeir
segir einn ránsmanna. ,,Þá held
ég við drepum þig ekki”.
Guðrún neitar i fyrstu en segir
svo: „Þeir eru grafnir niður i
gólfið undir lömbunum”.
Lömbin eru i öðrum baðstofu-
enda. Sami ránsmaður vefur
siðan rekkjuvoð um höfuö
Guðrúnar, og bindur hendur
Andrésar litla, sem er hjá henni
i rúminu, á bak aftur, en fæt-
urna ekki. Guðrún finnur að
maðurinn er i skinnklæðum og
með grimu fyrir andliti. Hinir
eru eins búnir, og grlmumar
eru strigapokar með götum.
Hirti hótað lifláti.
Nú leita ræningjar upp lampa
og eld, kveikja ljós og taka að
leita að aurunum. Einn þeirra
stendur nærri Hirti, þar sem
hann liggur á gólfinu, og hreytir
til hans illyrðum með hótunum
um kvalir og dauða ef hann
ekki segði til peninganna. Hjört-
ur er svo skelkaður að hann
kemur ekki upp orði. Ráns-
maður þessi virðist foringinn,
en þó kveöur svo rammt að for-
mælingum hans að félögum
hans blöskrar og biðja karli
miskunnar.
Fátt tala ránsmenn að öðru
leyti saman utan þess aö þeir
nefna hvern annan á nafn, og
eru það nöfn manna þar úr
nágrenninu. Brjóta þeir upp
hirslur, kistu og kistla með
hamri og fleygum og linna ekki
látum fyrr en öllu lauslegu hef-
ur verið snúið við. Upp úr krafs-
inu hafa þeir loks rúma þúsund
rikisdali i peningum. Þá búa
þeir sig til brottfarar og foring-
inn segir við Hjört bónda að ráð-
legast væri að kveikja I kotinu
og brenna það niöur með
heimilisfólk bundið inni. Þá
svarar annar ræningi að nóg
hafi nú verið gert þó sllku sé

Af vettlingnum sem fannst i
túninu á Kambi berast bönd að
Jóni Kolbeinssyni, rennismið á
Brú i Stokkseyrarhreppi, og
einnig sannast að bróðir hans,
Hafliði Kolbeinsson á Stóra-
Hrauni, haföi ekki veriö heima
hjá sér ránsnóttina. Þessir
menn viöurkenna loks eftir
nokkra yfirheyrslu á sig glæp-
inn, og benda jafnframt á
ar ólikir menn, ei
má um af bók B:
Minna-Núpi og for
Sigurður Gottsvinsson
stæðastur, og sjálfsagt það
oft er kallað forhert gl;
mannategund. Allir voru þeir
rótlausir efnalitlir menn.
Það var skoðun Siguröar aö
synd væri að stela frá fátækum,
en syndlaustað stela frá rikum.
Honum þótti ennfremur heldur
slappt að vera i smáhnupli,
vildi mun fremur umtalsver
auögun I einni, stórri ránsferð.
Þeir Jón Geirmundsson og
Hafliöi Kolbeinsson voru hins
vegar náöaðir er Kristján kóng-
ur áttundi komst til valda i Dan
mörku 1844. Jón Koibeinsson
var látinn fimm árum áður, —
hafði gerst þunglyndur og mun
hafa stytt sér aldur. Þeir Jón
Geirmundsson og Hafliði komu
heim til Islands 1844 og fóru i
húsmennsku. Hafliði drukknaði
i róöri 1846 en Jón lést 1851, þá 59
ára aö aldri.
— AÞ tók samar