Tíminn - 01.08.1968, Side 3
i
FIMMTUDAGUR 1. ágúst 1968.
TIMINN
HUNDRAÐ
FARASTí
ELDGOSI
NTB-San Jose, Costa Rira.
Á mánudag hófst mikið eld-
gos á eyjunni Costa Rica í Kara-
bíahafinu. Eldfjallið EI Arenal,
sem álitið var iitbrunnið fyrir
löngu, byrjaði skyndilega að
gjósa og rann glóandi hraun-
elfa niður fjallshlíðarnar. Við
fjallsræturnar var þorpið Puep-
lo Nuevo, en hraunstraumurinn
hefur bókstaflega sópað þorp-
inu burtu. Yfirvöld í Costa Rica
lýstu því yfir í dag, að a. m. k.
100 manns hefðu farizt af völd-
um eldgossins, en enn væri
saknað fjölmargra.
Fjallaþorpið Pueplo Nuevo
er í aðeins 170 km. fjarlægð
frá San Jose, höfuðborginni á
Costa Rica, en ekki er vitað
með fullri vissu, hvað margir
íbúar voru í þorpinu. Eldfjall-
ið E1 Arenala hefur ekki bært
á sér í mörg hundruð ár, og
héldu flestir að það væri út-
brunnið. Á mánudag varð snarp
ur jarðskjálfti á þessum slóð-
um og við það er talið að einn
veggur eldfjallsins félli inn í
gíginn og brauzt þá fram gló-
andi hraunstraumur. Hraun-
straumurinn vall niður hlíðar
fjallsins og grófst þorpið Puep-
lo Nuevo gersamlega undir hon
um. Á leið sinni varð hraun-
straumurinn mörgum að bana
en sjónarvottar segja, að flestir
hafi látið lífið af völdum glóð-
heitra vindsveipa, sem fylgdu í
kjölfar þriggja mestu spreng-
inganna í gosinu. Ár í fjallshlíð
inni flæddu yfir bakka sína og
smásprænur urðu að ægilegum
foröðuip, hraun og aska hylur
stórt svæði í námunda við fjall-
ið og rís- og baðmullarplantekr
ur eyðilögðust í tugatali.
Forseti Costa Rica, Jose Joa-
quin Trejos Fernandez, sagði í
dag, að þegar væri fullvíst, að
100 manns hafi farizt, þar af
fjöldi barna. Forsetinn sagði,
að ekki væru öll kurl komin til
grafar, þar eð enn væri margra
saknað. Fernandez forseti hefur
kallað heim landbúnaðarráð-
herra sinn, Guillermo Yglesias,
frá ráðherrafundi í Panama.
Þess er vænzt, að forsetinn
muni fljúga yfir gossvæðið í
dag til þess að kynna sér ástand
ið. Matvæli og lyf hafa verið
send til svæðanna í kringum
E1 Arenal og ástandið þar er
sagt betra en áður. Einnig hafa
um 4 þúsund heimilislausir
þorpsbúar verið fluttir á brott
frá svæðinu. Enn rýkur úr eld-
fjallinu og koma öðru hvoru
úr því smá öskugos, en hraun-
straumurinn er hættur að renna.
Hinir þrír nýju Leylandvagnar, sem Kópavogur hefur fengið.
Nýir Leylandvagnar
komnir til Kópavogs
Hsím.-miðvikudag. — Strætis-
vagnar Kópavo-gs hafa tekið í notk
un þrjiá nýja strætisv-agna — hinn
síðasti var afhentur í dag — af
Leyland-gerð, hina fyrstu, sem aka
um götur á íslandi, en Leyland-
verksmiðjurnar munu þekktasti
framleiðandi á þessu sviði í heim-
inum. Bæjarstjórn Kópavogs boð-
aði blaðamenn á sinn fund í dag
af þessu tilefni og Ólafur Jónsson,
framkvæmdastjóri Strætisvagna
Kópavogs, skýrði frá smíði þess-
ara vagna og nýjungum í rekstri
fyrirtækisins. Hann sagði m.a.:
Þegar ljóst var á s.l. ári, að
Strætisvagnar Kópavogs þurftu
að endurnýja vagnaikost sinn,
vegna setningar 1-aga um hægri
umferð, skipaði bæjarráð þriggja
mainna nefnd til þess að gera til-
lögur um, hvaða tegund og gerð
af undirvögnum og yfirbygging-
um skyldi kaupa. Nefndin varð
sammála um þá tillögu að kaupa
undirvagna frá Leyland-verksmiðj
unum í Bretlandi, en yfirbygging
ar frá Sameinuðu Bílaverksmiðj-
unni.
Leyland-verksmiðjurnar munu
vera stærsti framleiðandinn I
heiminum á strætisvögnum. Þær
framleiða margar gerðir undir-
vagna, en sú tegund sem við tók-
um, Royal Tiger Worldmaster,
mun vera algengust. Undirvagn-
inn vegur 5130 kg., en mesta
þyngd með hlassi má vera 16
tonn. Vélin er 11,1 lítra dieselvél,
165 fiestöfl. Gírkassi er hálf sjálf-
skiptur, en stjórnað með þrýsti-
lofti. Rafall bílsins er 1750 w.
Altermator og rafkerfið allt tvö-
fallt. Kæliviftan er rafknúin og
stjórnast af hitastilli í vélinni. Þá
er í vagninum sérstök olíuikynd-
ing af Vebastagerð, sem hitar
kælivatn vélarinnar þannig, að
aldrei þarf að ræsa vélina kalda
og heldur síðan sama hitastigi á
vatninu og þar með í vagninum,
hvernig sem viðrar.
Yfirbygginigu vagnann-a teiknaði
Þórarinn Gunnarsson, starfsmaður
Sameinuðu bílaverksmiðjunnar
h.f. og er yfirbyggingin að öllu
leyti smiðuð þar.
Um leið og þessir nýju vagnar
verða teknir í notkun verður
reynd smábreyting á afgreiðslu og
móttöku fargjalds í vögnunum í
þeim tilgangi að flýta afgreiðslu
og spara vinnu við talningu skipti
myntar. Nýir kassar fyrir fargjald
ið, með tveimur hólfum eru við
hliðina á vagnstjóranum og er til
þess ætlazt, að þeir sem þurfa
að telja skiptimynt, eða kaupa
kort, gangi inn fremst í dyrunum
og setji peningana í fremra hólf-
ið, en á meðan hann fær af-
greiðslu, geta þeir sem eru með
farmiða og eru að jafnaði miklu
fleiri, gengið óhindrað inn um
dyrnar og sett sinn farmiða í
aftara hólfið í kassanu-m. Breyt-
ing þessi er aðeins gerð í til-
Framhald a ols 15
SVFÍ stofnar
umferðardeild
Samkvæmt tilmælum dómsmála
ráðuneytisins hefur Slysavarnafé-
lag íslands tekið að sér umferðar-
fræðslu fyrir almenning í fram-
haldi af fræðslustarfsemi þeirri,
sem Framkvæmdanefnd hægri um-
ferðar sá um að framkvæma í
samvinnu við ýmsa aðila vegna
umferðarbreytingarinnar.
Slysavarnafélagið mun ennfrem-
ur hafa umsjón með starfi um-
ferðaröryggisnefndanna, sem stofn
aðar voru víðs vegar um land í
vetur og vor.
í sambandi við umferðarbreyt-
inguna var skipulögð víðtækari
fræðsla um umferðarmál en dæmi
eru til um nokkurt annað málefni
hér á landi. Milljónum króna var
varið til áróðurs- og útgáfustarf-
semi og talsverður hluti ritaðs
Kirkjuklukkur vígðar á Hólahátíð
Fréttatilkynning frá Hólafélaginu:
Eins og áður hefur verið frá
sagt verður Hólahátíðin næst kom
andi sunnudag, þ. 4. ágúst, verzlun
armannasunnudaginn. Dagskrá há-
tíðarinnar verður fjölbreytt að
vanda og verður í aðalatriðum
sem hér segir:
Hátíðin hefst kl. 2 e. h. Þá verð-
ur hinum fornu klukkum Hóladóm
kirkju samhringt og biskup og
prestar ganga í skrxiðgöngu frá
skólahúsinu að turni kirkjunnar.
Þar verður staðnæmzt Kirkjúmála
ráðherra Jóhann Hafátein afhend-
ir þar g;iöf íslenzka ríkisins til
Hólakirkju, 3 miklar og veglegar
kirkjuklukkur, sem settar hafa
verið í kirkjuturninn, sem reistur
var til minningar um Jón biskup
Arason árið 1950. Þá vígir biskup
íslands, herra Sigurbjörn Einars-
son, hinar nýju klukkur, en síðan
verður peim samhringt til messu,
og verðui þá gengið í kirkju.
Biskup íslands prédikar í mess-
unni, kirkjukór Ólafsfjarðarkirkju
syngur, söngstjóri Magnús Magnús
son, sr. Ingþór InUriðason á Ölafs-
firði og sr. Sigtús J Árnason í
Miklabæ þjóna fyrir altari.
Eftir messu verður nokkurt hlé
og geta menn þá notið þess að
skoða Hólastað en öll örnefni
verða þar greinilega merkt Einn-
ig verða veitingar á boðstólum í
sumarhótelinu á Hólum.
Að hléi þessu loknu verður sam
koma í kirkjunm Þar flytur sr.
Kristján Róbertsson á Siglufirði
erindi um „kirkjulega vakningu,
kirkjulega endurreisn" Ólafur Þ.
Jónsson óperusöngvari syngur ein
söng við undirleik Ragnars Björns
sonar organista. Ragnar leikur einn
ig einleik á orgel Hóladómkirkju.
Að lokum flytur sr. Jón Kr. ísfeld
ritningarorð og bæn. Formaður
Hólafélagsms, sr Þórir Stephen-
sen á Sauðárkróki mun stjórna
samkomunni.
Á sama tíma og samkoman verð
ur í kirkjunni, verður barnasam-
Framhald á bls. 14.
máls og mynda er enn í fullu gildi
eftir breytinguna.
Allt til þessara þáttaskila í um-
ferðarmálum íslendinga hafa aldr-
ei verið gerðar samræmdar áætl-
anir varðandi fræðslu- og upplýs-
ingastarfsemi um umferðarmál,
hvorki iyrir skóla né almenning.
Ymsir aðilar hafa um þessi mál
fjallað, hver á sinn hátt, og oft'
með drjúgum tilkostnaði gengið
þar hver í annars spor
Framkvæmdanefnd hægri um-
ferðar lýkur störfum um næstu
áramót.. í greinargerð fyrir um
ferðarbreytingunni og undirbún-
ingi hennar beihdi nefndin þeirri
tillögu tii dómsmálaráðherra, að
reynt yrði að finna grundvöll fyr-
ir samræmingu umferðarfræðslu
í landinu. bæði þvað snerti skóla
og almenning, og lagði fram
ákveðnar tillögur þar að lútandi.
Dómsmálaráðuneytið hefur svar
að þessum tillögum varðandi hinn
almenna þátt umferðarfræðslunn-
ar á þá iund. að fara þess á leit
við Slysavarnafélag íslands, að það
taki að sér þennan þátt sérstak-
lega og hafi þá einnig umsjón með
starfi dmferðaröryggisnefnda
þeirra, er stofnaðar voru fyrir
H-dag í vor og hafa mikilvægu
hlutverki að gegna varðandi svæð
isbundnar upplýsingar um umferð
armál.
Slysavarnafélag íslands hefur
fallizt á að taka að sér það.verk-
efni, sem hér um ræðir, og stofn-
að til þess sérstaka umferðardeild.
Guðbjartur Gunnarsson, fyrrum
starfsmaður Sjónvarps, hefur ver-
ið ráðinn til að veita deild þessari
forstöðu.
(Fréttatilkynning frá
Slysavarnafélagi íslands).
Deilan
leyst
EKH-Reykjavík, miðvikudag.
Bílstjóradeildan í Kefla
vík leystist í fyrradag. Sam
þykkti þá meiriihluti Sérleyf
isnefndar að draga til baka
uppsagnir tveggja bílstjóra
S'érleyfisbifreiða Keflavík-
ur, en þær áttu að koma til
framkvæmda 1. ágúst.
Þann 29. maí s. 1. barst
tveimur bifreiðarstjómm
hjá Sérleyfisbifreiðum
Keflavíkur bréf, þar sem
þeim var s’agt upp með
mánaðarfyrirvara, en engin
ástæða fékkst gefin fyrir
þessarri ráðstöfun. Bílstjórar
þessir höfðu haft afskipti
af kj'arabaráttu, og var ann
ar þeirra formaður Bifreiða-
stjórafélagsins Keilis í
Keflavík, en hinn hafði
starfað í samninganefnd fé
lagsins. Urðu miklar deilur
vegna uppsagna þessara og
mótmæltu allir starfsmenn
fyrirtækisins þeim harð-
lega. Auk þess setti Bif-
reiðastjórafélagið Keilir yflr
vinnuibann á fyrirtækið. Hin
kröftuga samstaða stéttarfé
lagsins og sarastarfsmanna
bílstjóranna tveggja mun
hafa orðið til þess að Sér
leyfisnefndin sá sér ekki
annað fœrt en áð draga upp-
sagnirnar til baka. Nú hef-
ur yfirvinnubanninu verið
aflétt og er bílstjóradeilan
þar með úr sögunni.
Þættir um
efnahagsmál
Komin er út Dók eftir Magna
Guðmundsson hagfræðing, Þættir
um efnahagsmái safn ritgerða og
erinda, serh höfundur hefur birt í
dagblöðum og flutt i útvarp á all-
mörgum undanförnum árum. Hafa
margoft verið bornar fraip óskir
um, að ritgerðir og erindi Magna
væru birt í bókarformi, og er
Framhald á bls. 14.