Tíminn - 03.08.1968, Blaðsíða 8

I
8
TÍMINN
LAUGARDAGUR 3. ágúst 1968.
Flokksþing repúblikana
hefst á mánudaginn
Richard Nixon — líklegasti frambjóSandi republikana við forsetakosningarnar í Bandaríkjunum 7.
nóvember næstkomandi.
Á MÁNUDAGINN hefst
flokksþing repúiblikan'aflokks-
ins (GOP) I Miami Beatóh í
Flórida. Þótt flestir telji scnni
legt, að Riehard Nixon, fyrrum
varaforseti Bandaríkjanna,
hljóti þar útnefningu sem
framibjóðandi flokksins við for
setakosningarnar 7. nóvember
næstkomandi, hefur nokkuð
dregið úr fylgi hans meðal
væntanlegra fulltrúa á flokks
þinginu. Er nú talið ósenni-
legt að Nixon nái kjöri í fyrstu
atkvæðagreiðsiunni á flokks-
þinginu — nem.a hann hljóti
óvæntan stuðning fyrir, eða
meðan á þeirri atkvæða-
greiðslu stendur.
Ef svo fery sem nú virðist
láiklegt, að Nixon nái ekki kjöri
i fyrstu atkvæðagreiðislunni, er
erfitt að segja til um, hvernig
fer í næstu atkvæðagreiðslum.
Tejja sumir, að þá fái ríkis-
stjórinn Nelson Rockefeller °S
Ronald Reagan möguleika á
að ná útnefningu, eða jafnvel
að baráttan verði það hörð.
að ieita verði að framfojóð-
anda utan þeirra manna, sem
harðast hafa eftir útnefning-
unni sótzt, og er þá einkum
rætt um Charles Perey, öld-
ungardeildarþingmiann frá 1111
nois, og John Lindsay, borgar-
stjóra í New York. En Ric-
hard Nixon er enn sem komið
er langtum sterkastur hvað
fylgi flokksfulltrúa snertir.
RICHARD NIXON þarf ekki
að kynna hér náhar; ævi hans
hefur nú nýverið rakln hér
í blaðinu. Flestir töldu fyrir
nokkrum árum, að hann væri
búinn að vera í bandarískum
stjórnmálum, en ófarir GOff í
forsetakosningunum ’64 breyfcti
mjög aðstöðu Nixons. Hann
greip tækifærið, og varð brátt
á ný helzta forsetaefni flokks-
ins. Fram eftir þessu ári var
hann hinn eini raunverulegi
framfooðseíni flokksins, en
George Romney, ríkisstjóri í
Michigan, sem leitaði eftir út-
nefningunni fyrr á árinu, eyði-
lagði sjálfan sig með ýmis kon
ar mistökum oghætti þátttöku
í kosningabaráttunni.
Nelson Rockefeller var aftur
á móti seinn á sér. Hann dró
mijög að gefa kost á sér, eins
og reyndar Robert Kennedy
hjá Demókrataflokknum, og
það var í rauninni fyrst
skömmu eftir morðið á Robert,
að Rockefeller hóf kosningabar
áttu sína fyrir alvöru. Var þar
ekkert til sparað, og gífurleg-
um fjármunum eytt, einkum í
sjónvarpsáróður.
En Rockefeller hóf einnig
að gefa út steínuyfirlýsingar
um þýðingarmikil mál, og setti
t.d. fram áætlun um lausn
styrjaldarinnar í Vietnam.
Önnur framboðsefni hafa ekki
enn lagt fram slíka áætlun,
og Nixon hefur hreinlega nejt-
að að ræða Vietnam-málið.
Ve-gna þess, hversu seint
Rockefeller gaf kost á sér,
voru möguleikar hans taldir
hverfa-ndi. Honum hefur líka
gengið frekar illa að ná fylgi
meðal flokksþin-gsfullttúanna.
ROCKEFELLER hefur eink-
um stefnt að því, að hljóta
slíkt fylgi í skoðanakönnun-um,
að fulltrúarnir á fiokksþinginu
sannfærist um, að hann einn
leiðtoga GOP geti sigrað frám
bjóðanda demókrata í nóvem-
ber. Enn sem komið, er hefur
þetta ekki tekizt á eftirminni-
legan hátt, þótt Rockefeller
hafi oftast náð betri árangri
í skoðanakönnunum en Nixon.
Þá hafa skoðanakannanir
einnig sýnt, &ð meðal skráðra
kjóse-nda GOP er meirihlutinn
fylgjandi útnefnjngu Nixons.
^Lokaskoðanakönnun Gallups
um álit skráðra kjósenda repú
blikana var birt í vikunni.
Sýndi bún, að 60% þeirra
vilja, að Nixon verðj útenfnd-
ur sem forsetaframfojóðandi
GOP. Rockefeller hjaut 23%
Nelson Rockefeller
— en hafði reyndar 25% í
marzmánuði — og Reagan að-
eins 7%. Næsttr komu Lindsay
með 4% og Percy með 2%.
Meðal óháðra — þ.e. kjós-
enda, sem ekki eru skráðir
kjósend-ur ákveðjns flokks —
hefur Rockefeller unnið nokk
uð á, samkvæmt skoðanaikönn-
unum, en Nixon er samt enn
vinsælli. í lokakönnun í þessu
sambandi hafði Nixon 38% —
41% í marz — en Rookefeller
35% — 27% í marz.
Ekki er ósennilegt, að Rocke
feller vinni enn á meðal þessa
h-óps kjósenda þessa dagana.
En sú staðreynd, að Rockefell
er h-efur haft í heild meira
fylgi en Nixon, grundvallast á
því, hvei-su marga skráða kjós
endur demókrata hann myndi
hljóta.
Á miðvikudaginn bejð Rocke
feller a-ftur á móti nokkurn
hnekki, er Gallup birti skoð-
ana-könnun, er sýndi, að gegn
Humphrey, sem frambjóðanda
demókrata, og George Wallace
sem óháðum frambjóðanda,
myndi Nixon ganga betur en
Rockefeller. Myndi Nixon fá
40%, Humphriey 38% og
Wallace 16%, en 6% voru óá-
kveðnir. Gegn MeCarthy í stað
Humphrey myndi Nixon fá
Ronald Reagan
41%, McCarthy 36% og Wall-
ace 16%, en 7% óákveðnir.
Rockefeller fékk í könnun-
inni, í fyrra tilfellinu 36%,
Humphrey 36% og Wallace
21%, en 7% óákveðnir, e-n í
síðara tjlvikinu 36%, McCarthý
35%, Wallaoe 20%, en 9% óá-
kveðnir.
Þótt skoðanakönnun þessi
yæri birt á miðvikudag var
hún tramkvæmd dagana 20.—
23. júlí. Viku síðar framkvæmdi
Louis Harris-stofnunin, sem er
mjög bekkt einnig skoðana
könnun. og var hún birt á
i
fimmtudaginn var. Voru niður-
stöður hennar mjög á annan veg
og sýndi mikla breytingu í átt
til aukins fylgis Rolkefellers.
Samkvæmt Harris-könnun-
inni nafði Rockefeller 40%
fylgi gegn 34% hjá Humphrey,
og gegn McCarthy var útkoman
hin sama. Nixon fór aftur á
móti illa út úr báðum mögu-
leikunum, en þó verr giegn Mc-
Carthy. Gegn Humphrey fékk
hann 35% gegn 41%, en gegn
McCarthy 35% gegn 43%.
Getur þetta vissulega haft
áhrif til aukins fylgis Rocke-
fellers meðal flokksþingsfull-
trúanna.
EN skoðanakannanir kjósa
John Lindsay
ekki frambjóðanda í Miami
Beach. Það gera til þess kjörn
ir fulltrúar frá 53 ríkjum inn-
an Bandaríkjanna (Puerto
Rico, Jómfrúreyjar og D.C.
eiga þar fulltrúa tjl viðbótar
við nin eiginlegu ríki Banda
ríkjanna). Fulltrúarnir eru í
heild 1333 talsins að þessu
sinnj þannig, að til útnefning-
ar þarf 667 fulltrúa. «
Samkvæmt. tölum Nixons
sjálfs, hefur hann stuðning
þessa fjölda og vel það. Um
síðustu helgi töldu stuðnings-
menn hans, að hann hefði um
740 fulltrúa, Rockefeller um
300 og Reagan um 175 — og
eru þá ekki meðtaldir um 100
fulltrúar sem í fyrstu at-kvæða
greiðslum munu engum þess-
ara frambjóðenda greiða at-
kvæði, ef að iíkum lætur.
En stuðningsmenn Nixons
viðurkenna sjálfir, að han.n
hafi síðustu daga-na tapað
niokkrum fulltrúum, einkum til
Reagans, en einnig til Rocke-
fellers. Og hlutlaus könn-un,
fram-kvæmd af bandaríska viku
ritinu „Newsweek“, sýnir, að
hann hef-ur að undanförnu tap
að fylgi um 50 þin-gfulltrúa, og
var því um s-íðustu helgi með
öruggt fylgi aðeins 591 flokks
þingsmanna. En fyrir aðeins
um mánuði siðan var Nixon
með um 650, að flestra áliti.
Samkvæmt könnu-n NEWS-
WEEK hefur Nix-on eins og
áður se-gir 591 þingfulltrúa.
RoCkefeller hefur 258 og
Reagan 175. 207 eru skuld-
bundnir til að kjósa „Favorite
Sons“( sem yfirleitt eru ríkis-
stjórar þeirra ríkja, sem þing-
fulltrúarnir eru frá, en 102
voru skráðir óákveðnir.
NEWSWEEK fullyrðir, að
ósennilegt sé að Nixon vinni
í fyrstu jófcu — en það hafá
stuðnings-m-enn hans talið mjög
þýðingarmikið, því enginn veit
hvert atkvæðin fara í næstu
atkvæðagreiðslum. Tel-ur blað
ið, að Nixon kunni að fá um
25 atkvæði til viðbótar í fyrstu
atkvæðagreiðslunni, eða eftir
hana — en þá vantar hann
enn um 50 atkvæði til þess
að hl'jóta útnefningu, Og hon-
u-m getur reynzt erfitt að ná
í þau atkvæði.
Ef svo fer, þá geta þrjú
rí-ki bj-argað honum; annað
hvort Kaliíornía, Michigan eða
Ohio. Ekki er við því að búast,
að Reagan ríkisstjóri í Kalj-
Charles Percy
forníu komi Nixon til hjálpar;
Reagan stefnir sjálfur að út-
nefningunni, o-g Romney, rík-
isstjóri i Michjgan, hefur lýst
vanþóknun sinni á öljum fram-
bjóðendunum.
Vonin er þvj Ohio. Ekki er
óhugsandi, að James Rhodes,
ríkisstj óri þar, lýsj yfir stuðn-
ingi við Nixon á síðustu
stundu, og „afhendi“ honum
þannig útnefninguna. 1964 lýstj
Ohio ejnmitt yfir stuðningi við
Barry Goldwater rétt áður en
flokksþingið hófst.
Framhald á bls. 15
\