Alþýðublaðið - 04.03.1922, Side 1

Alþýðublaðið
G-eflð At mÉ Alþýðuflokkmm
1922
Kaupgjaldsdeilan
á Seyðisfirði.
Eftir Einar S. Frímann.
Snemoia á árinu 1920 reis
verkamannaféi. .Fram* á Seyðis
firði úr þeim dvala sem það hafði
legið í um nokkurt timabil og
tók þegar að hreifa við hækkun
á verkkaupi félagsmanna (Sum
arið 1919 hafði algengt timakaup
í bænum verið kr. 0,90 um kl st
virkadaga.) Kaus félagið nefnd í
málið og lagði hún til á fundi
íéiagsins 28. febr. að taxtinn
skyidi verða frá 15. marz: dagv.
kr. 1,25, eftirv kr. 150 og helgi-
dagav. 2 kr. um ki.st. Kauptaxt
inn var svo augiýtur í blaði hér
i bænum. Nokkur þys inun þá
Jtafa orðið í herbúðum vinnuveit
enda og einstaka félagsmanni
þótti mikið i ráðist.
Á þeim tíma var litið um vinnu
i bænum, en eftir því sem fnm
á leið, stigu nauðsynjar óðum í
verði. Fór svo að vinnuveitendur
sættu sig við þetta, og fengu fé
iagsmenn átclulaust vinnu fyrir
þetta kaup, þegar á þeim þurfti
að halda. Leið nú fram á sumar,
og stigu vörur enn f verði. Þótt
uit ýmsir sjá, að kauptaxtinn væri
orðinn of lár í samanburði við
hina afsksplegu dýrtíð. Lét féiagið
málið þó kyrt liggja, en allmargir
sem töiuvert máttu sín unnu um
sláttinn fyrir alt að kr. 1,50 kl.st.
Hinir sem minst máttu sin og síst
ináttu við því, munu flestir hafa
unnið fyrir kr. 1,25 kl.st.
Þessi kauptaxti stóð svo ó-
breyttur þar til í apríl ,1921, að
vinnuveitendur fóru fram á samn-
inga um verkkaup í bréfl til verk
mannaféLgsins. Fóru þeir fram á
það, að kauptaxtinn yrði lækkaður
niður í 1 kr. um kl st. í dagvinnu
virka daga. Eftirvirmukaup yrði
kr. 1,25 og helgidagavinna kr. 1,50
Nokkurt verðfall var þá orðið á
vörum og væatu mean þess, að
það hétdi áfram i hröðum sterefum.
Laugardaginn 4. matz
53 tölubiað
Aðgðngumlða?
GreinarhöfundiTrinn var þá, tsý-
íega genginn í félagið og heyrði
á ræðum manna, um þetta mál,
að skoðanir félagsmanna voru
nokkuð á reiki. Kváðu ýmsir kaup-
ið eigi lífvænlegt, ef það lækkaði,
og að það hefði áður verið óeðli-
lega iagt.. Var kosin nefsd til þess
að leita miðiunar við vinnuveit
endur, og eftir nokkurt þóf varð
það Ijóst, að þeir voru fastir fyrir
og viidu ekki hærra kaup gjalda.
Um þetta leyti höfðu Reykvik
ingar komist að þeirri niðurstöðu,
að tniða verkkaup við verðhækk
unarvísitölu frá Hagatofu íslands.
sem íucdinn var með því, að bera
saman verð nokkurra helztu láfs
nauðsycja fyrir stríðið og þáver-
andi verð. Þessi kaupgjaldsgrund
völlur virtist mörgum hinn sann
gjarnasti', og féiagið samþykti að
byggja á honum.
Vaið þá upplýst að á þann
hátt reiknaðist timakaupið kr. 1,20
fyrir karlmann. Var þetta sam-
þykt grelðlega á tundinum, og
tilkynt vinnuveitendum. Tóku þeir
þessu mjög fjarri og kváðust eng
an taka í vinnu íyrir svo hátt
kaup. Kváðu sig engu skifta kaup-
gjald í Rvík, „þvt við lifum á
Seyðisfirði en ekki annarsstaðar.“
Var nú »agiterað“ af mikium
móði í félagsmönnum, að hverfa
frá þessari .vitleysu* og halda
nýjan fund og ganga að tilboði
atvinnuveitenda, eila mundi fé-
lagið rjúfast Var óspart hampað
hinu mikla væntanlega verðfalli á
öllum vörum, og taiinn viss hag-
ur að semja fyrir lengri tfma.
Urðu þau mál»lok, að iundur var
haldinn af verkamannafélaginu á
ný, og samþykt með mikium
meirihiuta atkvæða, að ganga að
tilbóði vinnnveitenda og semja um
verkakaupið til loka októbermán-
aðar 1921, og var það gert.
Leið nú fram á sumarið, en
heidur þóttu bregðast vonir manna
um verfilail á nauðsynjavöru, þv*
það varð sáralítið. Atvinna varð
stopul og olli því bæði inflúenza
að kvöldskemtun Iðnnemaféiags-
ins verða seldir í dag frá kl. 4
i Good Templarahúsinu. Nefndin.
og einnig það, að einn vinnuveit-
andinn hafði ráðið sér f fljótræði
nokkra utanbæjaeverkamerm yflr
júnímánuð, og sátu þeir fyrlr allri
vinnu hjá honum þann ttma. Munu
þeir hafa verið ráðnir fyrir 1 kr.
um klst í dagvinnu auk ýrasra
mikilsverðra hlunninda Eftir októ-
berlok varð hér sáralítið um at-
vinnu. Hélst kaupgjaldið ób/eytt
og óumsamiö fratn yflr áramót í
vetur. (Frh)
Tvöföld laun.
Eftir Skjöldung.
----- (Frh.)
28. Fyrir útreikning vaxta
Landsverzlunarinnar kr. 100,00.
Líkiega hafa vextirnir numið
meiru en 100 kr. En hvort sem
er má líklegt telja, að til þessa
verks hafi engan sérfræðing þurft,
og á hinn bóginn, að nóg hsfi
verið af mönnum f stjórnarráðinu
og Landsveiziuainni sjálfri, til sið
inna þetta af hendi.
29. Erfiðleikauppbót til sýslu-
mannsins í Húnavatnssýslu 1200 kr.
Var það nú fundið upp á þing-
inu í fyrra, að Húnavatnss. væri
svo erfið, að þar þyríti að greiða
sérstaka erfiðleikauppbót. Ef svo
er, þá var það heldur seint séð,
tii að ákveða iaunin þar 1200 kr.
hærri f launalögunum, sem eru
írá 1919. Annars er greiðslan ó-
skiijanleg.
30. Sennileg laun Jóhantsesar
Jóhannessonar, bæjarfógeta í Rvík,
í ráÖgjafaineíad 1919 kr. 2000,00
Þingsetukaup og ferða
kostnaður 1918 , . — 1375,60
Þingsetukiup og ferða
kostnaður 1919 . . — 1338 56
Samt ofgoldið á fjhtb kr. 4714,16