Alþýðublaðið - 07.03.1922, Blaðsíða 1

1922
Þ.-iðjudagina 7. marz.
Speki og sparnaSur!
I.
.Miklir menn erum
við . . .*
Frv. er komið fram á Aiþ’ngi
írá nefnd þeirri er hlotið hefir
nafnið fjárveitinganefnd. Nefndina
sitja eftirtaldir þiugspekingar: Þor-
ieifur Jónsson, Þórarinn Jónsson,
Éjarni Datamannaþingmaður frá
Vogi, Pétur Ottesen, Jón Sigurðs-
son (ekki .sómi ísiands, sverð og
skjÖldur*) og Eiríkur Einarsson
Þessari nefnd hefir víst fundist
hún hafa litið að gera nú á þess-
um .þrenginganna" tfmum, og til
þess þó að hafast eitthvað að
hefir hún borið fram irv., sem al-
ment er kallað:
Frr. um útbnrð barna.
Frumvarpið fer fram á það, að
Iögð verði niður öli kensla ( sveit-
um (athugið hverjir kosið hafa
Úutningsmennina á þing), en að
heimilin annist fræðsluna með um-
sjá presta. Geíi einhver ekki séð
harni slnu fyrir (ræðslu, skal það
.borið út“, það er að segja, barn-
ið „er tekið af heimili hans til
kenslu* I Þá er leidd í lög tiiskip-
un 27. maf 1746, (lengra tieystast
spekingarnir ekki að fara), og
skulu pre-itar taka upp húsvitjanir,
þ. e. prófa jafnt börn sem gamal-
menni i lestri og kristnum fræð-
um. (Skyldu spekingatnir 7 stand-
ast prófið?)
Astæðurnar fyrir frv. þessu eru
svo dásamiegar, að þær eru settar
hér i heilu Iagi, og hljóða svo:
„Þessar eru ástæður fyrir frum-
vaipi þessu, sem hér segir:
•1. Töluvert fé mundi losna til
þess að styrkja ungllngaskóla í
sýslum Íáiádsins og láta aipyðu
njóti Iærdóms á þeim aldri,
er nefndin telur vænlegri til
þroska, en skólaskyldualdur
2. Skyldan og viðleitnin við að
sjá um íræðslu barna til stað
(estingar ér að hyggju nefnd-
arinnar heimilunum svo mikill
menningarvaki, að nefndin tel-
ur það óbætanda tjóni ef hann
skal falla niður til lengdar.
3. Kerfi það, sem nú er, má eigi
festast, og er allilt, að þetta
frumvarp kom eigi (ram fyrir
nokkrum árum.
Nefndin telur sjálfsagt, að bárna-
skólar, er væntanlega verða jaínt
sem áður í bæjúm og kauptúnum,
gjaldi kennurum svo gott kaup,
að þeir missi einskis (. Og enn
telur nefndin landsstjórn og hér-
i aðsstjórnum skylt að fá þeim mönn-
um aðra jafngóða atvinnu, er
kynnu að verða atvinnulausir sak-
ir þessarar ráðstöfunar.
Nefndin hefir í hyggju að auka
nú þegar styrk til unglingaskóla
að mun, og gætu nokkrir fengið
þar atvinnu."
Spaklega mælt!
„Töluvert fé mundi losna til
þess að styrkja" o. s. frv. Og
skylt er að veita þeim mönnum
er atvinnu missa við þetta, aðra
jafngóða atvinnul
Einn nefndarmanna sagði, að
það mætti bara setja kennarana á
blðlaunll Hann var einn helzti
fjármálaspekingurinn. — Greindur
maður.
Ánnars er það sorglegt, þegar
menn með fullu viti gera sig að
athlægi í augum alþjóðar, með því
ae flytja á Alþingi aðra eins for
smán og svívirðingu cins og frum-
varpið það tarna.
Þegar sömu menn eru nýbúnir
að samþykkja að láta milliþinga-
nefnd starfa að því að bæta
fræðslukerfið í Iandinu. Þegar frv.
frá þeiiri nefnd liggur íyrir. Þegar
sömu menn hafa samþyt að bæta
kjör kennara. Þegar sömu menn
viðurkenna að fræðslu sé áfátt í
landinu. Er það þá ekki hryggi
legt, að þeir skuli fiytja frv. um
s að afnema álla barnaýrœðslu í
‘ sveitum.
SS töiublað
ISkyldu kjósendur þei-ra hafa
( kosið þá á þing til þeirra hluta?
Skyldu þeir hafa kosið þá á þing
til þess, að færa aftur í gildi
margra alda konunglegar tilsklp-
anir frá einveldiitimanum ? Skyldu
þeir hafa kosið þá til þess, að
heeðast að Alpingif Vafalaust ekki.
Er ekki hægt að trúa þessuni
spekingum til þess að gera hvað
sem er?
Alþingi er illa sklpað. Það vita
allir, sem þar fylgjast með mál-
unum. En að það sé sklpað sv»
skammsýnum fáiáðilngum, að þetta
endemis afkvæmi fjáiveitinganefnd-
ar nái fram að ganga, vita líka
sömu menn, að ekki er.
í heiðnum sið voru börn botin
út. Villimenn hafa þann sið enn,
sumstaðar.
Eru tsiendingar á sama menn-
ingarstigi? Kvásir.
Tvöföld laun.
Eftir Skj'ólehtng.
----- (Frh)
33. Eftirlaun Marino Hafsteins,
sýslum. i Strandasýslu, á fjhtb,
kr. 2016,00
Gjaldeyrisuppbót 1918 -— 502,80
Sama 1919 — 744,72
Samt. ofgold. á fjhtb. kr. 3263,52
M. H. mun hafa þjónað lengur
embætti en E. B., en þó iátið af
því af öðrum orsökum en heiiau-
bresti, enda verið starfsmaður í
stjórnarráðinu siðan, með fullum
launum, og eru því eftirlaunin of
goldin.
34. Axel Tulinius, sýslumaður
i Suðnr Múlasýslu:
Eftirlaun á fjhtb.. . . kr. 3753.44
Gjaldeyrisuppbót 1918 — 760,42
Slama 1919 — 1257,27
Sámt. ofgoldið áijhtb. kr. 5771,13
Tulinint mun nú hafa sstið mun
lengur í embætti en hinir sfðsst
töidu, en mun þó ekki hafa sagt
af séf embætti vcgna tilfinnan
legra skeitra starfskrafta, semvsjá>