Morgunblaðið - 10.01.2001, Síða 33

MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 10. JANÚAR 2001 33
mundir á
ngu hér á
il slíkrar
nu muni
þann þátt
mendur til
annsókna-
skólans á
tta. Það
il kennslu
ær grein-
gan kost í
ri ljóst að
nnsóknar-
þó hann
hefði ekki
tilrauna-
rektor að
samstarf
við rann-
ganna, en
og nýttist
gsl þeirra
alþjóðleg
ð í kjölfar
kemst í
knastofn-
samstarf
ureyri en
hugaverð
u og lífvís-
ttúruauð-
að starf-
u styrkti
s við fyr-
ður starf-
u traust
ngursríkt
þróunar-
starf við Háskólann á Akureyri og
öflugt atvinnulíf á landinu öllu.
Tillögur opnaðar í ágúst
Í lok fundarins fjölluðu tveir
nefndarmanna í nefnd menntamála-
ráðherra um einkaframkvæmdir um
starf nefndarinnar, verkáætlanir og
hvað fælist í einkaframkvæmd. Guð-
mundur Ólafsson í fjármálaráðu-
neytinu gerði grein fyrir því hvað
einkaframkvæmd væri og hvert
markmið ríkisins með slíkum fram-
kvæmdum væri. Samkvæmt skil-
greiningunni væri um að ræða sam-
starf opinberra aðila við
einkamarkaðinn um að sinna til-
teknum þáttum opinberrar þjónustu
og hvetja til nýrra og sveigjanlegri
lausna og sagði Guðmundur slík fyr-
irkomulag nú í auknum mæli tekið
upp hér á landi. Markmiðið væri að
gera hagkvæmari innkaup á þjón-
ustu og stuðla að samkeppni á mark-
aði auk þess að nýta þekkingu einka-
aðila á opinberum rekstri og hraða
verkefnum. Í máli Gísla Magnússon-
ar, formanns nefndarinnar, kom
fram að nú síðar í þessum mánuði
yrði ljóst hvernig forvali yrði háttað
og væri stefnt að því að skoða hvað
út úr því forvali kæmi hinn 24. febrú-
ar næstkomandi. Bráðabirgðagögn
vegna útboðs ættu að liggja fyrir í
byrjun mars og endanleg útboðs-
gögn í lok þess mánaðar. Þá væri
bjóðendum gefinn góður frestur til
að fara yfir málið og skila tillögum
en stefnt væri að því að opna þær um
miðjan ágúst í sumar. Um einn mán-
uð tæki að fara yfir tillögur, þannig
að um miðjan september ætti að
liggja fyrir hvaða tillaga yrði fyrir
valinu og við hvern yrði samið um
bygginguna. Loks væri gert ráð fyr-
ir að í byrjun nóvember yrði hægt að
ganga frá samningum. Verklok eru
áætluð í upphafi árs 2003 og í kjölfar
þess munu stofnanirnar sem um
ræðir flytja starfsemi sína í húsið.
Fjölmenni var á fundinum en fáar
fyrirspurnir voru lagðar fram. Ein
fjallaði um hönnun og umhverfismál
á Sólborgarsvæðinu og hvort ný
bygging þar og hönnun kæmi fyrri
ákvörðunum þar um í uppnám, en
Björn Bjarnason menntamálaráð-
herra sagði að svo myndi ekki verða.
Hann sagði að ekki væri ætlunin að
ganga á svig við þær hugmyndir
sem þegar hefðu verið settar fram í
þeim efnum, en vissulega myndi sá
sem byggja myndi húsið, eiga það og
reka hafa um það að segja hvernig
það liti út.
verður einkaframkvæmd
rmetra
tofnun-
rtækjum
Morgunblaðið/Kristján
reyri í gær. Björn Bjarnason menntamálaráð-
en sjávarútvegsráðherra, Valgerður Sverr-
nnarsson rektor Háskólans á Akueyri.
yri.
GUÐRÚN Ebba Ólafsdótt-ir, formaður Félagsgrunnskólakennara, seg-ir að í nýjum kjarasamn-
ingi grunnskólakennara, sem und-
irritaður var í gær, sé verið að færa
ákvarðanatöku varðandi skipulag
skólastarfs í auknum mæli inn í
skólana. Birgir Björn Sigurjónsson,
formaður launanefndar sveitar-
félaganna, segir að samningurinn sé
í samræmi við samningsmarkmið
sveitarfélaganna.
Kjarasamningurinn gildir frá 1.
janúar 2001 til 31. mars 2004. Hann
nær til tæplega 4.000 kennara og
um 300 skólastjóra. Samningurinn
felur í sér kerfisbreytingu sem tek-
ur gildi frá og með næsta skólaári
sem ætlað er að skapa ákveðið svig-
rúm til kjarabreytinga með það að
markmiði að gera grunnskólann
samkeppnisfæran og kennarastarf-
ið eftirsóknarvert eins og segir í
sameiginlegri yfirlýsingu forystu-
manna samninganefndanna.
„Markmið nýs kjarasamnings er
m.a. að draga úr miðstýringu þann-
ig að kennarar og skólastjórar beri
meiri ábyrgð en áður á starfi skól-
ans og skólaþróun á hverjum stað.
Kjarasamningurinn felur í sér að
tekið verði upp nýtt vinnufyrir-
komulag og starfshættir í grunn-
skólum í samræmi við markmið
samningsins. Kjarasamningurinn
felur í sér fjölgun skóladaga og auk-
inn sveigjanleika varðandi upphaf
og lok starfstíma skóla og heimild til
að taka upp vetrarleyfi.
Vinnutími og vinnuskylda kenn-
ara og verkstjórn skólastjóra eru
skilgreind með nýjum hætti í samn-
ingunum. Sérstök áhersla er lögð á
ábyrgð og hlutverk umsjónarkenn-
ara.
Með kerfisbreytingunni 1. ágúst
2001 tekur gildi ný röðun og upp-
bygging launakerfis grunnskóla-
kennara sem tekur mið af nýjum
skilgreiningum á starfi þeirra og
ábyrgð,“ segir í yfirlýsingunni.
Stefnt að því að bæta
grunnskólann
Birgir Björn Sigurjónsson, for-
maður launanefndar sveitarfélag-
anna, sagðist meta það svo að sveit-
arfélögin hefðu náð fram
samningsmarkmiðum sínum með
þessum samningi. „Markmið okkar
var að fá betri grunnskóla. Við erum
að gera umfangsmiklar kerfisbreyt-
ingar. Þær taka að vísu ekki gildi
fyrr en næsta haust, en þær eru í
eðli sínu þannig að það er ekki hægt
að koma þeim að á miðju skólaári.
Það er þannig að grunnskólinn er
langstærsta verkefni sveitarfélag-
anna. Við höfum sett okkur skýr
markmið um hvernig við viljum
haga rekstri í þessum stofnunum og
ég tel að við höfum með þessum
samningi náð fram mjög mikilvæg-
um breytingum.“
Birgir Björn sagði að þó að þessi
samningur hefði verið gerður án
verkfalls væri mikil einföldun að
segja að samningurinn hefði verið
gerður án átaka. „Við settum okkur
markmið um að vinna þetta mjög
málefnalega. Viðræðuferillinn stóð
svo mánuðum skiptir. Viðræðuáætl-
anir okkar voru hins vegar raun-
hæfar sem stóðust nánast upp á
dag. Það varð að sjálfsögðu erfiðara
og erfiðara að ná samkomulagi eftir
því sem leið á viðræðurnar, en það
tókst. Ég held að þetta hafi verið ár-
angursrík aðferð, en verkefnið var
hins vegar ekki auðvelt. Við einsett-
um okkur að tala ekki illa til hvors
annars eða fara út í átök ef við kæm-
ust hjá því og það tókst.“
Guðrún Ebba Ólafsdóttir, for-
maður Félags grunnskólakennara,
sagðist telja að með þessum samn-
ingi hefðu grunnskólakennarar náð
fram meginatriðum í þeirri kröfu-
gerð sem kennarar lögðu fram í
upphafi samningaviðræðna. Hún
sagðist því vera sátt við niðurstöð-
una.
Samkomulag náðist rétt fyrir árs-
lok, en samningurinn var ekki und-
irritaður fyrr en í gær vegna þess að
ekki var búið að ná samkomulagi um
kjör skólastjóra. Guðrún Ebba
sagðist vera fegin að búið væri að
undirrita samninginn því það hefði
verið óþægilegt fyrir félagið að vera
búið að ná samningi en geta ekki
byrjað að kynna hann fyrir félags-
mönnum, en hún vildi jafnframt
nota tækifærið og þakka þeim þol-
inmæðina. Hún sagði stefnt að því
að atkvæðagreiðslu um samninginn
færa fram fyrir mánaðamót, en farið
yrði af stað með ítarlega kynningu á
samningnum á næstu dögum.
„Með þessum samningi erum við
að færa ákvörðunartökuna um
skipulag skólastarfsins í miklu
meira mæli út í skólana. Það verður
verkefni skólastjórnenda og kenn-
ara í einstökum skólum að skipu-
leggja vinnuna. Í kjarasamningnum
segir einvörðungu að það séu ákveð-
in störf í skólunum sem þurfi að
vinna, en það er ekki skilgreint ná-
kvæmlega hvernig það skuli gert. Í
þessum samningi er þess vegna ekki
sagt fyrir um hvað má og hvað má
ekki.“
Guðrún Ebba sagði að samning-
urinn gerði ráð fyrir að kennsludög-
um yrði fjölgað um 10. Menntamála-
ráðuneytið kæmi ekki til með að
stjórna því hvernig þessum dögum
yrði ráðstafað. Skólarnir hefðu al-
gjörlega frjálsar hendur um hvernig
þessum dögum yrði varið. Þeir gætu
ákveðið að auka við kennslu, fjölga
foreldraviðtölum o.s.frv.
Guðrún Ebba viðurkenndi að
kennarar væru dálítið hikandi við að
láta algjörlega frá sér þau áhrif sem
kjarasamningurinn hefði haft á
skipulag skólastarfs. Reyndar væri
gert ráð fyrir því í samningnum að
það yrði sett á fót sameiginleg verk-
efnisstjórn sem fengi það verkefni
að móta þær breytingar sem fyrir-
hugað væri að gera á skólastarfinu.
Áformað væri að efna til sameigin-
legra námskeiða með trúnaðar-
mönnum, skólastjórum og hlutað-
eigandi starfsmönnum sveitar-
félaga. Ennfremur væri áformað að
gefa út handbók með leiðbeinandi
reglum. Samningsaðilar væru
ákveðnir að koma í veg fyrir að mis-
munandi túlkun eða ólík sýn á samn-
inginn truflaði framkvæmd hans.
Verkstjórnarvald
skólastjóra eykst
Þorsteinn Sæberg, formaður
Skólastjórafélagsins, sagðist vera
ánægður með samninginn. Það
hefði tekið heldur lengri tíma að ná
samkomulagi um þann hluta samn-
ingsins sem sneri að kjörum kenn-
ara. Ástæðan hefði verið sú að þarna
væri verið að gera ákveðnar kerf-
isbreytingar. Hann sagði að það
skipti ekki máli. Niðurstaðan væri
aðallatriðið og samningsaðilar hefðu
verið sammála um að ganga vel frá
málum þannig að menn hefðu sam-
eiginlega sýn á það umhverfi sem
menn væru að ganga inn í.
„Stjórnunarumfang skólastjóra
eykst með þessum samningi. Verið
er að auka sjálfstæði skólastjórn-
enda til að starfa faglega með kenn-
urum. Þarna er líka verið að minnka
kennsluskyldu skólastjóra og það er
vel.“
Þorsteinn sagði að samhliða þess-
um breytingum yrðu breytingar á
launum skólastjóra, en hann vildi
ekki frekar en aðrir samningamenn
tjá sig um þær.
Grunnskólakennarar undirrituðu nýjan kjarasamning í gær
Dregið úr miðstýringu
Morgunblaðið/Þorkell
Birgir Björn Sigurjónsson, formaður launanefndar sveitarfélag-
anna, og Eiríkur Jónsson, formaður Kennarasambands Íslands, tak-
ast í hendur að lokinni undirskrift. Á milli þeirra er Þórir Einarsson
ríkissáttasemjari.
málaráðuneytinu í dag þar sem
verkfallslok verða rædd og þær
breytingar sem nýr kjarasamn-
ingur hefur í för með sér á
skólastarfinu. Aðalsteinn segist
gera ráð fyrir að fundurinn fari
að mestu í að útskýra nýjan
kjarasamning og nýja reglugerð
um starfslið og skipulag skóla.
Ráðherra setur fundinn.
Lítið brottfall virðist vera
meðal framhaldsskólanema þrátt
fyrir langt verkfall kennara.
Einungis er vitað um tíu nem-
endur sem hafa hætt námi í
Menntaskólanum á Akureyri en
alls eru um 600 nemendur
skráðir í skólann. Haustönn MA
hófst ekki fyrr en 15. september
og því hafði einungis verið
kennt í tæpar átta vikur þegar
verkfallið skall á. Tryggvi Gísla-
son skólameistari segir að kennt
verði í fjórar vikur og síðan
hefjist próf 2. febrúar í þeim
áföngum sem nauðsynlegt er að
prófa í, þ.e. stökum áföngum og
lokaáföngum. Annars verða yf-
irlitspróf í vor. Kennsla hefst að
nýju fyrri hluta febrúarmánaðar
og lýkur 25. maí. Brautskráning
verður 17. júní.
Tryggvi segir að kennt verði í
dymbilviku og páskaviku og svo
á sumardaginn fyrsta og upps-
tigningardag. Þá verði hugs-
SKÓLASTJÓRNENDUR fram-
haldsskóla ætla ekki allir að
fara sömu leið til að ljúka haus-
tönn skólanna en flestir munu
stytta páskafrí til að fjölga
kennsludögum. Þá áforma marg-
ir skólameistarar að grípa til
þess ráðs að prófa ekki í öllum
fögum eða að minnka lesefni til
prófs. Brottfall nemenda virðist
vera lítið, enn sem komið er að
minnsta kosti.
Menntamálaráðuneytið hefur
gefið út ákveðnar viðmiðanir
varðandi námsframvindu nem-
enda í framhaldsskólum en að
sögn Aðalsteins Eiríkssonar,
deildarstjóra framhalds-
skóladeildar, er gert ráð fyrir
að kennslu og námsmati vegna
haustannar ljúki eigi síðar en 2.
febrúar að meðtöldum sjúkra-
og endurtektarprófum. Gert er
ráð fyrir að kennslu og náms-
mati vorannar verði lokið 1. júní
nk. en brautskráning geti farið
fram utan þessara tímamarka.
Aðalsteinn segir þessar viðmið-
anir ekki bindandi í smáatriðum,
það megi þó segja að ákveðið
samspil sé milli þess hvernig
menn ljúka haustönninni og
hvað séu þá margir dagar eftir
til að ljúka vorönn.
Skólastjórnendur hafa verið
boðaðir á fund í mennta-
anlega kennt einhverja laug-
ardaga. Ætlunin sé að ná um 70
af 75 kennsludögum á vorönn.
Samráðsnefnd kennara,
nemenda og skólastjórnenda
Tryggvi segir kennara hafa
komið mjög áhugasama og já-
kvæða til starfa og hið sama sé
að segja um nemendur. Í því
skyni að taka tillit til þess
ástands sem skapast hefur í
skólanum hafa skólayfirvöld sett
á fót samráðsnefnd þar sem sitja
tveir fulltrúar stjórnenda, þrír
kennarar og tveir nemendur frá
hagsmunaráði nemenda. Þar
verður fjallað um námsskipulag
og námsmat og reynt verður að
taka tillit til þarfa nemenda.
Tryggvi segir að próf vegna
haustannar verði styttri en
venjulega en þó verði ekki slak-
að á kröfum eða fellt niður
námsefni til að svíkja ekki nem-
endur. Hins vegar verður ekki
kafað jafn djúpt í námsefnið,
verkefnavinna verður minnkuð
og svo ítarefni en ekki verður
fellt niður úr sjálfu námsefninu.
Ragnheiður Torfadóttir, rekt-
or Menntaskólans í Reykjavík,
segist ekki gera ráð fyrir miklu
brottfalli. Samráð hefur verið á
milli skólameistara framhalds-
skólanna og verður skólastarfi
háttað svipað og hjá Mennta-
skólanum við Sund, að sögn
Ragnheiðar. Hún segir að próf-
tíminn verði styttur mjög mikið
en hann hefjist 24. janúar. Ekki
verður prófað í öllum greinum
en prófað verður í viðamiklum
greinum. Í flestum framhalds-
skólum verða allir virkir dagar í
páskafríi notaðir til kennslu.
Ragnheiður segist vonast til að
ekki þurfi að kenna á laug-
ardögum en ekki hefur verið ná-
kvæmlega gengið frá því.
Skólaslit MR verða 7. júní í
stað 1. júní. Neðri bekkir ljúka
prófum um mánaðamót maí/júní.
Nemendur Fjölbrautaskólans í
Breiðholti hafa skilað sér vel í
skólann, að sögn Kristínar Arn-
alds skólameistara. Próf vegna
haustannar hefjast laugardaginn
20. janúar. Verið er að skoða
hvort unnt er að meta einhverja
áfanga og sleppa prófi. Um
1.300 nemendur eru í dagskóla
og 850 í kvöldskóla. Kennsla
vorannar hefst 8. febrúar.
Kristín segir að prófað verði
tvo laugardaga í janúar en ekki
sé ætlunin að kenna á laug-
ardögum enda sé slæm reynsla
af því. Páskafríið verður stytt
og svo verður kennt sumardag-
inn fyrsta. Stefnt er á að önninni
ljúki í maílok.
Ekki mikið brottfall í framhaldsskólum