Morgunblaðið - 10.01.2001, Page 41

MINNINGAR
MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 10. JANÚAR 2001 41
✝ Jónína Brynjólfs-dóttir, húsfreyja
á Ásvallagötu 40 í
Reykjavík, áður í
Traðargerði við
Húsavík, fæddist í
Austurkoti á Vatns-
leysuströnd 12. sept-
ember 1906. Hún lést
í Landakotsspítala
31. desember síðast-
liðinn. Foreldrar
hennar voru Brynj-
ólfur Sigurðsson, f. á
Ásmúla í Holtum
10.11. 1871, bóndi í
Austurkoti á Vatns-
leysuströnd, síðar verkamaður í
Reykjavík, d. 3.9. 1931, og Geir-
þrúður Geirsdóttir húsfreyja, f. á
Bjarnarstöðum í Grímsnesi 13.7.
1872, d. 15.2. 1961. Jónína var
yngst þriggja systkina sem upp
komust. Hin voru Sigurður Valdi-
mar, f. 21.6. 1897, d. 30. ágúst
1984, og Kristín, f. 23.9. 1901, d.
30. ágúst 1984.
Hinn 16.5. 1929 giftist Jónína
Stefáni Halldórssyni sjómanni, f.
25.9. 1899 á Hallbjarnarstöðum á
Tjörnesi, d. 9.11. 1940. Jónína bjó
í Traðargerði á Húsavík frá 1929
til 1958 og frá þeim tíma í Reykja-
vík. Jónína og Stefán eignuðust
fjögur börn. Þau eru: 1) Bryndís,
húsfreyja, f. 4.7.
1930, giftist Jóni
Guðmundi Bern-
harðssyni, f. 21.9.
1930, d. 20.8. 1998.
Börn þeirra: Jóna
Björg, f. 11.2. 1952,
Stefán Ingi, f. 30.10.
1954, Bernharð
Smári, f. 3.11. 1960,
Bryndís Þóra, f.
13.8. 1962, og Guð-
rún Katrín, f. 26.6.
1970. 2) Geir, lög-
reglumaður, f. 12.3.
1932, d. 7.6. 1997.
Barn með Erlu
Hannesdóttur, f. 4.4. 1931, Jó-
hanna, f. 9.10. 1951. Kvæntist
Ólafíu Sigurðardóttur, f. 9.8.
1932. Börn þeirra: Sigurður, f.
16.8. 1953, Stefán Rafn, f. 16.2.
1956, Ívar, f. 16.2. 1958, og Geir-
þrúður, f. 1.11. 1961. 3) Hörður,
stýrimaður, f. 9.3. 1936, d. 26.1.
1984. 4) Stefán Örn, vélaverk-
fræðingur, f. 15.2. 1938, kvæntur
Gunnþórunni R. Þórhallsdóttur, f.
21.5. 1941. Börn þeirra: Stefán
Geir, f. 15.10. 1960, Halla f. 1.12.
1965, Finnur, f. 14.10. 1969, og
Rebekka, f. 9.5. 1971.
Útför Jónínu fer fram frá Dóm-
kirkjunni í dag og hefst athöfnin
klukkan 13.30.
Mig langar til að minnast ömmu
minnar í fáeinum orðum. Amma
Jóna var viskubrunnurinn í fjöl-
skyldunni. Það var svo gaman að
hlusta á hana fara með ljóð og
málshætti og alltaf mundi hún þá
jafnvel. Þegar ég var lítil og átti að
gera málsháttaverkefni í skólanum
hringdi ég oft í ömmu og hlustaði á
hana fara með fjölmarga máls-
hætti. Ég skrifaði þá upp eftir
henni og fékk alltaf tíu fyrir verk-
efnin. Amma mundi nefnilega svo
marga málshætti sem öðrum voru
gleymdir. Ég man hve oft amma
talaði um La France-rósina lang-
þráðu og þegar ég vann í garðyrkj-
unni gerði ég ófáar tilraunir til að
hafa upp á henni, en allt kom fyrir
ekki. Ég mun halda leitinni áfram
og þegar hún finnst ætla ég færa
ömmu hana.
Amma kom oft í mat til okkar á
sunnudögum en það voru ákveðnir
dagar þar sem samverustundir
okkar voru orðnar að hefð sem erf-
itt var að rjúfa. Síðasti jóladagur
var því fremur óvenjulegur hjá
fjölskyldu minni því amma var
ekki hjá okkur. Við höfðum snætt
saman á þessum degi síðustu
þrettán ár og að málsverði loknum
skiptumst við oft á ýmsum ljóða-
brotum. Heimsókn til ömmu Jónu
hefur einnig alltaf fylgt sautjánda
júní. Allt frá því að ég man eftir
mér fórum við til ömmu í mjólk og
kökur. Þegar við systkinin vorum
yngri óðum við inn til ömmu á
þessum degi með þrjár uppblásnar
gasblöðrur sem svifu um íbúðina
meðan við hámuðum í okkur dýr-
indis veitingar. Þegar við urðum
eldri urðu heimsóknirnar fágaðri
þar sem við sátum saman og spjöll-
uðum í rólegheitunum.
Fyrir rúmum tveimur mánuðum
áttum við góða stund saman. Ég
kom til hennar á spítalann. Fyrst
spjölluðum við um daginn og veg-
inn og þegar við höfðum rætt hann
til hlítar þögnuðum við báðar. Ég
hvíslaði að henni að mér fyndist
stundum svo gott að sitja í þögn-
inni og hún samsinnti því. Við sát-
um því saman og nutum nærveru
hvor annarrar. Ég mun ávallt
geyma þessa minningu í hjarta
mínu.
Þó að líkami minn hafi brugðist
við andláti ömmu með sorginni
virðist sálin ekki hafa meðtekið
raunveruleikann. Það er vegna
þess að amma er ekki alfarin og
hún mun ávallt búa í hjarta og
minningum þeirra er kynntust
henni. Amma hafði rætt þessi
tímamót við mig í mörg ár og ég
held við vitum báðar að dauðinn er
ekki endalok. Hann er hluti af ferli
lífsins og um leið byrjun á öðru til-
verustigi.
Sá sem eftir lifir
deyr þeim sem deyr
en hinn dáni lifir
í hjarta og minni
manna er hans sakna.
Þeir eru himnarnir
honum yfir.
(Hannes Pétursson.)
Elsku amma mín, það var alltaf
svo gott að faðma þig og knúsa. Ég
mun ávallt vera hjartakrúsin þín.
Bryndís Yngvadóttir.
Það eru ljúfar minningar sem
koma upp í hugann þegar ég minn-
ist Jónínu (Jónu) Brynjólfsdóttur
sem var amma Jónu Bjargar konu
minnar.
Þær nöfnur voru alla tíð góðar
vinkonur og á milli þeirra var
sterk taug sem átti rætur frá þeim
tíma er Jóna passaði þau Jónu
Björgu og Stefán Inga bróður
hennar í Traðargerði á árunum
1953-1958 þegar Bryndís móðir
þeirra var að vinna á Húsavíkur-
spítala. Þetta tímabil er umvafið
ævintýraljóma sem oft var tilefni
til upprifjunar og engu líkara en
þar hafi verið heilt konungsríki
með víðfeðmar lendur og fjöl-
menna hirð þar sem amma Jóna
var drottningin. Traðargerðisbýlið
var ofan við Húsavíkurkaupstað á
fallegu bæjarstæði. Þaðan var víð-
sýnt yfir Skjálfanda með Kinnar-
fjöllin í bakgrunni. Húsið frá 1904
var ein hæð með risi og kjallara
byggt úr rekaviði en veggir úr
torfi, grjóti og hvalbeinum. Um-
hverfis voru grösug tún og bæj-
arlækur rann austan við húsið.
Jóna ólst upp á Vatnsleysu-
strönd og gekk þar í barnaskóla og
tók þátt í þeim störfum sem til-
heyrðu lífinu við sjávarsíðuna.
Á unglingsárunum fór hún í vist
til Reykjavíkur þar sem hún gætti
barna hjá kaupmannsfjölskyldu í
Þórshamri við Templarasund og
var sá tími henni mjög minnis-
stæður.
Á árinu 1928 var hún á leið í
kaupavinnu með strandferðaskipi
norður á Langanes og kynntist þá
ungum myndarlegum manni, Stef-
áni Halldórssyni, sem var að koma
af vertíð frá Suðurnesjum. Þau
felldu hugi saman og voru ári síðar
gift af séra Bjarna Jónssyni dóm-
kirkjupresti. Þau fluttu til Húsa-
víkur og bjuggu í Traðargerði
ásamt foreldrum Stefáns, þeim
Ingibjörgu Stefánsdóttur og Hall-
dóri Nikulási Sigurjónssyni. Stefán
stundaði hefðbundinn sauðfjárbú-
skap og gerði tilraunir með silf-
urrefarækt. Hann fór til Noregs til
að kynna sér slíkt eldi og einnig
verkun á saltkjöti.
Stefán var sjómaður og var
stundum leitað til hans þegar véla-
mann vantaði á sjó. Haustið 1940
tók hann að sér þrjá róðra með
opnum vélbáti. Þegar kom að
þriðja róðrinum var farið út í blíð-
skaparveðri sem breyttist eins og
hendi væri veifað í grenjandi stór-
hríð og mikið brim. Í sjóferð þess-
ari drukknaði Stefán en tveir báts-
félagar hans komust lífs af. Nú
stóð Jóna ein uppi með fjögur ung
börn og þarf ekki að orðlengja að
lífsbaráttan hefur verið hörð.
Segja má að með þrautseigju og
mikilli vinnu hafi henni tekist að
halda fjölskyldunni saman. Hún
hélt búrekstrinum áfram með
kindur, kýr og hænur og seldi m.a.
mjólk til Húsavíkurspítala.
Haustið 1958 brá hún búi og
flutti ásamt Bryndísi og hennar
börnum til Reykjavíkur. Eftir
komuna suður vann hún um tíma á
Hrafnistu og síðan tók hún að sér
umönnun á heimilum tveggja aldr-
aðra kvenna. Hún bjó ýmist ein
eða með Herði syni sínum og síð-
asta aldarfjórðunginn á Ásvalla-
götu 40.
Fáum hef ég kynnst á lífsleiðinni
með jafngott minni og Jóna hafði
og átti það jafnt við um vísur,
málshætti, frásagnir, símanúmer
og afmælisdaga. Það var margur
fróðleiksmolinn sem ég nam í öku-
ferðum á milli Skólagerðis og Ás-
vallagötu. Þá naut ég þess að leiða
tal okkar að gamla tímanum og
fræddist m.a. um dagleg líf við
Vatnsleysuströnd í byrjun aldar-
innar, um þjóðleiðina milli Reykja-
víkur og Suðurnesja og margt
fleira sem var mér til gagns og
gamans.
Ekki verður Jónu minnst án
þess að rifja upp áhuga hennar á
blómum og bóklestri. Þar skal sér-
staklega nefna La France-rósina
sem hún taldi fegursta rósa, með
stóran bleikan blómknúpp og ynd-
islegan ilm. Þessi rós átti hug
hennar frá því að hún á fimmtánda
ári fékk afskorna rós að gjöf.
Seinna eignaðist hún rósina í potti
sem glataðist þegar Jóna lá á Ak-
ureyrarspítala 1954. Fyrir nokkr-
um árum tókst mér að útvega
stikling úr Grasagarðinum, sem
virtist ætla að koma til en náði því
miður ekki að festa rætur. Eftir
það voru gerðar fleiri tilraunir og
La France-rósin var óþrjótandi
umræðuefni.
Bóklestur var ein helsta ástríða
Jónu og ræddum við oft lesefni
hennar sem spannaði allvítt svið
frá rómantískum ástarsögum til
sagnfræðilegs fróðleiks. Þegar
sjónin fór að daprast komst hún
upp á lag með að hagnýta sér
hljóðspóluþjónustu Blindrabóka-
safnsins sem vikulega færði henni
nýjar bækur sem stytti henni
stundirnar.
Jóna bjó á Ásvallagötunni fram
á sl. sumar og kunni því sjálfstæði
vel. Hún hefði ekki getað búið ein
svo lengi nema til hefði komið
hjálparhönd þeirra Stefáns Arnars
og Gunnþórunnar sem sinntu
henni eins og best varð á kosið.
Að lokum vil ég þakka Jónu
þann hlýhug og vináttu sem hún
ávallt sýndi mér, Jónu Björgu og
börnunum. Minningar um ótal-
margar ljúfar samverustundir
munu lifa með okkur um ókominn
tíma.
Yngvi Þór Loftsson.
JÓNÍNA
BRYNJÓLFSDÓTTIR
✝ Sturla Þór Frið-riksson fæddist í
Reykjavík 10. maí
1983. Hann andaðist
á gjörgæsludeild
Landspítalans í
Fossvogi að kveldi
nýársdags, eftir nær
fimm mánaða hetju-
lega baráttu við af-
leiðingar áverka er
hann hlaut í flug-
slysinu í Skerjafirði
7. ágúst 2000. For-
eldrar hans eru
Kristín Dýrfjörð,
lektor í leikskóla-
fræðum, f. 28.6. 1961, og Friðrik
Þór Guðmundsson, blaðamaður,
f. 22.9. 1956. Bróðir Sturlu Þórs
er Trausti Þór Friðriksson, nemi,
f. 13.11. 1979. Unnusta Trausta
Þórs er Karólína Jóhannesdóttir,
nemi, f. 2.5. 1980. Móðuramma
Sturlu Þórs er Kristín Á. Viggós-
dóttir, sjúkraliði, f. 6.1. 1939.
Hennar foreldrar voru Viggó
Loftsson, kokkur, og Kristín Þor-
steinsdóttir (sem lifir barna-
barnabarn sitt). Móðurafi Sturlu
Þórs er Birgir Dýrfjörð, raf-
virkjameistari, f. 26.10. 1935.
Hans foreldrar voru Kristján
Dýrfjörð, rafvirki, og Þorfinna
Sigfúsdóttir, matráðskona. Föð-
uramma Sturlu Þórs er Guðrún
Sigurveig Jónsdóttir, húsmóðir,
f. 12.7. 1934. Hennar foreldrar
voru Jón Guðmundsson, yfirtoll-
vörður, og Jóna
Kristrún Jónsdóttir,
húsmóðir. Föðurafi
Sturlu Þórs var Guð-
mundur Trausti
Friðriksson, raf-
magnsverkfræðing-
ur, f. 11.6. 1920, d.
28.9. 1997. Hans for-
eldrar voru Friðrik
Þorvaldsson, fram-
kvæmdastjóri Akra-
borgarinnar, og
Helga Guðrún Ólafs-
dóttir, húsmóðir.
Sturla Þór lauk
grunnskólanámi í
Hagaskóla. Eftir hlé í námi og
störf hjá verktökufyrirtækinu
Heimi og Þorgeiri og hjá P.
Samúelsson (Toyota) skráði hann
sig í Fjölbrautaskólann við Ár-
múla, þar sem hann hugðist hefja
framhaldsnám sl. haust. Þær fyr-
irætlanir urðu hins vegar að
engu 7. ágúst sl., er hann slas-
aðist alvarlega í flugslysinu í
Skerjafirði. Háði hann síðan
kröftuga baráttu fyrir lífi sínu
næstu mánuði og vann þá marg-
ar erfiðar orrustur, með hjálp
frábærs heilbrigðisstarfsfólks,
aðstandenda og traustra vina.
Stríðinu lauk hins vegar með
ósigri að kveldi fyrsta dags
fyrsta árs nýrrar aldar.
Útför Sturlu Þórs fer fram frá
Fossvogskirkju í dag og hefst at-
höfnin klukkan 13.30.
Elsku besti drengurinn minn.
Ósköp munaði litlu að þetta tækist
hjá okkur.
Styrkur þinn og dugnaður kom
mér ekki á óvart; þú varst oft og fyrir
löngu búinn að auðsýna þessa eigin-
leika. Bæði andlega og líkamlega.
Nær fimm mánaða þrotlaus barátta
við afleiðingar flugslyssins er að
baki; þar vannstu ótal orrustur með
aðdáanlegum árangri. Hvað eftir
annað hristir þú af þér erfiðleikana,
þannig að jafnvel bjartsýnasta heil-
brigðisstarfsfólkið gapti af undrun. Í
liðlega tvo mánuði héldum við að sig-
ur hefði unnist, en þá hófst lokahrina,
sem reyndist þér um megn. Ó hve
sárt ég sakna þín, Stubburinn minn.
Mikil reiðinnar býsn hvað þetta er
bitur niðurstaða.
Hefðbundin huggunarorð duga
skammt. Það léttir hins vegar sorg-
ina hversu mikill friður og fegurð var
yfir ásjónu þinni eftir að baráttunni
var lokið. Þú virtist sáttur og þá verð
ég að vera það líka.
Eitt af því sem einkenndi þig hvað
mest í lifanda lífi var rík réttlætis-
kennd. Augljóslega er sanngirninni
ekki alltaf fyrir að fara í jarðlífinu.
Ég vona að réttlætið sé þér að skapi
hinum megin. Fallegur líkami þinn
fær að hvíla milli Guðmundar afa
þíns og Jóns langafa, með viðeigandi
útsýni yfir Skerjafjörðinn og Borg-
arspítalann. Ég bið að heilsa öllum
ættingjum og vinum sem á undan þér
fóru. Faðmaðu þau að þér og sömu-
leiðis það unga fólk sem flugslysið
hörmulega svipti lífi. Af ykkur er Jón
Börkur nú einn á lífi og er vonin um
góðan bata hans okkur nú enn mik-
ilvægari en fyrr.
Elsku besti Stulli minn. Hversu
órækur vitnisburður um persónu
þína felst í ástúðlegri og einlægri
framkomu og frammistöðu þíns stóra
vinahóps undanfarna mánuði. Þau
hafa veitt okkur ómælanlegan styrk,
sem við erum djúpt snortin yfir og ei-
líflega þakklát fyrir. Einnig er fag-
legur og persónulegur metnaður
starfsfólks Borgarspítalans í þína
þágu okkur ógleymanlegur. Ég er
þess fullviss að þú ert áfram í góðum
höndum og byrjaður að setja mark
þitt á lífið hinum megin. Þú segir mér
allt um það þegar við hittumst aftur
síðar.
Pabbi.
Ég þakka öllum þeim sem komu
nálægt björgun Sturlu, og þá sér-
staklega hjúkrunarfólkinu og Hirti
lækni, því allt þetta fólk gerði allt
sem það mögulega gat til að hjálpa
honum. Síðustu fimm mánuðir hafa
verið endalaust erfiðir, en þeir hafa
líka verið rosalega dýrmætir, því að
þú, Sturla minn, fékkst að vita það
hversu mikið allir í kringum þig elska
þig.
Þótt ég væri ekki búinn að segja
bless við þig get ég sætt mig við það
að þú vissir hversu mikið ég elska þig
og mun ætíð gera.
Sturla minn, það verður erfitt að
gleyma fyrstu nóttinni eftir slysið,
það er nokkuð sem ég óska engum
manni að þurfa að upplifa.
Þú gerðir hvert kraftaverkið á fæt-
ur öðru og varst alltaf að koma lækn-
unum á óvart með því að yfirstíga
hvert áfallið á fætur öðru, en í lokin,
fimm mánuðum seinna, varstu búinn
með alla þá orku sem til var og meira
en það. Svona lífsreynsla kennir
manni að meta það sem maður á. Ég
vildi óska þess að ég hefði lært það
með öðrum hætti, en svona vildi guð
hafa þetta og því er ekki hægt að
breyta. Ég á örugglega aldrei eftir að
sætta mig við þetta, en maður verður
að læra að lifa með þessu.
Sturla minn, við höfum deilt saman
herbergi meirihluta ævi okkar. Ég
þekkti þig út í gegn og vissi nánast
allt um þig og þú allt um mig. Það er
ekki fyrr en nýlega sem ég áttaði mig
á því að þú hefur alltaf verið besti vin-
ur minn.
Þessa dagana hafa minningarnar
um þig verið að streyma um huga
minn. Það er sérstaklega ein sem er
hvað sterkust, en það er hvernig þú
brostir, þú áttir svo fallegt bros;
svona bros sem smitaði út frá sér og
fékk aðra til að brosa með. Þegar þú
varst yngri var það enn sterkara því
þá voru framtennurnar pínulítið
skakkar. Þrátt fyrir öll veikindin þín
náðir þú að brosa á ný, þú náðir að
vera þú sjálfur og það er sú minning
sem ég mun mest halda upp á þegar
ég hugsa um þig.
Fyrir þá sem þekkja ekki brosið
þitt er nóg að skoða myndina sem
fylgir greininni og sjá hvernig þú
brosir með öllu andlitinu.
Dauði þinn varð til þess að minna
mig á það sem ég á, því stundum veit
maður ekki hvað maður á fyrr en
maður hefur misst það. Ég bið að
heilsa afa og langafa. Takk, Sturla
minn, fyrir allar þær minningar sem
ég á um þig.
Takk fyrir allt.
Þinn bróðir að eilífu,
Trausti.
STURLA ÞÓR
FRIÐRIKSSON
Handrit afmælis- og minningargreina skulu vera vel frá gengin, vélrituð eða tölvusett. Sé
handrit tölvusett er æskilegt, að disklingur fylgi útprentuninni. Senda má greinar til blaðsins
í bréfsíma 569 1115, eða á netfang þess (minning@mbl.is). Nauðsynlegt er, að símanúmer höf-
undar/sendanda fylgi. Nánari upplýsingar má lesa á heimasíðum. Það eru vinsamleg tilmæli
að lengd greina fari ekki yfir eina örk A-4 miðað við meðallínubil og hæfilega línulengd — eða
2.200slög. Höfundar eru beðnir að hafa skírnarnöfn sín en ekki stuttnefni undir greinunum.