Alþýðublaðið - 08.03.1922, Side 1

Oeflð tkt mÉ Alþýfluflokkui
1922
Miötfikudagmft 8. marz.
56 tölublað
Speki og sparnaiur!
n.
Ærna mælir,
sá æva þegir,
staðlausa stafi;
HáfatnAl.
Fram er komið f neðrideild Al-
|>ingis frumvarp til laga um það,
%versu reikna skuii landssjóðs
tekjur þær, er krónum teljas
Fiutningsmaður er Bjarni Jónsson
frá Vogi, þingmaður Dalamanna.
R. af Dbr. og R. af „Ránfuglin
um', m. í lögjafnaðarnefnd, m. m.
Frumvarpið er f tveimur grein-
<um og er 1. gr. svohljóðanai:
„Hvar sem lög ætla Iandssjóði
-áekjur i krónutali, þá eru það
gullkrónur, og skal reikna eftir
|>vf.
Hin greinin segir, að lögin
ikuli þegar gildi öðlast.
Þessar „ástæður" færir hinn
spaki þingvitringur fram.
„Þar sem gengi fslenskrar krónu
er nú eigi hærra en hér um bil
55 aurar móts við gullverð, eða
lægra, þá væri það óbætanlegt
tón fyrir landssjóð að taka tekjur
sínar f seðluro, enda er vfst, að
iöggjafinn hefir eigi ákveðið tekj
urnar með annað en gullkrónur
fyrir augum*.
Það má nú segja, að hver
meinlokan annari „spakari* komi
■úr heila þessa aldna spekings:
Skllningurinn á kúgunartilraunum
Spánar, barnaútburðarlögin og
ioks þetta.
Tillaga hefir komið fram um
það að spara embætti Bjarna, við
Háskólann Sú tiliaga er f sam-
ræmi við sparnaðarskoðaair „sparn
aðarmanna*, að reyna að láta líta
svo út á pappímum að sparað sé.
Þessi tiiiaga Bjarna er Ifklega
komin fram sem gagneitur við
embættisafnáminu. Og er vel til
íandin. Það má katla hana veru-
t!egaf viðleitni til þess, að sfla
íaadssjóði tveggja pminga fyrir
einn.
I
Aiiir skattar og tollar til lands-
sjóðs yrðu sama sem tvSfaldaðir
eða meira.
Embættismaður, sem fær laun
sfn goldin f seðlum (Bjarni gerir
tkki ráð fyrir að „iöggjafinn*
ætlist tii að iögákveðnar greiðsl-
ur úr iandssjóði verði reiknaðar
eftir gullkrórtu 11) verður að grciða
skatt af tekjum sinum með guil
geggi. Með öðrum orðum hann
greiðir tvo peninga fyrir eín..
Kaupmaður verður að greiða
helmingi hærri tolla, en það Iend-
ir vitanlega á öllum neytendum.
Dýrtíðin rex.
Með fruoQvarpinu yrði gengi
sett á innlenda þeninga i landinu
sjálfu. Þar með væri numið úr
gildi upphaflegt verðmæti seðla,
og enginn væri skyldur að taka
þá með nafaverði. Sem kunnugt
er eru seðlar tslandsbanka, aðal
seðlabankans, ávísanir á gull og
þar með gullsigildi. En Alþingi,
(meðal annara Bjarni sjálfur) hefir
geit seðlana óinnleysanlega. Nú
vill Bjarni jafnframt gera þá ein-
skis nýta — verðlausa.
Góð framförl
Dalamenn verðlauna spekinginn
vafalaust fyrir góða frammiatöðul
Kvásir.
Tvöföld latui.
Eftir Skjöldung.
----- (Frh)
IV.
Fjár- og ijáraukalog fyrir árln
1920 og 1922, o. fl.
1. Laodsreikainga yfirskoðun
(fjl 1920—1921) 6000 kr.
Eg skal nota hér tækifærið til
að) leiðrétta viltu f Ilt. 31 hér
áður í gr. Þar eru iaun íyrir yfir-
skoðun landsreikninganna 1918
og 1919, talin 6000 kr., eins og
er í fjj. fyrir þessi ár, En í „Yfir-
liti yfir Alþingiskostoað 1920“, í
Alþt. 1921, D., 2. hefti, sést, að
greiddar hafa verið íyrir þetta
13200 kr, eða 4400 kr. á mann.
Þegar greiðslan er orðin svona há,
get eg ekki látið mér nægja, að
teija ofgoldin, að eins laun þeirra
tveggja starfsmanna, sem áður er
getið, heldur verð eg og að telja
ofgoldinn heiminginn af launum
hins þriðja, eða alls af þessari
uþphæð kr. 11,000 Það er víst
engin ósvinna að ætlast tii, að
þessir menn vinni starf sitt fyrir
sama kaup og þingmenn, en dag-
kaup þeirra var 1920, kr. 26.40.
Gengið út frá þessu, hefðu þá
yfirskoðunarmennirnir átt að sitja
yfir landsreikningunum stöðugt f
5 */* mánuð, og minst 6 klst. á
dag. En slfkt nær vitanlega engri
átt, og mun óhætt að stytta þann
tima, að minsta kosti um helming.
Þó það sé tekið fram í bréfi
Alþingisforsetanna 1920 til yfir-
skoðunarmannanna, að þessi gjald-
eyrisuppbótargieiðsla eigi ekki að
gefa aeitt fordæmi framvegis, er
eg ekki trúaður á, að stefnunní
verði breytt, Mun þvf óhætt að
reikna 94°/o gjaldeyrisuppbót af
þessum 6000 kr,, og verður þá
upphæðin, sem greidd er fyrir
yfirskoðun landsreikninganna, kr.
11,640, eða 3880 krón. á mann.
Af þessari upphæð tel eg laura
tveggja mannanraa, sem að minu
viti, báðir eru f lándsins þjóaustu,
tvímælaiaust ofgoldið fé, og sömu
leiðis helming launa þriðja manns-
ins, eða alls 9700 kr.
2. Þóknun fyrir útgáfu stjórnar-
tfðindanna 1800 kr. á fjhtb.
3. Til skrifstofukostnaðar land-
læknis eftir reikningi kr. 2000,00
Forstöðumaður Yfir-
setukvennaskóians . — 2000,00
Þingsetukaup 1930
(Alþt. 1921, D. 2). — 686,40
Þingsetukaup 1921
(áætlað)..........— 1943,04
Samt ofgoldið G. B.
á íjhtb.............kr. 6629,44
Eftir almennvi reynslu má bú-
ast við, að skrifstofukostnaðurinn