Vísir - 16.06.1979, Side 2
2
VÍSIR
Laugardagur 16. júnl 1979
//Ja.hérna/ hvaö viljiö þið að ég segi, nýgræðing-
urinn á þessu sviði" sagði „unga stúlkan" sem hélt
fyrstu einkasýningu sína i Galleri Suðurgötu 7 fyrir
nokkru. Við heimsóttum hana á Lindarflötina í
Garðabænum, þar sem hún býr ásamt manni sínum
og tveimur sonum 13 og 17 ára.
„Unga slúlkan,, er reyndar orðin þrjátíu og sjö
ára og heitir Edda Jónsdóttir. Hún gerir góðlátlega
grín að þessu með ungu stúlkuna. Sú nafngift er
þannig tilkomin að einn af myndlistargagnrýnend-
um blaðanna kallaði hana „ungu stúlkuna" í skrif-
um sínum.
— Erfitt aö halda sina fyrstu
einkasýningu?
„Já, þaö er erfitt. Þaö er tölu-
vert lifsreynsla. Sýningin stdö i
eina viku og ég reyndi aö vera
sem mest á staönum til aö
spjalla viö fólkiö sem kom, og
þaö fannst mér verulega íær-
dómsrikt. Ég held maöur læri
lika af þvi aö sjá verk sin öll
saman á einum staö I staö þess
aö hafa þau á bak viö skáp
heima. Nú og þó ég sé þeirrar
skoöunar aö kritiker lýsi best
sjálfum sér, þá lærir maöur lika
af þvl”.
Edda útskrifaöist úr Myrid-
lista- og handiöaskólanum áriö
’73 og var þá meöal eldri nem-
enda i skólanum. Aöur haföi hún
fariö á kvöldnámskeiö hjá
Hring Jóhannessyni á meöan
synirnir voru enn litlir.
— Atak aö fara i skólann?
„Já, mér fannst það erfitt.
baö var átak, þvi nemendur
voru yfirelitt tiu eða fimmtán
árum yngri en ég. Annars finnst
mér aö þaö ætti ekki aö hleypa
yngri nemendum inn 1 skólann
en tuttugu ára. Nema um séni sé
að ræöa”.
Hún tók teiknikennarapróf en
sneri sér siöan aö grafik. Og i
fyrra fór hún ásamt annarri
konu til Amsterdam til að læra
meira.
„Auövitaö var þaö kritiser-
Vidtal Edda Andrésdóttir
Myndir: Jens Alexandersson
,,Það er lúxus að
geta verið t þessu”
„óróleiki í blóðinu"
„Fyrir mér var þetta nýtt lif.
Að fá að kynnast stúdentalifi i
erlendri borg og ég eignaðist
þarna góöa kunningja. Mér
fannst gott aö vera i Hollandi og
Hollendingar lita Skandinava
jákvæöum augum.
„En eftir þetta er óróleiki I
blóðinu. Mig langar til aö geta
fundiö mér tima til aö fara til
erlendrar borgar, — ekki til aö
læra heldur til aö vinna. Eg
mundi gjarnan vilja fara til
New York.”
— Fannst þér ekkert erfitt aö
fara ein út og skilja fjölskylduna
eftir?
„Nei, mér fannst þaö ekki.
Mér fannst gott aö fá aö vera
ein. Og yfirleitt kann ég vel aö
meta þaö. A meðan ég veit aö ég
hef fólk, þá fylgir þvi þægileg til-
finning. En ef ég þyrfti alltaf aö
vera ein, þá væri þaö allt annar
handleggur.”
— Þú segist ekki geta lifaö á
listinni?
„I dag gæti ég þaö ekki. A
samsýningum er maður hepp-
inn aö losna viö eitt eöa tvö
þrykk. Fólk þarf aö vinna lengi
til þess aö geta lifið á listinni.
Þaö má segja aö þaö séu
hlunnindi aö þurfa ekki aö vinna
meö myndlistinni, en ég mundu
djöfla mér i þaö ef ég þyfti. Ég
held maöur hætti þessu ekki svo
auöveldlega þegar einu sinni er
byrjaö. En þetta getur veriö
mjög erfitt hjá mörgum sem
þurfa aö slita sér út i ööru”.
Edda er einn aöili kvennasýn-
ingar sem konur frá öllum
Noröurlöndum taka þátt i og
hefst i október i Sviþjóö. TIu
konur frá hverju landanna taka
þátt i sýningunni en henni lýkur
á Kjarvalsstöðum 1980. En af
hverju sérstakar kvennasýning-
ar?
„Af hverju? Vegna þess að
konur hafa veriö útilokaöar viða
og enn siður teknar alvarlega en
karlfólk. t Bandarikjunum til
dæmis hafa þær átt miklu erfið-
Meö hluta af myndunum sem
voru á sýningunni.
verk hennar. Ekki eru karl-
menn kallaðir „herrar” undir
þessum kringumstæðum. Nú
eöa feöur!”
„Svo fær maöur að heyra:
„Þær geta veriö i listinni. Þær
hafa það gott á meðan karl-
mennirnir vinna fyrir þeim.”
Þetta höfum viö allar fengiö aö
heyra. Og kannski er eðlilegt aö
sú gagnrýni komi fram, þvi þaö
er lúxus aö geta veriö i þessu.”
Hún hefur áður tekiö þátt i
samsýningum hér heima og i
Póllandi. Og fer talsvertút til aö
sjá sýningar. Staöa islenskra
myndlistamanna aö hennar
áliti?
„Af þvi sem ég hef séö á
Noröurlöndunum, þá held ég að
tslendingar séu hreinlega núm-
er eitt. Ég hef á tilfinningunni
að það sé ýmislegt aö gerjast á
tslandi i dag i öllum mögulegum
greinum.”
— Varst þú ánægö með undir-
tektirnar eftir þessa fyrstu
einkasýningu?
„Ég var hissa á þessari góðu
gagnrýni og mér finnst það ekki'
ara aö fá verk sin inn á þekkt
söfn.”
„bað er ákaflega hvimleið
árátta aö hnýta i konur. Það
nægir ekki aö kalla þær bara
myndlistamann svo dæmi sé
nefnt. Heldur verður að bæta viö
„frúin”, „móöirin” eöa „unga
stúlkan” eins og ég var kölluö.
Þaö veröur alltaf aö tengja kon-
uná ööru hlutverki. Þaö er leitt
aö það skuli ekki vera hægt að
tala bara um manneskjuna og
...þá held ég aö tslendingar
séu hreinlega númer eltt”.
„Gott aö vera ekki kýldur nlbur
strax”.
aö, og þótt eigingjarnt af mér að
gera þetta. En maðurinn minn
og strákarnir voru ósköp
hamingjusamir að losna við
mig, þannig að það var mér
hjálp i andstööunni. Ég var
heppin, þvi ég þurfti ekki að
slita nein bönd. Ég fékk þannig
meövitund. bað er verst aö geta
ekki leyft manninum sinum þaö
sama aö gera eitthvaö annaö i
eitt ár. En ég vinn ekki fyrir
heimilinu svona.”
ÆÉm
„Þaö er erfitt aö halda slna
fyrstu einkasýningu.
góðs viti þegar allir gagnrýn-
endur eru sammála. En þaö er
þægilegt aö þvi leytinu til að
maöur er ekki brotinn niöur.
Annars vil eg ekki aö mér sé of
vel tekiö. Ég vil geta unnið i
friöi og ég er hálf hrædd viö það
að fólki sé hampað of mikiö.
Mér finnst eölilegt aö fólk fái
misjafna krítik, þó það sé gott
aö vera ekki kýldur niöur
strax.”
— EA