Vísir - 21.06.1979, Blaðsíða 12

VtSIR
Fimmtudagur 21. júni 1979
12
skeljasand fyrir Sementsverk-
smiöjuna og eru skeljasands-
miöin út af Syora-Hrauni I
Faxaflóa.
„Þaö getir bæ&i veriö kvika
og rok", segir Sigurgeir, þegar
hann er spuröur hvort oft sé erf-
itt að landa á Akranesi. En
þennan daginn er hvorki kvika
né rok. Vio liggur ao segja megi
aö þao sé stafalogn, og rusla-
haugurinn inn viö Sundahöfn
skartar sinu fegursta, þrátt
fyrir sólarmissinn. „Tilkomu-
mikil sjón fyrir ferðamenn á er-
lendu skemmtiferöaskipunum",
segja menn um hauginn og likja
honum viö ruslahaug á tröppum
eöa viö útidyr fallegs einbýlis-
húss.
Sprautaö á hrauniö
Við siglum fram hjá Viöey og
skipstjórinn er spurBur um
skemmtilegar sögur af sjónum.
Hann hristir höfuöið og tottar
pipu sina. „ÞaB skeður vana-
lega litið. Þetta er svo föst
rúta", segir hann. Eftir stutta
þögn bætir hann viö. „Viö vor-
um heilan mánuð I Vestmanna-
eyjum aö sprauta á hrauniö rétt
eftir aÖ gosi6 byrjaöi, ef maour
kynni bara að segja frá þvi. En
ég er enginn sögumaöur".
Sandey var send til Eyja I
sömu viku og gosio byrjaði og
Sigurgeir sagði aö þaö heföi
verio stórkostleg sjón, en um
árangur af dælingu skipsins
vildi hann láta aðra dæma um.
„Menn héldu þó aö hún hefoi
haft áhrif", sagöi hann.
„Þetta er falleg siglingarleið i
góöu veðri og oft skemmtileg
litabrig&i I Esjunni", segir
Gunnar Pálsson og Sigurgeir
bætir vi&, a& þa& gildi nú um
Akrafjallið lika. Hvorugur haf&i
gengi& á Esjuna en Gunnar
sag&ist alltaf vera á lei&inni þótt
hann hef&i enn ekki latið af þvi
ver&a. Hins vegar kvaöst Sigur-
geir hafa gengiö á Akrafjall.
„Þaö er örugglega hvergi
betra a& vera á sjónum en sem
stýrima&ur á Sandey", segir
Guðmundur og bætir viö, „ef
sjómennsku skal kalla". Guð-
mundur hefur bæ&i unniö á far-
skipum og fiskiskipum, verið
samtals fjögur ár á sjónum og
ætti þvi a& geta trútt um talaö.
„Þetta væri gó&ur hlutur ef
þetta væri lo&nufarmur", segir
hann.
„GOBUR HLUTUR EF ÞCTTi
Við Sævarhöföa í Reykjavík liggur Sandey, eitt af undariegri skipum ís-
lenska f lotans. Það er ekki aðeins að það sé undarlegra í laginu en f lest önnur
skip heldur er farmur þess lika einkennilegur, neínilega möl og sandur í
bland. Þetta efni sogar skipið úr sjónum með þar til gerðum dælubúnaöi og
ætli það sé fjarri sannleikanum að segja þorra húsanna í Breiðholtshverfi
byggða á Sandeyjarsandi. Ekki svo að skilja að fólk hafi byggt hús sin Á
sandi/ heldur MEÐ sandi, — því steypustöðvarnar á Stór-Reykjavikursvæoinu
og víðar kaupa sand af Björgun hf. sem rekur þetta sandsuguskip.
Á sex tíma f resti
Sandey kemur oftar a& landi
en önnur skip. A þvl skipi er túr-
inn aöeins sex klukkustundir aö
meöaltali, en þa& er unniB allan
sólarhringinn á vöktum og ekki
fariö I land nema á hálfs mán-
aöar fresti. Þá eiga menn viku
fri I landi.
Vi& snörumst um borö um þaö
bil er sólin ku vera hæst á lofti.
Hún lét þó ekki sjá sig fremur
venju. Hins vegar lét einn skip-
verji sjá sig hvar viö stóöum
vandræöalegir I brúnni og bauö
okkur niöur I eldhús. Frivaktin
var buin aö snæ&a en þeir sem
vi& áttu a& taka sátu og skóflu&u
I sig ilmandi steiktum fiski. Viö
fórum aö dæmi þeirra.
„Þa& hefur gleymst aö ræsa
strákana", segir Sigurgeir Pét-
ursson skipstjóri og saknar
tveggja manna sinna aö borft-
inu. Sigurgeir er búinn a& vera á
Sandeynni I þrettán ár.
Hann segir, a& fasta áhöfnin
sé yfirleitt búin a& vera lengi á
skipinu, t.d. séu hjón á skipinu
búin a& vera I fjórtán ár. Þau
voru þó ekki meö I þessari ferö,
heldur voru i friviku, og raunar
vanta&i alla af föstu áhöfninni
nema tvo I þennan túr vegna
sumarleyfa.
Sjómannaskólinn og
Engeyiarviti
Þegar obbanum af sandinum
hefur veriö dælt tir lestunum
er lagt I'ann. Gunnar Pálsson
stýrima&ur gengur me& okkur
um skipiö og sýnir okkur leynd-
ardóma þess og því næst fylgir
hann okkur upp til skipstjórans
og Guömundar Ingva GuB-
mundssonar stýrimanns, sem
heldur um stýriö..
Ot Elliöavoginn er siglt eftir
mjórri rennu og er farift eftir
mi&um úr landi. Þar sem
grynnst er i voginum er ekki
nema meter ni&ur á botn á stór-
straumsfjöru og skipstjórnar-
menn veröa þvi aö hafa augun
opin þegar siglt er eftir renn-
unni.
Mi&in i landi eru uppi á Sævar-
höf&anum, tvö bleik þrihyrn-
ingslaga merki og þegar þau
bera i hvort annaft er „allt i
gó&u". Þegar þau gilda ekki
lengur taka viö sams konar
merki á Gufuneshöf&a og þegar
Sjómannaskólinn ber i Engeyj-
arvita „axlar" skipiö sig og
stefnan er tekin á öxlina á Akra-
fjalli. Reykháfurinn á Kletti er
llka gó&ur til vi&mi&unar og er
óspart notaöur, en siöan „hatt-
ur" var settur á reykháfinn á
Sementsverksmiöjunni á Akra-
nesi er ekki nema hálft gagn af
honum i þessu tilliti.
„Sigurgeir skipstjóri gat allt-
af reiknaö það út eftir reyknum
frá Sementsverksmiöjunni
hvort hægt væri aö landa á
Akranesi", segir Guömundur.
Sandey sækir annaö veifið
SKROPPIÐ I FERÐ MEÐ
SANDDÆLUSKIPINU
SANDEY Á HVAL-
FJARÐARMIÐ
I fjóra flokka
Yfir sumartimann er skipiB I
stö&ugri vinnu allan sólarhring-
inn en yfir vetrarmánu&ina er
frl um helgar. Mikil eftirspurn
er eftir sandinum, sem skipt er I
fjóra flokka eftir grófleika. Þó
kemur fyrir yfir háveturinn,
þegar minnst er aö gera I bygg-
ingari&na&inum, a& inn vi&
Sævarhöf&a myndist sandfjall,
SysturskipiB Sandey II er Hka
sanddæluskip, en þaö einbeitir
sér a& grúsi, sem er blanda af
sandi og möl, einkum notuö til
uppfyllingar.
Þarf ekki að
hlaupa í strætó
Ofanþilja lengst aftur á skut
skipsins er Oddný ólafsdóttir
kokkur nýkomin úr frystinum,
sem þar er staösettur, me& jóla-
köku I hendinni. „Ég er hús-
móöir úr Brei&holtinu", segir
hún, „og bara búin aö vera
hérna I viku".
Oddný er þó ekki alveg ókunn-
ug sjónum. „Fyrir u.þ.b. tutt-
ugu árum var ég á sanddælu-
skipinu Leó og vi& vorum eink-
um I Hornafir&i þá. Eins var ég
þerna á millilandsskipum um
skeið, bæ&i norskum skipum og
hjá Eimskip".
„Mér Hkar vo&alega vel á
sjónum. Þá þarf ma&ur ekki a&
hlaupa I strætó", segir htin.
Oddný lætur vel af eldunaraö-
stö&unni i skipinu og segir eina
gallann vera þann, a& engin
kælia&sta&a sé ni&ri. En viö snú-
um talinu aö norsku frökturun-
um.
„Viö vorum tvær stelpur úti I
Noregi aö vinna", segir hún,
„og viö unnum hjá dýnamit-
Gunnar Pálssd
Gu&mundurln