Morgunblaðið - 04.04.2001, Blaðsíða 14
FRÉTTIR
14 MIÐVIKUDAGUR 4. APRÍL 2001 MORGUNBLAÐIÐ
ÞRÍR möguleikar eru uppi varðandi
framtíð Landspítala – háskóla-
sjúkrahúss að mati danskra ráð-
gjafa sem kynntu hugmyndir sínar
fyrir stjórnarnefnd spítalans í gær:
1) Að nýta áfram lóðir spítalans við
Hringbraut og í Fossvogi á svipaðan
hátt og gert er í dag. 2) Að meg-
instarfsemin þróist á annarri hvorri
lóðinni. 3) Að reistur verði nýr spít-
ali, til dæmis á lóð Vífilsstaða.
Danska ráðgjafarfyrirtækið Em-
entor, sem unnið hefur að tillögu-
gerðinni, starfar á sviði ráðgjafar í
stjórnun og byggingamálum hefur
m.a. sérhæft sig í skipulagi sjúkra-
húsa. Lisa Aagaard, sem starfar á
því sviði og kynnti tillögurnar fyrir
stjórn Landspítalans og heil-
brigðisráðuneytis, segir fyrirtækið
hafa unnið svipuð verkefni fyrir
spítala í Noregi, Þýskalandi og Dan-
mörku.
Þörf á um 61 þúsund
fermetra húsnæði
Tillögur Ementor eru annars veg-
ar skammtímalausnir og hins vegar
er horft til ársins 2020. Í framtíð-
artillögunum er gert ráð fyrir að
Landspítalinn þurfi um 120 þúsund
fermetra húsnæði og verði framtíð-
arspítala valinn staður við Vífilsstaði
þarf að byggja allt það húsnæði frá
grunni. Verði lóðirnar við Hring-
braut eða í Fossvogi notaðar telja
ráðgjafarnir nauðsynlegt að byggja
30.000 til 55.000 fermetra til viðbót-
ar eftir því hvaða leið verður farin.
Í forsendum ráðgjafanna um hús-
næðisþörf til ársins 2020 er gert ráð
fyrir að inniliggjandi sjúklingum
fækki um fjórðung en dagsjúkling-
um fjölgi um rúmlega 45%. Er það í
takt við þá þróun sem þegar er uppi
í sjúkrahússþjónustu að sjúklingum
sé æ meira sinnt á göngu- og dag-
deildum.
Lise Aagaard segir að eigi Land-
spítalinn að standa undir kröfum og
stöðlum nútímaspítala þurfi að bæta
um 16 þúsund fermetrum við hús-
næði spítalans eins og það er í dag.
Skortur er á sjúkrarúmum og pláss-
um á dagdeild á flestum deildum
sjúkrahússins og bæta þarf við
plássi fyrir rannsóknastarfsemi. Þá
segir hún ekki síður vanta meira
húsnæði vegna kennslustarfa spít-
alanna sem sinna um 500 nemend-
um á ári, betri aðstöðu fyrir starfs-
fólk og fleira. Aagaard segir lóð
Landspítala við Hringbraut orðna
mjög ásetna og þar ríki eiginlega
ringulreið. Starfsfólk og sjúklingar
þurfi að fara langar leiðir milli húsa
vegna ýmissa rannsókna og aðgerða
og mikill tími og vinna fari í þessar
ferðir og flutninga sjúklinga. Legg-
ur hún til að verði framtíðarupp-
byggingin á lóðinni við Hringbraut
skuli rífa nokkrar byggingar þar og
endurnýja.
Barnaspítalanum
ætlað fullstórt húsnæði
Í því sambandi nefnir hún m.a.
húsnæði rannsóknastofanna og inn-
gang að austanverðu, svokallaða
w-byggingu. Þar er aðkoma sjúkra-
bíla, þar er farið um með sorp og
hvers kyns birgðir fyrir spítalann og
þar er líka mikill umgangur starfs-
manna og sjúklinga. Segir hún eina
vitið að aðskilja þessa ólíku umferð.
Í stað þess sem rifið verður segir
hún að byggja megi nýja álmu á lóð-
inni milli spítalans og rannsókna-
stofu HÍ í meinafræði. Þá benda
ráðgjafarnir á að barnaspítalanum
nýja sé ætlað fullstórt húsnæði. Þar
séu 3.600 fermetrar til ráðstöfunar
en nægilegt rými sé um 2.400 fer-
metrar. Telja þeir unnt að nýta um-
frampláss í þágu háskólakennslu
spítalans og að þar megi einnig
koma fyrir þvagfæradeild og lýta-
lækningadeild.
Í langtímatillögu um hámarksnýt-
ingu á lóðunum við Hringbraut og í
Fossvogi er gert ráð fyrir að skipt-
ing sérgreina milli staðanna verði
eins og þegar er byrjað á, í stórum
dráttum sem hér segir: Slysa- og
bráðaþjónustan verði í Fossvogi
ásamt taugalækningum, almennum
skurðlækningum, lungnalækningum
og fleiru. Við Hringbraut verði með-
al annars barnalækningar, fæðinga-
lækningar, almennar lyflækningar,
krabbameinslækningar, þvagfæra-
lækningar, lýtalækningar, augn-
lækningar og geðlækningar. Lagt er
til að rannsóknastofur verði að
mestu sameinaðar í einni byggingu
sem verði í Fossvogi. Þessi lausn
myndi kalla á um 30 þúsund fer-
metra nýbyggingar.
Verði áhersla lögð á uppbyggingu
í Fossvogi þarf að reisa kringum 55
þúsund fermetra. Í þeirri tillögu er
gert ráð fyrir að geðlækningar verði
áfram við Hringbraut og að húsnæði
sem losni þar, um það bil 12 þúsund
fermetrar, verði notað fyrir aukna
geðdeildarstarfsemi, endurhæfingu
og fleira.
Verði aðalspítalinn við Hring-
braut er gert ráð fyrir að allt geð-
deildarstarf verði flutt í Fossvog.
Rými sem losnar í Fossvogi verði
notað fyrir aukna geðdeildarstarf-
semi, endurhæfingu og fleira sem
flytja mætti þangað. Þessi leið
myndi kalla á 36 þúsund fermetra
nýbyggingar og að endurbyggja eða
endurnýja yrði um 17 þúsund fer-
metra sem er svipað í heildina og ef
aðaluppbyggingin yrði í Fossvogi.
Í lokaorðum tillagna sinna benda
dönsku ráðgjafarnir á að tillagan
um að skipta starfsemi spítalanna á
milli Hringbrautar og Fossvogar sé
ódýrust en það þýði skiptan spítala.
Tillaga um einn aðalspítala í Foss-
vogi krefjist meiri nýbygginga en
tillaga um einn spítala við Hring-
braut en kostur við Fossvoginn sé
hins vegar nægilegt rými og mögu-
legt að byggja án truflunar á núver-
andi spítalastarfsemi. Að byggja
nýjan spítala frá grunni er sagt
langdýrast en það hafi ýmsa kosti í
för með sér.
Tillögur ræddar
á næstu vikum
Eins og fyrr segir hafa þessar til-
lögur verið kynntar stjórnendum
spítalans. Einnig fulltrúum heil-
brigðisráðuneytis, læknadeildar og
hjúkrunardeildar Háskóla Íslands.
Magnús Pétursson, forstjóri Land-
spítala – háskólasjúkrahúss, segir
að fjallað verði um tillögurnar á
næstu vikum.
Stefnt sé að því að eigi síðar en í
lok apríl liggi fyrir ákvörðun um til-
högun bráðaþjónustunnar á næstu
árum.
Stjórnendur Landspítalans ræða tillögur ráðgjafa um framtíð spítalans
Þrír möguleikar í fram-
tíðaruppbyggingu
Morgunblaðið/Þorkell
Dönsku ráðgjafarnir Tove Tobiesen og Lisa Aagaard eru hér með
Magnúsi Péturssyni, forstjóra Landspítala – háskólasjúkrahúss.
Verði ákveðið að meginstarfsemi Land-
spítala – háskólasjúkrahúss þróist annað-
hvort við Hringbraut eða í Fossvogi segja
danskir ráðgjafar meira rými vera í Foss-
vogi til uppbyggingar. Minna þurfi hins
vegar að byggja verði Hringbraut fyrir val-
inu og sá kostur því ódýrari.
BREYTINGAR á sjúkrasjóði VR
gengu í gildi 1. apríl sl. Í frétta-
tilkynningu frá félaginu segir að
veigamesta breytingin snúi að auk-
inni tryggingarvernd foreldra
veikra barna. Jafnframt verða gerð-
ar grundvallarbreytingar á úthlutun
styrkja til forvarna og endurhæfing-
ar.
Samkvæmt gildandi kjarasamn-
ingum miðast réttur foreldra vegna
veikinda barns eða barna við sjö
virka daga á ári. Eftir eins árs vinnu
hjá sama atvinnurekanda eykst rétt-
urinn úr sjö í tíu daga á ári.
Þessu til viðbótar hafa félags-
menn VR átt rétt á greiðslu 80%
launa í samtals 90 daga á ári vegna
veiks barns, en frá og með 1. apríl
eykst sá réttur úr 90 í 270 daga á
ári.
Með þessum breytingum nemur
tryggingavernd VR-félaga gagnvart
veikindum barna sinna því 80% af
launum í 270 daga á ári. Miðað er við
meðallaun síðustu mánaða.
Í tilkynningunni kemur fram að
sá grunnur sem styrkjaúthlutun
sjúkrasjóðs VR hvílir á verðibreikk-
aður. Jafnframt miðast breytingarn-
ar við að félagsmenn geti í mun rík-
ari mæli en áður ákveðið hvernig
þeim styrk er varið sem þeir eiga
rétt á. Fram að þessu hafa styrkir
sjóðsins miðast við endurhæfingu og
forvarnir. Framvegis mun sjóðurinn
einnig styrkja félagsmenn vegna líf-,
slysa- og sjúkdómatygginga og gler-
augna og heyrnartækja, svo að
dæmi séu nefnd.
40% af heildariðgjaldi
endurgreidd
Framkvæmd verður þannig hátt-
að úthlutaðir styrkir miðast við 50%
af útlögðum kostnaði samkvæmt
reikningi. Hámark hverrar úthlut-
unar nemur 40% af iðgjöldum
félagsmanns í sjúkrasjóð VR sl. 36
mánuði. Þetta þýðir í reynd að hver
og einn félagsmaður getur fengið
allt að 40% af heildariðgjaldi sínu í
sjúkrasjóðinn endurgreidd, þar sem
styrkjaúthlutun mun framvegis
spanna afar breitt svið, segir í
fréttatilkynningunni. Má þar nefna
sem dæmi allt frá líftryggingum og
líkamsrækt til gleraugna og sund-
korta.
Þegar fram í sækir getur endur-
greiðslan náð allt að þremur árum
aftur í tímann. Iðgjald í sjúkrasjóð
VR nemur 1% af heildarlaunum.
Aukinn
stuðningur
við foreldra
veikra barna
Breytingar
á sjúkrasjóði VR
SAMKVÆMT Þjóðarpúlsi Gallups
dala forsetinn, biskupinn og for-
sætisráðherra nokkuð í vinsældum
en svo til jafnmargir eru ánægðir
með störf borgarstjóra Reykjavíkur
og í síðustu könnun.
Niðurstöðurnar eru úr símakönn-
un sem Gallup gerði í mars. Úrtakið
var 1.078 manns á aldrinum 18-75
ára sem voru valdir með tilviljun úr
þjóðskrá. Svarhlutfall var tæplega
70%. Vikmörk eru 1-4%.
Samkvæmt þjóðarpúlsinum eru
ríflega 74% þjóðarinnar ánægð með
störf Ólafs Ragnars Grímssonar,
forseta Íslands. Vinsældir hans hafa
þó nokkuð dalað frá síðustu könnun
en þá voru 84,5% ánægð með störf
hans.
Fólk á aldrinum 35-44 ára er síst
ánægt með störf forsetans eða tæp-
lega 66%. Þeir sem búa á lands-
byggðinni eru ánægðari með störf
forsetans en íbúar höfuðborgar-
svæðis. Rösklega 82% þeirra sem
búa utan höfuðborgarsvæðisins eru
ánægð en tæplega 69% íbúa höf-
uðborgarsvæðins taka í sama
streng.
Ríflega 67% þeirra sem svöruðu
voru ánægð með störf Karls Sig-
urbjörnssonar biskups. Rösklega
72% kvenna voru ánægð en tæplega
63% karla. Ánægjan eykst eftir
aldri.
Af þeim sem svöruðu voru ríflega
43% ánægð með störf Davíðs Odds-
sonar forsætisráðherra sem er
nokkuð minna en í síðust könnun en
þá voru 56% ánægð. Meiri ánægja
ríkir meðal karla, en 51% þeirra
voru ánægð en 36% kvenna. Fólk á
aldrinum 18-24 ára er helst ánægt
með Davíð eða 51%. Þá er hann vin-
sælli á höfuðborgarsvæðinu en á
landsbyggðinni.
Rösklega 79% sjálfstæðismanna
lýstu ánægju sinni með Davíð og
rúmlega 46% framsóknarmanna en
aðeins 14-18% af stuðningsmönnum
stjórnarandstöðuflokkanna voru því
sammála.
Tæplega 63% lýstu sig ánægð
með störf Ingibjargar Sólrúnar
Gísladóttur, borgarstjóra í Reykja-
vík, sem er svipað hlutfall og síðast.
Fólk á aldrinum 45-54 ára var
ánægðast eða um 73% þeirra en fólk
á aldrinum 25-34 ára var síst ánægt
eða rösklega 51% þeirra.
Borgarstjóri er vinsælastur meðal
kjósenda Samfylkingarinnar en 84%
þeirra lýstu yfir ánægju sinni en það
sama gerðu tæplega 42% kjósenda
Sjálfstæðisflokksins sem voru síst
ánægðir með störf borgarstjóra.
Niðurstöður úr þjóðarpúlsi Gallups
Forseti, forsætisráðherra
og biskup dala í vinsældum
GUNNAR Sverrisson, fjármála-
stjóri Íslenskra aðalverktaka, seg-
ir að það sé alvanalegt að viðræður
eigi sér stað milli verktaka og
verkkaupa um framvindu verks og
hvort það sé í samræmi við þær
forsendur sem lagðar hafi verið í
upphafi, sérstaklega þegar um
stórverk sé að ræða eins og Vatns-
fellsvirkjun.
Fram hefur komið að stjórn ÍAV
þótti rétt að færa til gjalda í var-
úðarskyni í ársreikningi vegna síð-
asta árs 280 milljónir kr. vegna
verulegrar óvissu um endanlega
niðurstöðu kröfugerðar vegna
verksamnings félagsins við Lands-
virkjun um byggingu Vatnsfells-
virkjunar.
Gunnar sagði að það ættu sér
ávallt stað viðræður af þessu tagi.
Verktaki geri það sem hann geti
til að tryggja að verkið klárist á
tilsettum tíma. Ef forsendur
standist síðan ekki að einhverju
leyti sé verkið síðan gert upp eftir
atvikum hvort sem það reynist
dýara eða ódýrara en upphaflega
hafi verið áætlað og það sé ekki
hægt að ganga frá þessu uppgjöri
endanlega fyrr en verkinu sé lokið.
Virkjunin fer í gang í haust
Framkvæmdum við Vatnsfells-
virkjun á að vera lokið í febrúar-
mánuði næstkomandi, en gert er
ráð fyrir að byrjað verði að starf-
rækja virkjunina á hausti kom-
anda.
Gunnar sagði aðspurður að ekki
væri hægt að segja um það að svo
komnu um hversu mikil frávik
væri að ræða þar sem verkinu
væri ekki lokið.
Framkvæmdir ÍAV við Vatnsfellsvirkjun
Alvanalegt að við-
ræður eigi sér stað