Morgunblaðið - 02.08.2001, Blaðsíða 19

NEYTENDUR
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 2. ÁGÚST 2001 19
SOJAMJÓLK frá Provamil hækkaði
í febrúar síðastliðnum um 9,5%.
Ástæðan er hækkun á virðisauka-
skatti, en innflytjandinn hafði verið á
undanþágu fram að þeim tíma og
varan því seld samkvæmt neðra
skattþrepi sem er 14%, en fellur nú
undir það hærra, 24,5%.
Samkvæmt upplýsingum fjár-
málaráðuneytisins fellur sojamjólk
einungis í neðri virðisaukaskatt-
sflokkinn ef hún er skýrlega merkt í
þágu unga barna og sjúkra. Það á við
bæði um sojamjólk í dufti og fljót-
andi. Ef mjólkin er notuð til al-
mennra nota fellur hún í hærri virð-
isaukaskattsflokkinn. Neysluvörur í
hærra virðisaukaskattsflokki eru að-
allega sælgæti, sætt kex, gos og
áfengi auk hreins ávaxtasafa, vatns
og sojamjólkur. Aðrar undantekn-
ingar á þessari reglu er ekki hægt að
gera fyrir sojamjólk og til að lækka
hana eina og sér í 14% skattþrepið
þarf lög frá Alþingi.
Að sögn Sigurðar Gunnlaugsson-
ar, markaðsstjóra hjá Vífilfelli, inn-
flytjanda Provamil-sojamjólkurinn-
ar, hefur verið athugað hvort unnt sé
að fá mjólkina merkta í þágu barna
og sjúkra. „Við erum einfaldlega svo
lítill markaður að það er erfitt fyrir
okkur að fá framleiðendann til að
merkja vöruna sérstaklega fyrir
okkur, því miður. Þetta er þó enn í
skoðun hjá okkur, en auðvitað ætti
að breyta lögunum þannig að öll
sojamjólk falli í lægra skattþrepið.“
Breyta þyrfti lögum
Sojamjólk er drukkin af börnum
og öðrum sem eru með mjólkurof-
næmi. Sigurjón Högnason hjá virð-
isaukaskattstofu segir almennu
skattprósentuna vera 24% á mat- og
drykkjarvöru. Tollayfirvöld ákveða
hvaða vorur falla undir tiltekin toll
skrárnúmer, það ræðst meðal ann-
ars af efnisinnihaldi varningsins. t.d.
sykurmagni í drykkjum hvort þeir
falli undir efri eða neðri skattflokk-
inn. Þær vörur sem falla í 14% skatt-
þrepið eru matvörur sem eru sér-
staklega tilgreindar í lögum og því
þyrfti, að sögn Sigurjóns, að breyta
lögum til að sojamjólk falli öll í 14%
þrepið.
Sojamjólk flokkuð
með sælgæti og gosi
Sojamjólk, sem ekki er merkt skýrlega
í þágu ungra barna og sjúkra,
fellur í hærri virðisaukaskattsflokk.
Morgunblaðið/Jim Smart
Sojamjólk er drukkin m.a. af börnum og öðrum með mjólkurofnæmi.
Ný hús fokheld eða
tilbúin undir tréverk
Ný hús eru ýmist auglýst til sölu
fokheld eða tilbúin undir tréverk.
Hvað þýðir það að hús sé tilbúið
undir tréverk, hver er munurinn á
því og fokheldu?
Munurinn á þessum tveimur
byggingarstigum er umtalsverður,
samkvæmt íslenskum staðli um
byggingarstig húsa frá 1998 eru fok-
held hús einfaldlega hús sem lokað
hefur verið fyrir veðri og vindum. Þá
eiga veggir og þök að vera frágengin
og endanlegt þakefni komið. Glugga-
op eiga að vera lokuð með plasti eða
betra efni og útidyr lokaðar með
bráðabirgðahurðum. Öll innsteypt
rafmagnsrör skulu vera komin, svo
og innsteyptir töflukassar. Lóð á að
vera grófjöfnuð í um 25 cm hæð und-
ir endanlegu yfirborði. Þegar fjöl-
býlishús, rað- og parhús eru boðin
fokheld til sölu eru þau þó venjulega
boðin fullgerð að utan, án lóðafrá-
gangs.
Tilbúið undir tréverk er gamla
heitið yfir það sem nú er kallað tilbú-
ið til innréttingar. Á þessu bygging-
arstigi er sameign í húsum fullgerð
og hægt að hefjast handa við innrétt-
ingu íbúða. Þá eiga veggir að vera
múrhúðaðir og fínhúðaðir eða sand-
sparslaðir. Gólf eiga að vera tilbúin
undir gólfefni. Gluggar eiga að vera
lokaðir með gleri og fullbúnir að ut-
an. Útihurðir og hurðir að íbúðum
skulu vera fullgerðar og læsanlegar.
Í húsi sem er tilbúið til innrétt-
ingar eiga fráveitulagnir að vera til-
búnar og neysluvatnslagnir frá-
gengnar að tækjum. Stofninntak
rafmagns á að vera tengt og frágeng-
ið, rafmagnsrásir tilbúnar og dregið í
fyrir vinnuljós í öllum herbergjum.
Að utan á byggingin að vera tilbúin
samkvæmt byggingarlýsingu. Lóðir
eiga að vera tilbúnar í réttri hæð.
um neytendamál
Spurt og svarað