Alþýðublaðið - 14.03.1922, Blaðsíða 1
Alþýðublaðið
m a£ AlþýMSekkmmmí ,
1922
Þdðjudaginu 14. raarz
61 tölubiað
'! "' ......—
V erkakaupið.
Um næstu œánaðaraót eru út
runnir samningar þeir, er verka
raannaféiagið gerði í fyrra við at>
vinnurckendur. Það liggur því fyrir
að seœja á ný; og var þriggja
raanna nefnd kosin til þess á sið-
asta verkarnannafélagsfundi, og
áilutu sæti f henni:
Pétur G. Guðmundsson.
Filjppus Aomundsson.
Jón Jónsson (Hól).
Eftir alt hið hörmulega atvinnu-
leysi sem verið hefir í vetur, sem
bættist ofan á vandræði þau, sem
leiddu af þvf að togararnir gengu
ekki til veiða f fyrrasumar, þá má
segja, að það veitti sannarlega
ekki af þó kaupið væri hækkað
að mun, þvf þó svo færi að það
yrði nóg atvinna f vor og sumar,
þá er f mörg horn að Ifta eftir
svona langt atvinnuleysi.
Sennilega eru þó engin Kkindí
til þess að kaupið fáist hækkað
4r því sem er. Hinsvegar má það
ekki með nokkru móti lækka,
enda virðist engin ástæða til þess
að það geri það.
Samt hefir heyrst að það séu
aokkrir atvinnurekendur sem vilji
i að kaupið sé fært niður að mun,
sumir segja niður f eina krónu,
en aðrir hafa eftir atvinnnrekend-
um að það muni vera nógu hátt
að hafa kaupið 85 aura.
Það er ekki kunnugt hvort þetta
er alvara eða ekki, en sennilégt
virðist að að minsta kosti minni
upphæðin sé nefnd fremur í spaugi
en alvöru, þó flestum muni finnast,
aem eru verklýðsmegin, að hér
sé ekki rúm fyrir spaug
Sýni það sig við samningana,
að það sé alvara atvinnurekenda,
að vilja hækka kaupið, mun það
engu síður sýna sig, að það sé
alvara hjá verklýðnum, að lækka
það ekki, fram yfir það sem orðið
er. Kaupið lækkaði í fyrra um
20°/o hjl verkamönnum; nú f ár
iækkaði það viðlíka hjá sjómönn
um. Að lækka kaupið enn hjá
verkamönaum væri að gefa at-
vinnurekendum undir fótinn með
frekari lækkun hjá sjómönnum
næsta ár, eins mundi lækkunin
haia áhrif á kaup al'ra iðnaðar-
manna. Mdra að segja, lækkun á
verkamannakaupi nú, mundi gefa
atvinnurekendum undir fótinn, að
lækka kaupið enn frekar næsta ár.
Viðvfkjandi eftirvinnu, nætur-
vinnu og sunnudagavinnu, þá ætti
hún helzt öll að leggjast niður.
Samt verður ekki komist hjá að
hafa eitthvað tiltekið verð á henni.
Það verð verður að vera svo hátt,
að atvinnurekendur leiki sér ekki
að því, að láta vinna þá vinnu
að óþörfu, eða í algerðu hugsun
arleysi fyrir þvf hvílfk óhollusta
leiðir af henni fyrir verkamenn.
Hins vegar má verðið ekki vera
svo margfalt á við dagkaupið, áð
það verði eftirsókn eftir nætur-
eða sunnudagavinnu, því að nógu
marga er næturvinnan búin að
drepa, að ótöldum öllum þeim
fjölda, sem hún er búin að gera
heilsulausa. I þessu sambandi má
minnast á, að það ætti ekki að
sjáat nokkur maður á sunnudög
um niður í bæ vinnuklæddir í
atvinnuleit, að ónefndum þeim fá-
dæma ósið, sem strax ætti að
leggjast niður, að verkamenn, sem
eru í fastavinnu við byggingar
eða þesskonar, skuli koma niður
að höfn tii þess, að falzst þar
eítir sunnudagavinnu.
En hvað sem eftirvinnunni og
afnámi hennar liður, þá má kaupið
ekki |ækka nú, hvað sem tautar.
ólafur Fridriksson.
Hjálparstöð Hjúkrunarféiagsiai
Líkn er opin sem bér segir:
SSánudaga. . . . kl. 11—12 f. h,
Þriðjudaga ... — 5 — 6 a, h
Miðvikudaga . . — 3 — 4 e. h
Föstudága .... — 5 — 6 e. h
Laugárdaga . . . — 3 — 4 e. h.
fram jajnaíarmenu.
Eftir Agúst Jóhannesson.
----- (Frh.)
Höf, gefur í skin að hailærið t
Rússjandi sé stóreignamannaleysi
að kenna (Sovjet stjórninni). En
hvenær hafa komið jafn hræðileg
hallæri í Rússiandi, eins og með-
an keisarastjórnin sit að vöidum.
í allar þær aldir sem auðvaldið
réði þar Iögum og lofum voru
haiiæri þar landlæg, og lá þó
ekki nærri, að biöðin þá víðsveg-
ar um heirn ætiuðu að rifna af
heilagri vandlætingu einni yfir þvf,
eins og þau gera nú hérumbil
daglega. Uppskerubrestur hefir
áður dunið yfir Rússiand og
hrunið niður miljónir manna úr
hungri og örbirgð, enda þótt að
stóreignamenn f tugum þúsunda
hafi átt þar setu og völd. í
Kfna munu vera stóreignamenn
eins og víðasthvar annarstaðar i
heiminum. Höf segir reyndar að
„níu tfundu hlutar þjóðarinnar
hafi ekki neir en tll næsta máls",
en það get eg fullvissað bæði
hann og „Morgunblaðið" um, að
það sem einn tfundi hluti þjóðar-
innar hefir fram yfir það, sem
hann þarf til Hfsviðurhalds — þ.
e. næsta máls — er nægilegt til
þess að koma f veg fyrir það að
miljónir þegna þeirra hrynji niður
úr hungri, en þeir sem einu sinni
eru nú orðnir stóreignamenn
þekkja eða vilja ekki þekkia í
sannleika sagt neitt um það sem
kallast térnfýsL
Höf. segir, að „þessar" her-
sveitir Kfna og Rússa vinni og
þrælki og hafi með sér samvinnu
en enginn árangur sjáist og „Eng-
ir kapitalistar sjúgi úr þeim merg-
inn", segir hann. Um Kfna er það
að segja, að þar vanta ekki stór-
eignamennina, eins og eg hef áð
ur iauslega drepið á; þeir eru
þar ein* og alstaðar sem þeir eru
f heiminum, hreinasta plága fyrir
heildiha — martröð sem hvflir á
þjóðarlfkaraanum, — átumein,