Morgunblaðið - 02.09.2001, Blaðsíða 24
Enn ríða apar
um héruð
Fólkið bak við
eina helstu
stórmynd
ársins
ÞETTA gildir einkum um svo-kallaðan raunveruleika, síð-ur um þann sýndarveruleika
sem kvikmyndirnar eru. Stað-
reyndin er þó sú, eins og þeir vita
sem sækja kvikmyndahúsin að
staðaldri, að ofbeldissýningar
kvikmynda okkar daga eru orðnar
gjörsamlega glórulausar, jafn sið-
lausar og þær eru náttúrulausar,
staðlaðar og staðnaðar. Öll tækni-
brögðin, sem kvikmyndagerð-
armönnum standa nú til boða, ekki
síst kraftaverk tölvunnar, hafa að
verulegum hluta verið notuð til
þess eins að margfalda blóðsúthell-
ingar, ýkja limlestingar og af-
skræma dauðastundir, vel að
merkja án þess að allt þetta þjóni
ígrundaðri sögu eða persónum;
það á að koma í staðinn fyrir hvort
tveggja. Ádeilur á ofbeldi eru að-
eins lítill partur af þessu of-
framboði og í raun hafa kvikmynd-
irnar að því leyti engu bætt við
áhrif Bonnie and Clyde Arthurs
Penn og The Wild Bunch Sams Peck-
inpah fyrir rúmum þrjátíu árum;
stríðsádeilur á borð við Saving
Private Ryan Spielbergs og The
Thin Red Line Malicks hafa reynt,
en árangurinn skilur eftir sig
blendnar tilfinningar.
Ofbeldisútmálun síðustu ára í
kvikmyndun hefur fyrst og fremst
mótast af tómhyggjulegum gálga-
húmor Quentins Tarantino. Eft-
irhermur allra landa hafa samein-
ast í aðdáun á Revervoir Dogs og
Pulp Fiction; nægir þar að nefna
ofgnótt breskra glæpamynda síð-
ustu misseri og jafnvel danskar of-
beldisæfingar á borð við I Kina
spiser de hunde og Blinkende
lygter sem sýnd hefur verið hér-
lendis undanfarið. Það er leitt að
sjá hæfileikaríka kvikmyndagerð-
armenn sóa tíma sínum í jafn
marklaust bull.
Kerfisbundnar aðferðir við of-
beldisátök eru kallaðar bardaga-
list og heil grein bíómynda helguð
þeirri kúnst. Hún sækir hetjur
sínar og bardagalistamenn eink-
um til austurs. Nú eru sýnd hér í
Reykjavík tvö dæmi um listgrein-
ina, annars vegar Rush Hour 2
með Jackie Chan og hins vegar
Kiss Of the Dragon með Jet Li. Sá
síðarnefndi býður upp á húmors-
lausa blóð- og beinasúpu sem er
jafnheimskuleg og hún er alvöru-
þrungin og fimlega matreidd. Sá
fyrrnefndi er góðlátlegur slags-
málahundur upp á gamla móðinn
sem minnir á teiknimyndaofbeldi
Tomma og Jenna þar sem
mannslíkaminn hefur framhalds-
lífseiginleika harmonikunnar.
Chan er fimleikamaður, að vísu
orðinn nokkuð aldraður og lurk-
um laminn, og forðast þær yf-
irgengilegu heilaslettu- og bein-
brotaveislur sem einkenna allt of
margar hasarmyndir nú orðið.
Hann hittir á einhvern húm-
orískan meinleysistón sem rétt-
lætir ofbeldið og gerir það að sak-
leysislegu skemmtiatriði.
Vitað er að sómakærir borg-
arar, ráðherrar og prestar, hafa
gaman af því að horfa á hressileg
handalögmál og jafnvel byssu-
bardaga. Virtir rokkkóngar,
fréttahaukar og alþingismenn
berjast fyrir lögleiðingu hnefa-
leika og telja til íþrótta. Er ekki
rétt að hafa í huga að menn hugsa
ekki skýrt með kreppta hnefa?
Handalögmál og fóta
Jet Li í Kiss Of the Dragon: Ofbeldi í lausu lofti.
„Enginn maður hugsar skýrt með
kreppta hnefa,“ segir handalögmálið.
Í sumum tilfellum þarf ekki kreppta
hnefa til. Jafnvel mætti sleppa orðinu
„skýrt“: Enginn maður hugsar með
kreppta hnefa.
SJÓNARHORN
Árni Þórarinsson
SKÍFAN
frumsýnir hinn
7. september
bandaríska end-
urgerð á frönsku
gamanmyndinni
Les Visiteurs.
Hún heitir Just
Visiting og er
með frönsku
leikurunum
Jean Reno og
Christian Clav-
ier í aðalhlutverkum en leikstjóri er
Jean-Marie Poiré. Eins og í
frönsku myndinni er sagt frá ridd-
urum á 13. öld sem ferðast til nú-
tímans en í þetta skipti lenda í þeir
Bandaríkjunum og eiga í miklu
basli með að koma sér til baka.
Gestir í Ameríku
Reno: Tíma-
skekkja í Am-
eríku.
HINN 28. september frumsýnir
Bíóborgin bresku gamanmyndina
High Heels, Low
Life með Minnie
Driver, Mary
McCormack og
Kevin McNally.
Leikstjóri er
breski háðfuglinn
Mel Smith en
myndin segir frá
áræðinni hjúkr-
unarkonu sem
kemst á snoðir
um að fremja eigi
bankarán og leyf-
ir sér að beita ræningjana fjár-
kúgun. Lendir hún í nokkurri hættu
af þeim sökum.
Áræðin hjúkrunarkona
Minnie Driver:
Hjúkka á hál-
um ís.
ÞAÐ styttist í frumsýningu
á nýjustu mynd Steven
Spielbergs, A.I. eða Artifici-
al Intelligence eða Gervi-
greind sem hann gerði eftir
leiðsögn Stanley Kubricks.
Hún verður frumsýnd á veg-
um Sambíóanna í fimm kvik-
myndahúsum þann 21. sept-
ember en með aðalhlutverkin
fara Haley Joel Osment og
Jude Law og fjallar myndin
um vélmenni, í líki drengs,
sem vill verða mennskt.
Styttist í A.I.
Á frumsýningu A.I.: Haley
Joel Osment og leikstjórinn
Steven Spielberg.
SKRADDARINN í Panama eða
The Tailor of Panama verður
frumsýnd í
Stjörnubíói 21.
september.
Hún er gerð
eftir njósna-
sögu John Le
Carré og er
með Pierce
Brosnan, Ge-
offrey Rush
og Jamie Lee
Curtis í aðal-
hlutverkum.
Leikstjóri er
John Boorman en myndin segir
frá klæðskera í Panama sem flæk-
ist inn í njósnamál.
Skraddarinn
í september
John Boorman:
Njósnadrama
eftir le Carré.
ÞÓTT ekki sé farið að
frumsýna fyrstu bíó-
myndina eftir sögunum
vinsælu um Harry Pott-
er er undirbúningur þeg-
ar hafinn fyrir gerð fram-
haldsins. Aðalleikarar
verða flestir þeir sömu,
Maggie Smith, Robbie
Coltrane, Alan Rick-
man, og leikstjórinn sem fyrr Chris Columbus.
Þeim liggur svona voðalega á vegna þess að Dan-
iel Radcliffe, sem leikur Harry, er orðinn 12 ára og
gæti farið í mútur þá og þegar.
Víða er Potter brotinn
Daniel Radcliffe: Kapp-
hlaup við mútutímann.
FYRSTU mynd nýs framleiðslufyrirtækis Micks
Jagger úr Rolling Stones, Jagged Films, var illa tek-
ið á Edinborgarhátíðinni þar sem
hún var frumsýnd. Myndin, sem
heitir Enigma, er byggð á met-
sölubók Roberts Harris og hefur
verið sex ár á leiðinni á tjaldið. Hún
fjallar um breska dulmálssérfræð-
inga í seinni heimsstyrjöldinni og
skartar Dougray Scott, Kate
Winslet, Jeremy Northam og
Saffron Burrows í aðalhlutverkum.
Leikstjórinn er hinn margreyndi
Michael Apted og handritið samdi
leikritaskáldið Tom Stoppard. Allt kom fyrir ekki:
Myndin er sögð þunglamaleg og dauf. Hins vegar er
höfundur bókarinnar ánægður með útkomuna,
einkum verk Stoppards. Jaggermætti ekki á frum-
sýninguna og hafði ekki fyrir að afboða sig.
Jaggermynd fær dauflegar
móttökur
Mick Jagger:
Framleiðslu
hans lítt
fagnað.
ÞÓTT þess sjái sjaldan stað í íslenskum
kvikmyndahúsum, nema á kvikmyndahátíð-
um, vekja myndir frá öðrum löndum en
Bandaríkjunum og Bretlandi athygli erlendis
annað slagið. Nýleg dæmi eru Amores Perr-
os frá Mexíkó, frumraun Alejandro González
Inarritu sem tvinnar saman þrjár sérkenni-
legar sögur frá Mexíkóborg, og þýska mynd-
in Aimée og Jagúar, sem einnig er frumraun
eftir Max Färberböck og er lesbísk ástar-
saga.
Frumraunir frá Mexíkó
og Þýskalandi
NÆSTA stóra nýbylgjan í kvikmyndum gæti kom-
ið frá Taílandi, en tvær nýjar myndir þaðan vekja nú
heimsathygli. Önnur er eins konar spaghettíaustri,
óður til gamalla taílenskra hasarmynda og heitir Tár
svarta tígursins eftir leikstjórann Wisit Sas-
anatieng. Hin myndin er dýrasta mynd sem gerð
hefur verið í Taílandi, Suriyothai, en hún kostaði á 7.
hundrað milljóna króna. Leikstjórinn heitir Chatri
Chalerm og myndin segir frá taílenskri drottningu
sem uppi var 1490 til 1540. Báðar þessar myndir
hafa fengið fyrirtaks dóma og aðsókn og vakið
áhuga erlendra dreifingarfyrirtækja. Sú seinni er af
sumum talin líkleg til óskarsverðlauna. Vonandi verð-
ur Kvikmyndahátíð í Reykjavík á Taílandsvaktinni.
Taílendingar sækja fram
BANDARÍSKI kvikmyndaleik-
arinn Denzel Washington mun
seint í september hefja tökur á
fyrsta leikstjórnarverkefni sínu,
The Antwone Fisher Story.
Titilpersónan er sjóliði sem
horfist í augu við sársaukafulla
fortíð með hjálp ungrar konu,
sem einnig er í sjóhernum. Að-
alhlutverkin leika Derek Luke
og Joy Bryant, en Washington leikstjóri kemur til
liðs við þau í hlutverki geðlæknis.
Washington leikstýrir
Denzel Wash-
ington: Fyrir aft-
an og framan
tökuvélina.
TÖLVUTEIKNIMYNDIR hafa rutt sér mjög til rúms
á undanförnum árum og er nú Twentieth Century
Fox að vinna við eina slíka sem fengið hefur heitið Ís-
öldeða Ice Age. Hún gerist eins og nafnið bendir til
á ísöld og segir frá þremur ólíkindalegum vinum sem
fara í langt og strangt ferðalag með lítið mannsbarn
í farteskinu. Með helstu hlutverk í talsetningunni fara
Ray Romano úr sjónvarpsþáttunum Everybody
Loves Raymond, John Leguizamo og Denis Leary.
Myndin verður frumsýnd vestra 15. mars á næsta ári
og verður páskamynd Skífunnar.
Ísöld
SÆNSKA myndin Nýja landið eða Det nya land-
et í leikstjórn Geirs Hansteen Jörgensen var val-
in besta mynd Norðurlanda árið 2001 á norrænu
kvikmyndahátíðinni í Haugasundi í vikunni. Þessi
verðlaun eru ný og taka við af Amöndunni svo-
kölluðu en dómnefnd veitir alls fern verðlaun –
fyrir bestu mynd, besta handrit og tvenn leik-
araverðlaun. Lucas Moodyson fékk handritsverð-
launin fyrir Det nya landet en þessi mynd var
sýnd hér í Sjónvarpinu sem þáttaröð sl. vetur.
Íslenska bíómyndin Villiljós eftir Ingu Lísu
Middleton, Dag Kára, Ragnar Bragason, Ásgrím
Sverrisson og Einar Þór Gunnlaugsson var eina
íslenska myndin í keppninni að þessu sinni en Ík-
ingút eftir Gísla Snæ Erlingsson opnaði sérstaka
barnamyndadagskrá í Haugasundi á þriðjudag.
Alls tóku 13 leiknar bíómyndir þátt í keppninni,
3 frá Noregi, 4 frá Svíþjóð, 2 frá Danmörku og 3
frá Finnlandi. Verðlaununum er ætlað að auð-
velda og ýta undir dreifingu norrænna mynda á
Norðurlöndunum, auk þeirrar listrænu viður-
kenningar sem þau fela í sér. Dómnefndina skip-
uðu danski leikstjórinn Morten Arnfred, norska
leikkonan Anneke von der Lippe og sænski gagn-
rýnandinn Gunnar Rehlin.
Íslenski draumurinn í Edinborg
Kvikmynd Roberts Douglas Íslenski draum-
urin var sýnd á kvikmyndahátíðinni í Edinborg
sem lauk um síðustu helgi en Robert er um þess-
ar mundir að taka næstu mynd sína, Maður eins
og ég.
Villiljós og Ikingut sýnd í Haugasundi
Nýja landið besta
mynd Norðurlanda