Alþýðublaðið - 15.03.1922, Blaðsíða 2

s
ALÞYÐUBLAÐtÐ
fram jajnaðarmenn.
Eftir Agúst Jóhannesson.
----- (NI.)
Sannleikurinn er sá, að okkur
vantar ekki neina stóreignamenn,
sem oftar hafa — því tniður —
reynst valdasjúkir, metorðagjarnir
og drotnunargjarnir. Þeir ókostir
leiða altaf til sundrungar og
flokkadrátta í mannfélaginu og
geta ef til vil ieitt þjóðirnar á þá
glapstigu, sem ókleyft verður rönd
við að reisa. Það sem þjóðirnar
vantar ná eru: andleg og líkam-
leg mikllmenni og góðmenni.
Menn sem geta og viija starf-
rækja fyrir heildina. Menn sem
geta glætt systur og bróðurþelið
f mannfélaginu. — Menn sem
geta upprætt alt hið illa sem f
hverjum einstakling býr. Menn
sem geta stýrt samvinnu og sam-
eign. — Menn sem hugsa jafnt
um að lifta öðrum, sem sjálfum
sér. Menn sem jafna allan fiokka-
drátt og ósamþykki við jörðu, en
láta alla taka höndum saman, f
þvf augnamiði, að byggja það
upp aftur sem rifið hefir verið
niður, á grundvelli bróðurkærleik
ans og samúðarinnar.
Eg ætla ekki að sinci að fara
sð deila við umrædda grein eða
höf. hennar um hversvegna bæði
Ástralfa og Canada hafa lokað
dyrum sfnum fyrir innflytjendum,
en svo mikið er víst, að það mun
ekki vera eingöngu stóreigna-
maanaleysi að kenns, þvf auður-
inn mun — f höndum heildarinn
ar með stjórn góðra drengja og
systra — verða betur rekinn
fyrir þjóðirnar, heldur en í vörsl
um einstakra manna, sem hafa
hann fyrir augnagaman handa sér
og sfnum, eða getur nokkur mað
ur með heilbrygðri skynsemi veg-
samað þá ráðdeild þegar hið efn-
aða fólk hleðnr utan á sig svo
smiklu af gulli og gimsteinum að
það getur varla i hvorugan fótin
stigið, eða drattast úr sporunum?
Alt óhóf hvort það er í klæða-
burði eða á hvaða sviði sem það
er, á ekki að eiga sér tilverurétt
og í raun réttri er það andstygð
allra rétthugsandi manna, Rað-
leysingjar eru ekki síður innan
hinna svokölluðu æðri stétta, sem
hinna iægri, — og fyrir slfkum
landeyðum eiga öll Iönd að Ioka
dyrum sfnum. Jafnaðarmannaríkin
munu aldrei kslla á stóreigna-
menn fil að ávaxta fyrir sig pen
inga eða koma skipuiagi á iðnað
armál þeirra, þeir munu þegar
stundir lfða og tfm er til kominn
verða einfærir um það sjálfir. Ef
til vill eru nú þegar þau mikil
menni fædd, sem kippa munu
þeirri óreiðu í lag sera nú er í
heiminum, en hvert sem þau eru
fædd nú eða ekki, þá munu þau
rfsa upp f náinni framtfð meðal
vor.
öilum þeim sem til þessa hefir
verið hlýtt tii jafnaðarstefnunnar
verður það áfram Hún hefir verið
svfvirt af sndstæðingum eins og
flestar aðrar fagrar hugsjónir eru,
en reynsian hefir sýnt að við það
hefir henni vaxið ásmegin.
Það eru hreinustu ósannindi, að
jafnaðarstefnan hafi nokkurntíma
átt þátt f því að vera „höfundur
hruns, gjaldþrots og hungurs".
Hún hefir til þessa ekki átt því
láni að fagna, að vera ráðandi
eða rfkjandi f neinu ríki utan einu
i Iflinn tfma, þ. e í Rússlandi og
eins og flestir vita þá var það
rfki sannarlega gjaldþrota þegar
jafnaðarmenn tóku þar við völd
um, en siðan hafa þeir þó verið
stöðugt að vinna að endurbótum
og barist við misskilninginn, sem
vfðast hvar er nóg til af i heim
inum, en nú er svo komið að
flestar stjórnir annara þjóða eru
farnar að viðurkenna Sovétstjórn-
ina, og rétta henni hendur til
sátta.
Vel væri ef öli loforð hins
háttv. höf. greinarinnar „Fram
stóreignamenn** hefðu ætfð reynst
þeim, sem þeirra hafa átt að njóta
sólskin en ekki túlgnskin, en loí
orð „Kapitalist" hafa nú stundum
getað brugðist eins og hann segir
að ioforð jafnaðarstefnuunar hefi
gert.
Það get eg Ifka fullvissað höf.
umræddar greinar um, að aldrei
verða tnyndir hins mikla hug-
sjónamanns Karls Marx teknar
burt úr samkomuhúsum jafnaðar
manna þó hann sé að mælast til
þess. Starf hans óg kenningar
hafa fest dýpri rætur — sem
betur fer f hugum allra góðra
drengja — en svo, að við förutn
að eins og svo margir háttv. stór-
eignamenn hafa farið . með þá,
sem neðar hafa staðið i mann
félagsstiganum en þeir. Nei svó
er guði og hamingjunni fyrir að9
þakka að slfk ómensi erum við
jafnaðarmenn ekki, að við látum
slettirekur þær, sem eru svo kurt-
eisar að gefa okkur siettirekunafn
hafa þau áhrif á okkur, að við
Iaunum gott með illu, nei, þegar
andstæðingar afbjúpa ódreng sinn
svona greinilega þá verður þeim
það sjáifum til hrösunar — sjálf-
um fótakefli, — en okkur jafnað-
armönnum, eða hugsjón þeirri er
við berjumst fyrir tii vegs og
gengis.
„Drengir heita vaskir menn ok
batnandi". Svo mælti Scorri
Sturluson. Hafið þetta gulivæga
spakmæli hugfast ætfð jafnaðar-
menn og konur. Launum aldrei
bdrengskapinn með ódrengskap, —
það sæmir oss ei, þvi þótt and-
stæðingar vorir snúi ódreng sínum
ef til vill að oss þá ber okkur að
sýna þeim. að þeir eigi dreng
mæta. Og „;innan skams skipast
viður i lofti'.
Hafnarfirði 7. marz 1922.
Smávegis.
— Viða eru verkamenn komnir
svo langt að þeir eiga iögheimil-
aðan rétt til þess að fá sumarfrfi
— með fulium iaunum — svo er
t. d. í Noregi. Nýlega var fyrir
verkaréttinum mál er reis út af
þvf hvort verkamenn sem komu
tii vinnu eftir 15. sept. ættu rétt
til sumarlrfis, og féll dómur þann-
ig, að þeir verkamenn sem ráðnir
væru eftir þann tísia ættu ekki
tétt á sumarfríi.
— Kommúnistarnir eru næst
stærsti flokkurinn í Noregi. Haía.
29 þingsæti.
Uaðnrinn. sem meiddist ír
„Nisði* fyrir nokkru, er sagður
á batavegi.
Sterling fer kl. 4 á morgun
austur og norður um Iand.
Jaínaðarm.félagsfnnðnr er £
kvöld kl. 8 í Bárunni uppi. —
1. Féiagstnál. 2. Kvennadeildin.
3. Þjóðnýting togaranna (Erlendur
Erlendsson). 4. Jafnaðarstefnan. 5«.
Nokkur þingmál.