Vísir - 09.01.1980, Blaðsíða 23

VÍSIR
Miðvikudagurinn 9. janúar 1980.
Ums jón:
Sigurveig
Jónsdóttir
Slónvaro ki. 20.30:
Mynd fypln alia
flðlskylduna
útvarp
Miðvikudagur
9. janúar
Sagan um Stikilsberja-Finn var
meistaraverk bandariska rithöf-
undarins Marks Twain. Hún vakti
strax mikla athygli, þegar hún
kom út 1884, og telst nú til sigildra
bókmennta.
Finnur er sonur drykkjumanns
og fljír hann ofbeldi hans og eins
góösemi ekkju nokkurrar, sem
vill gera úr honum heiðvirðan
mann. Félagi hans á flóttanum er
strokuþrællinn Jim. Saman ferð-
ast þeir á fleka niður Missis-
ippi-fljótið, en i þeirri ferð kynnist
Finnur fólki úr öllum stéttum
þjóðfélagsins.
Rauöi þráður sögunnar er
grimmd mannanna hvers i ann-
ars garð, en jafnframt er i henni
mikil kimni, sem gerir hana jafn
áhugaverða börnum sem full-
orðnum.
Ikvikmyndahandbókinni okkar
fær myndin um Stikilsberja-Finn
þrjár stjörnur, sem telst nokkuð
gott. Mickey Rooney fær góða
dóma fyrir túlkun sina á Finni og
Rex Ingram þykir fara á kostum
sem strokuþrællinn.
Myndin er frá árinu 1939 og þvi
vitaskuld i svart-hvitu. Hún er 90
minútna löng. —SJ
Elfa Björk Gunnarsdóttir borgar-
bókavörður er umsjónarmaður
Vöku i kvöld.
Slónvarp kl.
22.00 vaka:
Umræður um
barnabokina
,,I þessum þætti ætlum við að
ræða um barnabókaútgáfu á Is-
landi i dag,” sagði Elfa Björk
Gunnarsdóttir, borgarbóka-
vörður i samtali við Visi, en hún
hefur umsjón með Vöku i kvöld.
Elaf Björk sagði, að með sér i
umræöunum yrðu þau Andrea
Jóhannsdóttir bókasafnsfræðing-
ur, Þórir S. Guðbergsson, rithöf-
undur, Silja Aðalsteinsdóttir,
bókmenntafræðingur, örlygur
Hálfdánarson, UtgefandbGunnvör
Braga, dagskrárfulltrúi og
NjöröurP. Njarðvik, rithöfundur.
Þau munu lýsa skoðunum sin-
um á þvi Ur hverju börn hafa að
velja ábókamarkaðinúna. Einnig
veröur vakið máls á þvi hvort
meiri samvinna væri æskileg
milli þeirra, sem umgangast
mest börn í skólum, á heimilum
og annars staðar, og þá hvers
konar samvinna.
Efla Björk sagði, að barnabók-
in væri meira en bara skáldsagan
og ævintýrið. Hún þyrfti að vera
fræðandi um leið, ef vel ætti að
vera til hennar vandað.
,,Ég vona að þessi umfjöllun
veki umræður um barnabókina,
þvi hUn er mikilvægt hjálpartæki
iuppeldi allra barna,” sagði Elfa
Björk.
12.00 Dagskrá. Tónleikar. Til-
kynningar.
12.20 Fréttir. 12.45 Veður-
fregnir. Tilkynningar. Tön-
leikasyrpa. Tónlist úr ýms-
um áttum, þ.á m. létt-
klassisk.
14.30 Miödegissagan:
15.00 Popp. Dóra Jónsdóttir
kynnir.
15.50 Tilkynningar.
16.00 Fréttir. 16.15
Veðurfregnir.
16.20 Litli barnatíminn:
Stjórnandi: Oddfriður
Steindórsdóttir.
16.40 Útvarpssaga barnanna:
,,Óli prammi” efdr Gunnar
M. Magnúss. Arni Blandon
heldur áfram lestri sögunn-
ar (3).
17.00 Síödegistónleikar.
18.00 Tónleikar. Tilkynningar.
18.45 Veöurfregnir. Dagskrá
kvöldsins.
19.00 Fréttir. Fréttaauki. Tii-
kynningar.
19.35 Baltic-bikarkeppnin I
handknattleik I
Vestur-Þýskalandi Her-
mann Gunnarsson lýsir sið-
ari hálfleik í keppni Islend-
18.00 Barbapapa. Endursýnd-
ur þátturUr Stundinni okkar
frá siðastliðnum sunnudegi.
18.05 Höfuöpaurinn. Teikni-
mynd. Þýðandi Jóhanna
Jóhannsdóttir.
18.30 Indiánar Noröur -
Ameriku. Franskar myndir
um indiána og skipti þeirra
við evrópska landnema.
Þýöandi Friörik Páll Jóns-
son. Þulur Katrin Arna-
dóttir.
18.55 Hlé
20.00 Fréttir og veöur
inga og heimsmeistaranna
vestur-þýsku i Bremer-
haven.
20.10 Úr skólalifinu. Umsjón-
armaðurinn, Kristján E.
Guömundsson, fjallar um
islenskunám i heimspeki-
deild háskólans.
20.55 ,,Heima i héraöi — nýr
glæpur”. Bragi Bergsteins-
son og Martin Götuskeggi
lesa ljóð sin Ur samnefndri
bók, ásamt Guörúnu Eddu
Káradóttur. Milli lestra er
flutt tónlist, sem þau hafa
valið af plötum.
21.20 Einsöngur i útvarpssai:
Inga Marfa Eyjólfsdóttir
syngur lög eftir Brahms,
Wolf, Schubert og Grieg.
GuðrUn Kristinsdóttir leikur
á pianó.
21.45 Útvarpssagan: „Þjdfur i
Paradis” eftir Indriða G.
Þorsteinsson. Höfundur les
(3).
22.15 Veðurfregnir. Fréttir.
Dagskrá morgundagsins.
22.35 „Skeiöahnifur”, smá-
saga eftir Tove Ditlevsen.
Halldór G. Stefánsson is-
lenskaði. Kristin Bjarna-
dóttir leikkona les.
23.00 Djass. Umsjónarmaöur:
Gerard Chinotti. Kynnir:
Jrtrunn Tómasdóttir.
20.25 Auglýsingar og dagskrá
20.30 Stikilsberja-Finnur
(Huckleberry Finn).
Bandarisk biómynd frá ár-
inu 1939, byggö á hinni
sigildu sögu eftir Mark
Twain um drenginn Finn og
ævintýri hans á bökkum
Mississippi-fljóts. Aöalhlut-
verk Mickey Rooney,
Walter Connolly og William
Frawley. Þýöandi Jón O.
Edwald.
22.00 Vaka. Fjallað er um
barnabókmenntir.
Umsjónarmaöur Elfa Björk
Gunnarsdóttir. Stjórn upp-
töku Andrés Indriöason.
22.45 Dagskrárlok
Mickey Rooney f hlutverki Stikilsberja-Finns.
sjónvarp
Miðvikudagur
9. janúar
ISLENSKAR RÆTUR A DAGSKRA
Sjónvarpsþáttagerð erlend er
mjög aö hneigjast í átt til eins-
konar islenskrar sérfræði. Vin-
sælir eru þeir þættir fyrst og
fremst, sem byggja á þjóöfræöi,
eða neftóbaksfræöi, eins og hún
var nefnd hér I Visi á dögunum.
Má I þvi tilfelli nefna tvo þætti,
sem hafa veriö sýndir hér. Ann-
ar þeirra er ameriski þátturinn
Rætur, en hinn er ástralski
þátturinn Andstreymi. Báöir
þessir þættir byggja á söguleg-
um grunni og eru merkilegir
þess vegna, einnig vegna þess
aö til þeirra hefur veriö vandaö I
hvivetna. Meira aö segja mætti
halda þvi fram meö nokkrum
rétti, að kona á borö viö Mary
Mulvane sé oröin heimilisvinur I
hverju húsi I landinu.
Viö íslendingar, sem höfum
stundaö þjóöfræöi margskonar
sem einskonar þjóöariþrótt eins
lengi og „elstu menn muna”,
eigum auövitaö ókjör af efni i
þætti eins og þá, sem hér hafa
veriö nefndir. Þarfekki aö grlpa
til Lénharös fógeta eöa Jóns
Arasonar i þeim efnum til aö
koma á fót frambærilegum
þjóöf ræöum í sjónvarpi.
Draugasagna ekki heldur. Og
vegna þeirrar áráttu okkar, aö
huga meir aö þjóöfræöum en
öörum skrifum, hafa ákveönir
rithöfundar islenskir þroskaö
meö sér frásagnargáfu, sem
fellur vel aö efninu. 1 skyndingu
leyfi ég mér aö nefna menn á
borö viö Jón Helgason og Gils
Guömundsson. Auövitaö veröur
aösniöa sterkustu sérkennin af,
sem varla höföa til okkar leng-
ur, eins og rfmnakveöskapinn
og hinar eilifu og lotulöngu baö-
stofukvöldvökur. En manna-
feröin sjálf og lffssaga einstakl-
inga gæti haldiö sér með mikl-
um ágætum.
1 skyndingu dettur manni I
hug persóna á borö viö Jón
Espólfn, yfirvald og sagna-
mann, sem hefur skiliö eftir
miklar heimildir um sig sjálfan,
málavafstur margvfslegt, en
umfram allt lýsingu á tiöar-
anda, og i nýlegri skáldsögu
rakst ég á lýsingu hans á þvl,
þegar hann mætti Jörundi
hundadagakonungi og lenti I
nokkrum samiikingum viö
Sauöafellsför. Væri llfs og bar-
áttusaga þessa yfirvalds tekin
saman fyrir sjónvarp I nokkra
þætti yröi úr þvi efni, sem
myndi ekki siður en hinir er-
lendu þættir vekja mikla og
veröskuldaöa athygli hér á
landi. Og þó er þetta bara dæmi
af fjölmörgum, raunar ótöluleg-
um grúa af þáttaefni úr þjóö-
fræöinni.
Sagt er aö sjálfstæöisbarátta
þjóöar sé starf, sem vinna þarf
á hverjum degi. Sllkt starf er
auövitað lika unniö I stofnun
eins og Islenska sjónvarpinu.
Aftur á móti viröist stundum
eins og skorti nokkurn metnaö
fyrir okkar eigin hönd.og frekar
hallast aö þvi aö leysa úr dag-
skrármálum meö léttu spjalli
eöa aöfengnum þáttum góöum.
Auðvitaö er boriö viö Qár-
magnsskorti, og má vel rétt
vera. Ungirmenn eru þarna aö
störfum yfirleitt, og stundum er
einsogungtfólk hafialveg slitiö
strenginn heima hjá sér, þótt
þaö horfi aö ööru leyti meö
ánægju á Mary Mulvane og
Rætur. í kraftiþekkingar sinnar
á fjölmiölinum hneigist þaö til
aö taka aö sér dagskrármyndun
I formi nýlegri áhugamála. Aör-
ar þjóöir hafa hins vegar upp-
götvað fortiö slna, eins og
Bandarikjamenn I myndinni
Rætur. Og þaö viröist svo
sannarlega kominn timi til, aö
einhver hluti hennar veröi upp-
götvaöur meö likum hætti hér-
lendis.
1 rauninni er þaö skoöun
Svarthöföa, að velja þurfi tvö
ráö fyrir Rlkisútvarpið, annaö
fyrir útvarp og hitt fyrir sjón-
varp. Þessar stofnanir eru
óskyldar, þótt þær geti haft
sameiginlegan fjárhag og sam-
eiginlegan útvarpsstjóra. Meö
skynsamlegu vali á mönnum I
sjónvarpsráö, þar sem stjórn-
mál eöa nýlistir væru ekki yfir-
gnæfandi, mundi fást heppilegt
jafnvægi og þróttur til aö fylgja
eftir efnisgerö fyrir sjónvarp,
sem I senn mundi efla hina dag-
legu sjálfstæöisbaráttu og afla
okkur efnis frá þeim rótum, sem
viö erum sprottin af og getum
meö engu móti afneitaö.
Svarthöföi.