Vísir - 10.01.1980, Qupperneq 8
VÍSIR
Fimmtudagurinn 10. janúar 1980
£=T
Ritstiórnartulltrúar: Bragi Guðmundsson, Elias Snæland Jónsson.
Fréttastjóri erlendra frétta: Guðmundur G. Pétursson.
Blaðamenn: Axel Ammendrup, Halldór Reynisson, Jónina Michaelsdóttir, Katrin
Pálsdóttir, Páll Magnússon, Sigurveig Jónsdóttir, Sæmundur Guðvinsson.
Iþrottir: Gylfi Kristjánsson og Kjartan L Pálsson.
utgefandi: Reykjaprent h/f Ljósmyndir: Gunnar V. André'sson, Jens Alexandersson.
Framkvæmdastjóri: Davið Guðmundsson utlif og honnun: Gunnar Trausti Guðbjörnsson, Magnus Olafsson
Ritstjórar: Olafur Ragnarsson
Hörður Einarsson
Auglysinga og sblustjóri: Páll Stefánsson
Dreifingarstjóri: Sigurður R. Pétursson. f
Auglysingar og skrifstotur:
Siðumúla 8. Simar 86611 og 82260.
Afgreiðsla: Stakkholti 2-4, simi 86611.
Ritstjórn: Siðumúla 14, simi 86611 7 linur.
8
Askrift er kr. 4.500 á mánuði
innanlands. Verð i lausasölu
230 kr. eintakið.
Prentun Blaðaprent h/f
/ : '7 'jé ■
/ ' \
j ' .
Litil eöa engin upplýsingamiölun islenskra stjórnvalda varöandi okkar hliö Jan May-
enmálsins hefur oröiö til þess aö almenningsálitiö og fjölmiölar i Noregi hafa tekiö
mjög neikvæOa afstööu til málstaöar okkar. Þessu þarf aö breyta meö öflugri
kynningarstarfsemi og styrkja þannig stööu okkar fyrir væntanlega samningagerö.
Vísir skýrði f rá því í gær, að út-
færsla landhelginnar við Græn-
land í 200 siómilur væri nú til um-
ræðu í dönsku ríkisstjórninni.
Norskir fjölmiðlar hafa haldið
fram, að útfærslan yrði 1. apríl.
Ekki fékkst það atriði staðfest í
Danmörku, en Eyvind Bolle sjá-
varútvegsráðherra Norðmanna
sagði að ákvörðun Dana um út-
færslu myndi ýta á að Norðmenn
færðu út landhelgina vió Jan
Mayen i 200 sjómílur.
Af þessu er Ijóst, að við
íslendingar verðum nú að snúa
okkur aftur að Jan AAayenmál-
inu, sem legið hefur í láginni um
skeið, en umræðum um það var
fyrstfrestað vegna stjórnmálaá-
standsins í Noregi og síðan vegna
stjórnarkreppunnar hér á landi.
Svo sem menn rekur minni til
varð ekki einu sinni útkljáð í Jan
AAayen-viðræðum íslendinga og
Norðmanna, hvernig veiðikvót-
um þjóðanna á loðnu við Jan
AAayen yrði skipt á sumarvertíð-
inni, hvað þá önnur ekki síður
þýðingarmikil mál.
Loðnudeilan hefur nú verið
vakin upp vegna þess að íslensk
veiðiskip hafa byrjað loðnuveið-
ar að nýju og sjávarútvegsyfir-
völd á íslandi hafa lýst yf ir að ó-
hætt sé að veiða meira magn úr
stof ninum en norskir og íslenskir
fiskifræðingar urðu ásáttir um á
síðasta ári. Sú ákvörðun byggist
á nýjum niðurstöðum íslenskra
f iskifræðinga af rannsóknum,
sem Norðmenn áttu engan hlut
að.
Af lestri norskra blaða er Ijóst,
að lítið sem ekkert hefur komið
fram þar i landi um ástæður þess
að íslendingar telja óhætt að
veiða meira en áður hafði verið
rætt um og hefur sá upplýsinga-
skortur orðið til þess að al-
menningsálitið er mjög andsnúið
okkur og afstaða sjómanna og út-
vegsmanna mjög neikvæð í garð
okkar.
Ber þar enn að sama brunni og
oftast fyrr í deilum okkar við
aðrar þjóðir, að upplýsingamiðl-
un íslenskra stjórnvalda er í mol-
um og ráðamenn virðast aldrei
geta skilið hvers virði það er í
milliríkjasamskiptum af þessu
tagi að reka öfluga kynningar-
starfsemi á málstað okkar.
Þegar Jan AAayenmálið var
sem mest á dagskrá hérlendis á
siðasta ári var á þetta bent og var
þá meðal annars rætt um nauð-
syn þess að gera Norðmönnum
grein fyrir ýmsum staðreyndum
sem snerta ísland og Jan AAayen.
I þessu sambandi má minna á
ferðir íslendinga til eyjunnar og
nýtingu hlunninda þar ásamt
sögulegum heimildum, sem auka
rétt okkar til Jan AAayen og auð-
linda við eyna. Sömuleiðis þarf
að leggja áherslu á ástæður þess
að við lítum á loðnustofninn sem
íslenskan fiskistofn.
Nauðsynlegt er að íslensk
stjórnvöld komi á framfæri í
Noregi öllu því sem máli skiptir
varðandi Jan AAayenmálið áður
en formlega verður gengið frá
nokkru við Norðmenn um út-
færslu fiskveiðilögsögu við eyna
og nýtingu á sjávarfangi eða
auðlindum á landgrunninu í
kringum eyna og á henni sjálfri.
Þessi upplýsingamiðlun getur
verið í margvíslegu formi, en
aðalatriðið er að við látum ekki
norsku þjóðina, sem án efa hefur
veruleg áhrif á stefnu ráða-
manna sinna, grundvalla afstöðu
sina til Jan AAayenmálsins á ein-
hliða norskum upplýsingum. Það
kann ekki góðri lukku að stýra
fyrir okkur íslendinga, sem eig-
um að geta haft sterka stöðu í
samningagerð þjóðanna um Jan
AAayenmálið.
Að eignast heimili
Anna K. Brynjúlfsdóttir: JÚLIA
OG SNORRI. Myndirnar teikn-
aði Sólveig Þorbergsdóttir.
Hergill, 1979.
Höfundur bókarinnar JUlía og
Snorri heitir Anna K. BrynjUlfs-
dóttir. HUn er kennari að mennt
og starfaði sem slikur um nokk-
urra ára skeið. Núna skrifar
hUn bækurhanda börnum og sér
um barnasiðu i Visi. JUlia og
Snorri er sjötta bókönnu. Hinar
eru Bangsabörnin 1964, Bangsa-
börnin i Hellalandi 1965, Matti
Patti 1976, Geimveran Trilli
1977 og Rennum á regnboganum
1978. Allar þessar bækur eru
skrifaðar með yngstu lesend-
urna i huga og sömu sögu er að
segja um JUliu og Snorra.
1 fyrri bókum sinum skrifar
Anna um frekar óraunverulega
hluti. Þannig fer hUn svipað að
og flestir þeir sem skrifa bækur
handa yngsta fólkinu. Hérna fer
hUn þó að segja frá raunveru-
leikanum, lifi og tilveru barna.
Efnið sem hún byggir söguna á
er ofarlega á baugi um þessar
mundir, þ.e. vandamdl flótta-
manna i fjarlægum heimsálf-
ym.
Islendingar hafa fengið grein-
argóðar lýsingar á kjörum
flóttamanna i fjölmiðlum á
undanförnum mánuðum. Svar
þjóðarinnar var að taka að sér
hóp flóttamanna frá Vietnam,
sem nU eru orðnir islenskir.
Þetta fólk sem hvergi gat höfði
sinu hallað hafði eignast heimili
bókmenntir
Sigurður
Helgason
skrifar um
barnabækur
eftir langvarandi hörmungar.
JUlia litla fæddist i Eþiópiu.
Þar bjó hUn við mjög bág kjör
þegar kona sU, sem seinna varð
móðir hennar fann hana og
veitti henni umhyggju og hjálp.
JUlia var foreldralaus og þvi
ákvað konan að taka hana að
sér. Skömmu eftir heimkom-
una giftist móðir JUliu og vérður
barnshafandi. Þegar sU litla
kemur loks til Islands er Snorri
bróðir hennar rétt nýfæddur,
Sagan lýsir daglegu lifi þessara
tveggja barna á fyrstu æviárun-
um. Þar koma fyrir flest þau
vandamál sem snUa að foreldr-
um sem þurfa að vinna Uti.
Sagan um JUliu og Snorra er
mjög einföld. Þar eru engar
málalengingar. Samt held ég að
sá kjarni sem mér virðist höf-
undur vera að benda á nái vel til
lesenda. Sagan er fyrst og
fremst jákvæð. HUn vekur
spurningar hjá börnum. JUlia er*
svört og Snorri hvitur. Samt
hugsa þau mjög svipað, finna til
á svipaðan hátt og þykir vænt
um aðra á sama hátt. Þannig er
verið að benda á, að börnin séu
eins, enda þótt þau bUi á sitt
hvorum hluta hnattarins. Loka-
kaflinn lýsir þvi hvernig tvö
börn, annað hvitt og hitt svart
sjá veröldina Ut um gluggann á
herberginu sinu. Það gerist á
jólanóttina og þau skynja þá
gleði og þann fögnuð/Sem jólin
veita börnum,,nákvæmlega eins.
Sagan er mjög geðþekk. HUn
er laus við þann æsing sem
margar barnabækur byggjast á.
HUn segir bara frá hlutunum
eins og þeir eiga sér stað. Ég tel
bókina vera mjög frambærilega
á barnabókamarkaðinum.
Teikningarnar i bókinni eru
eftir Sólveigu Þorbergsdóttur,
sem er 15 ára gömul og nemandi
i Vighólaskóla i Kópavogi. Þær
eru prýðilegar og mér finnst vel
til falíið að leita til barna og
unglinga varðandi slik verkefni.
Það er ótrUlega margt sem þau
eru fær um að gera.
Letur á bókinni er m jög skýrt.
Það ætti að vera illa læsum
börnum til hagræðis, þvi að
besta leiðin til að verða læs, er
jU að æfa sig að lesa bækur.
Sigurður Helgason.