Vísir - 11.01.1980, Blaðsíða 13
17
vísm
Föstudagurinn 11. janúar 1980
Rannsókn ávísanamálsins hefur kostaö margar mílllðnir
Þær voru ófáar ávisanirnar sem þurfti aö skoöa þegar máliö var til
rannsóknar, Hér eru það laganemarnir Einar Sigurjónsson og
Hallgrimur Viktorsson sem taka til hendinni.
Málskjöl rannsóknarinnar fylltu marga pappakassa.
lUpphaö lekkanna nam um
premur milllörðum króna
Rannsókn ávisanamálsins svonefnda hefur
kostað ótaldar milljónir króna, eða milljónatugi
öllu heldur, frá þvi rannsókn þess hófst á árinu
1976. Enn virðist rannsókn ekki vera lokið þar
sem Seðlabankinn vinnur nú að frekari gagnaöfl-
un samkvæmt kröfu rikissaksóknara.
Áður hafði farið fram mjög itarleg rannsókn
undir stjórn Hrafns Bragasonar sem var skipað-
ur umboðsdómari i málinu. Stóð hún frá þvi i
ágúst 1976 og alit fram á vor 1978 er hann sendi
niðurstöður rannsóknarinnar til rikissak-
sóknara. Þar var málið siðan þar til siðast liðið
sumar að Seðlabankinn var beðinn um frekari
gögn og mún bankinn vinna að öiflun þeirra núna.
Nafnalistár; i gangi
Éí’þrsaga iríáílins er i stuttu
máH sú að á árinu 1976 hóf
SéðjabankinÆáð rannsaka ávis-
áháyiðskipti sáílmargra manna
viðhanka og^sþarisjóði. Virtist
hér um aðíræða skipulagða
áfísanakeðju jia.r sem velt var
hupdruðum miiljóna i gegnum
bai^akerfið án þess að inni-
stæða væri fjsjr hendi á þeim
áVisfenareikningum sem þessir
inenn notuða.....
Sj|la sumár? ^óskaði Seðla-
bankinn eftir því við rikissak-
sók.rTara að ppinber rannsókn
færi' fram á bessu máli.Miklar
síigúsagnir Ifehgu manna á
meðul um að'.hér færi gifurlegt
svikamál og almenningur
krafðist þess að nöfn hinna
,,seku” yrðu birt.
Framtaksamir menn tóku sig
þá tilog útbjuggu nafnalista þar
sem nöfn ávisanaskrifara voru
innfærð, og auðvitað var þetta
alls samkvæmt „pottþéttum
heimildum”.
Blöðin þrýstu á um nafnbirt-
ingu og eftir að
Hrafn Bragason borgardómari.
var skipaður umboðsdómari
kallaði hann fréttamenn á sinn
fund, skýrði þeim frá þeim
gögnum sem fyrir lægju og
reikningar hvaða manna væru
inni i rannsókninni. Margir af
þeim sem gengu með „pottþétt-
an” lista upp á vasann urðu þá
fyrir vonbrigðum.
Brot á reglum
Upphaflega hafði rannsókn
beinst að 26 tékkareikningum 15
aðila og auk þess höfðu tveir
menn að auki farið með suma
þessara reikninga. t ágúst lá
fyrir mikið af tölvufærðum
gögnum og frumyfirheyrslum
var lokið i byrjun október 1976.
Þá var sýnt að kanna þurfti
mun fleiri reikninga og fór svo
að 58 reikningar voru skoðaðir
og 44 teknir til nánari vinnslu.
Fyrir þessum reikningum voru
skrifaðir 20 menn en reikningar
17 manna fóru i áframhaldandi
rannsókn en tveir af þeim höfðu
ekki verið kærðir af Seðla-
banka.
Tugir manna voru yfirheyrðir
og náði þessi könnun aftur til
ársins 1974. Upplýsingar voru
tölvufærðar og þar komu fram
um 90 þúsund tékkahreyfingar
og upphæð tékkanna nam þrem-
ur milljörðum króna samtals.
Mjög fljótlega lá það fyrir að
reikningshafa höfðu brotið gegn
reglum um tékkaviðskipti en
það gekk frekar seint að fá tæm-
andi upplýsingar frá bönkunum
um viðskipti þessara manna við
bankana.
Það kom þó i ljós að sumir
þessara manna hverra viðskipti
voru til rannsóknar höfðu greitt
bönkunum miklar upphæöir i
formi vanskilavaxta af inni-
stæðulausum ávisunum og virt-
ust margir þeirra hafa átt
greiðan aðgang að bankakerf-
inu.
Frá þvi að Hrafn Bragason
skilaði af sér hinni umfangs-
miklu rannsókn til rikissak-
sóknara hefur verið næsta hljótt
um þetta mál. Menn biðu
„Við erum byrjaöir
afiur á málinu núna”
- segir Björn Tryggvason. aOstoOarbankastlórl Seðiabankans
„Þetta lagðist niður um
sinn, en við erum byrjaðir
aftur á málinu núna”, sagði
Björn Tryggvason, aðstoöar-
bankastjóri Seðiabankans,
þegar Vlsir spurðist fyrir um
hvað liði rannsókn i ávisana-
málinu svokaiiaða. En máiiö
hefur verið til athugunar hjá
Seölabankanum slðan I júli i
fyrra.
Björn sagði að dálitið hefði
verið unnið i málinu siöastliðið
haust, en vegna timaskorts
hefði það verið lagt á hilluna
og þráðurinn ekki tekinn upp
fyrr en nú.
.?Við höfum verið beðnir um
frekari skýringar á ýmsum
atriðum i þessu máli og það er
ekkert óvenjulegt við það. Viö
vorum búnir að vinna itarlega
i þessu og töldum að við hefð-
um gert okkar verk, en það
eru oft óskýr mörkin um hver
eigi að vinna hvað,” sagöi
Björn og vildi ekkert segja
nánar um i hverju rannsókn
Seðlabankans er fólgin.
-P.M.
Hrafn Bragason borgardómari á biaðamannafundi þegar málið
stóð sem hæst.
„Vil ekkert segja um
bessa málsmeöferð”
- seglr Hraln Bragason. sem stjórnaðl
rannsókn ávfsanamálslns á sfnum tlma
„Það er hátt á annað ár sið-
an þetta mál var afgreitt af
minni hálfu og ég vil ekkert
segja um þá málsmeðferð
semþaðhefur fengið siðan”,
sagði Hrafn Bragason borgar-
dómari, þegar Visir spurði
hann álits á meðferð ávisana-
málsins.
Hrafn sagði að menn legðu
mismunandi mat á hlutina og
vildi ekkert fullyrða um i
hverju rannsókn Seðlabank-
ans gæti verið fólgin.
-P.M.
spenntir eftir að vita hvort
ákæra yrði gefin út á reiknings-
hafa eða ekki.
Allt árið 1978 leið án þess að
nokkur svör fengjust hjá em-
bætti rikissaksóknara um fram-
hald málsins. „Málið er hérna”
var það svar sem blöð fengu er
spurt var um ávisanamálið.
Smám saman gáfust fjölmiðlar
upp á að fá fréttir af máli sem
engar upplýsingar var hægt að
fá um en siðastliðið sumar mun
embætti rikissaksóknara hafa
óskað eftir viðbótarupplýsing-
um frá þeim er kærði, það er
Seðlabankanum.
Það virðist þvi ljóst að málinu
er ekki lokið og verður fróðlegt
að fylgjast með framhaldi þess
næstu mánuði eða ár.
-SG