Vísir - 21.01.1980, Blaðsíða 22

Mánudagur 21. janúar 1980.
26
Nauðungaruppboð
sem auglýst var í 78., 79. og 82. tbl. Lögbirtingablaösins
1979 á fasteigninni Heiöarhraun 19 í Grindavik, þinglýst
eign Skúla Grétars óskarssonar, fer fram á eigninni
sjálfn ao kröfu Tryggingarstofnunar rikisins, Veö-
deildar Landsbanka Islands og innheimtun/anns rlkis-
sjóös, miðvikudaginn 23. janúar 1980 kl. 16.30.
Bæjarfógetinn I Grindavlk.
Nauðungaruppboð
sem auglýst var I 71., 74. og 76. tbl. Lögbirtingablaösins
1978 á mb. Búöarnesi GK 101, þinglýstri eign Guömundar
Haraldssonar, fer fram á eigninni sjálfri i Grindavikur-
höfn aö kröfu Baldvins Jónssonar hrl., Arnar Höskulds-
sonar hdl., Búnaöarbanka tsiands, Byggöasjóös, Jóns
Ólafssonar hri. og Axels Kristjánssonar hrl. miöviku-
daginn 23. janúar 1980 kl. 1S.
Bæjarfógetinn I Grindavik.
Nauðungaruppboð
sem auglýst var I 92., 97. og 99 tbi. Lögbirtingablaðsins
1978 á fasteigninni Noröurvör 12, eignarhluta Jóns As-
geirssonar I Grindavik, fer fram á eigninni sjálfri aö kröfu
Theodórs S. Georgssonar hdL, Hákonar Arnasonar hrl.
Jóns G. Briem hdl. og Tryggingarstofnunar rikisins, miö-
vikudaginn 23. janúar 1980 kl. 16.
Bæjarfógetinn I Grindavik.
Nauðungaruppboð
annaö og siöasta á fasteigninni Strandgötu 16 i Sandgeröi
(fiskverkunarhús) þinglýstri eign Jóns ólafssonar, fer
fram á eigninni sjálfri aö kröfu Fiskveiðisjóös tslands,
fimmtudaginn 24. janúar 1980 kl. 14.
Sýslumaðurinn I Gullbringusýslu.
Nauðungaruppboð
annaö og siöasta á fasteigninni Garöar i Grindavik, þing-
lýstri eign ólafs Þorsteinssonar, fer fram á eigninni
sjálfri aö kröfu Garðars Garöarssonar hdl. og Veödeildar
Landsbanka tslands, miövikudaginn 23. janúar 1980 kl.
15.30.
Bæjarfógetinn i Grindavik.
Nauðungaruppboð
sem auglýst vari 86. 91 og 96. tölublaöi Lögbirtingablaös-
ins 1979 á eigninni Ægisgrund 7, Garöakaupstaö, þingl.
eign Jóns Eyjólfssonar, fer fram eftir kröfu Garöakaup-
staöar, á eigninni sjálfri fimmtudaginn 24. janúar 1980 kl.
2.00 eh.
Bæjarfógetinn I Garöakaupstað.
Nauðungaruppboð
sem auglýst var I 86. 91. og 96. tbl. Lögbirtingablaösins
1979 á eigninni Hörgatún 15, Garöakaupstaö, þingl. eign
Berþórs Glfarssonar fer fram eftir kröfu Búnaöarbanka
tsiands og Lifeyrissjóðs verslunarmanna á eigninni sjálfri
fimmtudaginn 24. janúar 1980 kl. 3.30 eh.
Bæjarfógetinn I Garöakaupstaö.
Nauðungaruppboð
sem auglýst var I 86., 91. og 96 tbl. Lögbirtingablaðsins
1979 á eigninni Garöaflöt 23, Garöakaupstaö talinni eign
Kristbjörns Þórarinssonar, fer fram eftir kröfu Garöa-
kaupstaöar, bæjarfógetans iKópavogi og Kjartans Reynis
ólafssonar, hrl. á eigninni sjálfri fimmtudaginn 24. janúar
1980 kl. 4.00 eh.
Bæjarfógetinn I Garðakaupstaö
Nauðungaruppboð
sem auglýst var I 86. 91. og 96. tölubl. Lögbirtingablaösins
1979 á eigninni Sunnuflöt 35, Garöakaupstaö, þingl. eign
Magnúsar Björnssonar fer fram eftir kröfu Garöakaup-
staöar á eigninni sjálfri fimmtudaginn 24. janúar 1980 kl.
4.30 eh.
Bæjarfógetinn i Garðakaupstaö.
Nauðungaruppboð
sem auglýst var I 87. 91.og 99 tbl. Lögbirtingablaðsins 1979
á fasteigninni Hringbraut 128 Ibúö á II hæö, talinni eign
Guöbrands Sörenssonar, fer fram á eigninni sjálfri aö
kröfu Tryggingastofnunar rikisins, Brunabótafélags
tslands og Garöars Garöarssonar hdl., fimmtudaginn 24.
janúar 1980 kl. 9.30.
Bæjarfógetinn i Keflavik.
BREYTING k
STJÖRNARSKRANNI
er aðkailandi nauðsyn. sem polir ekki bið
Þegar íslenska þjóöin öölaöist
sjálfstæöi og reif sig lausa undan
Dönum á þvi minnisstæöa ári
1944, uröu alþingismenn, nauöug-
ir viljugir, aö breyta stjórnar-
skránni i samræmi viö hinar nýju
aöstæöur. Breyting sú, sem þá
átti sér staö, varaö visuafar tak-
mörkuö og varöaöi einungis þaö
atriöi, aö valdalitill forseti kæmi I
konungs staö. Slöan var reglu-
gerö um forsetaembættiö sniöin
aö meira eöa minna leyti aö þeim
lögum, sem áöur giltu um kon-
ungdæmiö. Forsetinnvar iskyndi
fluttur út aö Bessastööum, aö þvi
er virtist til aö koma honum I
nokkrafjarlægö frá fólkinu. Engu
h'karaenaöþaö væri kominnlltill
kóngur. Siöanátti svoaö heita, aö
hann væri einingartákn íslensku
þjóöarinnar.
1 þau 36 ár, sem liöin eru slöan
þjóöin fékk sjálfstæöi sitt, hefur
hvaö eftir annaö veriö bryddaö
upp á þvl, aö nauösynlegt væri aö
breyta stjórnarskránni I sam-
ræmi viö breytta tima. Lltill á-
hugi viröist samt hafa veriö hjá
stjórnmálamönnum okkar á sllk-
um breytingum, þar til loks á
þinginu 1972, aö samþykkt var til-
lagatil þingsályktunar um skipun
sjö manna nefndar til aö endur-
skoöa stjórnarskrána.
Sé litiö á stööu íslenskra stjórn-
mála undanfarin ár, þá er aug-
ljóst, aö þörfin fyrir stjórnlaga-
breytingu er þegar oröin aökall-
andi. 1 hvertsinn sem valdastaö-
an I þinginu nálgast jafntefli er
þjóöfélaginu og lýöræöinu mikil
hætta búin, vegna þess aö
stjórnarandstaöan, hver sem hún
er, notfærir sér veika aöstööu
rlkjandi stjórnar til aö trufla og
fella frumvörp, án þess aö taka
minnstatillittil þjóöarhagsmuna,
en aöeins I þvl skyni aö fella rlkj-
andi stjórn meö þá von I huga aö
komast sjálf til valda. Sé flett upp
I sögu Alþingis, blasa viö mörg
dæmi, sem sanna þetta.
Þar viö bætist svo, aö þróun
stjórnmálanna hefur oröiö á þann
veg aö undanförnu, aö ekki dugir
lengur, þótt rikisstjórn hafi veru-
legan þingmeirihluta aö baki sér.
Þannig höföu bæöi rikisstjórn
Geirs Hallgrimssonar og vinstri
Ölafs Jóhannessonar mjög mik-
inn þingmeirihluta, 80%, en voru
samt báöar veikar. Þaö, sem þvi
olli, voru áhrif utanaökomandi
afla, þrýstihópanna. óhætt er aö
segja, aö þegar rlkisstjórnir, sem
hafa 80% þingstyrk aö baki sér,
geta ekki stjórnaö af nefndum á-
stæöum, þá er ástandiö oröiö ugg-
vænlegt — þjóöhættulegt.
Nokkuö svipaö þvl, sem hér
hefur veriö bent á, hefur þegar
gerst meöal annarra þjóöa. Llt-
um til dæmis á Frakkland. 1
þriöja tug aldarinnar, og þó ekki
slöur á árunum 1944-58, var
stjórnarfar þar I landi oröiö svo
sjúkt, aö venjulega sátu rlkis-
stjórnir þar ekki nema örfáa
mánuöi I senn eöa jafnvel aöeins
vikur. Alltaf var veriö aö mynda
nýja rikisstjórn, en hún felld jafn-
óöum. Franska þjóöin var brátt
aöglata öllu áliti og trausti meöal
grannþjóöanna. Talaö var um úr-
kynjun, og mikill grundroöi rikti
einnig I athafnallfi Frakka.
Þaö var á þessum árum, sem
menn höföu þaö aö gamanyröi, aö
þeir færu til Englands, til þess aö
sjá skipt um lífvöröinn hjá bresku
könungshöllinni, en til Frakk-
lands tíl þess aö sjá skipt um
rlkisstjórn. Eitthvaö svipuö
Islensku stjórnarskránni hefur sú
franska eflaust veriö á þeim ár-
um.
Viö lok slöari heimsstyrjaldar
kom sterkur leiötogi svo fram á
sjónarsviöiö I Frakklandi, de
Gaulle. Enginn vafi leikur á þvi,
aö hann var sá maöur, sem mest-
neðanmáls
,,Sé litiö á stööu islenskra
stjórnmála undanfarin ár, þá
er augljóst, aö þörfin fyrir
stjórnlagabreytingu er þegar
oröin aðkallandi”, segir Ólafur
E. Einarsson, forstjóri, I grein
sinni.
De Gaulle var sá maöur, sem
mestan þátt átti i aö hefja
frönsku þjóöina upp úr niöur-
lægingu og glundroöa áranna
1944-58. En til þess aö svo
mætti veröa, varö hann aö
breyta stjórnarskránni.
an og bestan þátt átti í aö hefja
frönsku þjóöina upp úr niöurlæg-
ingu og glundroöa og gera Frakk-
landaö stórveldi á ný. En til þess
aö svo mætti veröa, varö hann aö
breyta stjórnarskrá lýöveldisins.
Þá ákvöröun sfna tókst honum aö
knýja I gegn, og stjórnarskrá
fimmta lýöveldisins gekk siöan I
gildi áriö 1958.
Eflaust má meö sanni segja, aö
gildistaka þessarar nýju
stjórnarskrár hafi veriö lykillinn
aö þeirri fyrirætlan de Gaulles aö
endurreisa hag og viröingu
Frakklands. Samkvæmt
stjórnarskrá fimmta lýöveldisins
hefur forseti Frakklands mikil
völd. Hann útnefnir forsætisráö-
herra og skipar aðra ráöherra
samkvæmt meömælum hans.
Auk þess eru ákvæöi I stjórnar-
skránni, sem heimila forsetanum
aö gripa inn 1 gang mála, þegar
þörf krefur og á hættutlmum.
Til aö sýna, hve glundroðinn i
frönskum stjórnmálum var orö-
inn óheyrilegur I tlö fjóröa lýö-
veldisins, skal þess getíð aö allt
. frá frelsun Frakklands 1944 fram
I mal 1958 voru 25 ráðuneyti viö
völdog meira enfjóröungur þing-
manna I fulltrúadeildinni — aö
kommúnistum undanskildum —
haföi gegnt ráöherraembætti.
Þetta jafngildir þvl, aö á þessu
fjórtán ára timabili hafi hver
rlkisstjórnaðeins setiö aö völdum
aö jafnaöi I sex mánuöi.
Gæti ekki fariö svo, aö stjórnar-
far okkar Islendinga þróaðist i
svipaða átt á komandi árum, ef
ekkert veröur aö gert til þess aö
sporna viö þvl?
Stefna Stjórnmála-
flokksins
Þegar stefnuskrá Stjórnmála-
flokksins var samin, var aö miklu
leyti stuöst viö stjórnarskrá
Frakka og sérstaklega varöandi
eitt aöalatriöanna — þá grein,
sem fjallar um skarpan aöskilnaö
löggjafarvalds og framkvæmda-
valds. Sterkrök hnigul þá átt, aö
þangaö skyldi leitaö stuönings og
fyrirmyndar, þar eö skyldleiki
var mikill meö stjórnarskrá okk-
ar Islendinga og þeirri frönsku,
eins oghún var fyrir breytinguna.
Astæöan er sú, aö stjórnarskrá
Dana var á sinum tíma samin
meö hliösjón af frönsku stjórnar-
skránni, og aö sjálfsögöu var
stjórnarskrá okkar sniöin eftir
þeirri dönsku, þar sem viö vorum
þá enn nýlenda Dana, þegar
Kristján konungur IXfæröi okkur
hana viö komu sina til landsins á
1000 ára afmæli íslands byggðar.
Meira en öld er nú liöin frá
þessum atburöi, sem var aö visu
merkilegur þá, og ætti þvi aö vera
kominn tlmi til aö endur-
skoöa stjórnarskrána og lag-
færa. Þaö er stefna okkar
stjórnmálaflokksmanna aö hvika
hvergi frá þvl markmiði að aö-
skilja löggjafarvald og fram-
kvæmdavald I stjórnarskrá
Islendinga. Til þess aö þvl mark-
miði veröi náö, þarf Islenska
þjóöin aö vakna til vitundar um,
að forustumenn gömlu stjórn-
málaflokkanna — hverju nafni
sem þeir nefnast — hafa hvorki
vilja né mátt til aö breyta
stjórnarskrá okkar svo rækilega,
aö til gagns veröi.
Þaö hefur kvisast, aö sú fræga
stjórnarskrárnefnd, sem hefur
haft þessi mál til meðferðar I allt
aötiu ár, sé nú loks I þann veginn
aö senda frá sér tillögur um
stjórnarskrárbreytingu og fylgir
jafnframt sögunni, aö þær
breytingar, sem ætlunin er, aö
fram komi, séu næsta léttvægar
eða einhvers konar málamiðl-
unartillögur.
Þaö veröur aö segja þessari
háttvirtu nefnd umbúöalaust, aö
ætli hún sér aö sniöganga aðalat-
riöi stjórnarskrárinnar en láta
aukaatriðin sitja i fyrirtúmi, þá
er verr fariö en heima setið...
Langþýöingarmesta stjórnar-
skráratriöiö er aöskilnaður lög-
gjafar- og framkvæmdavalds.
Flestar aörar greinar stjórnar-
skrárinnar I þessum málaflokki
eru nánast framkvæmdaratriöi,
sem auövitaö veröur aö breyta aö
einhverju leyti, þegar þetta
þýðingarmikla skref hefur veriö
stigiö.
Þaö er hollt fyrir kjósendur aö
hyggja aö vinnubrögöum stjórn-
málamanna okkar I dag og velta
þvlfyrir sér, hvort ekkimuni þörf
áróttækum breytingum I þessum
efnum.
ólafur E. Einarsson.