Vísir - 28.01.1980, Blaðsíða 22

vtsm
kS* I t *\ kk *»
Mánudagur 28. janúar 1980
26
H.S.S.H.
Hugrœktarskóli
Sigvalda Hjálmarssonar
Gnoðarvogi 82/ Reykiavík, sími 32900.
Athygliæfingar, hugkyrrð,
andardráttaræfingar, hvíldariðkun.
Innritun alla virka daga frá kl. 11.00-13.00.
Næsta námskeið hefst 2. febrúar nk.
H.S.S.H.
I

Smurbrauðstofan
BJORIMirMN
Njólsgötu 49 — Sími 15105
OPIÐ
KL. 9—9
Allar skreytingar unnar áf
fagmönnum. _________________
Naoq bllaitaBI a.m.k. á kvoldln
iii (>Mt VM\rm
II \l \ \KS I U III Simi 127
PifiEK
/ÞJONA
ÞUSUNDUM!
Góð reynsla þeirra fjölmörgu sem auglýsa reglulega í
þjónustuauglýsingum Vísis er til vitnis um ágæti þeirra
og áhrifamátt.
i JJ ifttmi ZS- $*jj KShJll
L. þÉiuL —
0 ði ■x 'Ó®
Ef þú býður þjónustu af einhverju tagi er smáauglýsing
í Vísi sterkasti vettvangurinn til viðskipta, þar eru þær
lesnar af tugþúsundum og þjóna þúsundum.
VÍSIR’S86611
smáauglýsingar
Leiöin til bættr-
ar stiórnsýslu
Ávöxtur margræddrar stjórnlagabreytingar um að-
skilnað löggjafar — og framkvæmdavalds yrði
meiri festa og öryggi i stjórn landsins og jafnframt
yrði girt fyrir tiðar, skaðlegar og jafnvel þjóðhættu-
legar stjórnarkreppur.
Hvað er stjórnar-
kreppa?
Stjórnarkreppa á sér venju-
legast stað að afloknum Al-
þingiskosningum, þegar valda-
jafnvægi i þinginu er svo náið
millum striðandi stjórnmála-
flokka, að enginn þeirra getur
tryggt sér öruggan og sam-
stilltan meirihluta. Það er það
ástand, þegar atvinnustjórn-
málamenn þrátta og þrefa um
stefnumál flokka sinna, deila
um eftir hvaða formúlu skuli
stjórna, eyða jafnvel enn lengri
tima i karp um, hver eigi að
sitja i þessu eða hinu sætinu, og
þaö, sem mesta furðu vekur, oft
án þess aö spyrja um hæfileika
þeirra, sem sætineiga aö skipa.
Og meðan á öllu þessu stendur,
er allt látið reka á reiöanum,
sem varðar stjórn landsins.
Þannig er stjórnmálaástandið
hér á landi i dag — i einu orði
sagt: Hörmulegt ; Liðnir eru
nærri tveir mánuðir frá siðust
kosningum, ogenn hjakkar allt I
sama farinu og áður, þar sem
best lætur, eöa sigur hratt á
hina verri sveif.
Hver-ju er um að
kenna?
Fróðlegt er að staldra við og
virða þetta ömurlega ástand
fyrir sér — en ekki að sama
skapi skemmtilegt. Hversu oft
hafa ekki þeir ráöherrar, sem
eru að hrökklast frá völdum,
boriö þvi við i innfjálgum ræð-
um, að ekki hafi verið hægt aö
stjórna vegna ágreinings mill-
um samstarfsflokkanna, og að
ekki hafi á þingi veriö nógu af-
gerandi samstilltur meirihluti,
alltaf þyrftu samsteypustjórnir
tveggja eða fleiri flokka eftir
atvikum að vera að slá af
stefnumálum sinum á vixl, og
þvi yrði öll stjórnun svo laus i
reipum, sem raun hefur marg-
oft borið vitni.
Ef til vill kann eitthvað að
verahæft i þessum afsökunum,
en séu þessir herramenn svo
ósamstilltir sem þeir hafa
sjálfir lýst yfir margsinnis og
afsakað sig með, séu þeir, hver i
sinu horni, aöeins að hugsa um
sinn pólitiska flokk fari timi
þeirraaö mestu leyti í innbyrðis
jag og tilraunir til aö ná
pólitiskum höggstað hver á
öðrum, án þess aö láta sig á
nokkurn hátt varða þjóðarhag,
þá er kominn ti'mi tii að þjóðin
taki i taumana.
Þótt eitthvað kynni samt að
vera hæft I afsökunum þessara
hrjáðu manna, þá erhöfuðorsök
, þessa hörmulega stjórnleysis,
sem nú herjar islenska þjóð, allt
annars eðlis. Þaö eru, eins og
áður hefur veriö bent á, rangar
leikreglur, sem þessum voða
valda.
Skýring á þýðingar-
mesta stjórnarskrár-
atriðinu.
Margir hafa óskað eftir
nánari skýringum á þýðingar-
mesta stjórnarskráratriðinu,
aðskilnaöi löggjafar- og fram-
neöanmóls
„Hvers vegna er ekki hægt að
stiga þetta skref til fulis og taka
upp nýja kjördæmaskipun, sem
jafni til fulls rétt fslenskra kjós-
enda f þingkosningum hvar á
landinu sem kosningaréttar er
neytt og aðskilja tafarlaust lög-
gjafarvald og framkvæmda-
vald?” spyr ólafur E. Einars-
son I grein sinni.
kvæmdavalds, og skal þvi leit-
ast við að skýra það, lið fyrr lið,
eftir bestu getu i stuttu máli:
I 2. grein stjórnarskrár lýð-
veldisins er kveöið svo á: „Al-
þingi og forseti Islands fara
saman með löggjafarvaldið.
Forseti og önnur stjórnvöld
samkvæmt stjórnarskrá þessari
og öðrum landslögum fara með
framkvæmdavaldið. Dómendur
fara með dómsvaldið”.
Þannig hljdðar þá bessi þýð-
ingarmikla grein i stjórnarskrá
okkar, stutt en umdeild. Ekki
fer á milli mála, að bæöi lög-
gjafar- og framkvæmdavaldið
er í höndum Alþingis. En hvers
vegna ekki dómsvaldið?
Einfaldlega vegna þess, að ekki
hefur verið talið rétt að blanda
sliku saman af ótta viö, aö dóm-
araryröu fyrir slikum áhrifum
innan veggja Alþingis, sem
gætu haft i för með sér vafa-
samar dómsniðurstöður, og þvi
eru hæstaréttardómarar ekki
kjörgengir.
Ætli það væri ekki hollt, að
sama gilti um ráðherra — að
þeir mættu ekki sitja á Alþingi
jafnhliða þvi, að þeirgegni ráð-
herraembætti? Þannig lita að
minnsta kosti ýmsar aðrar
þjóðir á, t.d. Norðmenn.
Varla leikur nokkurvafiá þvi,
að með aðskilnaði þessara
tveggja þátta valdsins væri um
leið búið að girða fyrir þessar
margendurteknu stjórnar-
kreppur. Sú er aö minnsta kosti
reynsla annarra þjóða. Ráð-
herrar, sem skipaöir yrðu til
fjögurra ára i senn, sætu að
sjálfsögðu sitt kjörtimabil, svo
fremi að þeir fremji ekki ein-
hver embættisafglöp.
Hvort muna menn ekki eftir
verkföllum og afgreiðslubönn-
um á helstu útflutningsafurðir
landsmanna, sem ófyrirleitnir
stjórnarandstæðingar hrundu af
staðmeð það fyrst og fremst að
markmiði að fella rikjandi
stjórn? Slikt hefur komið fyrir
hér á landi og stundum tekist.
Málamiðlun í smá-
skömmtum.
Það kom fram i sjónvarpi
fyrir skemmstu, að einhverra
tillagna muni senn að vænta i
stjórnarskrármálinu. Elsti
starfandi þingmaður okkar,
Gunnar Thoroddsen, var meðal
þátttakendaoghelstá honum að
heyra, aö eitthvað væru þessi
mál að þokast áfram og þykir
vist flestum timi til þess kominn
eftir nær tiu ára störf stjórnar-
skrárnefndar. En það mátti
einnig heyra á þingmanninum,
aðekki mundi ætluninað leggja
fram neinar tillögur um afger-
andi breytingar á stjórnar-
skránni. heldur verði þetta ein-
hvers konar málamiölunartil-
lögur i smáskammtaformi.
Virðist þvi öruggt, aö máliö
leysist ekki til fulls, svo að enn
verði að hefja róðurinn á ný að
fáum árum liðnum — ef ekki
þegar i stað.
Hvers vegna er ekki hægt að
stiga þetta skref til fulls? Taka
upp nýja kjördæmaskipun, sem
jafni til fulls rétt islenska kjós-
enda i þingkosningum hvar á
landinu sem kosningaréttar er
neytt og aðskilja tafarlaust lög-
gjafarvald og framkvæmda-
vald?
Þráii fyrir „samKeppni til fækkunar umferðarslysum”:
llmferðarslysum
flölgaði 1979!
1 byrjun árs 1979 ákváöu um-
ferðarnefndir 5 stærstu kaupstað-
anna að koma á „.samkeppni til
fækkunar umferðarslysum”. Var
tilgangur þeirra að auka áhuga
fólks fyrir bættri umferð og reyna
á þann hátt aö fækka slysum.
A fyrstu þremur ársfjórðung-
um 1979 fækkaði slysum i þessum
kaupstöðum miðaö viö sömu
mánuði árið áður, en á síðustu 3
mánuöum fjölgaði slysunum
mjög.þannigaöá árinu 1979 sam-
tals fjölgaöi umferöarslysum,
segir i frétt frá Umferðarráði.
Þessi aukning slysa á vetrar-
mánuðunum bendir til þess að
vegfarendur verði að taka betur
tillit til breyttra akstursskilyröa.
Út úr þessari samkeppni kom
Hafnarfjöröur hlutfallslega best.
\