Vísir - 04.02.1980, Blaðsíða 8

8
vtsm
Mánudagur
4. febrúar 1980
Utgefandi: Reykjaprent h/f
Framkvæmdastjóri: Daviö Guömundsson
Ritstjorar: ólafur Ragnarsson
Höröur Einarsson
Ritstjornarfulltrúar: Bragi Guðmundsson, Elias Snæland Jonsson.
Frettastjori erlendra fretta: Guómundur G. Petursson.
Blaöamenn: Axel Ammendrup, Halldór Reynisson, Jonina Michaelsdottir, Katrin
Pálsdottir, Pall AAagnússon, Sigurveig Jonsdottir, Sæmundur Guðvinsson
iþrottir: Gylfi Kristjánsson og Kjartan L Pálsson.
Ljósmyndir: Gunnar V. Andre'sson, Jens Alexandersscn
Ullit og honnun: Gunnar Trausti Guðbjörnsson, Magnus Olafsson.
Auglysinga og sölustjori: Páll Stefánsson Askrift er kr. 4.500 a mánuöi
_ .. .. r■ » n n . innanlands.
Dreifingarst|ori: Siguröur R. Petursson.
Verö i lausasölu
Auglysingar og skrifstofur: 230 kr eintakiö.
Siðumula 8. Simar 86611 og 82260.
Afgreiðsla: Stakkholti 2-4, simi 86611.
Ritstjorn: Siöumula 14, simi 8661 1 7 linur. Prentun Blaöaprent h/f
S00ULEG STJÖRNARMYNDUN
Takist sú tilraun til stjórnar-
myndunar, sem Gunnar
Thoroddsen, varaformaður
Sjálfstæðisflokksins, stendur nú
að ásamt Framsóknarflokknum
og Alþýðubandalaginu, verður
það sögulegur stjórnmálaevið-
burður, sem hafa mun ófyrirsjá-
anlegar afleiðingar í íslensku
stjórnmálalífi.
Myndun slíkrar ríkisstjórnar
væri í fullkominni andstöðu við
meginþorrann af þingmönnum
Sjálfstæðisflokksins og yrði þvi
sjálfsagt af drif aríkasti at-
burðurinn í þeim innanflokks-
deilum, sem hrjáð hafa Sjálf-
stæðisflokkinn nú í næstum
heilan áratug. Af henni mundi
leiða alvarlegan klofning í Sjálf-
stæðisf lokknum, en að sjálfsögðu
mundi það, hversu alvarlegur
klofningurinn yrði, ráðast af þvi,
hvort einhverjir af þingmönnum
fiokksins fylgdu Gunnari
Thoroddsen, og þá hversu marg-
ir.
Að vonum velta margir þvi
fyrir sér, hvers vegna til ágrein-
ings hafi þurft að koma innan
Sjálfstæðisflokksins um stjórn-
armyndun með Framsóknar-
f iokknum og Alþýðubandalaginu,
þar sem ýmsir áhrifaménn innan
flokksins hafi viljað halda opn-
um möguleika á stjórnarsam-
starfi við Alþýðubandalagið og
jaf nvel mælt með því. Þrátt f yrir
þetta mun það vera staðreynd, að
flestir af fyrirsvarsmönnum
Sjálfstæðisflokksins munu hafa
verið komnir að þeirri niður-
stöðu, að Sjálfstæðisflokknum
yrði alls ekki stætt á því að
mynda ríkisstjórn með Alþýðu-
bandalaginu vegna sterkrar og
sívaxandi andstöðu gegn sam-
vinnu við kommúnista bæði innan
þingf lokksins og meðal kjósenda
flokksins, ^nema þá hugsanlega
sem neyðarrræði og þá í sam-
stjórn allra flokka. Hér í Vísi
hefur þráfaldlega verið mælt
með því, að lýðræðisflokkarnir
reyndu að ná með sér samstöðu
um stjórn landsins. Því miður
hafa flokkarnir ekki borið gæfu
til slíks samstarfs.
Ugglaust mun ýmsum þykja
léttir að því, að hinni tveggja
mánaða löngu stjórnarkreppu
Ijúki nú loksins, þótt það verði
með þeim miklu átökum, sem
horfureruá. Enhættervið, að sá
léttir verði skammvinnur.
Samkvæmt því, sem vitnast
hefur um efni málefnasamnings
hinnar væntanlegu ríkisstjórnar
Gunnars Thoroddsens sýnist
Gunnar Thoroddsen varaformaður
SjálfstæOisflokksins, er nú sagOur vera
langt kominn meö aö mynda nýja rfkis-
stjórn ásamt einhverjum fylgjendum
sfnum úr Sjálfstæöisflokknum, Fram-
sóknarflokknum og Alþýöubandalaginu.
Þó aöýmsum muni þykja léttir aö þvi, aö
stjórnarkreppunni Ijúki nú loksins, er
hætt viö, aö sá léttir veröi skammvinnur.
Óráösian og veröbólgan munu halda á-
fram af fullum krafti.
Ijóst, að ekki sé ætlunin að taka
af neinni alvöru á þeim efna-
hagsvanda, sem við er að glíma í
þjóðfélaginu. öráðsían og verð-
bólgan munu halda áfram af
fullum krafti. úrræðin bera keim
af venjulegu vinstri stjórnar
káki, en svo sannarlega er það
eitthvað annað en enn ein vinstri
stjórnin, sem íslenska þjóðin
þarfnast nú.
Ef kostirnir í stjórnarmynd-
unarmálinu eru nú þeir, hvort
mynda eigi þá ríkisstjórn
Gunnars Thoroddsens, sem hér
hefur verið um rætt, eða
utanþingsstjórn, er tvimæla-
laust, að utanþingsstjórn er
heppilegri kostur. Með myndun
utanþingsstjórnar væri þó haldið
opnum möguleikanum til að
mynda með eðlilegum hætti
stjórn á vegum þingsins, þegar
öldur hefði lægt og málefna-
staðan skýrst. Hin ráðgerða
ríkisstjórn Gunnars Thoroddsens
mun hins vegar ekki einu sinni
geta dáið, hversu illa sem henni
tekst til, nema með leyfi
Framsóknar og Alþýðubanda-
lagsins, því að frá og með þeirri
stundu, er Gunnar Thoroddsen og
hugsanlegir liðsmenn hans úr
Sjálfstæðisf lokknum ganga til
þessa stjórnarsamstarfs og
brjóta þar með allar brýr að baki
sér innan síns eigin flokks, eru
þeir orðnir bandingjar í höndum
Framsóknar og Alþýðubanda-
lagsins.
„ÞAD STYDUR HVAÐ ANNAD
Eitt af vorverkum í
sveitum er að ganga á
girðingar. Oft er byrjað á
túngirðingunni, sfðan er
farið í næst-beztu
girðingarnar og endað á
þeim lökustu og lengst
frá.
I minni sveit var þetta
þannig. Þó var kúa-
girðingin langverst við-
fangs. Hún var í svo-
kallaðri Austurmýri, þar
sem skiptust á flæðiengi,
fúamýrar, vilpur og dý.
Að vfsu voru þarna einnig
indælis vallendisbakkar
og lynggróin holt, en girð-
ingarstæðið var ekki á
þeim.
Aðafloknu dagsverkinu, sem
kallaö var aö fara I Austur-
mýrina, er mér minnisstæöur
aldinn bóndinn, meö niöurrekiö
iannarri hendi, sem oftast var
gamall bilöxull, og tóbakspont-
una og vasaklútinn I hinni, yfir-
lita dagsverkiö meö kankvisu
brosi undir miklu yfirvara-
skegginu.
„Það styður hvað annað,
þetta"
Sumstaöar báru nefnilega
ryögaöir virarnir alveg eins
uppi staurana.eins og annar-
staöar, þar sem staurarnir
báru uppi virana, sem þó er
ráö fyrir gert. Vilpurnar voru
slikar, aö ekki var möguleiki aö
finna neina staurfestu þar.
Þá snýtti hinn aldni búhöldur
sér, kinkaöi kolli I átt til
mýrarinnar og sagöi I blöndn-
um tón uppgjafar og klmni:
„Þaö styöur hvaö annaö,
þetta..’.
A eftir fylgdu svo nokkur vel
valin orö.
Giröingin geröi sitt gagn og
mjólk og smjör draup af kúnum,
sem óspart úöuöu I sig gulstör
og blástör, ásamt öörum gjöf-
um flæöiengisins.
Girðing um þjóðarhag
Þessi giröingarmál koma
stundum uppi huga mér þessa
dagana i þeirri umræöu, sem
nú á sér staö um stjórn efna-
hagsmála og stjórn landsins.
Enginn fer I grafgötur um þaö,
aö á margan hátt er efnahagur
þjóöarinnar meö blóma. Þrátt
fyrir ýmsar vilpur og fen er
ágætis atvinna I landinu og
segja má aö smjör drjúpi af
hverju strái efnahags lifs ins.
Aöeins veröbólgan skyggir á aö
verulegu marki.
En hvernig veröur þetta i
framtiöinni? Ber þjóöin gæfu til
þess aö standavöiöum þetta til-
tölulega góöa ástand? Styöja
Islendingar hver annan þegar
á reynir, þrátt fyrir erfiöleika
eöa standast þeir ekki sam-
jöfnuö viö gömlu Austur-
mýrargiröinguna? Fellur
vörnin útaf nokkrum istööu-
lausum staurum.
Girðingin jafnsterk veik-
asta hlekknum
Enginn giröing er sterkari
en veikasti hluti hennar. Ef
strengirnir geta ekki haldiö
uppi þeim staurum, sem ekki
hafa festu, þá er giröingin ónýt,
jafnvel þótt keppzt sé viö aö
setja nýa kafla I hana, þar sem
betur hagar meö giröingar-
stæöiö. Búsmalinn rásar út og
hin frjósömu flæöiengi gefa
ekkert af sér. Nautgripirnir
geldast og hallæri fylgir I kjöl-
fariö. Mjólk og smjör drýpur
ekki af blástarar- og gul-
stararbeit.
Alþingi veikasti hlekkur-
inn
Alþingi Islendinga er sómi
þjóöarinnar, sverö hennar og
skjöldur. A þinginu bylja
stormar þjóölifsins, en jafn-
framt kristallast þar þau
hagsmunaátök, sem eru meöal
þjóöarinnar. Þaö má þvi segja,
aö þingiö standi stundum á þvi
fúafeni, sem hvaö istööulaus-
ast getur veriö vegna
ánæöingsins. Þar kemur þá
saman i eitt hagsmunapot kjör-
dæma og þrýstihópa ásamt
framagirni og skæklatosi
einstaklinga og hópa.
Rfkisstjórn forsenda góðs
efnahags
Eitt megin verkefni þingsins
er aö sjá landinu fyrir rikis-
stjórn. An rikisstjórnar er
neðanmáls
-
Guölaugur Tryggvi Karlsson,
hagfr æöingur, fjallar hér um
stjórn efnahagsmála og stjórn
landsins og segir, aö þing-
mennirnir veröi aö standa i
sinu stykki og mynda rikis-
stjórn, sem ráöi viö veröbólgu-
vandann.
hætt viö aö slái I bakseglin fyrir
hag þjóöarinnar, fram-
kvæmdavaldiö lamast en
sundrungaöflin ráöa ríkjum.
Blómi þjóöarinnar hverfur,
ótryggt ástandiö eykur verö-
bólgubáliö, þvi aö ekkert fram-
kvæmdavald er til þess aö tak-
ast á viö verkefni efnahags-
málanna.
Þjóðin standur fyrir sínu
lslenska þjóöin er vinnusöm
þjóö. Hún stendur I sinu stykki,
en auövitaö dugar þaö ekki eitt
sér. Þingiö, rikisstjórn og
framkvæmdavald er hlekkur I
þeirri keöju, sem stuölar aö
þjóöarhag. Ef sá hlekkur
bregst, dugar ekki dugnaöur og
elja þjóöarinnar.
Þjóöin ber góöan hug til
þingsins. Þingræöiö er óum-
ræöilega ofiö I þjóöarvitund ís-
lendinga. Þeir eru stoltir af
lýöræöinu og þingræöinu og
vilja veg þess sem mestan.
Þessi góöi hugur þjóöarinnar
er sá strengur, sem styrkt get-
ur þingiö i þeirri vilpu sem þaö
stendur i.
Fólkið og þingið styður
hvort annað
Þingmennirnir veröa aö leit-
ast viö aö finna þennan góöa
streng. Láta hann hjálpa sér til
aö standa jafn vel I Istaöinu og
þjóöin stendur Ibaráttunni fyr-
ir tilveru lýöveldis ins. Ekki
láta erfiöleikana valda þvi, aö
giröingin falli og hagsmunir
fólksins fari fyrir bl. Fólkiö
hefur stutt þá, nú veröa þeir aö
styöja fólkiö.
Þingmennirnir veröa aö
standa I slnu stykki alveg eins
og þjóöin I slnu. Mynda rlkis-
stjórn, sem ræöur viö verö-
bólguvandann. Þá er hægt aö
segja llkt og gamli bóndinn
sagöi um giröingu slna. Þaö
styöja allir hver annan á Is-
landi.
Guölaugur Tryggvi Karlsson
hagfræöingur.