Vísir - 01.03.1980, Blaðsíða 6

. Laugardagur 1. mars 1980
iiigw; umcmi .9 'iugtittitiaguaii;
I.. **. f
■é í- i * *
Vg
„Rádid er ekkert ,,yf-
irþing” Nordurlanda”
>»
— segir Matthias A. Mathiesen, verdandi forseti Norðurlandaráðs
, Þing Noröurlandaráös veröur sett i Þjóöleikhúsinu á mánudaginn
kemur og er þaö f 28. sinn sem þaö kemur saman.
. t Noröurlandaráöi eiga sæti átta islenskir þingmenn og 18 þing-
menn frá hverju hinna Noröurlandanna, samanlagt 78 fulltrúar.
Ef allir þeir, sem á einhvern hátt taka þátt i störfum þingsins, eru
taldir, má reikna meö um 700 manns. Þar af veröa um sextiu ráö-
hcrrar frá öllum Noröurlöndunum.
t forsætisnefnd ráösins á sæti einn fulltrúi frá hverju Noröurland-
anna fimm og venjan er aö forseti ráösins sé kjörinn fulltrúi þess
lands, sem þingiö heldur hverju sinni. Þannig hefur Olof Palme ver-
iö forseti ráösins frá þvi aö þingiö var haldiö i Stokkhólmi i fyrra. t
samræmi viö þessa venju veröur Matthias Á. Mathiesen, alþingis-
maöur forseti Noröurlandaráös næsta áriö, en hann var einnig for-
seti frá 1970 til 1971.
Visi þótti vel viö hæfi aö ræöa viö Matthias um komandi þing og
norrænt samstarf almennt.
Matthias A. Mathiesenfveröandi forseti Noröurlandaráös, blaöar I gögnum um norrænt samstarf.
dæmi þess aö samstarfiö hafi
ekki tekist sem skyldi og þá
kemur fyrst upp i hugann efna-
hagssamstarfiö eöa Nordek. En
menn skyldu lika hafa i huga aö
ýmislegt gott hefur leitt af um-
ræöum um verkefni sem ekki
hafa komist I framkvæmd sem
slik. Sem dæmi má nefna aö
Norræni fjárfestingabankinn
getur talist afsprengi þeirra
umræöna sem fóru fram um
efnahagssamstarfiö og svo
mætti lengi telja.”
Noröurlandaráösþingum hef-
ur stundum veriö likt viö eitt
allsherjar kokkteilpartý, þar
sem þingfulltrúar stæöu i
veisluhöldum dögum saman. Nú
hefur veriö tekin ákvöröun um
aö minnka veisluhöldin til
muna, ertu sáttur viö þá
ákvöröun?
„Forsætisráöherrar Noröur-
landa og forsætisnefnd tóku þá
ákvöröun á sameiginlegum
fundi i vetur aö fella niöur
veisluhöld rikisstjórnanna og
sendiráöanna og út af fyrir sig
hef ég ekkert að athuga viö þá
ákvöröun. Hitt vildi ég segja, aö
Islendingar ættu sjálfir aö taka
ákvöröun um hvernig þeir haga
sinni gestrisni, en ekki eftirláta
þaö öörum.”
Hvaö um þann kostnaö sem
tslendingar hafa af norrænu
samstarfi?
,,Ég hef ekki á takteinum
neinar tölur þar um, en hitt er
vist aö tslendingar bera stærri
hlut frá boröi en á þaö.”
........ mi
Eins má búast viö þvi aö
ræddar veröi tillögur Ankers
Jörgensen, um aö kannaö veröi
meö hvaöa hætti Færeyingar og
Grænlendingár geti fengið sjálf-
stæöa aöild aö Noröurlandaráöi.
Erlendur Patursson frá Fær-
eyjum hefur áður boriö fram til-
lögur um sjálfstæða aðild Fær-
eyinga, en þær hafa ekki fengist
samþykktar. tslendingar
studdu þær tillögur á siöasta
þingi.”
Eru einhver mál á dagskrá
þingsins sem sérstaklega varöa
island og íslenska hagsmuni?
„Ég minnist þess ekki að þaö
sé neitt á dagskrá sem snertir
tslendinga eina og sér. Hins
vegar má búast viö þvi aö mikiö
veröi rætt um orkumál, sem
auövitaö varöa islenska hags-
muni mjög mikið.
• Einnig má gera ráö fyrir þvi
aö samnorræni sjónvarpsgervi-
hnötturinn komi til tals, en þar
fylgir sá böggull skammrifi, aö
nefndin sem um hann fjallar
hefur ekki lokib störfum. En
auðvitaö má segja aö öll þau
mál sem fjallaö er um á þessum
vettvangi snerti okkur tslend-
inga beint eöa óbeint.”
Nú heyrist oft talaö um aö
ekki sé erindi sem erfiöi af nor-
rænu samstarfi, aö árangurinn
sé I engu samræmi viö þá fjár-
muni og vinnu sem fórnaö er.
Hvert er þitt álit á þessum hlut-
um?
„Þegar þessi mál eru rædd
kemur upp sú spurning hvernig
eigi aö meta árangurinn af
þessu starfi og hvernig málin
stæöu ef þetta samstarf væri.
ekki fyrir hendi.
Menn veröa lika aö hafa I
huga, hvers eðlis þetta samstarf
er. Noröurlandaráð er ekkert
„yfirþing” Noröurlanda. Þaö
var stofnað til þess sem ráögef-
andi aöila og þar eiga sæti full-
trúar þjóöþinga Norðurland-
anna, svo og fulltrúar rikis-
stjórnanna. Ráöiö hefur nána
samvinnu viö rikisstjórnir land-
anna, en ekkert vald til aö taka
bindandi ákvaröanir. Þaö má
segja aö hlutverk þess sé aö
vera hvatning aö norrænu sam-
starfi.
Auövitaö má benda á mörg
Hvaö er þaö helsta sem liggur
fyrir þinginu aö þessu sinni?
„Þegar öllum formsatribum
er lokið viö setningu þingsins á
mánudaginn, taka viö hinar al-
mennu umræöur sem venjulega
standa yfir tvo fyrstu dagana.
Það eru fyrst og fremst tvær
skýrslur sem lagöar veröa til
grundvallar i almennu um-
ræðunum, annars vegar
greinargerö frá norrænu ráö-
herranefndinni og hins vegar
skýrsla forsiætisnefndar.
••••••••••••••••••••••••'
í fréttaljósinu
Páll
Magnússon,
blaöamaöur
skrifar.
•••••••••••••••••••••••
I greinargerö ráðherra-
nefndarinnar er talað um þá
gagnrýni sem hefur beinst aö
norrænu samstarfi vegna litils
árangurs af þvi starfi. Þar er
þess getiö, að stundum sé sagt
aö öll stærri samnorræn verk-
efni séu dæmd til aö mistakast
og er þá oft bent á efnahags-
samstarfið, Nordek, sem dæmi
um mistökin. 1 þessari gagnrýni
vill þó oft gleymast sá árangur
sem þó hefur náöst á ýmsum
sviöum.
Skýrsla forsætisnefndarinnar
fjallar svo um það starf sem
Noröurlandaráð og stofnanir
þess hafa unnið milli þinga.”
Má ekki búast viö þvi aö menn
veki máls á ýmsu ööru en bein-
linis kemur fram í þessum
skýrslum?
„Nú hefur verið gerö sú
breyting á starfsháttum þings-
ins að menn geta gert fyrir-
spurnir meö miklu styttri fyrir-
vara en áöur hefur tiökast. Nú
er hægt aö gera það meö sólar-
hrings fyrirvara i staö þriggja
vikna eins og áöur var.
Þetta gerir þaö aö verkum aö
umræöurnar geta oröiö fjörugri
og þaö mætti segja mér aö ein-
hverjir norskir þingmenn taki
upp Jan Mayen-máliö.
MEO GESTSAUGUM
Telknarl: Krls Jackson
5flfi0 fíL FfilSAL PRINS FRrf SAUDI flRABÍU OG-
FTÖLSKVLDfl HflNS HflFfl HEI/ASÓ7T ÍSLflND OG-
ENGINN VE.IT SAI/íflrRlÐlN, £N ÞftÐ
VIRÐlSrVERfl flO fSLflND AIUNJ ÖRAÐUM
GETfl FENGIÐ NöG flF ÖDVflR/ OUO
OG-ÖENS/NI.
ElNfl VflNDAA\/íLI-Ð Efl HUEÍVJI3 HÆ.6r VERWR
AÐ KOMA GULLFOSS, G^VSI OG ÞIN6VÖLLUA
I Ufl ÖORO | rr FLUfWIW&A 5KIP TIL
I v rM-7/ flRflDÍU.
r u1 r ! i