Vísir - 10.03.1980, Blaðsíða 8
8
vtsm
Mánudagur 10 mars 1980
Utgefandi: Reykjaprent h/f
Framkvæmdastjóri: Davið Guðmundsson
Ritstjórar: úlafur Ragnarsson
Ellert B. Schram
Ritstjórnarfulltrúar: Bragi Guðmundsson, Elias Snæland Jónsson.
Fréttastjóri erlendra frétta: Guðmundur G. Pétursson.
Blaðamenn: Axel Ammendrup, Friða Astvaldsdóttir, Gisli Sigurgeirsson, Hannes
Sigurðsson, Halldór Reynisson, lllugi Jökulsson, Jónina Michaelsdóttir, Katrin
Pálsdóttir, Páll Magnússon, Sæmundur Guðvinsson.
Iþróttir: Gylfi Kristjánsson og Kjartan L. Pálsson
Ljósmyndir: Bragi Guðmundsson, Gunnar V. Andrésson, Jens Alexandersson.
utlit og hönnun: Gunnar Trausti Guðbjörnsson, Magnús Olafsson.
Auglýsinga- og sölustjóri: Páll Stefánsson. Askrift er kr. 4.500 á mánuði
Dreifingarstjóri: Sigurður R. Pétursson. innanlands.
Auglýsingar og skrifstofur:
Siðumúla 8. Simar 86611 og 82260.
Afgreiösla: Stakkholti 2-4, simi 86611.
Ritstjórn: Síðumúla 14, simi 86611 7 linur.
Verð i lausasölu
230 kr. eintakið.
Prentun Blaðaprent h/f.
Hveitíbrauösdðgunum er lokiö
ÞinghléAhefur aheins verift stund milli strifta, og nú tekur alvaran vift. Mörg vandamál
blasa vift til úrlausnar, en athyglin beinist I fyrstu aft fjárlagafrumvarpinu og frysti-
húsavandanum. Hveitibrauftsdögum rikisstjórnarinnar er lokift, og þaft er undir henni
sjálfri komift, hvern dóm hún fær.
Alþingi kemur saman í dag
eftir stutt þinghlé. Stjórnmála-
umræðán hef ur fallið í dúnalogn,
þingmenn hafa skálað í norræn-
um veisluhöldum og ríkisstjórnin
hefur baðað sig í sviðsljósi vin-
samlegs almenningsálits. En
hætt er við, að þinghléð reynist
aðeins stund milli stríða. Hveiti-
brauðsdögunum er lokið og brátt
stöndum við f rammi fyrir alvöru
lífsins á nýjan leik.
Því miður eru margar blikur á
lofti og ríkisstjórnin er ekki
öfundsverðaf hlutskipti sínu. En
hún hefur eitt sér til framdrátt-
ar. Langvarandi stjórnarkreppa
og almennur léttir vegna
stjórnarmyndunar hefur skapað
henni hagstæð skilyrði og auð-
synlegt svigrúm til aðgerða.
Þessi skilyrði ætti ríkisstjórnin
að nýta sér.
En þótt undarlegt megi virðast
hafa ráðherrarnir tekið þann pól
í hæðina að gera lítið úr erf iðleik-
unum. Gef ið er í skyn, að vanda-
mál útf lutningsatvinnuveganna
séu ekki aðkallandi, f ullyrt er, að
skattar verði ekki auknir og þvi
haldið að fólki, að götóttar reglu-
gerðir dragi sjálfkrafa úr verð-
lagshækkunum.
Það er góðra gjalda vert að
draga úr bölsýni og mikla ekki
erf iðleikana um of fyrir þjóðinni.
En það dregur jafnframt úr
likunum fyrir því, að almenning-
ur sætti sig við þær aðgerðir, sem
við blasa og óhjákvæmilegar eru.
Það er lítill ávinningur í því að
lofa óbreyttum sköttum í öðru
- orðinu en leggja síðan nýja
skatta á í hinu. Það er tví-
skinnungur að afneita vanda út-
f lutningsins en fella síðan gengið
næsta dag, og það er skammsýni
að bregða upp glansmynd af
ástandinu, ef hið sannaer þveröf-
ugt.
Það er alkunn staðreynd í
pólitík, að fyrstu mánuðir hvers
stjórnartímabils ráða úrslitum
um gengi ríkisstjórnar. A þeim
tíma hefur rikisstjórn byr hjá al-
menningi og grið frá stjórnar-
andstöðu.
Þinghaldið, sem nú hefst, og
stendur fram á vor, ræður miklu
um hver framvindan verður. I
upphafi beinist athyglín fyrst og
fremst að tvennu, f járlagafrum-
varpinu og frystihúsavandanum.
Stjórnarandstaðan getur ekki og
á ekki að gagnrýna aðhaldsað-
gerðir, ef ríkisstjórnin beitir sér
fyrir þeim. Fjárlagafrumvarpið
mun strax gefa nokkra vísbend-
ingu, en þar má heldur ekki neitt
undan draga. Fjárlög segja lítið,
ef stórum útgjaldaliðum er skot-
ið á frest. Það bætir ekki stöðu
ríkissjóðs eða viðmót skatt-
greiðenda, ef beita á slíkum
skollaleik.
Stjórnarandstaðan getur held-
ur ekki haft á móti úrlausnum á
vanda útflutningsatvinnuveg-
anna, nema síður sé. Þær þola
enga bið.
Fjölmargt fleira verður að
sjálfsögðu í sviðsljósinu. Verk-
efnin blasa hvarvetna við. Semja
verður í kaup- og kjaramálum,
finna lausn á Jan Mayen-deil-
unni, ákveða fiskverð, taka
ákvarðanir í orkumálum og svo
mætti lengi telja.
I öllum þessum málum verður
ríkisstjórnin aðtaka af skarið, og
á þessari stundu eru þessi orð
sögð henni til varnaðar en ekki
áfellis. Dómur verður ekki kveð-
inn upp fyrr en öll spil liggja á
borðinu. Ríkisstjórnin á útspilið
og þess er beðið í ofvæni hvort
úrræðin verða í samræmi við
fyrirheitin. Það er undir ríkis-
stjórninni sjálfri komið
Hversvegna allur þessi afli,
þegar vift neytum aöeins um 20
þús. lesta á ári?
Svarift er aft vift tslendinga?
erum sú þjóft sem mest er háft
viftskiptum vift aftrar þjóftir
vegna einhæfni i framleiftslu. —
Undirstafta framleiftslu okkar
er fiskurinn i sjónum.
Vift notum þennan umfram
afla sem gjaldmiftil til kaupa
þeim nauftsynjium, sem okkur
vantar og þessar nauftsynjar
verftum vift aft flytja inn i landift.
Með útflutningi
sköpum við innflutning
Markmift okkar meö fiskveift-
um er þvi innflutningur. —
Innflutningur á vélum, tækjum
og búnaöi sem gerir okkur kleift
aft lifa i þessu landi. Innflutn-
ingur á þeim lifsgæftum, sem
viö sækjumst eftir.
Meft Utflutningi sköpum vift
innflutning. — Hér er þvi um aft
ræfta tvær hliftar á sama pening.
Allur metingur um hvor at-
vinnuvegurinn sé mikilvægari
er þvi óþarfa timasóun.
Viö skulum nU athuga afteins
nánar hvaft þaft er sem vift flytj-
um inn frá öftrum þjópum I
skiptum fyrir fiskinn okkar og
þá opnast ef til vill betur augu
okkar á nauftsyn þessa atvinnu-
vegar.
Vift flytjum inn allt hráefni til
iftnaftar, annaft en ull og skinn,
allar rekstrarvörur fyrir sjáv-
arUtveginn, landbúnaftinn, iftn-
aftinn svo og alla aöra atvinnu-
greinar i landinu. Fjárfest-
ingarvörur til mannvirkja-
gerfta, skipasmifta, verksmiftja
og ibúftarhús. —Vélar, tæki og
búnaft. —Matvæli, klæöi, lyf og
aftrar lifsnauösynar fyrir fólkift
I landinu. Tækni, hugvit og
þekking. — Allt þetta og meira
til flytjum viö inn frá öftrum
þjóftum og þetta greiftum vift aö
mestu meft þeim umfram afla,
sem fiskveiftarnar færa okkur.
Meft útflutningi sköpum vift innflutning — Hér er þvl um aft ræfta tvær hliftar á sama peningi, segir Jón
Magnússon m.a. í grein sinni.
„Óþarfa milliliðir”
Samnefnari alls innflutnings
er lifsgæfti og þessi lifsgæfti
kaupum vift af öftrum þjóftum.
Meft frjálsri verslun aukum
vift Ufsgæfti okkar, en skerftum
þau meft höftum.
Sá atvinnuvegur sem annast
þessa starfsemi fyrir okkur er
nefndur heildsalar efta innflytj-
endur og hefur löngum veriö
litilsmetinn. Talinn óþarfa
milliliftur. Ef þetta er rétt þvi
hefur ekki orftiö breyting hér á i
öll þessi ár. Ég veit ekki betur
en aft vift búum vift öll form
verslunar t.d. rikisverslun, inn-
kaupastofnun, samvinnuversl-
unina ofl.ofl.
Eln og hálf mllllón
lesta al llskl
neðanmals
Jón Magnússon bendir á
tengsl útflutnings og innflutn-
ings, sem hvorutveggja hafi úr-
slitaþýftingu fyrir afkomu ís-
lendinga. Hann leggur áherslu
á, aft samkeppni sé nauftsynleg I
innflutningsverslun.
En samt heldur heildsalinn
ennþá velli, þó óþarfur sé.
Sannleikurinn er nefnilega sá
aft sé innflutningurinn okkur
nauftsyn, þá hlýtur innflytjand-
inn aft vera þaö lika hverju
nafni, sem hann er nefndur,
heildsah S.I.S., rikiö, LIC efta
eitthvaft annaft.
Þaö er samkeppnin sem máli
skiptir og meft um 400 innflytj-
endum,aukS.I.S. á samkeppnin
aft vera til staftar.
Þeir sem ekki standast hana
leggja bara upp laupana, þvi
hér þýöir ekki aft leita til þess
opinbera eftir styrkjum ef illa
árar. Frekar hefur þaft verift
hlutverk hins opinbera aft af-
henda.erlendum aftilum þessa
verslun á silfurfati meö óraun-
hæfum verftlagsákvæöum.
Kannski tekst þeim þaft?
Reykjavik, 6 mars 1980.