Vísir - 10.03.1980, Blaðsíða 16

VtSIR
Mánudagur 10 mars 1980
Dirk Bogarde og Andrea Ferreol i hlutverkum hjónanna i „örvæntingunni”.
Belskt súkkulaðl
Laugarásbió: örvæntingin
Leikstjóri: Rainer Werner
Fassbinder
Handrit: Tom Stoppard, byggt á
sögu Vladimir Nabokov
Myndataka: Michael Ballhaus
Aðalleikarar: Dirk Bogarde,
Andrea Ferreol, Klaus Löwitsch
og Volker Spengler
Þýsk, árgerö 1978
„örvæntingin” fjallar um vel
stæöan súkkulaöiframleiðanda,
Hermann aö nafni, sem smám
saman er að missa tökin á eigin
lifi. Viðskiptin ganga vel en
hjónabandiö er bágboriö. Jafn-
hliöa upplausninni f hjónaband-
inu verður Hermanni ljóst
ótryggt þjóðfélagsástand i
Þýskalandi og raunar i hinum
vestræna heimi öllum. Atburöir
myndarinnar gerast skömmu
eftir hruniö i Wall Street og
kreppan vofir yfir. Nasistum
vex fiskur um hrygg, t.d.
gengur nánasti samstarfs-
maöur Hermanns i súkkulaöi
verksmiöjunni i nasistabúningi
viö vinnu sina.
Þjóöfélagsleg vandamál eru
þó ekki orsökin fyrir þeirri ósk
Hermanns aö hverfa frá lifinu
sem hann lifir, þau eru aöeins
sýnd sem nokkurskonar undir-
spil við baráttu Hermanns i
einkalifinu.
Samkvæmt skoðunum Fass-
binders er aö finna i hverju
sambandi, persónulegu eöa
pólitísku, andstæöurnar kúgar-
ann og þann kúgaöa. Þetta viö-
horf einkennir flestar myndir
hans og „örvæntingin” er engin
undantekning þar á. Versti
harðstjórinn aö dómi Fassbind-
ers er þó ástin. Hann hefur látið
hafa eftir sér aö ástin sé „besta,
leyndasta og áhrifamesta verk-
færi félagslegrar kúgunar”.
hvikmyndir
Sólveig K.
Jónsdóttir
skrifar
Eiginkona Hermanns og ást-
maður hennar ræða alltaf um
Hermann sem „húsbóndann”,
en hann er þó I raun sá kúgaði.
Eiginkonan fer stöðugt sinu
fram og erfitt og flókið samband
hjónanna er veigamesta
ástæöan fyrir ósk Hermanns um
hlutverkaskipti.
Hermann rekst á flæking, og
tælir hann til að hafa fataskipti
viö sig, myröir hann siöan og
telursig hafa framið fullkominn
glæp. Smávægileg yfirsjón
verður þó til þess aö Hermann
verður aö afklæöast tötrum
flækingsins og snúa aftur til
fyrra hlutverks.
öll tæknivinna við „örvænt-
inguna” er frábær og þó einkum
kvikmyndatakan. Fassbinder
hefur smekk fyrir óvenjulega
kvikmyndatöku, persónurnar
sjástí speglum, gegnum skreytt
gler og frá sérkennilegum
sjónarhornum.
Fassbinder hefur valiö úrvals
leikara i aðalhlutverkin og Dirk
Bogarde fer snilldarlega með
hlutverk hins geðtruflaða
súkkulaöif ramleiöanda.
„örvæntingin” er aö mörgu
leyti áhrifamikiö verk en túlkun
Dirk Bogarde á Hermanni á
ekki minnstan þátt I þvi.Astæö
urnar fyrir uppgjöf Hermanns
eru hins vegar ekki nægilega
ljósar. Ef til vill felst skýringin
þó i oröum flækingsins þegar
hann segir Hermanni aö hann
trúi ekki á ástina fremur en
aðrar borgaralegar uppfinn-
ingar, svo sem trúarbrögð og
ljóö. Vináttan er aö mati
flækingsins meira viröi og Her-
mann á auðvelt meö aö skipta
um hlutverk við flækinginn, —
þeir eru báöir vinasnauöir.
Þrátt fyrir að deila megi um
þaö hvernig Fassbinder hafi
tekist upp i þetta sinn, er óhætt
að mæla meö „örvæntingunni”
sem áhugaveröri kvikmynd.
— SKJ
20
Umsjón: Katrin
Pálsdóttir
SKÁKMEISTARAR
í MÍR-SALNUMl
Stórmeistarinn Vasjúkov og
alþjóölegi meistarinn Kúpreit-
sik, sovésku þátttakendurnir á
Reykjavikurskákmótinu, veröa
gestir i MÍR-salnum á þriöju-
dagskvöldið kl. 20.30.
Þar mun Vasjúkov rabba um
sitthvaö þaö sem nú ber hæst I
skákheiminum og segja frá þátt-
töku sinni á alþjóðamótum.
Einnig frá frægum skákmeistur-
um m.a. heimsmeistaranum
Anatóli Karpov, en Vasjúkov var
aðstoöarmaður hans, þegar hann
tefldi viö Kortsnoj um heims-
meistaratitilinn á Filipsseyjum.
Ef áhugi reynist vera fyrir
hendi mun Kúpreitsik tefla fjöl-
tefli viö þá sem vilja og hafa meö
sér töfl.
Þrfviddarverk
í Suðurgötu 7
Bandarikjamaðurinn Dave
Defrando hefur opnað sýningu á
verkum sinum I Galleri Suöur-
götu 7.
Hann stundaöi nám I School of
theDayton Art Institutel Ohio. Þá
hefur hann einnig numið I Þýska-
landi.
Defrado hefur undanarin ár
sérhæft sig I þrlvlddar málverk-
um. Þá eru á sýningunni verk
sem hann hefur unnið með ljós-
ritunartækni.
Sýningin verður opin daglega
frá klukkan 20 til 22 og frá klukk-
an 14 til 22 um helgar. Hénni
lýkur 16. mars.
Outi Heiskanen sýnir grafikmyndir í anddyri Norræna hússins.
Sýning hennar stendur út mars.
Heiskanen hefur m.a. sýnt verk sin I Tei Aviv, Stokkhólmi, New
York, San Francisco, Moskvu og London. Þá hefur hún tekið þátt I
alþjóðlegum sýningum svo sem alþjóða graflkbienainum í Fiórens.
Jassað á Hótel Sögu
Jassvakning gengst fyrir jass-
kvöldi i Atthagasal Hótel Sögu I
kvöld, en þaö hefst kl. 21.
Dagskrá kvöldsins verður fjöl-
breytt. Big-Band Hornaflokks
Kópavogs leikur undir stjórn
Gunnars Ormslev. Hljómsveitina
skipar ungt fólk sem starfaö
hefur meö Skólahljómsveit Kópa-
vogs undanfarin ár.
Þá mun hljómsveitin Mezzo-
forte tropa upp. Hana skipa:
Friörik Karlsson (gltar), Eyþór
Gunnarsson (hljómborð), Björn
Thorarensen (hljómborö),
Jóhann Asmundsson (bassi) og
Gunnlaugur Briem (trommur).
Auk þessara tveggja hljóm-
sveita munu tveir félagar úr Sin-
fóniuhljómsveit Islands koma
fram. Þaö eru þeir Richard Korn
Bassaleikari og Graham Smith
fiöluleikari.
Handritasýnlng I
Safnahúsinu
Merk handrit eru nú til sýnis I
anddyri Safnahússins viö
Hverfisgötu. Þetta eru handrit
sem Landsbókasafnið hefur
eignast á slöustu misserum.
Sýnd eru m.a.. sýnishorn
eiginhandarrita nokkurra
skálda og rithöfunda, t.d. Egg-
erts Ólafssonar, Jóns Trausta,
Theodórs Friörikssonar og
Jóhannesar úr Kötlum.
Þá er einnig á sýningunni 18.
aldar uppskrift Annála Björns á
Skarösá og sýnishorn einnar
dagbókar Finnboga Bernódus-
sonar I Bolungarvik. Hann gaf
Landsbókasafni dagbækur sinar
allt frá 1914.
Hljómsveitin Mezzoforte mun m.a. koma fram á jasskvöldi á Hótei Sögu