Vísir - 17.03.1980, Blaðsíða 14

vtsm
Mánudagur 17. mars 1980
14
vtsm
Mánudagur 17. mars 1980
Enda ðll þessi
ósköp suður
í Biarnarilaul?
Hraungos hófst noröan viö Leir-
hnjúk á Kröflusvæöinu rétt fyrir
klukkan fjögur I gærdag. Oróa varö
vart á mælum á Skjálftavaktinni i
Reynihliö um stundarfjóröungi yfir
þrjú og stööug skjálftavirkni tók
viö.
Úr byggö sást mikill gosmökkur
og var taliö aö hann næöi i þriggja
kflómetra hæö. Er flogiö var yfir
svæöiö á fimmta timanum sást, aö
hraungos var hafiö á 6—7 stööum á
fimm kflómetra langri sprungu.
Hrauniö var þunn-fljótandi og rann
frekar hratt yfir. Hvorki lif né
mannvirki voru i yfirvofandi hættu,
enda gossvæöiö um þaö' bil
fimmtán kilómetra frá byggö.
Er fór að llða á kvöldiö dró úr
gosinu en um leiö færöist skjálfta-
virknin til suöurs, i átt aö Bjarnar-
flagi, og benti þaö til þess aö kviku-
hlaup væri hafiö til suöurs. Viðeig-
andi varúöarráöstafanir voru
geröar, almannavarnanefndin i
Mývatnssveit kom saman og skip-
aöi starfsmönnum Kisiliöjunnar aö
vera i viöbragösstööu, tilbúnir til
að yfirgefa staöinn fyrirvaralaust.
Umbrotunum núna svipar mjög
til jarðeldanna viö Leirhnjúk I
september 1977, en þá varö einmitt
kvikuhláup til suöurs og uröu þá
miklar skemmdir á Kisiliöjunni og
vegir rofnuöu.
//Kisiliðjan rýmd ef minnsta
hreyfing sést á sprungum í
Bjarnarf lagi!"
„Þaö eru i kringum þrjátiu
manns á vakt á vegum Almanna-
varna”, sagöi Guöjón Petersen,
framkvæmdastjóri Almannavarna
rlkisins I samtali viö Visi.
„Við fylgjumst meö sprungum,
bæöi austan og vestan i Bjarnar-
flaginu. Einnig er vaktmaöur viö
þrær Kisiliöjunnar fyrir ofan
Bjarnarflagiö og hann fylgist meö
gangi mála viö Bjarnarflag og
Hrossadal. Stööug vakt er á
Skjálftavaktinni.
Almannavarnanefndin i Mý
vatnssveit hefur aövaraö alla ibúa
svæöisins og skipaö þeim I viö-
bragðsstööu. Þá eru menn frá
nefndinni viö gosstöövarnar til aö
fylgjast meö framvindu mála”.
Guöjón sagöi, aö Almannavarnir
sæjuekki tilefni til frekari ráöstaf-
ana meöan gosiö ógnaöi hvorki
fólki né byggingum.
„Eftir aö liöa fór á kvöldiö fannst
mönnum sem heldur væri fariö aö
siga á ógæfuhliöina, þvi taliö var aö
hafiö væri kvikuhlaup til suöurs,
sem þýöir aö eitthvaö gæti fariö aö
gerast i Bjarnarflagi.
Þaö hefur veriö ákveöiö, að ef
minnsta hreyfing sést á sprungum i
Bjarnarflagi veröur Kisiliöjan
rýmd og aö sjálfsögöu er allt viöbú-
iö til aö rýma byggöina ef hættuá-
stand skapast. Þaö ætti ekki aö
taka nema klukkutima, aö rýma
byggöina, þvi allar ytri aöstæöur
eru eins heppilegar og hægt er, góö
færö, gott veöur og staöurinn, sem
fólkiö yröi flutt á, Skútustaöir, er
ekki i mikilli fjarlægö. Þar er allt
tilbúiö, húsnæði,matur og viölegu-
útbúnaöur.”
Aö sögn Guöjóns varö fyrst vart
viö umbrot á mælum á Skjálfta-
vaktinni klukkan 15:15, almanna-
varnanefndin i Mývatnssveit var
komin I sina stjórnstöö klukkan
15:30 og stjórnstööin i Reykjavik
byrjaöi aö starfa klukkan 16.
//Ástandið er ekki gott!
„Astandiö er ekki gott”, sagöi
Karl Grönvold, jaröfræöingur, er
Visir náöi tali af honum á skjálfta-
vaktinni skömmu fyrir miönætti.
„Þaö viröist vera byrjaö kviku-
hlaup til suðurs, þvi skjálftavirknin
færist suður. Skjálftarnir eru flest-
ir litlir en mjög margir”.
— Hvenær hófst gosiö?
„Það byrjaði sig og mikill órói
klukkan fimmtán minútur yfir þrjú
en sjálft gosiö höldum viö aö hafi
hafist um fjögur leytið.
Þaö hefur gosiö á sex til sjö stöö-
um á sprungunni, allt smá hraun-
bleölar. Gossvæöiö er á svipuöu
svæöi og i fyrri gosum, nýja hraun-
iö nær niöur aö hrauninu sem kom
upp I desember 1975 og norður fyrir
svæöiö þar sem gaus i september
1977, þaö er fyrir noröan Leirhnjúk.
Gossprungan er um fimm kiló-
metra löng, en ekki öll virk.”
Karl sagöi, aö sjálft gosiö heföi
veriö i rénun þegar hann flaug yfir
svæöiö um sjöleytiö i gærdag, en
hann haföi ekki haft fregnir af gos-
inu eftir þaö, þvi enginn maöur var
á gossvæöinu til aö fylgjast meö
þvi. Ekki haföi orðiö vart viö gliön-
anir eöa sprungur um miönætti I
gær og þvi engar skemmdir oröiö á
mannvirkjum.
„Ferli umbrotanna núna er mjög
likt þvi sem var i september 1977.
Þá varð kvikuhlaup til suöurs og
kom fram sem gliönun i Bjarnar-
flagi, sprungur opnuöust, vegurinn
rofnaöi og hraungos hófst I einni
borholunni. Miklar skemmdir uröu
á mannvirkjum Kisiliöjunnar i
þeim umbrotum.”
— ATA

nd, sem var tekln laust fyrir klukkan flmm f gærdag
ns. Aöeins lengra I burtu má sjá gufu úr borholum
hæö. Mynd: JA
Eidvirknin I aöalsprungunni var heldur I rénun er þessi mynd var tekin um sexleytiö I gærdag. — Mynd: ja.