Vísir - 28.03.1980, Blaðsíða 5

Guðmundur
Pétursson
skrifar
VÍSIR Föstudagur
28. mars 1980
5
Mesta manntloni
Norðmanna |
friöartfmumi
Litlar vonir þykja til þess, að
nokkur sé lifs þeirra 120 manna,
sem saknað er af ibúðapallinum
Alexander Kielland.
Pallurinn först i niu vindstiga
veðri i gærkvöldi á Ekofisk-oliu-
svæði Norömanna, eftir aö ein
af hinum tröllvöxnu stálundir-
stöðum pallsins iét sig. Að öllu
eðlilegu átti pallurinn að þola
miklu meira veður.
Um borö i pallinum, sem
tengdur var við oliuborpallinn
Eddu, eru sagðir hafa verið um
225 menn, flestir Norömenn, en
þö einnig 35 Bretar, 3 Finnar, 1
Spánverji og 1 Portúgali, og
hugsanlega einhverjir ls-
lendingar.
Talsmaöur Phillips Petrole-
um sagði i morgun, aö 102 heföi
verið bjargað i umfangsmiklum
björgunaraðgerðum, sem I töku
þátt skip, þyrlur og flugvélar,
en veður og sjógangur torveld-
uðu allar aðgeröir og settu
björgunarmenn sig i hinn mesta
háska.
Klukkan sjö I gærkvöldi sendi
Alexander Kielland frá sér
neyðarskeyti, eftir að ein undir-
staðan fór að gefa sig. Fimmtán
minútum siöar hafði honum
hvolft.
Pallurinn var um 150 mflur
undan austurströnd Englands
og 200 milur undan Noregs-
strönd.
Mennirnir, sem bjargað var,
voru fluttir fyrst á næstu bor-
palla, en þaðan siðan meö þyrl-
um til Stavanger. Breskar og
norskar björgunarþyrlur tóku
þátt i björgunaraögerðunum og
sömuleiðis nærstödd skip.
Flugmenn, sem flugu yfir
svæðið, sögðu, að ringulreiðin
væri ægileg aö lita, og Ibúðar-
pallurinn, sem hafi verið heimili
mannanna, maraði i hálfu kafi
og visuðu undirstöðurnar upp i
loft. Vistarverur mannanna
voru þvi 20 metra i kafi, og voru
uppi ráðagerðir I nótt um að
senda kafara þangaö niöur, ef
sjógangur leyfði, þvi aö undir
morgun var tekið aö hægja.
Norska rfkisstjórnin efndi til
skyndifundar um miðnæturbil
til þess aö fara yfir björgunar-
skýrslur, en þetta er sennilega
mannskæðasta slys Norömanna
á þessari öld — aö frátöldu
mannfalli á striöstimum.
Alexander Kielland var
smiöaöur i Frakklandi 1976 og
hafði ibúöir og matsali á þrem
hæðum. Hannstóöá fimm stál-
undirstööum. Pallurinn var út-
búinn tveim björgunarbátum,
átta gúmflekum og einum gúm-
báti, en óliklegt þótti, að menn-
irnir hefðu náð að sjósetja þá á
svo skömmum tima, sem þeir
höfðu til umráöa.
Ætia að blarga ner-
skipl Irá árlnu 1545
Senn á að hefjast handa við
köfun niöur Iflakið afMaryRose,
700 smálesta herskipi Hinriks átt-
unda, en þaö sökk i Solent
skammt frá Eastney árið 1545.
Standa vonir til þess, aö
skrokknum verði náð upp áriö
1982.
Til þessa hefur veriö bjargaö
upp úr skipinu fjölda fornmuna,
en þó aöallega vopnum, fatnaði
og skipsáhöldum. 1978 voru stofn-
uö samtök til þess að fjármagna
björgun Mary Rose, sem var stolt
breska flotans, en sökk vegna lé-
legrar skipstjórnar og ofhleðslu.
Svfar innlelða
verðstððvun
Verðstöðvun var innleidd i Svi-
þjóö i gær i viöleitni til þess að
rjúfa þá sjálfheldu, sem kjaravið-
ræður viö launþegasamtök Svia
voru komnar i. — Verðstöðvun-
in á aö gilda til 9. mai, en kann aö
verða framlengd.
Sænska stjórnin hefur skipaö
sérstaka sáttasemjaranefnd til
þess aö reyna að hraða viðræðum
milli launþegasamtakanna og
vinnuveitenda, en þær strönduöu
fyrr i þessum mánuði.
Launþegasamtökin, sem hafa
innan sinna vébanda um tvær
milljónir manna, hafa krafist
11,3% kauphækkunar, en vinnu-
veitendur segja atvinnuvegina
ekki færa um aö veita neinar
raunhæfar kjarabætur.
Stjórnin hefur lagt fram til
lausnar málinu tillögu, sem felur
I sér framlengingu verð-
stöövunarinnar, sem tók gildi I
gær, og ennfremur, að verö-
stöðvunin verði látin taka til lána-
vaxta og leigugjalda. Jafnframt
er lagt til, aö hækkaður verði
ýmis skattafrádráttur og fyrir-
tæki skylduð til þess að leggja
25% af öllum tekjuafgangi (þegar
hann er kominn yfir ákveðið lág-
mark) i sérstakan fjárfestingar-
sjóð.
Ætla að skatt-
leggja sérstak-
lega oliugróða
BandarlklaDlng sampykkti
nýjan olluskatt
Carter Bandarikjaforseti fékk i
gærkvöldi samþykkt og afgreitt á
Bandarikjaþingi frumvarp sitt
um sérsköttun á gróða oliufélag-
anna, og skoraði á þingið að
hraða einnig afgreiðslu annarra
ráðstafana hans til orkusparnað-
ar.
Um er að ræða skatt, sem áætl-
að er, aö færi rfkisjóöi 227,3
milljón dollara tekjur, en Carter
hefur sagt, aö ráðageröir hans
um a6 gera Bandarikin óháðari
innfluttri ollu, stæöu og féllu með
þessu frumvarpi. Þessi skattur
veröur tekinn af hagnaði banda-
riskra oliufélaga á næstu tiu ár-
um, en honum veröur varið til
þess að kosta þróun annarra
orkugjafa og til þess að hjálpa
lágtekjufólki til þess að geiða
oliureikninga sina.
Frumvarpið var samþykkt með
66 atkvæðum gegn 31, i öldunga-
deild þingsins, og voru það helst
fulltrúar úr oliuframleiöslufylkj-
um, sem lögðust gegn þvi. Sögðu
þeir, að það mundi draga úr
áhuga til oliuframleiðslu heima i
Bandarikjunum.
PS

feýsál
Mngkosnlngarnar
dragast I (ran
Ólfklegt þykir, að hiö nýja þing
trans taki gislana i bandariska
sendiráðinu i Teheran á dagskrá
fyrr en i byrjun júni — I fyrsta
lagi.
Seinni uinferö þingkosninganna
seinkar unt mánuð, að minnsta
kosti, vegna rannsóknar á
kosningasvikum i íyrri umferð-
inni.
Bæturvegna
slyssins I Sevoso
Hinir svissncsku eigendur efna-
verksmiðjúnnar I Seveso noröur
af Milanó hafa sæst á aö greiða
skaðabætur, sem nema samtals
um 58 milijörðum króna.
Sprenging varð i Ecmesa-verk-
smiðjunni tð. júlí 1976, og stapp
þá eiturgas út I andrúmsloflið,
sem neyddi þúsundir manna tii
þess að flytja heimili sin f ná-
grenninu. — Margir hlutu húð-
sjúkdóma af, en einhverjar kouur
iétu fóstri og skepnur og fuglar
drápust.
Mýjar vlðræöur
um
Palestlnuaraba
Nýjar viðræður eru hafnar miili
Egyptalands, tsraels og Banda-
rikjanna um sjálfstjórn til handa
Palestinuaröbum á hernumdu
svæðunum, en Egyptar scgjast
vonlitlir um árangur úr þeim.
í Camp David-samkomuiaginu
miltt ísracla og Egypta var gert
ráð fyrir, að um þetta atriöi yröi
samið sérstaklega. Hófust
samninga viöræður fyrir liu mán-
uöum, en koniust fljótlega i sjáif-
heldu og hefur hvorki gengið né
rekið.
Flnnsklr slómenn
í verkfaill
Finnsku sjómannasamtökin hafa
framlcngt þriggja daga verkfali á
kaupskipum, vegna deilunnar um
kaup og vinnuaðstöðu. Verkfallið
hefur m.a. leitt tíitstöðvunar á Is-
brjótum, svo að um 30 skip,
ýmissa þjóða, eru nú föst í Isn-
um I finnska flóanum. Kviða
menn þvi, aö skipin berist með
Isnum á land, en áhafnir isbrjót-
anna hafa heitið þvl aö gera
undanþágu I verkfaliinu, ef skip
lenda i háska.
Tvlburlnn lagðl
bað ill sem burftl
Timothy Twomey, 33 ára lög-
regiumaður i Kaliforniu, er orð-
inn faðir, þrem árum eftir aö

grætt var f hann eista úr eineggja
tviburabróður hans. Læknar hans
segja.aðþetta sé fyrsta aðgerðin,
sem heppnast hafi á þessu sviði,
og I fyrsta skipti, sem slíkt ber
ávöxt.
Timothy fæddist eistnalaus, og
þegar hann kvæntist íyrir 4 árum
bjuggust þau hjón við, að þau
mundu aldrei eignast börn.
Læknarnir segja, að líkami
Timothy hefði hafnaö aðfengna
hlutanum, ef hann hefði ekki
verið fenglnn úr tviburabróður
hans, sem er þriggja barna iaðir.
Skókmóllð I
Lone Pine
Díindzihashvili, rússneski
skákmeistarinn, scm flutti til
israel, hreppti 1. verðlaunin á
skákmótinu i Lone Pine, 15 þús-
und doliara.
Anthony Milés fékk 2. verölaun-
in, 10 þúsund dollara, en fimm
voru jafnir i 3. sæti: Bent Larsen,
Florin Gheorghiu, Yuri Baíashov,
Euflm Geúer og Lev Alhurt.