Morgunblaðið - 11.12.2001, Blaðsíða 24

VIÐSKIPTI/ATHAFNALÍF
24 ÞRIÐJUDAGUR 11. DESEMBER 2001 MORGUNBLAÐIÐ
H
E
K
L
A
- í f o r y s
t u
á
n
ý
rr
i
öl
d
HEKLA HF
Skráning skuldabréfa á Verðbréfaþing Íslands
Útgefandi:
Hekla hf, kt. 600169-5139, Laugavegur 170-174,
105 Reykjavík.
Lýsing á flokknum:
Heiti flokksins er 1. flokkur 2001 og hefur verið gefinn út
með rafrænum hætti hjá Verðbréfaskráningu Íslands hf.
með færslunúmerið IS0000005130. Lánstími bréfanna
er 6 ár og rúmlega níu mánuðir, og eru þau bundin vísitölu
neysluverðs en vaxtalaus.
Fjárhæð og einingar:
1. flokkur 2001 er nú samtals kr. 200.000.000,- að
nafnverði. Bréfin eru seld gegn staðgreiðslu.
Skuldabréfaflokkurinn verður opinn í tvö ár og getur orðið
allt að kr. 495.000.000,- að nafnverði. Bréfin eru seld í
kr. 5.000.000,- nafnverðseiningum. Engin hlunnindi fylgja
skuldabréfunum.
Lánstími, afborganir og gjalddagar:
Lánstími bréfanna er 6 ár og rúmlega níu mánuðir. Bréfin
eru með 12 jöfnum afborgunum. Gjalddagar eru tvisvar á
ári, 28. mars og 28. september, í fyrsta sinn 28. september
2002. Lokagjalddagi er 28. mars 2008. Bréfin eru án
uppsagnarákvæðis.
Skráningardagur á VÞÍ
Þegar útgefin og seld bréf að upphæð kr. 200.000.000,-
að nafnverði verða skráð á VÞÍ þann 14. desember 2001.
Auðkenni skuldabréfaflokksins á VÞÍ verður HKL 01 1.
Milliganga um skráningu:
Verðbréfastofan hf., kt. 621096-3039, Suðurlandsbraut 18,
108 Reykjavík, sími 570-1200, símbréf 570-1209
annast milligöngu um skráningu á Verðbréfaþingi
Íslands hf.
Skráningarlýsing og aðrar upplýsingar varðandi ofangreind
skuldabréf liggja frammi hjá Verðbréfastofunni hf.
Hægt er að nálgast útboðslýsinguna á heimasíðu
Verðbréfastofunnar, www.vbs.is
lífeyrissjóðakerfi. Tryggvi sagðist
kalla þetta ástand lýðfræðilega tíma-
sprengju, því á hinum Norðurlönd-
unum, þar sem er gegnumstreymis-
kerfi en ekki uppsöfnunarkerfi í
lífeyrismálum eins og er hér á landi,
stefndi í að árið 2030 færi um þriðj-
ungur skatttekna ríkisins í lífeyris-
greiðslur.
Tryggvi bar saman lífeyriskerfi
Norðurlandanna og sagði að ólíkt því
sem stundum væri haldið fram þá
væri Ísland alls ekki eitt um að tekju-
tengja lífeyri, þau gerðu það í raun
öll, en með nokkuð ólíkum hætti þó.
Þannig væri allur lífeyrir tekjutengd-
ur hér og í Finnlandi, en í hinum
löndunum þremur væri grunnlífeyr-
irinn undanskilinn tekjutengingunni.
Þá velti hann því fyrir sér hvaða
skýringar kynnu að vera á því að
menn kjósa að taka lífeyri snemma
og nefndi nokkrar sem kæmu til
greina. Ein skýringin væri að hár líf-
eyrir hvetti menn til töku hans, önnur
kynni að vera að störf yrðu úrelt og
eldra fólk hefði ekki þá þekkingu sem
þyrfti í nýju störfin. Einnig hefði ver-
ið nefnt að eldra fólk skili ekki sömu
afköstum og það sem yngra er, en
þetta taldi hann reyndar ekki líklega
skýringu.
Ýmsar aðgerðir hins opinbera
hvettu líka til að fólk hyrfi snemma af
vinnumarkaðnum. Sem dæmi tók
Tryggvi að afar misjafnt væri milli
Norðurlandanna hversu líklegt væri
að verða öryrki. Þannig er til að
mynda tæplega helmingur Finna á
aldrinum 60-64 ára skráður öryrki,
ATVINNUÞÁTTTAKA fólks á aldr-
inum 55 til 64 ára er afar misjöfn milli
landa, að því er fram kom í erindi sem
Tryggvi Þór Her-
bertsson, for-
stöðumaður Hag-
fræðistofnunar
Háskóla Íslands,
flutti á málstofu
BSRB um sveigj-
anleg starfslok.
Þannig er at-
vinnuþátttaka
karla á þessum
aldri á bilinu
44,5% til 75,8% á hinum Norðurlönd-
unum, lægst í Finnlandi og hæst í
Noregi, en hér á landi eru 93,3%
karla á þessum aldri á vinnumark-
aðnum. Hjá konum liggur hlutfallið á
bilinu 39,7% til 63,6% á hinum Norð-
urlöndunum, lægst í Finnlandi og
hæst í Svíþjóð, en hér eru 83%
kvenna á þessum aldri við launuð
störf.
Víða vandamál hve snemma
menn hætta vinnu
Tryggvi sagði að á síðustu tveimur
áratugum hafi ýmis kerfi verið sett
upp víða erlendis til að auðvelda
mönnum að hætta snemma að vinna
og nú sé orðið vandamál hve snemma
fólk láti af störfum. Hann sagði sam-
bland af auknum lífslíkum og
skemmri starfsævi vera vanda sem
kæmi meðal annars fram í ónýttri
framleiðslugetu þjóðfélagsins, lægri
skatttekjum til að standa undir vel-
ferðarkerfinu og auknum þrýstingi á
en hér á landi er þetta hlutfall innan
við 15%. Þessi mikli fjöldi öryrkja í
Finnlandi endurspeglar að sögn
Tryggva meðal annars aðgerðir sem
gripið var til í því skyni að draga úr
atvinnuleysi í upphafi síðasta áratug-
ar.
Æskilegt að umbuna mönnum
fyrir að vinna lengur
Tryggvi sagði afar mikilvægt að
menn gerðu sér grein fyrir þeim
mikla kostnaði sem fylgdi því að fólk
hyrfi snemma af vinnumarkaðnum.
Hér sagði hann kostnaðinn hverfandi
enda væru nær allir við vinnu á aldr-
inum 55-64 ára. Hins vegar væri
áætlað að kostnaðurinn vegna tap-
aðrar framleiðslu hjá löndum innan
Efnahags- og framfarastofnunarinn-
ar, OECD, væri að meðaltali um 6%
af landsframleiðslu og í Finnlandi
væri þetta hlutfall nálægt 10%.
Þrátt fyrir að það sé óvinsælt póli-
tískt er að sögn Tryggva byrjað í
nokkrum löndum að endurskoða og
þrengja möguleikana á að taka lífeyri
snemma, en þessar aðgerðir væru þó
sjaldnast nægjanlegar. Þá sé fátítt að
mönnum sé umbunað fyrir að starfa
fram yfir lögbundin lífeyrismörk, en
æskilegt sé að kerfið umbuni mönn-
um fyrir það. Þó tók hann fram að
ekki væri ástæða til að setja alla und-
ir einn hatt. Þeir sem vinni líkamlega
vinnu geti til dæmis þurft að hætta að
vinna fyrr en hinir sem ekki hafa slit-
ið sér út líkamlega og æskilegt sé að
kerfið bjóði upp á slíkan sveigjan-
leika.
Sveigjanleg starfs-
lok kostnaðarsömHELGA RE, nýtt skip útgerð-arfélagsins Ingimundar hf. íReykjavík, hélt nýverið af stað
áleiðis til Íslands frá Kína, þar sem
skipið var smíðað. Skipið var ný-
verið formlega afhent útgerðinni
og því um leið gefið nafn. Það var
Lára Friðbertsdóttir, eiginkona Ár-
manns Ármannssonar útgerð-
armanns, sem gaf skipinu nafn og
er hún því guðmóðir þess. Helga
RE er 28,9 metra langt og 19,7
metra breitt togskip, systurskip
Bjarnar RE sem kom nýverið í
fyrsta sinn til heimahafnar í
Reykjavík en bæði skipin eru hönn-
uð af Skipasýn ehf. og smíðuð í Gu-
angzhou-skipasmíðastöðinni í
Hungpu í Kína. Áætlað er að sigl-
ingin til Íslands taki um tvo mánuði.
Skipstjóri á Helgu RE er Geir Garð-
arsson.
Lára Friðbertsdóttir gaf Helgu RE nafn þegar skipið var afhent formlega í Kína nýverið en það er nú á leið til Íslands. Með henni á myndinni er Ármann Ármannsson útgerðarmaður.
Helga RE heldur
af stað frá Kína
MJÖG mikil eftirspurn er eftir
kvótum í flestum fiskitegundum,
bæði í aflamarks- og krókakerfinu.
Að sögn Eggerts Sk. Jóhannesson-
ar hjá Skipamiðluninni Bátum &
kvóta eru kaupendur fyrirtæki sem
vilja bæta við sig heimildum og að-
ilar sem þurfa að fjárfesta í afla-
hlutdeildum eða skiptum fyrir ára-
mót.
„Þorskur hefur verið svo að segja
ófáanlegur, hvort sem um er að
ræða innan ársins eða varanlega og
hefur það valdið því að nú liggja
inni kauptilboð á 150.000 krónur
fyrir tonnið í leigu eða 860.000
krónur fyrir tonnið miðað við
óveiddar varanlegar heimildir.
Leiguverð hefur verið um 110 krón-
ur fyrir þorskkvóta í krókakerfinu
og 570 þúsund krónur fyrir var-
anlegan óveiddan kvóta. Það er því
greinilega mikil vöntun á króka-
kvóta, sem og bátum með kvóta.“
Óvenjulegt ástand
Eggert segir leiguverð aldrei
hafa haldist svo hátt áður, það hafi
rokið upp strax við upphaf fisk-
veiðiársins sem sé mjög óvenjulegt.
„Venjulega er verð bæði á varan-
legum kvóta og leigukvóta nokkuð
lágt og helst síðan stöðugt fram á
vertíðina. Þegar hinsvegar hefur
farið að ganga á veiðiheimildir út-
gerða hefur leiguverð hækkað um
nokkrar krónur. Núna hefur aftur á
móti verið mikil eftirspurn eftir
leigukvóta alveg frá upphafi fisk-
veiðiársins. Verð á aflamarki hefur
almennt hækkað mikið, sem má
rekja til þess að gott verð fæst fyrir
fiskinn á fiskmörkuðum. Auk þess
vantar krókabátana nú sárlega ýsu-
kvóta. Það er nánast ekkert fram-
boð á ýsukvóta, þó svo boðnar séu
590.000 krónur fyrir tonnið miðað
við óveiddan kvóta,“ segir Eggert.
Mjög mikil eftir-
spurn eftir kvóta
Tryggvi Þór
Herbertsson