Morgunblaðið - 16.12.2001, Blaðsíða 35

Þetta fólk fær nánast enga skatta-
lækkun nú en verðlagsáhrifin af
hækkun tryggingagjaldsins mun
rýra kjör þeirra um 0,3%–0,4%.
Samfylkingin telur nauðsynlegt að
spyrna við þessari þróun og lagði til
að nefnd yrði skipuð með aðild
stjórnmálaflokkanna, aðila vinnu-
markaðarins og samtaka lífeyris-
þega til að leita leiða við að afnema
eða lækka verulega skatta á lág-
markslaunum og lífeyri og skoða um
leið kosti fjölþrepa skattkerfis.
Stjórnarflokkarnir felldu þá tillögu
og einnig tillögu Samfylkingarinnar
um að hætta að skattleggja fjárhags-
aðstoð sem sveitarfélögin veita ein-
staklingum sem ekki eiga fyrir brýn-
ustu nauðþurftum.
23% munur á skatthlutfalli
launafólks og fyrirtækja
Með tillögum stjórnarflokkanna
er verið að færa skattbyrði í auknum
mæli af fjármagni og eignum yfir á
vinnutekjur og laun með þeim afleið-
ingum að munur á skattlagningu ein-
staklinga og fyrirtækja getur orðið
allt að 23%. Slíkur munur er alls
staðar talinn óeðlilegur enda veldur
hann ójafnræði og ósanngirni í
skattaframkvæmd og leiðir til skatt-
undanskota og óeðlilegrar tilhneig-
ingar til að færa einstaklingsrekstur
yfir í einkahlutfélög. Þannig geta
einstaklingar í rekstri fært aukinn
hluta launa yfir á hagnað og arð og
greitt 10% skatt af stórum hluta
launa sinna í stað 38% eða 42% með
hátekjuskatti.
Stjórnarflokkarnir eru því með
óeðlilegum hætti að hvetja til stofn-
unar einkahlutafélaga með þeim af-
leiðingum að það mun ýta undir
gerviverktakastarfsemi og auka
skattasniðgöngu. Skattstjórinn í
Reykjanesumdæmi segir að það sé
gert til að komast hjá réttum skatt-
greiðslum og koma einkaútgjöldum
yfir á reksturinn og skapa skatta-
hagræði með ýmiss konar fjármála-
gerningum við hlutafélagið.
Þetta er alvarleg þróun sem m.a.
ríkisskattstjóri, skattrannsóknar-
stjóri, skattstjórar, Þjóðahagsstofn-
un, Seðlabanki og ASÍ vara við í um-
sögnum sínum um skattalagabreyt-
ingar ríkisstjórnarinnar. Stjórnar-
flokkarnir felldu allar breytingar-
tillögur Samfylkingarinnar sem
lagðar voru fram til þess að sporna
gegn þessari þróun.
Ljóst er að sá hvati sem nú er fyrir
hendi til að breyta einkarekstri í
einkahlutafélög getur haft veruleg
áhrif til skattalækkunar fyrir marga
hópa, ekki síst kvótaeigendur. Sam-
kvæmt útreikningum sem Þjóðhags-
stofnun gerði kemur fram að stofn-
unin metur að hreinn söluhagnaður,
ef allar aflaheimildir yrðu nú seldar
á markaðsverði, væri á bilinu 165–
215 milljarðar króna. Samkvæmt til-
lögum ríkisstjórnarinnar er skatta-
lækkun á söluhagnað vegna kvóta að
lágmarki 11–12% eða jafnvel meira.
Það færir kvótaeigendum 18–26
milljarða kr. í skattalækkun miðað
við markaðsvirði aflaheimilda í dag,
yrðu þær allar seldar.
Eignaskattar og skattar
á fjármagnstekjur
ASÍ hefur gagnrýnt að dregið sé
úr skattlagningu á eignir og fjár-
magn án þess að endurskoðun sé
gerð á skattlagningu fjármagns-
tekna. Samfylkingin telur að skoða
verði mikla lækkun eignarskatta nú í
samhengi við fjármagnstekjuskatt
sem er hvergi lægri innan OECD-
ríkjanna en á Íslandi. Samfylkingin
vill að fremur en að hækka trygg-
ingagjald sé sú leið farin að hækka
fjármagnstekjuskatt lítillega á móti
verulegri lækkun á eignarskatti. Það
nær mun betur markmiði jafnræðis
og sanngirni í skattkerfinu. Það
dregur líka úr óeðlilegum hvata til
yfirfærslu úr einstaklingsrekstri yfir
í einkahlutafélög í þeim tilgangi að
komast hjá eðlilegri skattlagningu
launatekna. Samfylkingin leggur til
að fjármagnstekjuskattur verði
hækkaður úr 10% í 16% og að tekið
verði upp sérstakt frítekjumark.
Þannig yrðu fjármagnstekjur hjá
einstaklingum undir 100 þúsund
krónum – og hjá hjónum undir 200
þúsund krónum – ekki skattlagðar.
Samkvæmt útreikningum embættis
ríkisskattstjóra myndi það, m.v.
álagningu þessa árs, fækka þeim
sem greiða fjármagnstekjuskatt um
56 þúsund manns eða úr 78 þúsund
einstaklingum í 22 þúsund einstak-
linga. Hóflegur sparnaður yrði þann-
ig undanþeginn skatti við þessa
breytingu, um leið og tekjur ríkis-
sjóðs myndu aukast um 1.700 millj-
arða króna. Útreikningar ríkisskatt-
stjóra sýna að af 24–25 milljarða
fjármagnstekjuskattsstofni eiga
10% framteljanda fjármagnstekju-
skatts 16 milljarða króna af stofn-
inum en 8 milljarðar skiptast á þau
90% framteljenda sem eftir eru.
Hvað eiga skattareglur
að ganga út á?
Ljóst er að tillögur ríkisstjórnar-
innar munu auka verulega á ójafn-
ræðið innan skattkerfisins og leiða
til verulegrar skattasniðgöngu. Auk
þess munu einstaklingar í enn meira
mæli standa undir skatttekjum rík-
issjóðs en 83% allra skatttekna koma
frá einstaklingum.
Tillögur Samfylkingarinnar ná því
markmiði að mismuna ekki atvinnu-
greinum, tryggja meira jafnræði,
auka sanngirni í allri skattlagningu
en viðhalda jafnframt alþjóðlegu
skattaforskoti íslenskra fyrirtækja.
Með tillögum okkar er unnt að efla
atvinnulífið, styðja við lítil og með-
alstór fyrirtæki og sprotafyrirtæki,
auka jafnræði á milli þeirra sem
greiða skatt af launum og hinna sem
greiða skatt af fjármagni, ásamt því
að lækka skatta þeirra sem minnstar
hafa tekjurnar. Þannig skattaum-
hverfi viljum við sjá.
Höfundur er alþingismaður og á sæti
í efnahags- og viðskiptanefnd.
SKOÐUN
MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 16. DESEMBER 2001 35
Faxafeni 5 • 108 Reykjavík • Sími 588 8477 • betrabak@betrabak.is • www.betrabak.is
w
w
w
.d
es
ig
n.
is
©
20
01
Vertu viss um að gæðin nái í gegn.
• 2 x 50.000 NW Power lyftimótorar.
• 3 nuddmótorar með 7 nuddkerfum.
• Öryggisbúnaður á nuddmótorum.
• Loftfjarstýring.
• Rennur til baka við lyftingu baks.
• Sér koddastilling.
• 10 ára ábyrgð á rafhlutum.
Jólatilboð á stillanlegum rúmum með heilsudýnum
Gravity Zero Super
Ekkert að bursta, hreinlegt,
þægilegt og einfalt.
Sjálfgljáandi krem skóáburður
Innflytjandi: ÁRGERÐI ehf sími 587 1888
Útsölustaðir: Skóverslanir, skósmiðir og verslanir Hagkaupa.



Þakka öllum þeim, sem glöddu mig á 80 ára
afmæli mínu 11. nóvember sl., með heimsókn-
um, gjöfum, skeytum, söng o.fl. Fjölskyldu
minni þakka ég frábæra afmælisveislu.
Guð gefi ykkur öllum gleðilega jólahátíð.
Jóhanna Þórhallsdóttir,
Hæðargarði 35,
Reykjavík.