Morgunblaðið - 16.12.2001, Blaðsíða 64

MORGUNBLAÐIÐ, KRINGLUNNI 1, 103 REYKJAVÍK, SÍMI 569 1100, SÍMBRÉF 569 1181, PÓSTHÓLF 3040,
ÁSKRIFT-AFGREIÐSLA 569 1122, NETFANG: RITSTJ@MBL.IS, AKUREYRI: KAUPVANGSSTRÆTI 1 SUNNUDAGUR 16. DESEMBER 2001 VERÐ Í LAUSASÖLU 190 KR. MEÐ VSK.
ÚRSKURÐARNEFND um upp-
lýsingamál hefur nýlega komist að
þeirri niðurstöðu að utanríkisráðu-
neytinu beri að afhenda lögmanni
bréf sem hann óskaði eftir, en var
synjað af ráðuneytinu. Bréfið var
sent í júlí sl. frá Eftirlitsstofnun
EFTA (Fríverslunarsamtaka Evr-
ópu), eða ESA, og innihélt form-
lega viðvörun til stjórnvalda varð-
andi jarðalögin, nr. 65 frá árinu
1976. Kemst ESA að þeirri nið-
urstöðu að þrjár greinar jarðalaga
séu andstæðar reglum Evrópska
efnahagssvæðisins, EES, um
frjálsa fjármagnsflutninga og stað-
festurétt, þ.e. að hægt sé að flytja
og setjast að eða stofna fyrirtæki
hvar sem er innan EES-svæðisins.
Málsatvik eru þau að lögmað-
urinn, fyrir hönd umbjóðanda síns,
sendi erindi til ESA í ársbyrjun
2000 þar sem óskað var eftir skoð-
un á því hvort tiltekin ákvæði
jarðalaganna stæðust samninginn
um Evrópska efnahagssvæðið,
einkum þau er varða forkaupsrétt
sveitarfélaga á ríkisjörðum.
Eftirlitsstofnun EFTA tók erind-
ið til rækilegrar skoðunar og yf-
irfór jarðalögin í heild sinni. Eftir
þá vinnu var stjórnvöldum sent við-
vörunarbréf í júlí sl., sem er fyrsta
skref umfjöllunar mála innan ESA.
Ef stjórnvöld gera ekkert í málinu
mun ESA skila af sér rökstuddu
áliti og verði jarðalögunum ekki
breytt eftir það fer málið vænt-
anlega fyrir EFTA-dómstólinn.
Eftirlitsstofnunin komst að því
að þrjár greinar jarðalaganna, nr.
6, 11 og 30, væru andstæðar
reglum EES og fælu m.a. í sér við-
skiptahindranir. Um er að ræða
greinar er í fyrsta lagi varða tvöfalt
tilkynningakerfi á jarðasölu, þ.e. 6.
greinin, bæði til jarðanefndar og
viðkomandi sveitarfélags, í öðru
lagi það skilyrði fyrir því að fá
heimild til að stunda landbúnað að
viðkomandi hafi starfað við land-
búnað hér á landi í tvö ár, sem er
11. greinin, og í þriðja lagi 30. gr.
þar sem kveðið er á um forkaups-
rétt sveitarfélaga á jörðum.
Synjað um aðgang
að bréfi ESA
Lögmaðurinn fór fram á það
skriflega við landbúnaðarráðuneyt-
ið í ágúst sl. að fá aðgang að þessu
bréfi frá ESA og framsendi ráðu-
neytið beiðnina til utanríkisráðu-
neytisins. Það ráðuneyti synjaði
beiðni lögmannsins, m.a. með eft-
irfarandi rökum:
„Bréf það sem þér vísið til mark-
ar á grunni samningsins milli
EFTA-ríkjanna um stofnun eftir-
litsstofnunar og dómstóls fyrsta
skrefið í mögulegri málsókn Eft-
irlitsstofnunar EFTA (ESA) gegn
íslenskum stjórnvöldum fyrir
EFTA-dómstólnum. Með hliðsjón
af því telur ráðuneytið eðlilegt að
með beiðni yðar verði farið á
grundvelli 2. tölul. 6. gr. upplýs-
ingalaga nr. 50/1996 þar sem ESA
telst að mati ráðuneytisins fjöl-
þjóðastofnun í skilningi þess
ákvæðis. – Formleg viðvörun af því
tagi er hér um ræðir er einhliða
skoðun ESA á tilteknu lagalegu
álitaefni sem einungis í takmörk-
uðum mæli endurspeglar sjónarmið
íslenskra stjórnvalda. Viðbúið er að
erindið leiði til frekari skoðana-
skipta milli ESA og íslenskra
stjórnvalda sem á endanum kunna
að leiða til þess að málinu verði
ekki frekar fylgt eftir af hálfu
ESA. Meðan málið er á því stigi
telur ráðuneytið að almannahags-
munir standi til þess að aðgangur
að upplýsingum af þessu tagi sé
takmarkaður á grundvelli 2. tölul.
6. gr. upplýsingalaga nr. 50/1996.“
Afhending bréfs gæti ekki
spillt samskiptum við EFTA
Í kæru til úrskurðarnefndarinnar
bendir lögmaðurinn á að umbjóð-
andi sinn hafi upphaflega kært mál
það til ESA sem varð tilefni viðvör-
unar stofnunarinnar til stjórnvalda.
Þá dregur kærandi í efa að umbeð-
in gögn varði þá hagsmuni sem
upplýsingalögunum sé ætlað að
vernda, og bendir jafnframt á að
stjórnvöld hafi áður veitt aðgang að
sambærilegum erindum frá ESA,
þ.á m. álitum vegna áfengiseinka-
sölu ríkisins.
Úrskurðarnefndin telur ráðu-
neytið, miðað við hve langt er liðið
síðan bréfið barst stjórnvöldum,
ekki hafa sýnt fram á að það geti
spillt samskiptum íslenska ríkisins
við EFTA eða ESA þótt almenn-
ingur fái vitneskju um efni bréfs-
ins.
Utanríkisráðuneytinu bar að afhenda viðvörun frá Eftirlitsstofnun EFTA
Þrjár greinar jarðalaga
andstæðar reglum EES
HALLGRÍMSKIRKJA varð aust-
urríska kökugerðarmanninum
Roland Kavalirek að yrkisefni er
hann tók sig til og bakaði pipar-
kökueftirlíkingu sem er til sýnis í
Breiðholtsbakaríi. Piparköku-
húsið er um einn metri á hæð og
fóru um 15 kg af deigi í bakst-
urinn. Húsið hefur að vonum vak-
ið mikla athygli enda ekki á
hverjum degi sem ráðist er í
framkvæmdir af þessu tagi og
vildu allir Lilju kveðið hafa. Fram
að jólum geta vegfarendur virt
hið stæðilega piparkökuhús fyrir
sér í búðarglugganum eins og
þeir Eyþór Helgi og Pétur Fann-
ar gerðu í gær. Bráðlega verður
sett jólalýsing inn í húsið sem
ætti að auka enn á virðuleikann,
svona rétt fyrir jólin. Eftir jól má
síðan búast við að húsið verði
gefið Hallgrímskirkju á Skóla-
vörðuholti en frekari ákvörðun
um örlög þessa fallega hnoss-
gætis hefur ekki verið tekin.
Morgunblaðið/Ásdís
Kirkja sem bragð er af
STEFNT er að því að ríkisstjórnin
afgreiði á fundi sínum á þriðjudag
tillögur grænmetisnefndarinnar svo-
nefndu. Ganga þær út á að fella niður
tolla á grænmeti að nokkru leyti til
að lækka verð til neytenda. Í stað
þeirra fái bændur m.a. beingreiðslur
til að jafna samkeppnisskilyrði
þeirra gagnvart innflutningi. Gætu
þær numið rúmum 150 milljónum
króna.
Meðal þess sem nefndin hefur lagt
til er að verð- og magntollar falli nið-
ur af gúrku, papriku og tómötum.
Verði innflutningur í raun gefinn
frjáls en til að jafna samkeppnis-
stöðu innlendra framleiðenda fái
þeir beingreiðslur. Er talið að þær
geti orðið rúmlega 150 milljónir
króna á ári. Önnur tillaga nefndar-
innar í þessa veru er að verðtollar á
tómata, papriku og gúrkur falli niður
en magntollar verði áfram lagðir á til
þess að jafna stöðu innlendu fram-
leiðslunnar gagnvart innflutningi
þegar framboð er nægt.
Þá er hugmyndin að fella niður
tolla af útiræktuðu grænmeti, kart-
öflum og sveppum en að lagður verði
á magntollur þegar framboð af inn-
lendum afurðum er nægilegt að
magni og gæðum.
Veittir verði styrkir
til úreldingar
Gert er ráð fyrir að samið verði
með þessu um tíu ára aðlögunartíma
fyrir garðyrkjubændur og aðra
bændur á þessu sviði. Hafa einnig
verið settar fram tillögur um að yl-
ræktendur fái að njóta rafmagns-
verðs til lýsingar sem sé sambæri-
legt við það sem gerist erlendis sem
kostað gæti um 30 milljónir, fjárfest-
ing í lýsingarbúnaði verði styrkt um
15 milljónir og boðnir verði styrkir
til úreldingar í nokkur ár.
Tillögur grænmetisnefndar ræddar
í ríkisstjórn á þriðjudag
Beingreiðslur
um 150 m.kr.
REYKJAVÍKURBORG er nú að
tilraunakeyra starfsmatskerfi, sem
notað verður til að meta verðmæti
starfa innan borgarkerfisins, óháð
einstaklingunum sem gegna þeim.
Starfsmatinu á að vera lokið 1. des-
ember á næsta ári og hafa borgin
og viðsemjendur hennar þá þrjú ár
til að semja um hvernig laun verða
löguð að niðurstöðum þess.
Markmiðið er að ein launatafla
nái til allra starfsmanna Reykjavík-
urborgar.
Hildur Jónsdóttir, jafnréttisráð-
gjafi Reykjavíkurborgar, segir
starfsmat vega þungt í umræðunni
um launamun karla og kvenna og í
raun vera tæki til að jafna laun.
„Reykjavíkurborg hefur verið með
ólíka kjarasamninga við hina ýmsu
starfshópa, en í síðustu samningum
við helstu viðsemjendur borgarinn-
ar var ákveðið að taka upp starfs-
mat og samræma launakerfi og
réttindi þessa hóps,“ segir Hildur.
„Starfsmat er eina raunhæfa leið-
in til að uppfylla þau lagatilmæli að
greiða konum og körlum sömu laun
fyrir jafnverðmæt og sambærileg
störf. Þessi ákvörðun nær til 86%
þeirra starfsmanna borgarinnar
sem við semjum við.“
Reykjavík vinnur
að starfsmati
Markmiðið
er ein
launatafla

Jafnréttismál/20
BJÖRGUNARSVEITIR hófu leit að
skipverjunum sem saknað er af
Svanborgu SH í birtingu í gær og
átti að leita í nágrenni slysstaðarins
við Öndverðarnes. Á leitarsvæðið
komu hópar sérþjálfaðra fjallabjörg-
unarmanna, sem hugðust síga niður í
klettóttar fjörur þar sem brak úr
bátnum hefur borist á land.
Erfitt hefur verið hingað til að fín-
kemba fjörur í grennd við strand-
staðinn á Öndverðarnesi vegna
óhagstæðra veðurskilyrða og mikils
brims en í gær vær ætlunin að leita á
þeim stöðum.
Um 80 björgunarsveitarmenn
voru skráðir til leitar í gær.
Sigið í kletta
við leit að
skipverjum
♦ ♦ ♦