Morgunblaðið - 12.01.2002, Blaðsíða 1
9. TBL. 90. ÁRG. LAUGARDAGUR 12. JANÚAR 2002 PRENTSMIÐJA MORGUNBLAÐSINS
STOFNAÐ 1913
MORGUNBLAÐIÐ 12. JANÚAR 2002
ÍSRAELAR sendu á ný herlið og
jarðýtur inn á alþjóðaflugvöllinn á
Gaza-ströndinni í gærkvöldi til að
brjóta upp flugbrautir en gripið var
til sams konar aðgerða snemma í
gærmorgun. Á fimmtudag voru 54
hús brotin niður með jarðýtum í Raf-
ah-flóttamannabúðunum og urðu um
500 manns heimilislaus, að sögn tals-
manns Sameinuðu þjóðanna. Fjórir
ísraelskir hermenn féllu í árás sem
liðsmenn íslömsku hreyfingarinnar
Hamas gerðu á miðvikudag og eru
aðgerðir Ísraelshers í gær og fyrra-
dag taldar vera gerðar í hefndar-
skyni vegna mannfallsins.
Bandaríkjastjórn hefur varið
stefnu Ísraela og sagði Colin Powell,
utanríkisráðherra Bandaríkjanna, í
gær að ætlun Ísraela væri að
stemma stigu við flutningi á vopnum
sem smyglað væri frá suðurhluta
Gaza til hermdarverkamanna.
Ísraelar krefjast þess að Yasser
Arafat, leiðtogi Palestínumanna,
stöðvi allar árásir hermdarverka-
manna á ísraelska borgara. Arafat er
meinað að yfirgefa bækistöð sína í
Ramallah á Vesturbakkanum, skrið-
drekar Ísraela eru að staðaldri nokk-
ur hundruð metra frá bústað hans.
Að sögn ísraelskra fjölmiðla hefur
Ariel Sharon, forsætisráðherra Ísra-
els, hótað að hefta ferðafrelsi Ara-
fats „í nokkur ár“ ef leiðtoginn sam-
þykki ekki kröfur Ísraelsstjórnar.
Sharon krefst þess meðal annars að
Arafat hafi uppi á þeim sem reyndu
nýverið að smygla sjóleiðis um 50
tonnum af vopnum til Gaza. Ísraelar
fullyrða að menn í stjórn Palestínu-
leiðtogans hafi verið á bak við smygl-
tilraunina. Stjórn Arafats gaf í gær
út handtökuskipun á þrjá háttsetta
embættismenn vegna smyglmálsins.
Nathan Sharansky, varaforsætis-
ráðherra Ísraels, sagði í viðtali við
rússneska útvarpsstöð í gær að Ísra-
elar væru ekki reiðubúnir að hefja
aftur friðarviðræður við Arafat.
„Friðarviðræður munu hefjast
þegar hryðjuverkum verður hætt og
raunhæfur viðmælandi er til staðar
en atburðir síðustu vikna eru hryggi-
leg og ótvíræð sönnun þess að Arafat
er það ekki,“ sagði Sharansky.
Reuters
Palestínskur unglingur beitir teygjubyssu, öðru nafni slöngvivað, gegn ísraelskum hermönnum í óeirðum í
Ramallah á Vesturbakkanum í gær. Yasser Arafat Palestínuleiðtogi hefur bækistöð sína í borginni.
Jarðýtur á ný inn
á Gaza-flugvöll
Gaza-borg, Washington, AP, AFP.
Colin Powell ver
stefnu Ísraela
PAKISTANAR brenna fána Ind-
lands á fjöldafundi í Karachi í gær.
Yfirmaður indverska hersins, S.
Padmanabhan hershöfðingi, sagði í
gær að enn væri mikil hætta á
stríði. Ef til vill yrðu slík átök tak-
mörkuð og eingöngu notuð hefð-
bundin vopn. En hann varaði Pak-
istana við að grípa til kjarnavopna,
slíkri árás yrði svarað af fullri
hörku. Gert er ráð fyrir að forseti
Pakistans, Pervez Musharraf, flytji
mikilvæga ræðu um sambúð
ríkjanna tveggja og Kasmír-deiluna
í dag. AP
Mótmæli
gegn Ind-
verjum
FLUGVÉL með fanga úr röðum
talibana og al-Qaeda samtakanna
lenti í gær í Guantanamo-herstöð-
inni bandarísku á Kúbu. Um borð
voru 20 fangar en búist er við að
mun fleiri fylgi í kjölfarið. Skýrt var
frá því að Bandaríkjamenn hefðu í
vörslu sinni nokkuð á fimmta hundr-
að fanga í Afganistan. Fangarnir
munu sumir hafa verið hlekkjaðir
við sætin á leiðinni enda taldir mjög
hættulegir. „Þetta eru menn sem
myndu naga í sundur vökvaleiðslur í
C-17 flugvél til að láta hana hrapa,“
sagði Richard Myers, forseti her-
ráðsins bandaríska á blaðamanna-
fundi með Donald Rumsfeld, varn-
armálaráðherra í gær. Rumsfeld
sagði að liðsmenn al-Qaeda nytu
ekki réttinda sem kveðið væri á um í
Genfar-samningnum um stríðsfanga
en þeir yrðu þrátt fyrir þetta með-
höndlaðir sem slíkir.
Er flugvélin lagði upp frá frá flug-
vellinum í Kandahar í gær var gerð
skotárás á völlinn, bandarísku her-
mennirnir sem gæta hans svöruðu
árásinni sem stóð í rúmlega hálfa
klukkustund. Ekki er vitað hvort
mannfall varð meðal árásarmanna
en enginn Bandaríkjamaður særð-
ist, að sögn Dan Greenwoods höf-
uðsmanns.
Akbar Hashemi Rafsanjani, fyrr-
verandi forseti Írans, fordæmdi í
gær viðvaranir George W. Bush
Bandaríkjaforseta frá því í fyrradag
en þá sagði Bush að stjórnvöld í Íran
yrðu að framselja alla liðsmenn al-
Qaeda, sem kynnu að leita þar at-
hvarfs. Varaði Bush Írana enn frem-
ur við því að reyna að grafa undan
bráðabirgðastjórninni í Afganistan.
Rafsanjani, sem enn er áhrifamik-
ill liðsmaður íhaldsaflanna í Íran,
sagði að ekkert þýddi að hafa í hót-
unum við byltingarsinnaða íranska
þjóð. „Hótanir virka kannski gagn-
vart þeim sem eru hræddir við
Bandaríkjamenn, en ekki gagnvart
Írönum,“ sagði Rafsanjani við bæna-
hald í Teheran í gær.
Komið upp um samsæri
al-Qaeda í Singapore
Yfirvöld í Singapore skýrðu frá
því í gær að liðsmenn íslamsks hóps
sem grunaður er um samstarf við al-
Qaeda, hefðu meðal annars skipu-
lagt hryðjuverk gegn bandarískum
borgurum og fyrirtækjum í landinu
og bandarískum herskipum í grennd
við það. Mennirnir voru handteknir í
desember og munu gögn sem fund-
ust í bækistöðvum al-Qaeda í Afgan-
istan hafa komið upp um þá.
Fyrstu fang-
arnir til
Guantanamo
Sumir voru í varúðarskyni hlekkjaðir
við flugvélarsætin á leiðinni
Guantanamo, Teheran, Singapore. AP, AFP.
Fjöldagröf/26
GENGI argentínska pesóans
lækkaði í gær þegar bankar
voru opnaðir í fyrsta sinn frá
því að stjórnin afnam tengingu
pesóans við Bandaríkjadollar á
genginu einn á móti einum.
Argentínumenn þurftu að
greiða 1,60 pesóa fyrir dollar-
ann en gengi argentínska
gjaldmiðilsins lækkaði síðar um
daginn. Tugir þúsunda manna
mótmæltu ákaft efnahagsað-
gerðum stjórnarinnar á götum
Buenos Aires áður en bankarn-
ir voru opnaðir og var m.a. ráð-
ist á útibú erlendra banka.
Gengi pesó-
ans lækkar
Buenos Aires. AFP.
SVO virðist sem afstaðan til aðildar
að Evrópusambandinu sé nokkuð að
breytast innan sjávarútvegsins í
Noregi. Hafa formenn í tvennum
hagsmunasamtökum gefið til kynna,
að þeir séu hlynntir aðild að uppfyllt-
um ákveðnum skilyrðum. Sagði frá
því í Aftenposten í gær.
„Við eigum að sækja um ESB-að-
ild með það fyrir augum að geta
stjórnað sókninni í sameiginlega
fiskstofna,“ sagði Sigurd Teige, for-
maður Fiskebåtredernes Forbund,
en það eru samtök útgerðarmanna
fremur smárra báta. Hafa ummælin
vakið athygli enda hefur Teige sjálf-
ur tvívegis kosið gegn ESB-aðild.
Vill viðræður strax
um sjávarútvegsmálin
Teige leggur þó áherslu á, að aðild
komi ekki til greina nema Norðmenn
nái hagstæðum samningum við ESB
um sjávarútvegsmálin. Þá og ekki
fyrr muni almenningur í sjávar-
byggðunum taka hana til greina.
Reidar Nilsen, formaður Norges
Fiskarlag, sem eru eins konar regn-
hlífarsamtök í norskum sjávarút-
vegi, er í flestu sammála Teige og
hann vill, að norska stjórnin snúi sér
í alvöru að því að semja við ESB um
lausn í sjávarútvegsmálunum.
Sinnaskipti í norskum
sjávarútvegi
Aðild að
uppfylltum
skilyrðum
♦ ♦ ♦