Morgunblaðið - 13.02.2002, Blaðsíða 1

36. TBL. 90. ÁRG. MIÐVIKUDAGUR 13. FEBRÚAR 2002 PRENTSMIÐJA MORGUNBLAÐSINS
STOFNAÐ 1913
MORGUNBLAÐIÐ 13. FEBRÚAR 2002
STJÓRNVÖLD í Svíþjóð, sem
löngum hafa fylgt hlutleysis-
stefnu, kynntu í gær nýja varn-
arstefnu þar sem lýst er yfir því
að samstarf við önnur ríki á
vettvangi öryggismála komi til
greina í framtíðinni.
Í yfirlýsingu sænska utanrík-
isráðuneytisins sagði að Svíar
myndu áfram fylgja þeirri
stefnu að standa utan hernað-
arbandalaga. Á hinn bóginn
væri ljóst að nýjar ógnanir við
friðinn og öryggi landsins köll-
uðu á samráð og samvinnu við
önnur ríki.
Helstu dagblöð Svíþjóðar
fjölluðu um breytingar þessar í
forystugreinum í gær og sagði
þar að telja bæri þessi umskipti
söguleg. „Hvíl í friði, sænska
hlutleysi,“ sagði í forystugrein
dagblaðsins Dagens Nyheter.
Ýmsir hafa túlkað þetta frá-
hvarf frá afdráttarlausu hlut-
leysi sem undanfara þess að
Svíar leiti eftir aðild að Atlants-
hafsbandalaginu (NATO).
Anna Lindh utanríkisráðherra,
sem er andvíg NATO-aðild,
sagði að öryggismál í Evrópu
og þar með í Svíþjóð væru í
mikilli gerjun. „Það má teljast
ólíklegt að Svíar lýstu yfir hlut-
leysi yrði ráðist á nágranna
okkar eða eitt af aðildarríkjum
Evrópusambandsins.“
Bo Lundgren, leiðtogi
Hægriflokksins, sagði að ný
framsetning varnarstefnunnar
gerði að verkum að auknar lík-
ur væru á því að Svíar bættust
síðar í hóp NATO-ríkja en því
er hann hlynntur.
Hlutleys-
ið kvatt
í Svíþjóð
Stokkhólmi. AFP.
brigði undir þeim lestri en gaf þó endrum og eins til
kynna vanþóknun sína á málatilbúnaði, en Milosev-
ic neitar að viðurkenna lögmæti dómstólsins.
Milosevic mun sennilega fá tækifæri til þess í dag
að svara ákærunum á hendur sér og er talið líklegt
að hann muni þar lýsa réttarhöldunum sem póli-
tískum ofsóknum leiðtoga NATO-ríkjanna á hend-
ur sér og serbneskri þjóð, og að hann muni fullyrða
að hann hafi aldrei gert annað en verja þjóð sína og
fósturjörð árásum annarra.
Persónuleg valdagræðgi
Del Ponte saksóknari sagði að Milosevic hefði
beitt frábærri herkænsku til að svala óendanlegum
metnaði sínum og persónulegri valdagræðgi. Lagði
SLOBODAN Milosevic, fyrrverandi forseti Júgó-
slavíu, var sakaður um að hafa orðið valdur að „ólýs-
anlegum þjáningum“ á Balkanskaga við upphaf
réttarhalda yfir honum fyrir Alþjóðastríðsglæpa-
dómstóli Sameinuðu þjóðanna í Haag í gær. Sagði
Carla Del Ponte, aðalsaksóknari í málinu, að sum
voðaverkanna sem Milosevic er sakaður um að bera
ábyrgð á minntu á grimmdarverk miðalda. Þá sagði
hún að hann hefði í valdatíð sinni gert það að verk-
um að hugtakið „þjóðernishreinsanir“ hafiorðið
hluti af daglegu máli.
Næstum átta mánuðir eru nú liðnir frá því að
stjórnvöld í Belgrad framseldu Milosevic. Saksókn-
arar fóru yfir ákæruatriðin á hendur Milosevic í
gær en þau eru alls 66. Sýndi Milosevic lítil svip-
hún áherslu á að gera þyrfti Milosevic persónulega
ábyrgan fyrir þeim morðum, pyntingum og öðrum
voðaverkum sem framin voru í Króatíu 1991–1995,
Bosníu 1992–1995 og í Kosovo 1998–1999. Ekki
væri verið að sækja til saka serbneska þjóð eða þar-
lend stjórnvöld.
Talið er að réttarhöldin yfir Milosevic muni
standa í um tvö ár en þau eru umfangsmestu stríðs-
glæparéttarhöld frá því réttað var yfir leiðtogum
nasista í lok síðari heimsstyrjaldar. Milosevic á yfir
höfði sér lífstíðardóm í fangelsi verði hann fundinn
sekur.
Réttarhöld hafin yfir Slobodan Milosevic í Haag í Hollandi
Sagður valdur að „ólýs-
anlegum þjáningum“
Haag. AFP.
Reuters
Nokkrar múslimakonur sem lifðu af fjöldamorðin í Srebrenica árið 1995 fylgjast með beinni sjónvarpsútsendingu frá upphafi réttarhaldanna yfir Slob-
odan Milosevic í gær. Milosevic er sakaður um þjóðarmorð í Bosníustríðinu, sem stóð 1992–1995.

Rifjaðar/20

Leiðari/26
EITT hundrað og sautján manns
fórust með íranskri farþegaþotu sem
hrapaði í gærmorgun, að því er sagði
í tilkynningu frá írönskum flugmála-
yfirvöldum. Vélin kom niður á snævi-
þöktu fjalli þegar hún var að koma til
lendingar í borginni Khorramabad í
suðvesturhluta Írans. Ekki er ljóst
hvað olli slysinu.
Þotan var af gerðinni Tupolev 154,
smíðuð í Rússlandi. Hún var í innan-
landsflugi á vegum flugfélagsins Ir-
an Air Tours á leið frá Teheran. Að
sögn yfirvalda var mikil þoka og
snjór þar sem slysið varð, og kann
það að hafa átt þátt í því hvernig fór.
Fjöldi björgunarmanna var kominn
á svæðið, en talið var að erfitt yrði að
komast á sjálfan slysstaðinn vegna
snjóa. Þó hermdu fregnir að fundist
hefði brak úr vélinni.
Skortur á flugvélum
Tupolev 154 er þriggja hreyfla,
fyrst smíðuð 1968 og hefur reynst til-
tölulega örugg vél. Í maí í fyrra fór-
ust 30 manns með Yakolev 40 þotu,
sem einnig var rússnesk smíð, og í
kjölfar þess hvatti sérstök rannsókn-
arnefnd yfirvöld til að auka öryggi í
innanlandsflugi. Írönsk flugfélög
eiga í erfiðleikum vegna skorts á
áreiðanlegum flugvélum vegna við-
skiptabanns Bandaríkjanna á landið.
Ríkisflugfélagið Iran Air notar
mestmegnis gamlar Boeing-þotur
sem keyptar voru áður en íslamska
byltingin var gerð í landinu 1979 og
er nú gífurlegur skortur á varahlut-
um í þær. Írönsk yfirvöld eru að
kaupa nokkrar evrópskar Airbus-
þotur, en þar til þær verða afhentar
nota mörg flugfélög í landinu rúss-
neskar vélar.
117 fórust með ír-
anskri farþegaþotu
Teheran. AFP.