Morgunblaðið - 12.03.2002, Blaðsíða 35

UMRÆÐAN
MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 12. MARS 2002 35
UNGUR læknir
skrifaði á dögunum um
stríðsástand á Lands-
spítalanum.
Læknirinn bendir á
að vegna þess að bið
eftir vistun á hjúkrun-
arrýmum aldraðra get-
ur skipt mánuðum
liggja aldraðir á
sjúkradeildum og
bráðveikir sjúklingar
komast ekki inn á spít-
alann þar sem fá eða
engin laus pláss eru
fyrir hendi. Fresta
þarf aðgerðum og bið-
listar lengjast. Lækn-
irinn segir að öldrun-
ar- og endurhæfingarþjónustan sé
enn annar flöskuháls og hann bendir
á að þar sem tuttugu til þrjátíu þús-
und manns á höfuðborgarsvæðinu
séu án heimilislæknis flytjist vanda-
mál sem hægt væri að leysa innan
heilsugæslunnar inn á sjúkrahúsin,
á bráðamóttökur og slysadeildina.
Þetta þekkjum við og þessi frá-
sögn er ekki ný tíðindi en hún vekur
verðskuldaða athygli vegna þess að
fagmaður sem starfar á Landspít-
alanum setur vandamálin þar í sam-
hengi við skort á úrræðum annars
staðar í heilbrigðiskerfinu.
Í fjárlagatillögum fyrir árið 2000
var óskað eftir að ráða í tólf stöður
heilsugæslulækna. Fyrir árið 2001
var óskað eftir ellefu stöðum heilsu-
gæslulækna en niðurstaðan varð
fimm og hálft stöðugildi. Í fjárlaga-
tillögum vegna ársins 2002 er óskað
eftir að ráða í fimmtán til sextán
stöður en aðeins þrjátíu og sjö millj-
ónum á að verja í að styrkja heilsu-
gæsluna, auka þjónustu og stytta
biðtíma einkum á höfuðborgarsvæð-
inu. Ekki er ljóst hve mikið af þeirri
fjárhæð fer til að fjölga heilsugæslu-
læknum en varla eru þeir margir
miðað við fjárhæðina og önnur verk-
efni sem verja þarf fé til.
Þessar upplýsingar komu fram í
svari heilbrigðisráðherra við skrif-
legri fyrirspurn minni fyrir jól en
svarið staðfestir gífurlegan skort á
heilsugæslulæknum.Miðað við fyrr-
greindar upplýsingar er meðaltal
sjúklinga í Reykjavík um 2.040 á
lækni og eru þá teknir með sjálf-
stætt starfandi heimilislæknar í
borginni, í Hafnarfirði er þessi tala
um 2.100 og í Kópavogi um 2.200.
Læknaskortur er orðinn tilfinnan-
legur. Talið er að um tuttugu þús-
und séu án heimilislæknis í Reykja-
vík og í Kópavogi er talan sex
þúsund manns.
Útboð læknisþjónustu
í Kópavogi
Í skýrslu sem mér barst frá Hafn-
arfirði í haust hefur skortur á stöðu-
gildum og starfsaðstöðu fyrir Hafn-
arfjörð og Bessastaðahrepp komið
mjög niður á þjónustunni og íbúarn-
ir leita á bráðavaktir í
Hafnarfirði, Kópavogi
og Reykjavík auk þess
sem frumheilsugæslu
er nú í vaxandi mæli
sinnt af sérfræðingum
á þeirra stofum.
Bæjarstjórn Kópa-
vogs hefur beint til-
mælum til heilbrigðis-
og tryggingaráðherra
vegna ófremdar-
ástandsins þar. Stutt
er síðan Heilsugæslan
í Mjódd sagði upp öll-
um Kópavogsbúum
sem þar voru. Nú segir
Kópavogur upp öllum
sjúklingum sem bú-
settir eru utan Kópavogs sennilega
2 þúsund manns og þannig flyst
vandinn til á milli staða á höfuðborg-
arsvæðinu en viðunandi lausn er
ekki enn í sjónmáli. Opnuð hefur
verið einkarekin læknastöð í Kópa-
vogi. Þar borgar fólk tæplega þrjú
þúsund króna mánaðargjald fyrir
einstakling á mánuði fyrir aðild að
stöðinni. Álag eykst á læknavaktina
og bráðaþjónustur og reikna má
með að ágangur á sérfræðinga hafi
jafnframt aukist því við þessar að-
stæður fer fólk milliliðalaust til
þeirra. Áður var hægt að ganga að
læknisþjónustu vísri og því að ná
sambandi við sinn lækni. Að sögn
mælist nú bið eftir tíma hjá heim-
ilislækni í dögum og hefur á
skömmum tíma farið úr þremur í
allt að tíu daga í Kópavogi. Þörf er
fyrir sex lækna stöð í Salahverfi en
það yrði þriðja heilsugæslustöðin í
Kópavogi þar sem búa tuttugu og
fimm þúsund manns. Áformað er að
taka húsnæði á leigu og hafa samn-
ingar staðið mánuðum saman við
heilbrigðisráðuneytið. Í þessari
stöðu berst þeim sem talið hafa að
tillögur þeirra væru í alvarlegri
vinnslu í ráðuneytinu óvænt yfirlýs-
ing frá heilbrigðisráðherrra um að
bjóða eigi út heilsugæsluna í Sala-
hverfi.
Óljós stefnumörkun
Á Alþingi hefur heilbrigðisráð-
herra lýst yfir að verði um útboð að
ræða verði allt eins og á öðrum
heilsugæslustöðvum. Sinnt verði al-
mennri læknisþjónustu, ungbarna-
eftirliti, heimaþjónustu og krafa
verði gerð um sömu upplýsingar og
tengingar og eru milli stöðva t.d. í
Kópavogi í dag. Tæknilega séð er
flókið að útbúa slíka útboðslýsingu
og það er erfitt að átta sig á hvað
vinnst við útboð á læknisþjónustu í
hverfi sem er í örri fjölgun. En ljóst
er af umræðunni sem fram fór á Al-
þingi í síðustu viku að áform um út-
boð tengjast óánægju heilsugæslu-
lækna með kjör sín og að heil-
brigðisráðherra væntir aukinna
afkasta fái heilsugæslulæknar eitt-
hvað fyrir sinn snúð.
Langtímastefnumörkun er
grundvallaratriði. Ef tilraunir af
þessu tagi eiga að leiða til þess að
smám saman verði heilsugæslan öll
boðin út í ábataskyni fyrir ríkið má
leiða að því líkum að byrðin af
rekstrinum flytjist smám saman úr
ríkissjóði í vasa sjúklinga með svip-
uðum hætti og gerst hefur eftir að
sjálfstætt starfandi læknar komu til
sögunnar. Þar hefur þróunin verið í
eina átt, hlutfall samtryggingar í
kostnaðinum lækkar en hlutur sjúk-
linga eykst.
Samfylkingin leggur höfuð-
áherslu á að tryggja jafnan rétt til
heilbrigðisþjónustu. Að heilbrigðis-
kerfið sé ekki sett undir mæliker
framboðs og eftirspurnar. Undir
þessi meginmarkmið tekur Fram-
sóknarflokkurinn í orði. Athyglis-
vert er það hlutskipti Framsóknar-
flokksins að ryðja brautina fyrir
einkavæðinguna sem Sjálfstæðis-
flokkurinn hefur að markmiði.
Ástæða er til að minna á útboðið á
Sóltúni hjúkrunarheimili fyrir aldr-
aða. Gífurleg þörf er fyrir hjúkrun-
arrými og frjáls félagasamtök sem
reka hjúkrunarheimili víða um land
hafa barist í bökkum fjárhagslega.
Þau hafa ekki getað fengið sam-
bærilegan samning og gerður var í
kjölfar útboðs á Sóltúni. Þangað er
mun meira veitt af almannafé. Enda
þótti Sóltúnssamningurinn millj-
ónavirði þegar til álita kom að hann
yrði söluvara.
Ályktun sem draga má af þeirri
einkavæðingu er að þegar ríkis-
stofnun eða sjálfseignarstofnun
mannúðarsamtaka á í hlut er fjár-
magn skorið við nögl en þegar um
alvöru einkaframkvæmd er að ræða
er allt annað verðlag á þjónustunni
af hálfu ríkisstjórnarinnar.
Þessvegna er ekki hægt að taka
undir það álit unga læknisins sem ég
vísaði til í upphafi um að aukinn
stuðningur við einkaframtakið í
heilbrigðisgeiranum sé nauðsynleg-
ur til lausnar vandanum. Þetta mál
snýst alls ekki um formið heldur
hreint og beint um fjármagn.
Læknaskorturinn
Rannveig
Guðmundsdóttir
Heilbrigðisþjónusta
Samfylkingin vill
tryggja jafnan rétt til
heilbrigðisþjónustu,
segir Rannveig
Guðmundsdóttir, og
að hún sé ekki sett undir
mæliker framboðs
og eftirspurnar.
Höfundur er þingmaður Samfylking-
arinnar í Reykjaneskjördæmi.
Járn Complex
FRÁ
Með vítamínum og jurtum
MeðGMP gæðaöryggi.
H
á
g
æ
ð
a
fra
m
le
ið
sla
Apótekin
FRÍHÖFNIN
Aðalfundur Kaupþings banka hf. árið 2002
verður haldinn í Salnum í Tónlistarhúsi Kópavogs,
Hamraborg 6, miðvikudaginn 20. mars 2002
og hefst kl. 17.00.
Dagskrá
1. Skýrsla stjórnar um starfsemi félagsins sl. ár.
2. Ársreikningur 2001 tekinn til afgreiðslu.
3. Tillaga um arðgreiðslu.
4. Tillögur um breytingar á samþykktum félagsins.
Annars vegar lúta þær að því að fjölga stjórnar-
mönnum í sjö og kjósa jafnmarga varamenn.
Hins vegar er um að ræða minniháttar lag-
færingar á orðalagi.
5. Stjórnarkjör.
6. Ákvörðun stjórnarlauna.
7. Kosning endurskoðanda.
8. Tillaga um heimild til kaupa á eigin bréfum.
9. Önnur mál.
Stjórn Kaupþings banka hf.
Aðalfundur
Kaupþings banka hf.
Kaupþing banki hf.
Ármúla 13 • 108 Reykjavík
sími 515 1500 • fax 515 1509
www.kaupthing.is
Barcelona frá kr. 2.214,- á dag
Madrid frá kr. 2.214,- á dag
Reykjavík frá kr. 3.700,- á dag
Alicante frá kr. 2.214,- á dag
Mallorca frá kr. 2.214,- á dag
Nánari uppl. í síma
591 4000
Verð miðast við flokk A eða sambærilegan
Lágmarksleiga 7 dagar Gildir til 31/03/02
Verð miðast við flokk A
Lágmarksleiga 7 dagar
Innifalið: Ótakmarkaður akstur,
trygging og vsk.
Knarrarvogur 2 – 104 Reykjavík
Avis býður betur ... um allan heim
Traustur alþjóðlegur þjónustuaðili